Công tác thanh tra tài chính ngân sách cấp huyện tại Sở tài chính tỉnh Quảng Ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM MINH QUÂN

CÔNG TÁC THANH TRA TÀI CHÍNH NGÂN SÁCH

CẤP HUYỆN TẠI SỞ TÀI CHÍNH TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN – 2019

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM MINH QUÂN

CÔNG TÁC THANH TRA TÀI CHÍNH NGÂN SÁCH

CẤP HUYỆN TẠI SỞ TÀI CHÍNH TỈNH QUẢNG NINH

Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. PHẠM THÁI QUỐC

THÁI NGUYÊN – 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số

liệu kết quả nêu trong luận văn là trung thực. Những kết luận khoa học của

luận văn chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nào.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Phạm Minh Quân

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Quý thầy cô, Ban Giám hiệu,

phòng Đào tạo khoa sau Đại học trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh

doanh, Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện để tôi học tập, hoàn thành

chương trình cao học và viết bài luận văn.

Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PGS.TS Phạm Thái Quốc đã dành

nhiều thời gian và tâm huyết hướng dẫn chỉ bảo tận tình giúp tôi hoàn

thành luận văn tốt nghiệp cao học của mình.

Nhân đây, tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc Sở Tài chính

và các anh, chị đồng nghiệp trong cơ quan Sở Tài chính, đã tạo điều kiện

cho tôi nghiên cứu thu thập thông tin, tài liệu để hoàn thành bài luận văn.

Mặc dù đã có nhiều cố gắng để hoàn thiện bài viết luận văn, tuy nhiên

không thể tránh khỏi những khiếm khuyết, thiếu sót, rất mong nhận được

sự quan tâm, đóng góp quý báu của Quý thầy cô, các anh chị và các bạn.

Tôi xin chân thành cảm ơn.

Thái Nguyên, tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Phạm Minh Quân

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................vii

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ ....................................................viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu ................................... 3

5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG

THANH TRA TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI NGÂN SÁCH CẤP

HUYỆN .................................................................................................. 5

1.1. Cơ sở lý luận về ngân sách cấp huyện và hoạt động thanh tra tài chính

đối với ngân sách cấp huyện ................................................................... 5

1.1.1. Ngân sách Nhà nước cấp huyện.............................................................. 5

1.1.2. Thanh tra và thanh tra tài chính .............................................................. 9

1.1.3. Đặc điểm và mục tiêu của hoạt động thanh tra tài chính...................... 10

1.1.4. Nội dung và qui trình thanh tra tài chính ngân sách ............................. 14

1.1.5. Yêu cầu và nguyên tắc trong thanh tra tài chính ngân sách.................. 24

1.2. Nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động thanh tra tài chính ngân sách ............. 26

1.3. Cơ sở thực tiễn về thanh tra tài chính ngân sách cấp huyện.................... 29

1.3.1. Kinh nghiệm thanh tra tài chính ngân sách của Sở Tài chính thành

phố Hải Phòng....................................................................................... 29

1.3.2. Kinh nghiệm thanh tra tài chính ngân sách tại Sở Tài chính tỉnh Hải

Dương.................................................................................................... 32

iv

1.4. Bài học kinh nghiệm cho hoạt động thanh tra tài chính ngân sách cấp

huyện tại Sở Tài chính tỉnh Quảng Ninh .............................................. 33

CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................ 35

2.1. Các câu hỏi cho nghiên cứu ..................................................................... 35

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 35

2.1.1. Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp ............................................... 35

2.1.2. Phương pháp xử lý thông tin................................................................. 37

2.1.3. Phương pháp phân tích thông tin, số liệu.............................................. 37

2.2. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 38

2.2.1.Nhóm chỉ tiêu phản ánh tình hình thực hiện ngân sách cấp huyện ....... 38

2.2.2. Nhóm chỉ tiêu phản ánh hoạt động thanh tra ........................................ 38

CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THANH TRA NGÂN

SÁCH CẤP HUYỆN TẠI SỞ TÀI CHÍNH QUẢNG NINH.......... 39

3.1. Khái quát về tình hình kinh tế xã hội tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015 -

2017, và nhiệm vụ mục tiêu 5 năm 2015 - 2020................................... 39

3.2. Khái quát về Sở tài chính tỉnh Quảng Ninh............................................. 43

3.2.1. Chức năng nhiệm vụ của Sở tài chính tỉnh Quảng Ninh ...................... 43

3.2.2. Cơ cấu tổ chức Sở Tài chính tỉnh Quảng Ninh..................................... 43

3.2.3. Chức năng, nhiệm vụ của Thanh tra Sở Tài chính Quảng Ninh........... 43

3.3. Thực trạng hoạt động thanh tra tài chính ngân sách cấp huyện tại Sở

Tài chính Quảng Ninh........................................................................... 47

3.3.1. Khái quát dự toán thu, chi ngân sách cấp huyện của các đơn vị hành

chính năm2016-2018............................................................................. 47

3.3.2. Những qui định của pháp luật hiện hành về công tác thanh tra tài

chính ngân sách nhà nước ..................................................................... 51

3.3.3. Những cơ quan có chức năng thanh tra tài chính ngân sách cấp huyện51

3.4. Tổ chức thực hiện hoạt động thanh tra .................................................... 53

3.4.1. Lập kế hoạch thanh tra .......................................................................... 53

v

3.4.2 Kết quả thanh tra tài chính ngân sách cấp huyện................................... 54

3.5. Những kết quả đạt được trong công tác thanh tra tài chính ngân sách

cấp huyện .............................................................................................. 66

3.6. Những mặt hạn chế của công tác thanh tra tài chính ngân sách cấp

huyện..................................................................................................... 69

3.6.1. Các chính sách, chế độ về quản lý tài chính ngân sách chưa đồng bộ,

chưa được bổ sung, sửa đổi kịp thời ..................................................... 69

3.6.2. Kết quả hoạt động thanh tra chưa bao quát được hết các lĩnh vực ....... 69

3.6.3. Thanh tra công tác quản lý tài chính ngân sách cấp huyện còn có sự

chồng chéo về chủ thể thanh tra đến đối tượng thanh tra ..................... 70

3.6.4. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác thanh tra còn hạn chế........ 70

3.7. Những nguyên nhân hạn chế của công tác thanh tra tài chính ngân sách

cấp huyện .............................................................................................. 71

CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THANH TRA

TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI NGÂN SÁCH CẤP HUYỆN TẠI SỞ TÀI

CHÍNH TỈNH QUẢNG NINH .......................................................... 73

4.1. Quan điểm, định hướng và mục tiêu hoàn thiện hoạt động thanh tra tài

chính ngân sách cấp huyện của Sở Tài Chính Quảng Ninh trong giai

đoạn tới.................................................................................................. 73

4.1.1. Quan điểm, định hướng......................................................................... 73

4.1.2. Những mục tiêu cơ bản ......................................................................... 75

4.2. Giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh tra tài chính ngân sách cấp

huyện của Sở Tài Chính tỉnh Quảng Ninh............................................ 76

4.2.1. Nhóm giải pháp tăng cường nhân sự và chế độ tiền lương, thưởng

cho thanh tra.......................................................................................... 76

4.2.2. Nhóm giải pháp hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý về công tác

thanh tra tài chính ngân sách cấp huyện ............................................... 77

vi

4.2.3. Nhóm giải pháp hoàn thiện về nghiệp vụ công tác thanh tra tài chính

ngân sách cấp huyện ............................................................................. 80

4.3. Một số kiến nghị....................................................................................... 84

4.3.1. Đối với Thanh tra Chính phủ ................................................................ 84

4.3.2. Đối với cơ quan Kiểm toán ................................................................... 84

4.3.3. Đối với Thanh tra Bộ Tài chính ............................................................ 85

4.3.4. Đối với Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh ......................................... 86

KẾT LUẬN.................................................................................................... 88

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 90

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT DẠNG VIẾT TẮT NGHĨA ĐẦY ĐỦ

1 CTMT Chương trình mục tiêu

2 DNNN Giáo dục và đào tạo

3 GD& ĐT Doanh nghiệp nhà nước

4 HĐND Hội đồng nhân dân

5 KBNN Kho bạc Nhà nước

6 MTQG Mục tiêu quốc gia

7 NSNN Ngân sách Nhà nước

8 TSCĐ Tài sản cố định

9 TNDN Thunhậpdoanhnghiệp

10 TNCN Thu nhập cánhân

11 TW Trungương

12 UBND Ủy ban nhân dân

13 XDCB Xây dựng cơ bản

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Sơ đồ hệ thống ngân sách nhà nước ................................................ 6

Bảng3.1:Tổng hợp dự toán thu ngân sách cấp huyện năm 2016 - 2018......... 49

Bảng 3.2: Tổng hợp dự toán chi ngân sách cấp huyện năm 2016 - 2018....... 50

Bảng 3.3:Kế hoạch thanh tra ngân sách cấp huyện ........................................ 53

Bảng 3.4: Tổng hợp số liệu sai phạm thanh tra ngân sách cấp huyện năm

2016 - 2018 ........................................................................................... 55

Bảng 3.5: Bảng tổng hợp nội dung sai phạm phát hiện qua thanh tra tại các

đơn vị ngân sách cấp huyện năm 2016-2018........................................ 55

Bảng 3.6: Đánh giá thực trạng công tác thanh tra tài chính ngân sách cấp

huyện..................................................................................................... 67