Chương 5 Tìm hiểu một số mạch điều khiển động cơ điện một chiều docx

Ñaïi Hoïc Sö Phaïm Kyõ Thuaät Ñoà Aùn Toát Nghieäp

ChöôngV:

TÌM HIEÅU MOÄT SOÁ MAÏCH ÑIEÀU KHIEÅN

ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU

I/ MAÏCH ÑIEÀU KHIEÅN ÑOÄNG CÔ QUAY THUAÄN, QUAY NGHÒCH

Sô ñoà caáu truùc maïch ñieàu khieån vaø maïch ñoäng löïc nhö hình V-1.

Trong maïch naøy öùng duïng chuû yeáu laø transistor coâng suaát vaø caùc diode coâng

suaát.

Caùc transistor Q1, Q2, Q3, Q4, Q5, Q10, Q11, Q12 : laø loaïi C828

Caùc transistor Q6, Q7, Q8, Q9 : laø loaïi R468

Diode D1, D2, D3, D4, D6 laø loaïi 4N4007

Maïch duøng maïch so saùnh vi sai Q1 vaø Q2

Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch nhö sau:

Ta coù möùc ñieän aùp chuaån (ñieän aùp mong muoán ñieàu chænh bôûi bieán trôû VR1)

ñöôïc taïo bôûi DZ1, R2 vaø R1

Khi ñieän aùp chænmh löu 2 baùn kyø cuûa diode D1, D2 thaáp hôn so vôùi ôû möùc ñieän

aùp chuaån thì doøng ñieän ñi qua R6 ñeán cöïc B cuûa Q2 thaáp daãn ñeán Q2 phaân cöïc nghòch

neân Q2 ôû traïng thaùi ngaét. Khi Q2 ôû traïng thaùi ngaét thì doøng ñieän ñi töø D1→ R1→ R4→

R30→ R9. Ñeán cöïc B cuûa transistor Q3 neân Q3 ñöôïc phaân cöïc thuaän Q3 daãn khi Q3 daãn

doøng ñieän ñi töø D1→ R1→ R10→ R3→ R9 → mass neân ñieän aùp ñaët treân R11 thaáp

Transistor Q4 phaân cöïc nghòch, Q4 ngaét (khoùa) doøng ñöôïc ñi töø D1→ R1→ R12→ R14→

R15 → mass neân taïi cöïc B cuûa Q5 coù doøng ñieän phaân cöïc thuaän cho Q5, Q5 daãn ñieän

doøng ñieän ñi töø D5 → R16 → Q5 → R17 : Q6 ngaét ñieän vì ñieän aùp treân cöïc B cuûa Q6= 0

neân doøng ñieän taïi cöïc B cuûa Q7 phaân cöïc thuaän cho Q7, Q7 daãn ñieän. Ñoäng cô DC

nhaän moät ñieän aùp aâm doøng ñieän ñí töø ñoäng cô DC → R18→ Q7 → mass. Vaäy ñoäng cô

DC ñöôïc noái mass

Cuõng taïi thôøi ñieåm ñieän aùp chænh löu cuûa diode D1 D2 thaáp hôn so vôùi ñieän aùp

chuaån neân Q1 daãn neân ñieän aùp ñaët leân cöïc B cuûa Q12 baèng khoâng neân Q12 phaân cöïc

nghòch Q12 ngaét. Neân ñieän aùp cuûa maïch chænh löu ñaët leân cöïc B vaø ñieän trôû R26. Phaân

cöïc cho Q11, Q11 phaân cöïc thuaän. Q11 daãn ñieän aùp ñaët leân ñieän trôû R23 thaáp laøm cho

Q10 phaân cöïc nghòch Q10 ngaét keùo theo Q9 ngaét, luùc naøy ñieän aùp chænh löu ñaët leân D6

daãn laøm cho Q8 daãn laøm cho led 2 saùng ñoäng cô ñöôïc caáp nguoàn döông töø D4 → Q8

→ ñoäng cô. Neân ñoäng cô ñöôïc quay thuaän

Khi ta ñieàu chænh bieán trôû VR1 coù ñieän aùp ñaët vaøo cöïc B cuûa transistor Q1 nhoû

hôn ñieän aùp ñaët vaøo cöïc C cuûa transistor Q1 luùc naøy Q1 phaân cöïc nghòch Q1 ngö ng

Trang 88