Đề tài tình hình thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại việt nam giai đoạn 2011 2020

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

CHƯƠNG TRÌNH CHẤT LƯỢNG CAO

CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP

Chuyên ngành Kinh tế Đầu tư

ĐỀ TÀI: TÌNH HÌNH THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP

NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011 –2020

Vũ Ngọc Linh

HÀ NỘI-2017

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

CHƯƠNG TRÌNH CHẤT LƯỢNG CAO

CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP

ĐỀ TÀI: TÌNH HÌNH THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC

TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN

2011-2020

Sinh viên: Vũ Ngọc Linh

Chuyên ngành: Kinh tế Đầu tư

Lớp: Kinh tế Đầu tư CLC K55

Mã số SV: 11132242

Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Bạch Nguyệt

HÀ NỘI – 2017

LỜI CẢM ƠN

Trong thời gian làm đồ án tốt nghiệp, em đã nhận được nhiều sự giúp đỡ, đóng góp

ý kiến và chỉ bảo nhiệt tình của thầy cô, gia đình và bạn bè.

Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS.TS Nguyễn Bạch Nguyệt, người đã tận

tình hướng dẫn, chỉ bảo em trong suốt quá trình làm khoá luận.

Em cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong trường ĐH Kinh tế Quốc

dân nói chung, các thầy cô trong khoa Kinh tế đầu tư của trường nói riêng đã dạy dỗ

cho em kiến thức về các môn đại cương cũng như các môn chuyên ngành, giúp em

có được cơ sở lý thuyết vững vàng và tạo điều kiện giúp đỡ em trong suốt quá trình

học tập.

Em xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ Cục Đầu tư nước ngoài – Bộ Kế hoạch và

Đầu tư đã giúp đỡ em trong suốt thời gian thực tập tại cơ quan.

Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè, đã luôn tạo điều kiện,

quan tâm, giúp đỡ, động viên em trong suốt quá trình học tập và hoàn thành khoá

luận tốt nghiệp.

Hà Nội, ngày 22 tháng 4 năm 2017

Sinh Viên Thực Hiện

Vũ Ngọc Linh

MỤC LỤC

DANH MỤC BẢNG BIỂU

MỞ ĐẦU..............................................................................................................................1

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC

NGOÀI..................................................................................................................................3

1.1. Khái niệm và đặc điểm đầu tư trực tiếp nước ngoài..............................3

1.1.1. Khái niệm đầu tư trực tiếp bước ngoài...............................................................3

1.1.2. Đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài........................................................4

1.2. Các hình thức đầu tư chủ yếu của đầu tư trực tiếp nước ngoài.........6

1.3. Tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài.................................................9

1.3.1. Đối với nước đi đầu tư................................................................................................9

1.3.2. Đối với nước nhận đầu tư.......................................................................................10

1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động thu hút vốn đầu tư trực tiếp

nước ngoài.................................................................................................................12

1.4.1. Môi trường chính trị - xã hội.................................................................................12

1.4.2. Hệ thống pháp luật và bộ máy quản lý Nhà nước........................................12

1.4.3. Hệ thống cơ sở hạ tầng............................................................................................13

1.4.4. Vị trí địa lý và điều kiện tư nhiên.........................................................................14

1.4.5. Trình độ phát triển kinh tế.....................................................................................14

1.4.6. Đặc điểm văn hóa xã hội..........................................................................................14

1.4.7. Trình độ lao động.......................................................................................................15

1.4.8. Chính sách thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài..........................................15

1.4.9. Công tác xúc tiến đầu tư..........................................................................................17

1.5. Kinh nghiệm của một số quốc gia trong việc thu hút vốn đầu tư trực

tiếp nước ngoài và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam...............................18

1.5.1. Kinh nghiệm của Mỹ..................................................................................................18

1.5.2. Kinh nghiệm của Trung Quốc................................................................................19

1.5.3. Kinh nghiệm của Singapore...................................................................................19

1.5.4. Kinh nghiệm của Indonexia....................................................................................20

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC

NGOÀI TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011-2016.....................................................23

2.1. Tồng quan chung về các điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của Việt

Nam có ảnh hưởng đến thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài..........23

2.1.1. Điều kiện tự nhiên......................................................................................................23

2.1.2. Tình hình kinh tế.........................................................................................................24

2.1.3. Cơ sở hạ tầng................................................................................................................25

2.1.4. Môi trường pháp luật...............................................................................................27

2.1.5. Nguồn lao động...........................................................................................................27

2.1.6. Môi trường văn hóa – xã hội.................................................................................29

2.1.7. Tình hình an ninh – chính trị.................................................................................29

2.2.Tình hình thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam 2011 –

2016..............................................................................................................................30

2.2.1. Định hướng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài giai đọan 2011-2020

........................................................................................................................................................ 30

2.2.2. Chính sách thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài..........................................31

2.2.3. Công tác xúc tiến đầu tư trực tiếp nước ngoài..............................................36

2.2.4. Kết quả thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài.................................................37

2.3. Đánh giá thực trạng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài đến phát

triển kinh tế - xã hội tại Việt Nam giai đoạn 2011 -2016............................50

2.3.1. Kết quả đạt được........................................................................................................51

2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân.........................................................................................60

CHƯƠNG III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP

NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020.....................................................70

3.1. Định hướng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đến năm 2020

........................................................................................................................................70

3.1.1. Tình hình thế giới.......................................................................................................70

3.1.2. Tình hình trong nước................................................................................................70

3.1.3. Định hướng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài...............................71

3.2. Một số giải pháp...............................................................................................73

3.2.1. Về công tác quy hoạch..............................................................................................73

3.2.2. Cải thiện môi trường đầu tư..................................................................................73

3.2.3. Đẩy mạnh công tác xúc tiến đầu tư....................................................................76

3.2.4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động đầu tư nước ngoài

........................................................................................................................................................ 77

3.2.5. Hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc........78

3.2.6. Phát triển công nghiệp hỗ trợ...............................................................................78

KẾT LUẬN........................................................................................................................80

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả

nêu trong chuyên đề thực tập này là do tôi tự thu thập, trích dẫn, tuyệt đối không sao

chép từ bất kỳ một tài liệu nào.

Hà Nội, ngày 22 tháng 04 năm 2017

Tác giả chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Vũ Ngọc Linh

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT

STT Dạng Viết Tắt Dạng Đầy Đủ

1 FDI Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài

2 GDP Tổng sản phẩm quốc nội

3 KCN Khu công nghiệp

4 TNHH Trách nhiệm hữu hạn

5 UBND Ủy ban nhân dân

6 IMF Quỹ tiền tệ Thế giới

7 WTO Tổ chức Thương mại Thế giới

8 CGCN Chuyển giao công nghệ

9 TNDN Thu nhập doanh nghiệp

10 XTĐT Xúc tiến đầu tư

11 UNTAD Hội nghị của Liên hiệp quốc về thương

mại và phát triển

12 TNCs Các công ty xuyên quốc gia

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1. Tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam giai đoạn 2011-2016....................24

Bảng 2. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam trong giai đoạn 2011-2016.38

Bảng 3. FDI phân theo ngành kinh tế trong giai đoạn 2011-2016...........................39

Bảng 4. Cơ cấu FDI phân theo ngành kinh tế trong giai đoạn 2011-2016...............40

Bảng 5. 10 địa phương dẫn đầu thu hút FDI được cấp giấy phép (tính đến

31/12/2011).............................................................................................................42

Bảng 6. 10 địa phương dẫn đầu thu hút FDI được cấp giấy phép (tính đến

31/12/2016).............................................................................................................43

Bảng 7. Đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam theo đối tác (lũy kế đến

31/12/2011).............................................................................................................46

Bảng 8. Đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam theo đối tác (lũy kế đến

31/12/2016).............................................................................................................46

Bảng 9. Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam theo hình thức đầu tư (lũy kế đến

hết 31/12/2016)........................................................................................................49

Bảng 10. Khu vực có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đóng góp vào tổng sản phẩm

trong nước (theo giá so sánh 2010)..........................................................................51

Bảng 11. Đầu tư trực tiếp nước ngoài phân theo ngành kinh tế (lũy kế đến hết

31/12/2011).............................................................................................................53

Bảng 12. Đầu tư trực tiếp nước ngoài phân theo ngành kinh tế (lũy kế đến hết

31/12/2016).............................................................................................................54

Bảng 13. Lực lượng lao động trong khu vực FDI....................................................57

Bảng 14. Cơ cấu vốn đầu tư thực hiện theo thành phần kinh tế (lũy kế đến

31/12/2016).............................................................................................................58

Biểu đồ 1. Cơ cấu đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam theo hình thức đầu tư

(lũy kế đến hết 31/12/2016).....................................................................................50