Đánh giá chương trình đào tạo và một số đề xuất về bộ tiêu chuẩn đánh giá chương trình đào tạo của Việt Nam

Phạm Văn Hùng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 103(03): 85 - 89

85

ĐÁNH GIÁ CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO VÀ MỘT SỐ ĐỀ XUẤT VỀ BỘ TIÊU

CHUẨN ĐÁNH GIÁ CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO CỦA VIỆT NAM

Phạm Văn Hùng*

, Nguyễn Thị Thu Hương

Đại học Thái Nguyên

TÓM TẮT

Hoạt động đánh giá chương trình đào tạo (CTĐT) đang là hoạt động được quan tâm trong quá

trình đảm bảo chất lượng đào tạo trong trường đại học. Bài viết này giới thiệu một số khái niệm

trong đánh giá CTĐT, một số mô hình đánh giá chất lượng đào tạo trên thế giới, các nội dung liên

quan đến CTĐT được đánh giá trong các Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng đào tạo trên thế giới

và khu vực, từ đó đưa ra một số đề xuất trong việc xây dựng bộ tiêu chuẩn đánh giá chung cho các

CTĐT tại Việt Nam.

Từ khóa: đảm bảo chất lượng, đánh giá, chương trình đào tạo, tiêu chuẩn, tiêu chí.

Sau khi Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng

cơ sở giáo dục đào tạo đại học ra đời, hàng

loạt các trường đã triển khai hoạt động này rất

tích cực và quá trình này cũng mang lại nhiều

lợi ích cho các đơn vị. Trong quá trình triển

khai hoạt động này, một vấn đề đặt ra là mặc

dù Bộ tiêu chuẩn kiểm định cơ sở đào tạo đại

học đã có những tiêu chuẩn đánh giá CTĐT

và hoạt động đào tạo, các kết quả đánh giá

chưa đi sâu vào chất lượng từng chương trình,

ngành đào tạo. Do vậy, việc triển khai đánh

giá CTĐT là việc cần thiết. Hiện nay trên thế

giới có rất nhiều Bộ tiêu chuẩn đánh giá, kiểm

định CTĐT, tác giả của bài viết này xin giới

thiệu tổng quan về hoạt động đánh giá CTĐT,

một số mô hình đánh giá, quản lý chất lượng

và nội dung của một số bộ tiêu chuẩn trên thế

giới với mong muốn làm sáng tỏ về nội dung

các Bộ tiêu chuẩn đánh giá CTĐT và đưa ra

hướng tiếp cận cho hoạt động đánh giá CTĐT

trong nước.*

MỘT SỐ KHÁI NIỆM

Chương trình là một loạt các hoạt động được

thực hiện với sự hỗ trợ của các nguồn lực

nhằm đạt được những mục tiêu cụ thể cho các

nhóm khách hàng đã được định sẵn (Guiding

Principles for Program Evaluation in Ontario

Health Units, 1997).

Chương trình đào tạo bao gồm nội dung, cơ

cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ và các hoạt

động học thuật của một đơn vị đào tạo

(thường là cấp khoa học bộ môn tùy theo cơ

*

Tel: 01683 410168, Email: [email protected]

cấu tổ chức của từng đơn vị) đang triển khai

để đào tạo một ngành học trong một bậc học

nhất định (thường được ký hiệu bằng mã

ngành) [1, trang 136].

Đánh giá chương trình là những hoạt động

có tính hệ thống, nằm trong một tiến trình;

các hoạt động này nhằm kiểm tra toàn bộ các

khía cạnh hay một khía cạnh của chương

trình: đầu vào của chương trình, các hoạt

động thực hiện chương trình, các nhóm khách

hàng sử dụng chương trình, các kết quả (các

đầu ra) và làm thế nào để sử dụng có hiệu quả

các nguồn lực. [1, trang 76]

Đánh giá CTĐT không thể xem là một quá

trình đơn nhất, nó là tập hợp các quy trình có

liên quan đến các giai đoạn khác nhau trong

xây dựng và triển khai CTĐT.

MỘT SỐ MÔ HÌNH ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG

Hoạt động đánh giá chương trình đã được

triển khai tại rất nhiều quốc gia. Bộ tiêu chuẩn

để đánh giá CTĐT được xây dựng trên cơ sở

các mô hình quản lý chất lượng và đánh giá

chất lượng các chương trình này.

Mô hình đánh giá hiệu quả CTĐT của Mỹ

dựa vào 4 yếu tố:

Đầu vào (Inputs): bao gồm các yếu tố liên

quan đến người học (như trình độ chung lúc

vào học, độ tuổi, giới tính . . .), lực lượng

giảng viên, cơ sở vật chất – máy móc thiết bị,

giáo trình, tài liệu học tập, kinh phí đào tạo.

Quá trình đào tạo (Activities): kế hoạch tổ

chức đào tạo, các dịch vụ hỗ trợ học tập, tổ

chức nghiên cứu khoa học . . .

88Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn