Cơ hội, thách thức đối với giáo dục đại học nước ta hiện nay và yêu cầu dân chủ hoá nhà trường

CD HDI, THACH THUC DDI VOI GIAO DUC DAI HOC NDDC TA H i NAY

V A YE U CA U DA N CH U HO A NH A TRUON G

O TS. DONG VAN QUAN *

Bdi canh qudc te va trong nude hien nay dang

dqt ra cho giao dye dqi hqc (GDOH) nuac

ta nhung ca hqi to lan, dong thai cung lam

nay sinh nhung thach thuc gay gdt, doi hoi nhung

gidi phdp huu hieu de khdc phuc. Mdt trong

nhung gidi phdp Idn de tdn dyng co hdi, khdc

phuc thach thuc nhdm phdt trien GDDH nude nhd,

tung budc tiep can GDDH trong khu vyc vd tren

the gidi Id tie'n hdnh ddn chu hda (DCH) nhd trudng.

1. Bdi cdnh qudc te vd trong nude

86/ cdnh qudc te: Cdch mqng khoa hqc vd

cdng nghe, ddc biet Id CNTT vd truyen thdng dd

cd nhung budc tien nhdy vqt, tqo dieu kien cho

nhdn loqi duqc tiep can luqng thdng tin do sd;

nen kinh te tri thuc, xu the qudc te hod vd todn

cdu hod dang Idi cudn tdt cd cdc qudc gia, trong

dd cd Viet Nam tham gia hdi nhdp. Trong bdi

cdnh dd, xudt hien nhieu triet li gido dye mdi

nhu: «hgc thudng xuyen sudt ddi", «hgc de biet,

hoc de Idm, hpc de cung song" vd «hoc de Idm

ngudi", «xay dung xa hpi hpc tap"... Cdc xu hudng

mdi trong GDDH the gidi ngdy cdng bieu hien

rd net: DCH, dpi chung hod, thi truang hod, da

dang hod vd qudc te hod... Xu hudng DCH GDDH

dem Iqi quyen ty chu to Idn cho cdc trudng DH d

cdc nude tren the gidi nhu MT, Hdn Qudc, Nhdt

Bdn, Anh... vd dang tung budc duqc thyc hien d

mdt sd nude nhu Trung Qudc, Nga...

Bdi cdnh trong nude: Ddng vd Nhd nude coi

GD-DT cung vdi khoa hqc vd cdng nghe Id qudc

sdeh hdng ddu, vi vdy, ddi mdi GD-DT, ddc biet Id

GDDH Id yeu cau buc thiet, trong do xu hudng can

duqc thyc hien tdt Id DCH qud trinh GDDH. Sau

hon 20 ndm ddi mdi, nude ta dd cd nhung chuyen

bien to Idn, tqo ra duqc nhieu the vd lyc mdi cho

cdng cudc xdy dyng ddt nude, nhung cdn nhieu bdt

cap trong nhieu lmh vyc, trong dd cd GD-DT;

GD-DT ddi hdi nhung thay ddi tich cue cd ve ndi

dung, chuang trinh, quy trinh vd ca cdu DT ngudn

nhdn lyc phuc vy nhieu thdnh phdn kinh te khdc nhau...

Tap chi Giao due so 251 (u, t. la/aoioj

2. Co hdi vd thdeh thuc ddi vdi GDDH

nude ta hien nay

Bdi cdnh tren dqt ra cho GDDH nude ta nhung

ca hpi chua tung cd: - CNTT vd truyen thdng tqo

co hqi cho moi ngudi duqc tiep can cdc ngudn

tri thuc vd luqng thdng tin khoa hqc khdng Id phuc

vy viec hqc tap vd nghien cuu khoa hqc; - He

thdng GD khdng bien gidi tqo ca hdi cho moi

cdng ddn cdc nude duqc tiep can nen GD tien

tien nhdt; - Sy thay ddi nhanh chdng vd mqnh

me cua GDDH the gidi tqo ca hdi cho GDDH

nude ta cd the tiep can hqc tap vd van dyng vdo

thyc tien ddt nude; - Chinh sdeh dung ddn cua

Ddng vd nhd nude ve GD-DT trong thdi ki ddi

mdi, nhung thdnh tuu to Idn cua cdng cudc ddi

mdi tqo ra nhieu the vd lyc mdi cho GDDH;

- Nhu cdu ve ngudn nhdn lyc chdt luqng cao phuc

vy CNH, HDH ddt nude... cung dang tqo ra nhung

ca hqi to Idn cho sy phdt trien GDDH nude ta

hien nay.

Tuy nhien, bdi cdnh todn cdu hod vdi viec Viet

Nam tham gia vdo nhieu cam ket qudc te (Hiep

dinh thuang mai Viet Nam - Hoa Ki (BTA), khu

vyc mdu dich ty do ASEAN (AFTA), gia nhdp

td chuc thuong mai qudc te (WTO)... dang ddt

ra nhung thach thuc\o Idn ddi vdi GDDH nude

ta: - Khodng cdch giua nude ta vdi cdc nude

phdt trien cd nguy ca ngdy cdng tdng; - Tinh

trqng that thodt chdt xdm cd nguy ca ngdy cdng

trdm trqng; - Sue cqnh tranh cua GDDH trong

nude trong bdi cdnh du nhdp cua GDDH the

gidi cd nguy ca suy yeu; - Xu hudng DCH, ty

chu hod GDDH cd the vuqt qud tdm kiem soat

cua nhd nude; ngodi ra cdn phdi ndi den viec

quyen Iqi cua ngudi hqc cd the bj xdm pham,

bdn sdc vdn hod ddn tdc, gid tri truyen thd'ng, li

tudng vd niem tin cdng sdn cd the bi phai nhqt.

oy yeu kem cua he thd'ng GDDH trong nude cd

the Idm cho myc tieu dan gidu, nude manh, xa

* TnfOng Dai hpc sit pham - Dai hoc Thai Nguyen