đề tài biên soạn bộ bài tập ứng dụng cho môn học cơ sở truyền động điện bậc cao đẳng

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO.

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM KYÕ THUAÄT TP.HCM.

KHOA ÑIEÄN - ÑIEÄN TÖÛ.

BOÄ MOÂN ÑIEÄN KHÍ HOÙA VAØ CUNG CAÁP ÑIEÄN.

ÑOÀ AÙN TOÁT NGHIEÄP

ÑEÀ TAØI :

BIEÂN SOAÏN BOÄ BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG CHO

MOÂN HOÏC CÔ SÔÛ TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN

BAÄC CAO ÑAÚNG

GVHD : NGUYEÃN LEÂ TRUNG

SVTH : HOAØNG ANH KIEÂN CÖÔØNG

LÔÙP : 97 ÑKC 3/72

TP. HOÀ CHÍ MINH

THAÙNG 12/ 2000.

Boä Baøi Taäp

Truyeàn Ñoäng Ñieän

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO COÄNG HOØA XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM KYÛ THUAÄT Ñoäc Laäp - Töï Do - Haïnh Phuùc

**** ------oOo------

KHOA ÑIEÄN

BOÄ MOÂN ÑIEÄN KHÍ HOÙA VAØ CUNG CAÁP ÑIEÄN

=============

NHIEÄM VUÏ ÑOÀ AÙN TOÁT NGHIEÄP

Hoï vaø teân sinh vieân : HOAØNG ANH KIEÂN CÖÔØNG

Lôùp : 97 ÑKC

♦ Ñeà taøi :

BIEÂN SOAÏN BOÄ BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG CHO

MOÂN HOÏC CÔ SÔÛ TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN

BAÄC CAO ÑAÚNG

1. CAÙC SOÁ LIEÄU BAN ÑAÀU :

» Baøi giaûng moân hoïc, giaùo trình vaø saùch Truyeàn Ñoäng Ñieän.

» Chöông trình moân hoïc.

» Thôøi gian giaûng daïy moân hoïc (90 tieát).

» Thôøi gian cho moät baøi taäp 15 - 30'.

2. NOÄI DUNG PHAÀN THUYEÁT MINH :

» Laøm baøi taäp ñeå cuûng coá kieán thöùc thuoäc caùc moân hoïc mang tính lyù thuyeát.

» Kieåm tra ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp caùc moân hoïc lyù thuyeát chuyeân moân.

» Bieân soaïn boä baøi taäp vaø ñaùp aùn cho moân hoïc Truyeàn Ñoäng Ñieän baäc Cao

Ñaúng Sö Phaïm Kyõ Thuaät nhoùm ngaønh Ñieän.

3. CAÙN BOÄ HÖÔÙNG DAÃN : NGUYEÃN LEÂ TRUNG.

4. NGAØY GIAO NHIEÄM VUÏ : 25 / 12 / 2000.

5. NGAØY HOAØN THAØNH NHIEÄM VUÏ : 28 / 2 / 2001.

Caùn boä höôùng daãn kí teân Thoâng qua boä moân

NGUYEÃN LEÂ TRUNG.

Ngaøy……..thaùng……..naêm……..

Chuû Nhieäm Boä Moân

QUYEÀN HUY AÙNH.

BAÛN NHAÄN XEÙT ÑOÀ AÙN TOÁT NGHIEÄP

Hoï vaø teân sinh vieân : HOAØNG ANH KIEÂN CÖÔØNG

Lôùp : 97 ÑKC

Ngaønh : Ñieän Khí Hoùa Vaø Cung Caáp Ñieän

Caùn Boä Höôùng Daãn : NGUYEÃN LEÂ TRUNG

♦ Ñeà taøi :

BIEÂN SOAÏN BOÄ BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG CHO

MOÂN HOÏC CÔ SÔÛ TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN

BAÄC CAO ÑAÚNG

Nhaän Xeùt Cuûa Caùn Boä Höôùng Daãn

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

BAÛN NHAÄN XEÙT ÑOÀ AÙN TOÁT NGHIEÄP

Hoï vaø teân sinh vieân : HOAØNG ANH KIEÂN CÖÔØNG

Lôùp : 97 ÑKC

Ngaønh : Ñieän Khí Hoùa Vaø Cung Caáp Ñieän

Caùn Boä Höôùng Daãn : NGUYEÃN LEÂ TRUNG

♦ Ñeà taøi :

BIEÂN SOAÏN BOÄ BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG CHO

MOÂN HOÏC CÔ SÔÛ TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN

BAÄC CAO ÑAÚNG

Nhaän Xeùt Cuûa Caùn Boä Phaûn Bieän

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

LÔØI NOÙI ÑAÀU

Trong söï nghieäp giaùo duïc hoùa cuûa nöôùc ta hieän nay, thì vieäc quan

troïng haøng ñaàu laø ñaøo taïo ra nhöõng con ngöôøi coù ñaày ñuû nhöõng kieán thöùc

vaên hoùa, ñuû taøi vaø ñöùc, coù nhöõng kyû naêng ngheà nghieäp chuyeân moân.

Tröôùc nhöõng yeâu caàu treân, coâng taùc giaùo duïc vaø ñaøo taïo ñaõ chieám

moät taàm quan troïng trong coâng cuoäc ñoåi môùi, phaùt trieån ñaát nöôùc. Noù ñoøi

hoûi söï coá gaéng vöôn leân khoâng ngöøng cuûa theá heä treû ñeå coù theå ñaùp öùng kòp

thôøi vôùi nhöõng trình ñoä kyõ thuaät khoa hoïc tieân tieán treân theá giôùi.

Khoâng naèm ngoaøi muïc ñích giaùo duïc vaø ñaøo taïo. Khoa sö phaïm

tröôøng ÑHSPKT ñaõ taïo ñieàu kieän ñeå cho sinh vieân coù cô hoäi ñöôïc cuûng coá

kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo vieäc soaïn giaùo aùn, giaùo trình. Nay Em ñöôïc giao

cho ñeà taøi toát nghieäp laø : " SOAÏN BOÄ BAØI TAÄP BOÄ MOÂN CÔ SÔÛ

TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN BAÄC CAO ÑAÚNG".

Nhôø coù söï höôùng daãn taän tình cuûa thaày Nguyeãn Leâ Trung vaø söï giuùp

ñôõ cuûa gia ñình cuøng baïn beø, ñaõ giuùp cho Em hoaøn thaønh ñöôïc taäp luaän aùn

naøy. Tuy nhieân, do trình ñoä coøn haïn cheá, kinh nghieäm coøn non keùm neân

khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt, vuïng veà.

Em xin chaân thaønh caûm ôn söï höôùng daãn taän tình cuûa quí thaày coâ vaø

ñaëc bieät laø thaày Nguyeãn Leâ Trung ñaõ giuùp Em hoaøn thaønh taäp luaän aùn naøy.

TP. Hoà Chí Minh, ngaøy 25 thaùng 12 naêm 2000.

Sinh vieân thöïc hieän.

Hoaøng Anh Kieân Cöôøng.

LÔØI CAÛM TAÏ

Em xin chaân thaønh caûm ôn saâu saét thaày

Nguyeãn Leâ Trung ñaõ taän tình höôùng daãn

vaø giuùp ñôõ Em trong suoát quaù trình laøm

luaän aùn toát nghieäp, cuøng toaøn theå caùc thaày

coâ ôû Khoa Ñieän, thö vieän .

Xin caûm ôn caùc baïn, gia ñình ñaõ ñoùng goùp yù kieán

cho taäp luaän aùn naøy ñöôïc hoaøn thaønh toát ñeïp.

Ngaøy …..thaùng …. naêm…...

Sinh vieân : Hoaøng Anh Kieân Cöôøng.

Kính Buùt

Boä Baøi Taäp

Truyeàn Ñoäng Ñieän

CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT

Chöông I : CÔ HOÏC TRONG TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN

 NOÄI DUNG

I/ Khaùi nieäm :

1. Ñònh nghóa heä thoáng truyeàn ñoäng ñieän (TÑÑ) vaø caùc khaâu cô baûng cuûa heä

thoáng (TÑÑ)

2. phaân loaïi caùc hình thöùc (TÑÑ)

II/ Cô sôû ñoäng hoïc cuûa (TÑÑ)

1. Phöông trình chuyeån ñoäng cuûa heä chuyeån ñoäng thaúng

2. Phöông trình chuyeån ñoäng cuûa heä chuyeån ñoäng quay

3. Caùc chuù yù khi söû duïng phöông trình chuyeån ñoäng trong tính toaùn khaûo saùt

heä thoáng (TÑÑ)

III/ Quy ñoåi caùc khaâu cô khí cuûa (TÑÑ)

1. Quy ñoåi moâment caûn cuûa Mc veà truïc ñoäng cô

2. Quy ñoåi löïc caûn Fc veà thaønh moâment caûn Mc treân ñaàu truïc ñoäng cô

3. Quy ñoåi moâment quaùn tính J veà ñaàu truïc ñoäng cô

4. Quy ñoåi khoái quaùn tính m veà thaønh moâment quaùn tính treân ñaàu truïc ñoäng

cô

5. moâment quaùn tính cuûa toaøn heä thoáng treân ñaàu truïc ñoäng cô

 YEÂU CAÀU :

• Naém ñöôïc caù vaán ñeà khaùi quaùt veà moät heä thoáng truyeàn ñoäng

ñieän

• Naém vaãn caùc vaán ñeà cô sôû ñoäng hoïc cuûa moät heä thoáng

truyeàn ñoäng ñieän

• Hieåu vaø name vöõng caùc phöông phaùp tính quy ñoåi caùc khaâu

cô khí trong heä thoáng truyeàn ñoäng ñieän

Chöông II : CAÙC ÑAËT TÍNH VAØ TRAÏNG THAÙI ÑOÄNG CÔ TRONG TÑÑ

 NOÄI DUNG :

I/ Khaùi nieäm chung :

1. Ñaët tính cô cuûa caùc cô caáu saûn xuaát

2. Ñaët tính cô cuûa truyeàn ñoäng ñieän

3. Heä ñôn vò töông ñoái trong tính toaùn TÑÑ

a) Nhöõng ñaïi löôïng cô baûn thöôøng duøng trong tính toaùn caùc heä thoáng

TÑÑ

b) Trò soá töông ñoái cuûa caùc ñaïi löôïng thöôøng duøng trong tính toaùn caùc

heä thoáng TÑÑ

II/ Ñaët tính cô ñoäng cô ñieän moät chieàu kích töø song song .

1. Phöông trình ñaët tính cô vaø Phöông trình ñaët tính toác ñoä cuûa ñoäng cô.

2. Ñöôøng ñaët tính cô töï nhieân Phöông phaùp tính vaø veõ ñaët tính cô töï nhieân töø

soá lieäu ñònh möùc cuûa ñoäng cô.

a) Ñöôøng ñaët tính cô töï nhieân

b) Phöông phaùp veõ ñöôøng ñaët tính cô töï nhieân

3. Aûnh höôûng cuûa caùc tham soá ñoái vôùi ñaët tính cô cuûa ñoäng cô ( caùc ñaët tính

cô nhaân taïo)

a) aûnh höôûng cuûa ñieän trôû phuï trong maïch phaàn öùng ñoäng cô

• Thí duï 1

• Thí duï 2

b) aûnh höôûng cuûa ñieän aùp ñaët leân phaàn öùng ñoäng cô ( Uö ≠ U ñm )

c) aûnh höôûng cuûa töø thoâng kích thích trong ñoäng cô ( φ = φñm )

• Ñöôøng ñaët tính toác ñoä khi thay ñoåi töø thoâng kích thích

• Ñöôøng ñaët tính cô khi thay ñoåi töø thoâng kích thích

• Ñaët ñieåm chuù yù khi thay ñoåi töø thoâng kích thích

d) Ñaët tính cô khi thay ñoåi chieàu ñieän aùp ñaët vaøo phaàn öùng ñoäng cô.

4. Vaán ñeà khôûi ñoäng vaø phöông phaùp tính ñieän trôû khôûi ñoäng :

a) Ñaët vaán ñeà

b) Tính ñieän trôû khôûi ñoäng baèng phöông phaùp ñoà thò

c) Tính ñieän trôû khôûi ñoäng baèng phöông phaùp giaû tích

Thí duï II-3

5. Caùc traïng thaùi haõm vaø caùc ñaët tính cô cuûa traïng thaùi haõm

a) Khaùi nieäm veà traïng thaùi haõm

b) traïng thaùi haõm taùi sinh naêng löôïng

c) traïng thaùi haõm ngöôïc

• Ñöa theâm ñieän trôû phuï vaøo maïch phaàn öùng

• Ñoåi cöïc tính cuûa ñieän aùp ñaët vaøo phaàn öùng ñeå thaùi haõm

d) traïng thaùi haõm ñoäng naêng

• traïng thaùi haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp

• traïng thaùi haõm ñoäng naêng töï kích töø.

Thí duï II-4

6. Traïng thaùi reõ maïch phaàn öùng cuûa ñoäng cô cô

a) Thaønh laäp phöông trình ñaët tính cô.

b) Nhaän xeùt ñaët ñieåm cuûa ñaët ñieåm cuûa tính cô khi reõ maïch phaàn öùng.

c) Aûnh höôûng cuûa caùc thaønh phaàn ñieän trôû Rs, Rn ñeán daïng ñaët tính cô

III/ Ñaët tính cô ñoäng cô ñieän moät chieàu kích töø noái tieáp :

1. Thaønh laäp phöông trình ñaët tính cô

2. Caùch veõ ñaët tính cô töï nhieân

a) ñaët tính vaïn naêng

b) veõ ñaët tính cô töï nhieân baèng ñaët tính vaïn naêng.

3. Phöông phaùp veõ ñaët tính cô nhaân taïo khi coù ñieän trôû phuï noái trong

maïch phaàn öùng

a) phöông phaùp veõ baèng ñoà thò

b) phöông phaùp veõ baèng ñöôøng ñaët tính cô töï nhieân

4. Ñaët tính cô khi ñaûo chieàu quay

5. Phöông phaùp tính ñieän trôû khôûi ñoäng

6. Caùc traïng thaùi haûm vaø ñöôøng ñaët tính cô cuûa caùc traïng thaùi haûm.

a) traïng thaùi haõm ngöôïc

• haõm ngöôïc baèng caùch ñoùng theâm ñieän trôû phuï vaøo maïch

phaàn öùng .

• haõm ngöôïc baèng caùch ñoåi cöïc tính ñieän aùp ñaët vaøo maïch

phaàn öùng.

b) traïng thaùi haõm ñoäng naêng.

• haõm ñoäng naêng kích töø ñoäc laäp

• haõm ñoäng naêng töï kích töø

IV/ Ñaët tính cô cuûa ñoäng cô ñieän xoay chieàu khoâng ñoàng boä ba pha :

1. Phöông trình ñaët tính cô

a) thaønh laäp phöông trình

b) nhaän xeùt ñaët tính

c) Phöông trình ñaët tính cô vieát döôùi daïng ñôn giaûn

• Xaùc ñònh ñaët tính cô theo khaû naêng quaù taûi

• Xaùc ñònh ñaët tính cô theo phöông phaùp gaàn ñuùng

d) ñoåi chieàu quay ñoäng cô.

2. Aûnh höôûng cuûa caùc thoâng soá ñeán ñöôøng ñaët tính cô.

a) AÛnh höôûng cuûa ñieän aùp ñaët leân cuoän daây stator cuûa ñoäng cô

b) AÛnh höôûng cuûa ñieän trôû, ñieän khaùng treân maïch stator

c) AÛnh höôûng cuûa ñieän trôû phuï trong maïch rotor

Thí duï II-6

3. Khôûi ñoäng vaø tính ñieän trôû khôûi ñoäng cuûa ñoäng cô:

4. Caùc traïng thaùi haõm vaø ñöôøng ñaët tính cô cuûa traïng thaùi haõm :

a) traïng thaùi haõm taùi sinh naêng löôïng

b) traïng thaùi haõm ngöôïc

• haõm ngöôïc baèng caùch ñöa theâm ñieän trôû phuï vaøo maïch cuoän daây

rotor cuûa ñoäng cô

• haõm ngöôïc baèng caùch ñaûo thöù töï hai trong ba pha ñieän aùp ñaët vaøo

stator cuûa ñoäng cô

c) Traïng thaùi haõm ñoäng naêng

• Khaùi nieäm vaø phöông phaùp haõm

• Thaønh laäp phöông trình ñaët tính cô vaø daïng ñaët tính cô trong traïng

thaùi

YEÂU CAÀU :

• Naém vöõng daïng vaø phöông trình caùc ñaët tính cuõng nhö caùc traïng thaùi laøm

vieäc cuûa ñoäng cô vaø vaø caùc cô caáu saûn xuaát thoâng duïng.

• Naém vöõng tính chaát cuûa caùc traïng thaùi laøm vieäc cuûa ñoäng cô trong truyeàn

ñoäng ñieän.

• Xaùc ñònh ñöôïc caùc thoâng soá cuûa heä thoáng vaø caùc traïng thaùi laøm vieäc cuï

theå.

Chöông III : ÑIEÀU CHÆNH TOÁC ÑOÄ TRONG TRUYEÀN ÑOÄNG ÑIEÄN

I/Khaùi nieäm chung :

1. caùc chæ tieâu trong ñieàu chænh toác ñoä.

2. Caùc phöông phaùp ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô ñieän.

• Nhoùm phöông phaùp thay ñoåi thoâng soá ñoäng cô

• Nhoùm phöông phaùp thay ñoåi thoâng soá nguoàn cung caáp cho ñoäng cô.

II/ Ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô ñieän moät chieàu :

1. Ñieàu chænh toác ñoä baèng caùch thay ñoåi ñieän trôû trong maïch phaàn öùng.

2. Ñieàu chænh toác ñoä baéng caùch giaûm töø thoâng kích thích cuûa ñoäng cô

3. Ñieàu chænh toác ñoä baèng phöông phaùp reõ maïch phaàn öùng cuûa ñoäng cô

4. Ñieàu chænh toác ñoä baèng phöông phaùp thay ñoåi ñieän aùp cung caáp cho phaàn

öùng ñoäng

III/ Môû roäng phaïm vi ñieàu chænh vaø naâng cao chaát löôïng ñieàu chænh toác ñoä cuûa

ñoäng cô ñieän moät chieàu

1. Heä thoáng maùy phaùt ñoäng cô coù maùy phaùt kích töø ñoäc laäp :

sô ñoà nguyeân lyù.

Phöông phaùp vaø daïng ñaëc tính cô cuûa heä thoáng

Ñaùnh giaù heä thoáng

2. Heä thoáng maùy phaùt ñoäng cô coù maùy coù maùy ñieän khuyeách ñaïi töï kích

sô löôïc veà maùy ñieän khuyeách ñaïi töï kích

phöông trình vaø daïng ñaëc tính cô cuûa heä thoáng

caùc maïch öùng duïng ñieån hình cuûa heä thoáng vaø maùy ñieän khuyeách ñaïi töï kích.

Heä thoáng coù caùc khaâu phaûn hoài

Heä thoáng coù maùy ñieän khuyeách ñaïi töï kích maéc theo sô ñoà caàu

Heä thoáng coù caùc khaâu phaûn hoài duøng maùy phaùt toác ñoä

3. Heä thoáng maùy phaùt ñoäng cô coù maùy ñieän khuyeách ñaïi töø tröôøng ngang

a) sô löôïc veà caáu taïo vaø nguyeân lyù laøm vieäc cuûa maùy ñieän khuyeách ñaïi töø

tröôøng ngang

• Caáu taïo

• Nguyeân lyù laøm vieäc

b) Phöông trình vaø daïng ñaët tính cô

c) Maïch öùng ñieån hình cuûa heä thoáng coù maùy ñieän khuyeách ñaïi töø tröôøng

ngang

4. Heä thoáng maùy phaùt ñoäng cô coù maùy phaùt 3 cuoän kích töø taïo ñaët tính maùy

xuùc

a) Khaùi nieäm veà heä thoáng

b) Maïch öùng duïng ñieån hình duøng maùy phaùt ñoäng cô taïo ñaët tính maùy xuùc

• Sô ñoà nguyeân lyù cuûa heä thoáng duøng maùy phaùt 3 cuoän kích töø taïo ñaët

tính maùy xuùc

• Sô ñoà nguyeân lyù cuûa heä thoáng vôùi maùy ñieän khuyeách ñaïi töø tröôøng

ngang coù khaâu phaûn hoài aâm doøng ñieän coù ngaét

5.Ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô baèng caùc boä khuyeách ñaïi töø.

a) Khaùi nieäm

b) sô löôïc veà caáu taïo vaø nguyeân lyù laøm vieäc cuûa caùc khuyeách ñaïi töø

• Sô ñoà nguyeân lyù veà caáu taïo khuyeách ñaïi töø

• nguyeân lyù laøm vieäc cô baûn khuyeách ñaïi töø

c) Phöông trình vaø daïng ñaëc tính cô

d) Maïch öùng duïng ñieån hình khuyeách ñaïi töø – ñoäng cô

e) Ñaùnh giaù veà heä thoáng

6. .Ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô baèng caùc heä thoáng chænh löu

a) Boä chænh löu coù khoáng cheá

b) Phöông trình vaø daïng ñaëc tính cô cuûa heä thoáng chænh löu ñoäng cô

c) Moät soá heä thoáng chænh löu ñoäng cô cô baûn

• Sô ñoà heä thoáng chænh löu hình tia 3 pha khoâng ñaûo chieàu

• Sô ñoà heä thoáng chænh löu hình tia 3 pha coù ñaûo chieàu baèng coâng taéc

tô

• Sô ñoà heä thoáng chænh löu hình tia 3 pha noái chöõ thaäp ñeå ñaûo chieàu

quay ñoäng cô

• Sô ñoà heä thoáng chænh löu hình tia 3 pha noái song song ngöôïc chieàu

ñaûo chieàu ñeå ñaûo chieàu quay ñoäng cô

d) Ñaùnh giaù veà heä thoáng

IV/ .Ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô khoâng ñoàng boä :

1.Ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô khoâng ñoàng boä baèng cuoän khaùng baûo hoøa.

a) Khaùi nieäm.

b) Daïng ñaëc tính cô vaø phöông phaùp ñieàu chænh toác ñoä.