Đánh giá độ dày nội trung mạc động mạch đùi ở phụ nữ mãn kinh có hội chứng chuyển hóa qua siêu âm Doppler tại Bệnh viện đa khoa Trung ương Thái Nguyên năm 2014

Lương Thị Hương Loan và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 134(04): 141 - 147

141

ĐÁNH GIÁ ĐỘ DÀY NỘI TRUNG MẠC ĐỘNG MẠCH ĐÙI Ở PHỤ NỮ MÃN

KINH CÓ HỘI CHỨNG CHUYỂN HÓA QUA SIÊU ÂM DOPPLERc TẠI BỆNH

VIỆN ĐA KHOA TRUNG ƯƠNG THÁI NGUYÊN NĂM 2014

Lương Thị Hương Loan

*

, Đoàn Văn Thương

Trường Đại học Y Dược - ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Mục tiêu: Khảo sát độ dày nội trung mạc động mạch đùi ở phụ nữ mãn kinh có hội chứng chuyển

hóa bằng siêu âm Doppler. Phương pháp nghiên cứu: Khảo sát đô dày lớp IMT ở 82 phụ nữ từ

45 đến 64 tuổi mãn kinh tự nhiên 12 tháng có hội chứng chuyển hóa theo tiêu chuẩn của IDF 2006

đang điều trị tăng huyết áp, đái tháo đường tại phòng khám ngoại trú Bệnh viện Đa khoa Trung

ương Thái Nguyên từ tháng 4 năm 2014 đến tháng 11 năm 2014. Kết quả: Tuổi trung bình của đối

tượng nghiên cứu: 58,98 ± 3,8, Độ dày lớp IMT trung bình động mạch đùi chung phải 1,12 ± 0,53,

đùi chung trái 1,13 ± 0,67, đùi nông phải 0,78 ± 0,19, đùi nông trái: 0,88 ± 0,69, đùi sâu phải 0,77

± 0,21, đùi sâu trái 0,81 ± 0,23. Ở đùi chung trái tỷ lệ dày IMT là 41,5%, có MVX là 2,4%. Ở

động mạch đùi chung phải tỷ lệ dày IMT là 31,7%, có MVX là 11%. Ở động mạch đùi nông và đùi

sâu của đối tượng nghiên cứu chỉ dày lớp IMT, không có MVX. Kết luận: Trung bình IMT động

mạch đùi chung bên phải 1,12 ± 0,53, bên trái 1,13 ± 0,67. IMT của đối tượng nghiên cứu dày hơn

bình thường (bình thường IMT < 0,9). Bệnh nhân mãn kinh bị mắc hội chứng chuyển hóa có nguy

cơ bị vữa xơ động mạch và vị trí của mảng vữa xơ chủ yếu ở động mạch đùi chung. Mảng vữa xơ

chủ yếu là mảng vữa xơ mới.

Từ khóa: mãn kinh, hội chứng chuyển hóa, nội trung mạc

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Tuổi thọ trung bình của phụ nữ ở các nước

trên thế giới ngày càng tăng [12]. Tuổi thọ

trung bình của phụ nữ Việt Nam cũng tăng

nhanh trong ba thập kỷ qua, từ 61 tuổi nay đã

tăng lên 77 tuổi [12], điều này đồng nghĩa với

việc tuổi thọ sau mãn kinh cũng kéo dài ra.

Mãn kinh thường bắt đầu ở tuổi 54 đối với

phụ nữ Châu Âu [14] và khoảng 51 tuổi đối

với phụ nữ Châu Á [11]. Như vậy, trung bình

phụ nữ sống thêm 27-23 năm sau mãn kinh

(TLTK). Sau mãn kinh, người phụ nữ thường

có nhiều thay đổi có thể ảnh hưởng trầm trọng

đến chất lượng cuộc sống như các biểu hiện

rối loạn vận mạch, teo cơ quan sinh dục,

loãng xương, và tăng cân [7]. Đặc biệt, sự

thiếu hụt estrogen trong thời kỳ mãn kinh có

thể liên quan đến sự rối loạn chuyển hóa lipid,

rối loạn sự phân bố mỡ của cơ thể, tăng huyết

áp, đái tháo đường [13]. Các rối loạn chuyển

hóa này có thể góp phần gây vữa xơ động

mạch. Đây là vấn đề đang được y học quan

*

Tel: 0919 353128, Email: [email protected]

tâm [8]. Bởi vỉ các biện pháp can thiệp nhằm

ngăn ngừa hoặc giảm thiểu các yếu tố nguy

cơ gây vữa xơ động mạch ở phụ nữ mãn kinh

có hội chứng chuyển hóa có thể sẽ mang lại

lợi ích lớn cho sức khỏe cộng đồng.

Trước đây, việc chẩn đoán vữa xơ động mạch

thường dựa vào các xét nghiệm sinh học

(REF). Nhưng thông số này không khẳng

định được tình trạng tổn thương động mạch.

Theo một số tác giả, quá trình xơ vữa động

mạch (VXĐM) xảy ra sớm ở một số động

mạch lớn (động mạch chủ, động mạch vành,

động mạch cảnh và động mạch đùi). Siêu âm

với đầu dò nông ( ≥ 7.5 MHz) có thể phát

hiện sớm và đánh giá tổn thương thành mạch

[4]. Đã có một vài nghiên cứu đề cập đến độ

dày nội trung mạc động mạch cảnh ở bệnh

nhân đái tháo đường týp 2, tăng huyết áp

nhưng chưa có nghiên cứu nào tìm hiểu tổn

thương nội trung mạc động mạch đùi ở phụ

nữ mãn kinh có hội chứng chuyển hóa, để từ

đó có thái độ dự phòng và xử trí thích hợp đề

phòng các tai biến tim mạch và thần kinh.

Xuất phát từ thực tiễn trên, chúng tôi thực