Đánh giá kết quả học tập môn giáo dục học của sinh viên đại học sư phạm theo tiếp cân năng lực

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI

***********************

NGUYỄN THỊ THANH TRÀ

ĐÁNHGIÁ KẾTQUẢ HỌC TẬP MÔNGIÁO DỤC HỌC

CỦA SINHVIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

THEOTIẾP CẬN NĂNG LỰC

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2016

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI

***********************

NGUYỄN THỊ THANH TRÀ

ĐÁNHGIÁ KẾTQUẢ HỌC TẬP MÔNGIÁO DỤC HỌC

CỦA SINHVIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

THEOTIẾP CẬN NĂNG LỰC

Chuyên ngành: Lý luận và Lịch sử giáo dục

Mã số: 62. 14 .01. 02

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS Trần Thị Tuyết Oanh

PGS. TS Vũ Lệ Hoa

HÀ NỘI - 2016

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả nghiên cứu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố

trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả luận án

Nguyễn Thị Thanh Trà

ii

LỜI CÁM ƠN

Trong quá trình thực hiện luận án, tôi đã nhận được sự giúp đỡ, tạo điều

kiện của Ban Giám hiệu, Phòng Tổ chức cán bộ, Phòng Sau đại học, Trung tâm

Thông tin - Thư viện trường Đại học Sư phạm Hà Nội để tôi thực hiện và hoàn

thành luận án đúng thời hạn. Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành về sự giúp

đỡ đó.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Đảng ủy, Ban chủ nhiệm Khoa Tâm lý - Giáo

dục cùng các thầy, cô, anh, chị, em đồng nghiệp trong Bộ môn Lý luận dạy học

và trong Khoa Tâm lý - Giáo dục, nơi tôi công tác, đã luôn ủng hộ, chia sẻ công

việc cũng như động viên tinh thần giúp tôi có động lực vượt qua khó khăn để có

thể hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập. Cám ơn các em sinh viên đã nhiệt tình tham

gia và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu vừa qua.

Đặc biệt, tôi muốn gửi lời tri ân sâu sắc đến PGS. TS Trần Thị Tuyết

Oanh và PGS. TS Vũ Lệ Hoa, các cán bộ hướng dẫn khoa học, những người đã

chỉ bảo, tư vấn, định hướng cho tôi về mặt học thuật, giúp tôi thể hiện ý tưởng

nghiên cứu cũng như truyền đạt cho tôi nhiều kinh nghiệm quý báu trong nghiên

cứu khoa học để tôi hoàn tất đề tài nghiên cứu này.

Lời sau cùng, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới những người

thân trong gia đình và những người bạn đã luôn động viên, khích lệ tôi trong quá

trình thực hiện và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để tôi hoàn thành luận án.

Xin trọng cảm ơn tất cả sự giúp đỡ quý báu này.

Tác giả luận án

Nguyễn Thị Thanh Trà

iii

MỤC LỤC

Lời cam đoan.........................................................................................................................i

Lời cám ơn........................................................................................................................... ii

Mục lục ...............................................................................................................................iii

Danh mục các ký hiệu và chữ viết tắt.............................................................................. vi

Danh mục các bảng, biểu đồ và sơ đồ ............................................................................ vii

MỞ ĐẦU ............................................................................................................................ 1

1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI................................................................................................. 1

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU......................................................................................... 2

3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU..................................................... 2

4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC........................................................................................ 3

5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU......................................................................................... 3

6. GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU................................................................ 3

7. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................ 4

8. NHỮNG LUẬN ĐIỂM BẢO VỆ...................................................................5

9. ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN ...............................................................5

10. CẤU TRÚC CỦA LUẬN ÁN ......................................................................6

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ KẾT QỦA HỌC TẬP MÔN

GIÁO DỤC HỌC CỦA SINH VIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THEO TIẾP CẬN

NĂNG LỰC....................................................................................................................... 7

1.1 TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ........................................................7

1.1.1 Các nghiên cứu về đánh giá KQHT .............................................................7

1.1.2 Các nghiên cứu về đánh giá KQHT theo tiếp cận năng lực .......................10

1.2 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA ĐỀ TÀI.........................................15

1.2.1 Kết quả học tập...........................................................................................15

1.2.2 Đánh giá kết quả học tập ............................................................................16

1.2.3 Năng lực......................................................................................................18

1.2.4 Tiếp cận năng lực .......................................................................................22

1.3 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP.............................................................23

1.3.1 Vị trí, vai trò, chức năng của đánh giá KQHT ...........................................23

1.3.2 Nguyên tắc đánh giá kết quả học tập..........................................................24

1.3.3 Phương pháp, hình thức và công cụ kiểm tra - đánh giá KQHT................25

1.3.4 Triết lí về đánh giá kết quả học tập ............................................................27

iv

1.4 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN GIÁO DỤC HỌC THEO TIẾP

CẬN NĂNG LỰC............................................................................................29

1.4.1 Đặc trưng của môn GDH ở trường sư phạm..............................................29

1.4.2 Những năng lực cần hình thành và phát triển cho sinh viên ĐHSP thông

qua môn Giáo dục học.........................................................................................31

1.4.3 Các thành tố của quá trình đánh giá KQHT môn Giáo dục học theo tiếp cận

năng lực................................................................................................................43

1.4.4 Những yêu cầu đối với việc thực hiện đánh giá KQHT môn GDH theo tiếp

cận năng lực.........................................................................................................50

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1................................................................................................ 53

Chương 2: THỰC TRẠNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN GIÁO

DỤC HỌC CỦA SINH VIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THEO TIẾP CẬN

NĂNG LỰC ....................................................................................................55

2.1 KHÁI QUÁT VỀ QUÁ TRÌNH KHẢO SÁT THỰC TRẠNG...................55

2.1.1 Mục đích khảo sát.......................................................................................55

2.1.2 Nội dung khảo sát.......................................................................................55

2.1.3 Đối tượng, địa bàn khảo sát........................................................................55

2.2 KẾT QUẢ KHẢO SÁT..............................................................................55

2.2.1 Thực trạng đánh giá KQHT của sinh viên ĐHSP ......................................56

2.2.2 Thực trạng nhận thức về đánh giá KQHT môn Giáo dục học của sinh viên

ĐHSP theo tiếp cận năng lực...............................................................................62

2.2.3 Thực trạng thực hiện đánh giá KQHT môn Giáo dục học của sinh viên

ĐHSP theo tiếp cận năng lực...............................................................................67

2.2.4 Đánh giá chung về thực trạng.....................................................................89

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2................................................................................................ 93

Chương 3: BIỆN PHÁP ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN GIÁO DỤC

HỌC CỦA SINH VIÊN ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC

VÀ THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM............................................................................... 95

3.1 ĐỊNH HƯỚNG VÀ NGUYÊN TẮC ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP...................95

3.1.1 Định hướng đề xuất biện pháp ...................................................................95

3.1.2 Các nguyên tắc xây dựng biện pháp...........................................................97

3.2 BIỆN PHÁP ĐÁNH GIÁ KQHT MÔN GIÁO DỤC HỌC CỦA SINH VIÊN

ĐHSP THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC ............................................................98

v

3.2.1 Nhóm biện pháp 1. Thiết lập các điều kiện chuẩn bị cho đánh giá KQHT

môn GDH theo tiếp cận năng lực ........................................................................98

3.2.2 Nhóm biện pháp 2. Xây dựng công cụ đánh giá KQHT môn GDH theo tiếp

cận năng lực ...................................................................................................108

3.2.3 Nhóm biện pháp 3. Thực hiện đánh giá KQHT môn GDH theo tiếp cận

năng lực..........................................................................................................117

3.3 THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ XÂY DỰNG..........123

3.3.1 Khái quát về quá trình thực nghiệm .........................................................123

3.3.2 Kết quả thực nghiệm.................................................................................127

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3............................................................................................146

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................................147

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG

BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN............................................................................151

PHỤ LỤC ........................................................................................................1PL

vi

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

DH

ĐC

ĐG

ĐHSP

GD

GDH

GV

HTTC

KQHT

KN

KX

NL

NLSP

PP

QTDH

SP

SV

TN

Dạy học

Đối chứng

Đánh giá

Đại học Sư phạm

Giáo dục

Giáo dục học

Giảng viên

Hình thức tổ chức

Kết quả học tập

Kĩ năng

Kĩ xảo

Năng lực

Năng lực sư phạm

Phương pháp

Quá trình dạy học

Sư phạm

Sinh viên

Thực nghiệm

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1 Bảng so sánh giữa ĐG kết quả về việc học, ĐG vì sự tiến bộ của người học

và ĐG kết quả là hoạt động học tập ................................................................29

Bảng 1.2 Hình thức thể hiện của rubric phân tích...........................................48

Bảng 1.3 Ưu điểm và nhược điểm của các loại rubric....................................49

Bảng 2.1 Nhận thức của giảng viên và sinh viên ĐHSP về tầm quan trọng của

đánh giá KQHT trong quá trình dạy học ở đại học........................................56

Bảng 2.2 Nhận thức của giảng viên về mục đích đánh giá KQHT.................57

Bảng 2.3 Nhận thức của SV về mục đích đánh giá KQHT.............................58

Bảng 2.4 Nhận thức của giảng viên và sinh viên ĐHSP về mối quan hệ giữa

đánh giá KQHT và quá trình dạy học .............................................................60

Bảng 2.5 Nhận thức của giảng viên và sinh viên ĐHSP về xu hướng đánh giá

KQHT hiện nay. ..............................................................................................61

Bảng 2.6 Nhận thức của GV về khái niệm đánh giá KQHT theo tiếp cận năng

lực ....................................................................................................................63

Bảng 2.7 Nhận thức về vai trò đánh giá KQHT môn Giáo dục học trong việc

phát triển các năng lực nghề của SV...............................................................64

Bảng 2.8 Ý kiến của SV về tác dụng của đánh giá KQHT môn GDH theo tiếp

cận năng lực.....................................................................................................66

Bảng 2.9 Thực trạng mức độ thực hiện đánh giá các năng lực nghề của sinh

viên qua môn Giáo dục học.............................................................................68

Bảng 2.10 Ý kiến GV về những năng lực họ thường đánh giá ở sinh viên....68

Bảng 2.11 Ý kiến GV về thực trạng thực hiện mục tiêu đánh giá ..................69

Bảng 2.12 Ý kiến SV về thực trạng thực hiện mục tiêu đánh giá...................70

Bảng 2.13 Ý kiến giảng viên về thực trạng thực hiện các PP, hình thức đánh

giá KQHT môn GDH theo tiếp cận năng lực..................................................72

Bảng 2.14 Ý kiến sinh viên về thực trạng thực hiện các PP, hình thức đánh giá

KQHT môn GDH theo tiếp cận năng lực........................................................73

Bảng 2.15 Ý kiến của sinh viên về thực trạng chấm chữa kết quả thực hiện

nhiệm vụ của SV trong đánh giá KQHT môn GDH theo tiếp cận năng lực...77

viii

Bảng 2.16 Ý kiến của giảng viên về thực trạng chấm chữa kết quả thực hiện

nhiệm vụ của SV trong đánh giá KQHT môn GDH theo tiếp cận năng lực...79

Bảng 2.17 Ý kiến giảng viên về sự cần thiết của một số yếu tố đối với đánh

giá KQHT môn GDH theo tiếp cận năng lực..................................................86

Bảng 2.18 Ý kiến sinh viên về sự cần thiết của một số yếu tố đối với đánh giá

KQHT môn GDH theo tiếp cận năng lực........................................................87

Bảng 2.19 Những khó khăn của giảng viên trong quá trình đánh giá KQHT

môn GDH theo tiếp cận năng lực....................................................................89

Bảng 2.20 Những khó khăn của sinh viên trong quá trình đánh giá KQHT

môn GDH theo tiếp cận năng lực....................................................................91

Bảng 3.1 Bảng phân phối tần suất mức độ các NL của nhómTN1 và ĐC1 trước TN...127

Bảng 3.2 Bảng kiểm định t-test kết quả đo lường năng lực của SV.............128

nhóm TN1 và ĐC1 trước thực nghiệm lần 1.................................................128

Bảng 3.4 Bảng kiểm định t-test kết quả đo lường năng lực của SV nhóm TN1 và

ĐC1 sau thực nghiệm lần 1............................................................................................131

Bảng 3.5 Bảng phân phối tần số điểm thi hết môn GDH của nhóm TN1 và

ĐC1................................................................................................................133

Bảng 3.6 Bảng phân phối tần suất mức độ các NL của nhóm TN2 và ĐC2

trước TN ............................................................................................. 135

Bảng 3.7 Bảng phân phối tần suất mức độ các NL của nhóm TN2 và ĐC2 sau

TN..................................................................................................................135

Bảng 3.8 Bảng phân phối tần số điểm thi hết môn GDH của nhóm TN2 và ĐC2137

Bảng 3.9 Tác dụng thực hiện các bài tập thực hành nhằm đánh giá năng lực .......140

Bảng 3.10 Lợi ích của việc công khai tiêu chí đánh giá trước khi sinh viên

thực hiện bài tập ............................................................................................141

Bảng 3.11 Lợi ích của việc sử dụng rubric để đánh giá và phối hợp giữa đánh

giá của giảng viên với đánh giá đồng đẳng và tự đánh giá của sinh viên.....142

Bảng 3.12 Tự đánh giá của sinh viên về các năng lực của bản thân.............143

Bảng 3.13 Các khó khăn mà sinh viên gặp phải khi thực hiện đánh giá KQHT

môn GDH theo tiếp cận năng lực..................................................................144

ix

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1 Biểu đồ điểm trung bình của GV và SV về mức độ thường xuyên

thực hiện các mục tiêu đánh giá ..........................................................................70

Biểu đồ 2.2 Các loại nhiệm vụ đánh giá mà GV thường giao cho SV thực hiện72

Biểu đồ 2.3 Điểm trung bình ý kiến GV và SV về việc sử dụng công cụ chấm

điểm của GV........................................................................................................75

Biểu đồ 3.1 Điểm trung bình các năng lực của sinh viên nhóm TN1 và ĐC1 ..129

trước thực nghiệm..............................................................................................129

Biểu đồ 3.2 Điểm trung bình các năng lực của sinh viên nhóm TN1 và ĐC1 sau

TN......................................................................................................................131

Biểu đồ 3.3 Điểm trung bình các năng lực của sinh viên nhóm TN2 và ĐC2 sau

thực nghiệm .......................................................................................................136

Biểu đồ 3.4 Mức độ hứng thú của sinh viên khi tham gia đánh giá KQHT môn

Giáo dục học theo tiếp cận năng lực .................................................................139

DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1 Hệ thống NL dạy học cần hình thành cho sinh viên ĐHSP thông

qua môn Giáo dục học.....................................................................................41

Sơ đồ 1.2 Hệ thống NL giáo dục cần hình thành cho sinh viên ĐHSP thông

qua môn Giáo dục học.....................................................................................42

Sơ đồ 3.1 Quy trình đánh giá KQHT môn GDH theo tiếp cận năng lực......101

1

MỞ ĐẦU

1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

1.1 Để có thể hội nhập quốc tế trong thời đại nền kinh tế tri thức hiện nay,

vấn đề chất lượng nguồn nhân lực đều được các quốc gia trên thế giới rất quan

tâm. Trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động và cạnh tranh gay gắt đòi hỏi

nguồn nhân lực của mỗi quốc gia cần có năng lực chuyên môn tốt, năng lực sáng

tạo, năng lực làm chủ khoa học công nghệ, khả năng thích ứng với biến đổi của

đời sống xã hội, xử lý tốt các tình huống nảy sinh trong nền kinh tế thị trường.

Để đáp ứng yêu cầu này về nguồn nhân lực, giáo dục đại học thế giới đang chú

trọng vào đổi mới phương thức đào tạo theo tiếp cận năng lực, nhằm hình thành

và phát triển năng lực hành động cho người học, đáp ứng yêu cầu chất lượng

nguồn nhân lực và sự phát triển xã hội.

1.2 Kiểm tra đánh giá kết quả đào tạo là một trong những khâu trọng yếu, là

bộ phận không thể tách rời của quá trình đào tạo. Đào tạo theo tiếp cận năng lực

đặt ra vấn đề cũng cần phải đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả đào tạo theo tiếp

cận đó, bởi đổi mới kiểm tra đánh giá là động lực thúc đẩy sự đổi mới quá trình

đào tạo. Đánh giá kết quả đào tạo theo tiếp cận năng lực chú trọng đánh giá năng

lực của người học theo chuẩn đầu ra, đánh giá sự vận dụng tri thức của người

học vào giải quyết các tình huống của cuộc sống nghề nghiệp, xem người học

làm được gì, có năng lực gì chứ không phải chỉ đánh giá xem người học biết gì.

1.3 Giáo dục đại học Việt Nam nói chung và các trường Đại học Sư phạm

nói riêng hiện nay đang tiến hành đổi mới nội dung chương trình, phương pháp

dạy học theo hướng chú trọng hình thành và phát triển năng lực nghề nghiệp cho

sinh viên. Ngành sư phạm trong các trường đại học có vai trò đào tạo đội ngũ

giáo viên giảng dạy các bộ môn khoa học khác nhau ở các trường phổ thông.

Chất lượng của đội ngũ giáo viên là yếu tố quyết định đến chất lượng của hệ

thống giáo dục và đào tạo. Do đó sinh viên sư phạm cần được hình thành các

năng lực nghề cần thiết theo chuẩn đầu ra trong quá trình đào tạo tại các trường

sư phạm để ra trường thực hành nghề tại các trường học trong hệ thống giáo dục

quốc dân. Những năng lực đó cần được hình thành trong quá trình học tập và

kiểm tra đánh giá các môn học và thể hiện qua việc sinh viên thực hiện các

nhiệm vụ học tập, các bài kiểm tra được giao, nhất là trong học tập các môn

nghiệp vụ của các trường sư phạm.

2

1.4 Giáo dục học là môn học quan trọng, thể hiện trực tiếp đặc trưng nghề

nghiệp của các trường sư phạm. Môn học này trang bị cho sinh viên những lý luận

cơ bản, hiện đại về giáo dục học, bước đầu hình thành cho họ những năng lực sư

phạm cơ bản để sau khi ra trường họ có thể tiến hành tốt các hoạt động dạy học và

giáo dục ở trường phổ thông. Tuy nhiên trong thực tế, việc đánh giá năng lực của

sinh viên ở môn Giáo dục học còn ít được chú trọng. Cách đánh giá môn học này

hiện nay chủ yếu vẫn mang tính truyền thống, chú trọng kiểm tra tri thức lý thuyết

của sinh viên chứ ít chú ý đến yêu cầu sinh viên vận dụng tổng hợp những tri thức,

kĩ năng vào giải quyết một vấn đề cụ thể thuộc về nghề nghiệp. Nói cách khác

việc đánh giá đó chưa thực sự gắn những điều được học với yêu cầu thực tiễn của

nghề nghiệp đang chờ đợi họ nên chưa phản ánh đúng năng lực học tập và năng

lực nghề nghiệp của sinh viên. Do đó mà chất lượng học tập môn Giáo dục học

chưa cao. Khi ra trường sinh viên khó có thể đảm đương tốt công việc mà xã hội

giao phó, do đó mà ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục.

Để khắc phục những hạn chế của đánh giá truyền thống, việc thực hiện

đánh giá KQHT môn Giáo dục học của sinh viên ĐHSP theo tiếp cận năng lực là

hết sức cần thiết giúp sinh viên có được năng lực nghề vững chắc trong tương

lai. Tuy nhiên cho đến nay còn thiếu công trình nghiên cứu đầy đủ, cụ thể về vấn

đề này.

Với những lí do nêu trên, tác giả chọn đề tài “Đánh giá kết quả học tập môn

Giáo dục học của sinh viên Đại học Sư phạm theo tiếp cận năng lực” để nghiên

cứu với hy vọng góp phần nâng cao chất lượng đánh giá và chất lượng dạy học

môn Giáo dục học nói riêng và chất lượng đào tạo ngành sư phạm trong các

trường đại học nói chung.

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Đề xuất các biện pháp đánh giá KQHT môn Giáo dục học của sinh viên Đại

học Sư phạm theo tiếp cận năng lực nhằm đánh giá được đầy đủ mức độ đạt được

mục tiêu về năng lực cần hình thành cho sinh viên trong quá trình học tập môn

Giáo dục học. Từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn học nói riêng và

chất lượng đào tạo của các trường đại học có đào tạo sư phạm nói chung.

3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

3.1 Khách thể nghiên cứu

Quá trình đánh giá kết quả học tập của sinh viên ở các trường Đại học Sư

phạm

3

3.2 Đối tượng nghiên cứu

Biện pháp đánh giá kết quả học tập môn Giáo dục học của sinh viên các

trường Đại học Sư phạm theo tiếp cận năng lực.

4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC

Đánh giá KQHT theo tiếp cận năng lực là một xu thế hiện nay đòi hỏi đánh

giá được việc người học vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn, qua đó phát

triển các năng lực cần thiết. Tuy nhiên việc đánh giá KQHT môn Giáo dục học

của sinh viên Đại học Sư phạm hiện nay vẫn thiên về đánh giá tri thức lý thuyết,

chưa thật chú trọng đến đánh giá sự vận dụng kiến thức, kĩ năng của môn học.

Việc đánh giá các năng lực của sinh viên tuy có được thực hiện nhưng chưa toàn

diện, đầy đủ, chưa chỉ rõ đánh giá năng lực cụ thể nào và mức độ năng lực cần đạt

của sinh viên. Nếu đề xuất được các biện pháp đánh giá KQHT môn Giáo dục

học của sinh viên theo hướng phối hợp đa dạng các phương pháp đánh giá, tập

trung vào sự vận dụng kiến thức, xây dựng và sử dụng hợp lý các công cụ đánh

giá thì sẽ đánh giá được mức độ mà sinh viên đạt được các mục tiêu về năng lực,

đồng thời giúp cho đánh giá tác động tích cực đến học tập môn Giáo dục học của

sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn học.

5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU

5.1 Xây dựng cơ sở lí luận về đánh giá KQHT môn Giáo dục học theo tiếp

cận năng lực.

5.2 Khảo sát thực trạng đánh giá kết quả học tập môn Giáo dục học của

sinh viên ở các trường Đại học Sư phạm theo tiếp cận năng lực.

5.3 Đề xuất các biện pháp đánh giá kết quả học tập môn Giáo dục học của

sinh viên ĐHSP theo tiếp cận năng lực.

5.4 Thực nghiệm biện pháp đánh giá KQHT môn Giáo dục học của sinh

viên ĐHSP theo tiếp cận năng lực.

6. GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU

- Đánh giá một số năng lực chung và năng lực dạy học, năng lực giáo dục

của sinh viên trong quá trình dạy học môn Giáo dục học.

- Khảo sát các sinh viên và giảng viên ở các trường Đại học Sư phạm và đại

học có đào tạo sư phạm có tính đại diện trên cả 3 miền Bắc, Trung, Nam bao

gồm: Đại học Sư phạm Thái Nguyên, Đại học Sư phạm Hà Nội II, Đại học Sư

phạm Hà Nội, Đại học Hồng Đức (Thanh Hóa), Đại học Sư phạm Huế, Đại học

Quy Nhơn, Đại học Cần Thơ.

4

7. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

7.1 Phương pháp luận nghiên cứu đề tài

7.1.1 Phương pháp tiếp cận hoạt động

Các năng lực nghề của sinh viên đại học sư phạm được thể hiện thông qua

các hoạt động học tập và nghiệp vụ. Do đó, nghiên cứu đánh giá kết quả học tập

môn Giáo dục học theo tiếp cận năng lực nhằm đánh giá và phát triển các năng

lực nghề cho sinh viên phải thông qua các hoạt động cụ thể. Nghĩa là đề tài đánh

giá KQHT cũng như đánh giá năng lực nghề nghiệp của sinh viên trong quá trình

cho họ thực hiện các nhiệm vụ, bài tập đánh giá cụ thể.

7.1.2 Phương pháp tiếp cận hệ thống - cấu trúc

Quá trình đánh giá KQHT môn Giáo dục học theo tiếp cận năng lực là một

hệ thống gồm nhiều thành tố có quan hệ mật thiết với nhau như: mục tiêu đánh

giá, nội dung đánh giá, tiêu chí đánh giá, phương pháp - hình thức đánh giá,

giảng viên - sinh viên tham gia đánh giá và kết quả đánh giá. Các thành tố này

không tồn tại độc lập mà tác động qua lại và phụ thuộc lẫn nhau. Đồng thời quá

trình đánh giá lại là một khâu của quá trình dạy học và có quan hệ chặt chẽ với

quá trình dạy học. Vì vậy, nghiên cứu đánh giá KQHT môn Giáo dục học theo

tiếp cận năng lực cần xác định các thành tố hệ thống, mối liên hệ giữa các thành

tố, chức năng của các thành tố để đảm bảo nâng cao hiệu quả đánh giá KQHT

môn Giáo dục học.

7.1.3 Phương pháp tiếp cận thực tiễn

Các năng lực nghề nghiệp cần hình thành và đánh giá của sinh viên đại học

sư phạm phải gắn liền với các năng lực mà người giáo viên phổ thông thường

thực hiện. Do đó đánh giá KQHT môn Giáo dục học theo tiếp cận năng lực phải

nhằm đánh giá và phát triển các năng lực của sinh viên đáp ứng chuẩn đầu ra của

ngành sư phạm, góp phần đào tạo theo nhu cầu thực tế của xã hội, của nhu cầu

thực tiễn nghề nghiệp trong tương lai.

7.2. Hệ thống các phương pháp nghiên cứu cụ thể

7.2.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận.

Phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, hệ thống hóa các tài liệu liên quan đến

đánh giá kết quả học tập môn Giáo dục học theo tiếp cận năng lực để làm cơ sở

lí luận cho đề tài nghiên cứu.

7.2.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: