Đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trường EU

TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI

KHOA KINH TẾ - LUẬT

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI:

ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM SANG

THỊ TRƢỜNG EU

NGÀNH ĐÀO TẠO: KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Giáo viên hƣớng dẫn

- Họ và tên: Th.SNguyễn Minh

Phương

- Bộ môn: Quản lý kinh tế

Sinh viên làm khóa luận tốt nghiệp

- Họ và tên: Đỗ Thị Thắm

- Mã sinh viên: 18D160329

- Lớp: K54F5

HÀ NỘI, 2021

i

TÓM LƢỢC

Ngành Thủy sản là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, giữ vai trò quan

trọng trong sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam với quy mô ngày càng mở rộng.

Thương hiệu thủy sản Việt Nam không chỉ được khẳng định trong nước mà còn được

đón nhận bởi nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, những năm gần đây tình hình

xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các thị trường khó tính điển hình như EU đang

phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Hàng loạt lô hàng thủy sản bị trả về do

không đảm bảo vệ sinh và chất lượng, cùng với đó là cảnh báo thẻ vàng của Ủy ban

Châu Âu (EC) đã làm cho ngành thủy sản bị sụt giảm đáng kể. Đứng trước tình hình

đó, trong quá trình thực tập, em đã làm đề tài khóa luận “Đẩy mạnh xuất khẩu thủy

sản Việt Nam sang thị trường EU”. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về đẩy mạnh xuất

khẩu thủy sản, đồng thời phân tích thực trạng xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị

trường EU giai đoạn 2018 - 2020 và 6 tháng đầu năm 2021, khóa luận tốt nghiệp bước

đầu xác định làm rõ một số nguyên nhân, hạn chế trong quá trình xuất khẩu thủy sản

sang EU. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt

Nam sang thị trường EU.

ii

LỜI CẢM ƠN

Với tình cảm chân thành, cho phép em được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến tất cả

các cá nhân và cơ quan đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên

cứu đề tài. Trong quá trình thực tập online tại nhà, cá nhân em gặp rất nhiều khó khăn

trong việc nghiên cứu cũng như tìm tài liệu nhưng dưới sự chỉ đạo tận tình từ các thầy

cô, em đã hoàn thành tốt bài khóa luận của mình. Đồng thời, thông qua quá trình

nghiên cứu em đã có cơ hội tìm hiểu sâu về những khó khăn trong xuất khẩu thủy sản

nói riêng và xuất khẩu ở Việt Nam nói chung. Từ đó có được góc nhìn tổng quát về

tình hình xuất khẩu các mặt hàng của Việt Nam sang thị trường quốc tế.

Em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới trường Đại học Thương mại, các thầy,

cô trong khoa Kinh tế - Luật và đặc biệt là Th.S Nguyễn Minh Phương đã tận tình

hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn thành tốt khóa tốt nghiệp. Nhờ những lời chỉ bảo và sự

giúp đỡ nhiệt tình của cô, đề tài nghiên cứu của em mới có thể hoàn thiện tốt đẹp.

Với điều kiện thời gian cũng như kinh nghiệm còn hạn chế của một sinh viên,

luận văn này không thể tránh được những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự chỉ

bảo, đóng góp ý kiến của các thầy cô để em có điều kiện bổ sung, nâng cao ý thức của

mình, phục vụ tốt hơn công tác thực tế sau này.

Em xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, Ngày 26 tháng 12 năm 2021

Tác giả

Đỗ Thị Thắm

iii

MỤC LỤC

TÓM LƢỢC ...................................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN................................................................................................................ii

MỤC LỤC.....................................................................................................................iii

DANH MỤC BẢNG BIỂU ...........................................................................................v

DANH MỤC SƠ ĐỒ HÌNH VẼ..................................................................................vi

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................................vii

PHẦN MỞ ĐẦU............................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài...........................................................................................1

2. Đối tƣợng, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................2

2.1 Đối tƣợng nghiên cứu.............................................................................................2

2.2 Mục tiêu nghiên cứu...............................................................................................2

2.3 Nhiệm vụ nghiên cứu..............................................................................................2

3. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................2

4. Phƣơng pháp nghiên cứu .........................................................................................2

4.1 Phƣơng pháp luận ..................................................................................................2

4.2 Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể............................................................................3

5. Kết cấu đề tài.............................................................................................................3

CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU THỦY SẢN

VIỆT NAM SANG THỊ TRƢỜNG EU ......................................................................5

1.1 Tổng quan về đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản.......................................................5

1.1.1 Khái quát chung về ngành thủy sản...................................................................5

1.1.2 Khái quát chung về xuất khẩu............................................................................6

1.1.3 Khái quát chung về đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản ..........................................8

1.2 Nội dung đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản...............................................................9

1.2.1 Đẩy mạnh xuất khẩu mang tính quy mô..........................................................10

1.2.2 Đẩy mạnh xuất khẩu mang tính chất lƣợng....................................................11

1.2.3 Đẩy mạnh xuất khẩu mang tính hiệu quả .......................................................13

1.3 Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động đẩy mạnh xuất thủy sản sang thị trƣờng EU... 14

1.3.1 Chỉ tiêu đánh giá theo chiều rộng.....................................................................14

1.3.2 Chỉ tiêu đánh giá theo chiều sâu .......................................................................15

1.4 Các nguyên tắc và công cụ đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị

trƣờng EU ....................................................................................................................16

1.4.1 Về nguyên tắc......................................................................................................16

1.4.2 Về công cụ ...........................................................................................................16

iv

CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM SANG

THỊ TRƢỜNG EU GIAI ĐOẠN 2018 – 2020 và 6 THÁNG ĐÀU NĂM 2021.....19

2.1 Tổng quan thị trƣờng thủy sản EU và các nhân tố ảnh hƣờng đến đẩy mạnh

xuất khẩu thủy sản sang thị trƣờng EU....................................................................19

2.1.1 Tổng quan thị trƣờng thủy sản EU ..................................................................19

2.1.2 Các nhân tố ảnh hƣởng đến đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang

thị trƣờng EU...............................................................................................................22

2.2 Thực trạng xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trƣờng EU giai đoạn 2018 –

2020 và 6 tháng đầu năm 2021...................................................................................24

2.2.1 Về kim ngạch xuất khẩu....................................................................................24

2.2.2 Về cơ cấu mặt hàng xuất khẩu..........................................................................26

2.2.3 Về thị trƣờng xuất khẩu ....................................................................................32

2.2.4 Về hiệu quả xuất khẩu .......................................................................................33

2.3 Đánh giá thực trạng xuất khẩu thủy sản EU .....................................................34

2.3.1 Những kết quả đạt đƣợc ....................................................................................34

2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân....................................................................................36

CHƢƠNG III: CÁC ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ VỀ ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU

THỦY SẢN VIỆT NAM SANG THỊ TRƢỜNG EU...............................................39

3.1 Quan điểm, định hƣớng và mục tiêu nhằm đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản sang

thị trƣờng EU...............................................................................................................39

3.1.1 Quan điểm phát triển.........................................................................................39

3.1.2 Định hƣớng phát triển .......................................................................................39

3.1.3 Mục tiêu thực hiện .............................................................................................41

3.2 Giải pháp hỗ trợ đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trường EU . 42

3.2.1 Giải pháp hỗ trợ từ Nhà nƣớc...........................................................................42

3.2.2 Giải pháp từ các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản .......................................43

3.3 Các Kiến nghị về đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trường EU 45

KẾT LUẬN..................................................................................................................47

TÀI LIỆU THAM KHẢO ..........................................................................................48