Đánh Giá Sinh Trưởng Của Keo Lai Acacia Mangium X Acacia Auriculiformis Trồng Rừng Sản Xuất Tại Công Ty Mdf Vinafor Tỉnh Gia Lai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

PHẠM ĐĂNG BÁCH

ĐÁNH GIÁ SINH TRƢỞNG CỦA KEO LAI

(Acacia mangium x Acacia auriculiformis) TRỒNG RỪNG

SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY MDF VINAFOR, TỈNH GIA LAI

CHUYÊN NGÀNH: LÂM HỌC

MÃ SỐ: 8620201

LUẬN VĂN THẠC SĨ LÂM HỌC

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. NGUYỄN MINH THANH

Hà Nội, 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả cam đoan bản luận văn này do chính tác giả thực hiện dƣới sự

hƣớng dẫn khoa học của PGS.TS. Nguyễn Minh Thanh. Các số liệu và kết

quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chƣa hề đƣợc công bố và sử

dụng để bảo vệ một học hàm nào.

Các thông tin trích dẫn trong luận văn này đƣợc ghi rõ nguồn gốc.

Nếu sai tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm.

Hà Nộ t

Tác giả luận văn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu, tôi luôn

nhận đƣợc sự quan tâm của nhà trƣờng, sự giúp đỡ tận tình của các thầy cô,

các đồng nghiệp, bạn bè và gia đình.

Đến nay bản luận văn tốt nghiệp hoàn thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn

sâu sắc đến thầy giáo PGS.TS. Nguyễn Minh Thanh, ngƣời hƣớng dẫn khoa

học và đã tận tình giúp đỡ, hƣớng dẫn tôi thực hiện, hoàn thành luận văn tốt

nghiệp.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám hiệu Nhà trƣờng, Khoa Đào tạo

sau đại học, khoa Lâm Học - Trƣờng Đại học Lâm nghiệp, đã tạo điều kiện giúp

đỡ cho tôi đƣợc tham gia và hoàn thành khoá đào tạo này.

Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình, tạo điều kiện

của Ban lãnh đạo, các anh, chị trong công ty lâm nghiệp MDF VINAFOR,

tỉnh Gia Lai đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình tiến hành điều tra, nghiên cứu,

thu thập số liệu tại huyện Đak Đoa, huyện Ia Grai, huyện K’Bang tỉnh Gia

Lai. Các nhà chuyên môn, bạn bè và ngƣời thân trong gia đình đã động viên

giúp đỡ tác giả trong quá trình thu thập số liệu ngoại nghiệp và xử lý nội

nghiệp.

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, nhƣng chắc chắn không tránh khỏi những

thiếu sót trong quá trình thực hiện đề tài. Tôi rất mong nhận đƣợc những ý

kiến đóng góp quý báu của các thầy, cô giáo, các chuyên gia và bạn bè để

luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.

Xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nộ t

Tác giả

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC BẢNG……………………………………………………v

DANH MỤC CÁC HÌNH……………………………………………………vi

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ……………………………………………….vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ..............................................................viiii

ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1

Chƣơng 1. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.......................... 3

1.1. Trên thế giới....................................................................................... 3

1.2 Tại Việt Nam....................................................................................... 8

Chƣơng 2. MỤC TIÊU, ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ

PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................ 17

2.1. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................. 17

2.2. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu ............................................................ 17

2.3. Nội dung nghiên cứu............................................................................. 17

2.3.1. Tổng kết một số biện pháp kỹ thuật trồng Keo lai tạ địa đ ểm nghiên

cứu ........................................................................................................... 17

2.3.2. Đ ột số đặc đ ểm của các lâm phần trồng Keo lai ........ 17

2.3.3. Đ s trưởng rừng trồng Keo lai 5 tuổi ......................... 18

2.3.4. Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển rừng trồng Keo lai

trong thời gian tớ trê địa bàn nghiên cứu ó r ê v trê địa bàn tỉnh

Gia Lai nói chung ................................................................................... 18

2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu....................................................................... 18

2.4.1. Phƣơng pháp luận ......................................................................... 18

2.4.2. Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể.................................................... 19

iv

Chƣơng 3. KHÁI QUÁT MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM KHU VỰC NGHIÊN

CỨU................................................................................................................ 24

3.1. Điều kiện tự nhiên

3.1.2. Địa hình........................................................................................ 24

3.1.3. Khí hậu.......................................................................................... 25

3.2. Điều kiện kinh tế xã hội................................................................... 25

3.2.1. Cơ sở hạ tầng ................................................................................ 25

3.2.2 Tiề t ế mạnh của huyện ..................................................... 26

Chƣơng 4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ................................................... 27

4.1. Tổng kết các biện pháp kỹ thuật trồng Keo lai trên địa bàn nghiên cứu... 27

4.1.1. Hiện trạng rừng trồng Keo lai của công ty MDF Gia Lai ........... 27

4.1.2. Tổng kết kỹ thuật gây trồ c sóc rừng trồng Keo lai tại khu

vực nghiên cứu ........................................................................................ 27

4.2. Đánh giá một số đặc điểm của các lâm phần trồng Keo lai.................. 33

4.2.1. Một số đặc đ ể địa hình.............................................................. 33

4.2.3. Một đặc đ ểm của đất tại khu vực nghiên cứu.............................. 35

4.3. Ảnh hƣởng của một số nhân tố đến sinh trƣởng của rừng trồng Keo lai

5 tuổi tại khu vực......................................................................................... 52

4.4. Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển rừng trồng Keo lai trong thời

gian tới trên địa bàn nghiên cứu nói riêng và trên địa bàn tỉnh Gia Lai nói

chung ............................................................................................................ 55

KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ ................................................... 59

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 62

PHỤ LỤC

v

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 4.1. Thiết kế kỹ thuật trồng, chăm sóc Keo lai tại khu vực................... 28

Bảng 4.3. Thành phần cơ giới của đất tại KVNC........................................... 36

Bảng 4.4. Một số tính chất hóa học của đất tại KVNC................................... 37

Bảng 4.5. Sinh trƣởng và tăng trƣởng của Keo lai 5 tuổi ............................... 42

Bảng 4.6. Một số đặc điểm ở khu vực nghiên cứu ........................................ 52

(số liệu trung bình của 3 OTC) ....................................................................... 52

Bảng 4.7. Tƣơng quan một số yếu tố lập địa đến lƣợng tăng trƣởng bình quân

hằng năm thể tích Keo lai 5 tuổi KVNC......................................................... 54

vi

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 2.1. Sơ đồ lấy mẫu đất tại các OTC tại khu vực nghiên cứu ................. 20

Hình 4.1. Cây bụi thảm tƣơi &VRR tại K’Dang - Đak Đoa .......................... 34

Hình 4.2. Cây bụi thảm tƣơi &VRR tại Kong Bla - K’Bang.......................... 34

Hình 4.3. Cây bụi thảm tƣơi & VRR tại Ia Ba - Ia Grai................................. 34

Hình 4.4. Tƣơng quan D/H Keo lai 5 tuổi tại Đak Đoa.................................. 48

Hình 4.5. Phân bố N/D1.3 Keo lai 5 tuổi tại Đak Đoa ................................... 48

Hình 4.6. Tƣơng quan D/H Keo lai 5 tuổi tại Ia Grai..................................... 48

Hình 4.7. Phân bố N/D1.3 Keo lai 5 tuổi tại Ia Grai....................................... 48

Hình 4.8. Tƣơng quan D/H Keo lai 5 tuổi tại KBang..................................... 49

Hình 4.9. Phân bố N/D1.3 Keo lai 5 tuổi tại KBang ...................................... 49

Hình 4.10. Rừng Keo lai 5 tuổi tại khu vực nghiên cứu................................. 50

Hình 4.11. Keo lai bị cháy ngọn tại ................................................................ 58

Hình 4.12. Keo lai bị bệnh hại lá tại Đak Đoa................................................ 58

Hình 4.13. Chăm sóc tỉa cảnh Keo lai hom tại Minh Hóa – Quảng Bình ...... 58

Hình 4.14. Mô hình Keo lai 3 năm tuổi HECWIN ......................................... 58

vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 4.1. Thành phần cơ giới cấp hạt đất ở KVNC................................... 37

Biểu đồ 4.2. Hàm lƣợng mùn của đất tại KVNC............................................ 38

Biểu đồ 4.3. Độ chua của đất tại KVNC......................................................... 39

Biểu đồ 4.4. Hàm lƣợng các chất dê tiêu trong đất tại KVNC ....................... 41

Biểu đồ 4.5. Phẩm chất cây Keo lai 5 tuổi tại KVNC ................................... 43

Biểu đồ 4.6. Sinh trƣởng về đƣờng kính của loài Keo lai 5 tuổi .................... 44

Biểu đồ 4.7. Sinh trƣởng về Hvn của loài Keo lai 5 tuổi tại KVNC .............. 46

Biểu đồ 4.8. Sinh trƣởng về đƣờng kính tán của loài Keo lai 5 tuổi .............. 48

Biểu đồ 4.10. Trữ lƣợng của rừng Keo lai 5 tuổi tại KVNC .......................... 51

Biểu đồ 4.9. Tỉ lệ phân thân của loài Keo lai 5 tuổi tại KVNC...................... 50

viii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Tên đầy đủ

∆ D1.3 Lƣợng tăng trƣởng bình quân đƣờng kính

∆ Dt Lƣợng tăng trƣởng bình quân đƣờng kính tán

∆ Hvn Lƣợng tăng trƣởng bình quân chiều cao

∆ M Lƣợng tăng trƣởng bình quân trữ lƣợng

∆ V Lƣợng tăng trƣởng bình quân thể tích

D1.3 Sinh trƣởng đƣờng kình ngang ngực

Dt Sinh trƣởng đƣờng kính tán

Hvn Sinh trƣởng chiều cao vút ngọn

KVNC Khu vực nghiên cứu

M Trữ lƣợng

Nts Hàm lƣợng đạm tổng số

OTC Ô tiêu chuẩn

TB Giá trị trung bình

T

o Nhiệt độ

VRR Vật rơi rụng

V Thể tích thân cây

Wo Độ ẩm

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

Thực tế cho thấy ở nƣớc ta trong những năm trƣớc đây năng suất rừng

tự nhiên chỉ đạt từ 2-3 m

3

/ha/năm, năng suất rừng trồng cũng chỉ đạt 5- 10

m

3

/ha/năm. Gần đây do những thành quả của cải thiện giống, năng suất rừng

trồng một số loài cây ở một số nơi đã tăng lên rõ rệt. Tuy vậy, hiện nay chúng

ta phải nhập tới 80% gỗ nguyên liệu phục vụ chế biến đồ mộc và chủ yếu là

gỗ lớn. Sự phát triển của Khoa học và công nghệ chế biến cũng nhƣ nhu cầu

ngày càng lớn của thị trƣờng lâm sản dẫn tới sự phát triển mạnh mẽ về quy

mô diện tích của các loài cây mọc nhanh, chu kỳ kinh doanh ngắn đáp ứng

mục tiêu kinh doanh gỗ trụ mỏ, gỗ nguyên liệu,… Chính vì vậy, việc trồng

rừng sản xuất với năng suất cao, có giá trị kinh tế cao ít đƣợc quan tâm tới bởi

kinh phí đầu tƣ cao, đảm bảo hiệu quả kinh tế cao kết hợp lợi ích xã hội và

môi trƣờng. Bởi vậy, một mục tiêu quan trọng phải hƣớng tới đã đặt ra trong

chiến lƣợc phát triển ngành lâm nghiệp giai đoạn 2010 - 2020 và những năm

tiếp theo là khả năng cung cấp gỗ từ rừng sản xuất trong nƣớc phải đạt 20 - 24

m

3

gỗ/ha/năm. Vì vậy, đòi hỏi cấp bách hiện nay là phải tạo ra nguồn cung

cấp gỗ nguyên liệu có nguồn gốc từ rừng trồng. Để đảm bảo nhu cầu của xã

hội đòi hỏi ngành lâm nghiệp phải đáp ứng. Điều đó chỉ có thể giải quyết khi

công tác tuyển chọn giống tốt đƣợc quan tâm, lựa chọn loài thích hợp với điều

kiện lập địa, kết hợp với các biện pháp kỹ thuật lâm sinh thâm canh theo

chiều sâu.

Việc trồng rừng ngày càng đi theo hƣớng thâm canh tăng năng suất

với mục tiêu kinh tế rõ ràng thì yêu cầu về giống có chất lƣợng, lập địa và kỹ

thuật gây trồng thích hợp là 3 yếu tố tạo nên rừng trồng cho năng suất, chất

lƣợng cao, đáp ứng mục đích kinh doanh đề ra. Gia Lai trong những năm gần

đây mỗi năm trung bình trồng mới từ 5000 - 6000 ha rừng gỗ nguyên liệu chủ

yếu là Keo các loại. Một câu hỏi đƣợc đặt ra là tại sao sinh trƣởng của loài có