Đặc điểm văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp hàn quốc và nhật bản tại thành phố đà nẵng

1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA NGỮ VĂN

----------------------

ĐẶC ĐIỂM VĂN HÓA KINH DOANH

CỦA DOANH NGHIỆP HÀN QUỐC VÀ NHẬT BẢN

TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

NGÀNH CỬ NHÂN VĂN HÓA HỌC

Người hướng dẫn:

ThS. Phạm Thị Tú Trinh

Người thực hiện:

MAI THỊ PHƯƠNG MAI

(Khóa 2013 – 2017)

Đà Nẵng, Tháng 4/2017

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tôi.

Các thông tin và số liệu được sử dụng phân tích trong khóa luận là trung thực được

thu thập từ những nguồn tin cậy, đã công bố theo quy định. Các luận điểm, dữ liệu

được tôi tổng hợp từ nhiều tài liệu khác nhau, hoặc có trích dẫn và ghi rõ nguồn tài

liệu tham khảo. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn là do tôi tự tìm hiểu, phân

tích một cách trung thực, khách quan và phù hợp với thực tiễn. Các kết quả trong đề

tài nghiên cứu này chưa từng được công bố trong bất cứ nghiên cứu nào.

Thành phố Đà Nẵng, ngày 02 tháng 05 năm 2017

Tác giả khóa luận

Mai Thị Phương Mai

LỜI CẢM ƠN

Nhận được sự hướng dẫn của giáo viên hướng dẫn Phạm Thị Tú Trinh và sự

đồng ý của khoa Ngữ Văn Trường Đại học Sư pham Đà Nẵng, tôi đã thực hiện đề

tài “Đặc điểm văn hóa kinh doanh của các doanh nghiệp Hàn Quốc và Nhật Bản tại

thành phố Đà Nẵng”.

Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo đã tận

tình hướng dẫn, giảng dạy trong suốt quá trình học tập tại Trường Đại học Sư phạm

Đà Nẵng.

Xin chân thành cảm ơn cô giáo Phạm Thị Tú Trinh đã tận tình, chu đáo hướng

dẫn tôi thực hiện khóa luận này.

Đây là lần đầu tôi làm quen với việc xây dựng một luận văn và thực hiện một đề

tài có quy mô lớn; đồng thời việc tiếp cận với văn hóa kinh doanh cũng mới lạ và

còn nhiều hạn chế nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi mong nhận được

sự góp ý của quý thầy cô để khóa luận được hoàn chỉnh hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN.........................6

1.1. Các khái niệm .........................................................................................6

1.1.1. Khái niệm văn hóa.............................................................................6

1.1.2. Khái niệm kinh doanh .......................................................................8

1.1.3. Khái niệm doanh nghiệp ...................................................................8

1.1.4. Khái niệm văn hóa kinh doanh........................................................11

1.2. Văn hóa kinh doanh Đà Nẵng .............................................................13

1.2.1. Những yếu tố tác động đến văn hóa kinh doanh Đà Nẵng .............13

1.2.2. Thực trạng văn hóa kinh doanh ở Đà Nẵng....................................19

1.3. Các doanh nghiệp nước ngoài ở Đà Nẵng..........................................21

1.3.1. Quy mô, số lượng, ngành nghề và phân bố tại Đà Nẵng................21

1.3.2. Doanh nghiệp Hàn Quốc và Nhật Bản ở Đà Nẵng.........................22

CHƯƠNG II: VĂN HÓA KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP HÀN

QUỐC VÀ NHẬT BẢN Ở ĐÀ NẴNG ..........................................................27

2.1. Doanh nghiệp Hàn Quốc .....................................................................27

2.1.1. Triết lý kinh doanh ..........................................................................27

2.1.2. Đạo đức kinh doanh........................................................................30

2.1.3. Văn hóa doanh nhân .......................................................................31

2.1.4. Quan hệ và ứng xử trong doanh nghiệp .........................................32

2.2. Doanh nghiệp Nhật Bản: .....................................................................35

2.2.1. Triết lý kinh doanh ..........................................................................35

2.2.2. Đạo đức kinh doanh........................................................................37

2.2.3. Văn hóa doanh nhân .......................................................................39

2.2.4. Quan hệ và ứng xử trong doanh nghiệp .........................................40

2.3. Điểm tương đồng và khác biệt giữa văn hóa kinh doanh Hàn Quốc,

Nhật Bản và văn hóa kinh doanh Đà Nẵng ..............................................45

2.3.1. Tương đồng .....................................................................................45

2.3.2. Khác biệt .........................................................................................48

CHƯƠNG III: ẢNH HƯỞNG CỦA VĂN HÓA KINH DOANH HÀN

QUỐC VÀ NHẬT BẢN ĐẾN VĂN HÓA KINH DOANH TẠI ĐÀ NẴNG

VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM.....................................................................55

3.1. Ảnh hưởng đến văn hóa kinh doanh tại Đà Nẵng.............................55

3.1.1. Ảnh hưởng tích cực .........................................................................55

3.1.2. Ảnh hưởng tiêu cực .........................................................................57

3.2. Bài học kinh nghiệm đối với doanh nghiệp Đà Nẵng .......................59

3.2.1. Đối với nội bộ doanh nghiệp tại Đà Nẵng......................................59

3.2.2. Đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tại Đà Nẵng ......63

KẾT LUẬN..........................................................................................................67

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................68

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong những năm gần đây, văn hóa kinh doanh là vấn đề được nói đến khá

nhiều, thu hút được sự quan tâm của các doanh nghiệp và các nhà quản lý kinh tế.

Cũng trong giai đoạn hiện nay, xu thế toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ, các nền

kinh tế khác nhau đang ngày một xích lại gần nhau hơn, bên cạnh những thành tựu

của hợp tác phát triển cùng tiến bộ, thì cũng có nhiều diễn biến phức tạp. Những bất

cập tồn tại đa phần xuất phát từ mâu thuẫn của các nền văn hóa khác nhau, cụ thể

hơn đó là những nét không tương đồng trong những nền văn hóa kinh doanh khác

nhau..

Hàng năm có rất nhiều doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam như: Mỹ,

Anh, Pháp, Trung Quốc, Đài Loan, Nga,… và đa số đều đạt được những thành tựu

rực rỡ. Điều đó cho thấy văn hóa kinh doanh của các doanh nghiệp nước ngoài với

những chiến lược kinh doanh đặc biệt đồng thời kết hợp với việc hoạt động ở một

môi trường kinh doanh tốt như ở Việt Nam đã tạo nên thành công cho các doanh

nghiệp này.

Đặc biệt trong các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động ở Việt Nam, không thể

không kể đến các doanh nghiệp Hàn Quốc (CJ CGV, Lotte, Huyndai,…) và Nhật

Bản (Acecook, Honda, Toshiba, Thiên Quế,…). Các doanh nghiệp Hàn Quốc và

Nhật Bản dễ có chỗ đứng và tạo nên những dấu ấn riêng biệt. Các doanh nghiệp này

bằng những thế mạnh về kinh tế, kết hợp với việc có một nền văn hóa kinh doanh

thích hợp đã tạo nên những dấu ấn mạnh mẽ đến văn hóa kinh doanh của nước ta.

Nhật Bản và Hàn Quốc là những cường quốc kinh tế, có lịch sử lâu đời với Việt

Nam về quan hệ ngoại giao cũng như kinh tế. Khoảng 10 năm trở lại đây, đây là 2

nền kinh tế có số doanh nghiệp hoạt động mạnh mẽ nhất ở thành phố Đà Nẵng,

chính điều này đã thể hiện vai trò to lớn của Hàn Quốc và Nhật Bản đối với nền

kinh tế Việt Nam nói chung và thành phố Đà Nẵng nói riêng.

Cũng như các doanh nghiệp nước ngoài khác, thì sự xuất hiện của doanh nghiệp

Hàn Quốc và Nhật Bản ở thành phố Đà Nẵng đã tạo nên sức hút, sự cạnh tranh với

các doanh nghiệp trong nước nói chung và Đà Nẵng nói riêng. Những đặc điểm ảnh

hưởng từ văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp Hàn Quốc và Nhật Bản đã tác động

một cách sâu sắc tới văn hóa kinh doanh tại Đà Nẵng. Điều đó vừa tạo những thuận

2

lợi nhất định, nhưng cũng vừa là thách thức cho Đà Nẵng. Có thể khẳng định văn

hóa kinh doanh Hàn – Nhật là một trong những yếu tố góp phần phát triển mạnh mẽ

văn hóa kinh doanh tại Đà Nẵng. Do vậy, những nghiên cứu về đặc điểm văn hóa

kinh doanh của các doanh nghiệp Hàn Quốc và Nhật Bản đang hoạt động tại thành

phố Đà Nẵng là cần thiết cho các doanh nghiệp ở Đà Nẵng. Cũng từ lí do này, tôi đã

chọn đề tài: “Đặc điểm văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp Hàn Quốc và Nhật

Bản tại thành phố Đà Nẵng” làm đề tài nghiên cứu cho khóa luận tốt nghiệp của

mình.

2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề

Về cơ sở lý luận của văn hóa kinh doanh, đã có khá nhiều công trình nghiên cứu

đề cập đến như như:

- “Bài Giảng Văn Hoá Kinh Doanh” của PGS.TS Dương Thị Liễu, xuất bản

năm 2012.

- Giáo trình “Đạo đức kinh doanh và văn hóa công ty” của PGS.TS Nguyễn

Mạnh Quân, xuất bản năm 2005.

- “Văn hóa doanh nghiệp và sự lãnh đạo” của Edar.H.Schein, được dịch bởi

Nguyễn Phúc Hoàng, năm 2012.

Ngoài ra còn có các tác giả: Phạm Xuân Nam, Đỗ Minh Cương, Nguyễn Hoàng

Anh nghiên cứu và đưa ra những quan điểm về cơ sở lý luận của văn hóa kinh

doanh. Họ đã nghiên cứu về mối quan hệ giữa văn hóa và kinh tế, kinh doanh; tổng

quan khá đầy đủ các quan niệm về triết lý kinh doanh, đạo đức kinh doanh, về văn

hóa doanh nhân..., các yếu tố cấu thành và các nhân tố ảnh hưởng tới văn hóa kinh

doanh. Tuy nhiên, các tác giả này vẫn chưa có sự thống nhất về một số quan điểm

chẳng hạn như về khái niệm văn hóa kinh doanh và các nhân tố cấu thành văn hóa

kinh doanh.

Về nghiên cứu văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp nước ngoài nói chung và

văn hóa kinh doanh của Hàn Quốc và Nhật Bản nói riêng ở nước ta, hoặc một vùng

nhất đinh ở nước ta, cũng có một số nghiên cứu của một số tập đoàn doanh nghiệp,

hay của một số nhà nghiên cứu về văn hóa kinh doanh như:

- “Văn hóa kinh doanh của các doanh nghiệp có vốn đầu tư Hàn Quốc tại Việt

Nam” của Nguyễn Viết Lộc.