Cải thiện công tác quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

LÊ THỊ THANH HẰNG

CẢI THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH

TẠI CÔNG AN TỈNH YÊN BÁI

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

LÊ THỊ THANH HẰNG

CẢI THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH

TẠI CÔNG AN TỈNH YÊN BÁI

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Đỗ Anh Tài

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, không sao chép

của tổ chức, cá nhân khác. Những nội dung, kết quả nêu trong luận văn là trung thực,

rõ ràng, với nguồn gốc thực tế, cụ thể và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ một

công trình nào khác.

Yên Bái, ngày tháng năm 2020

Tác giả luận văn

Lê Thị Thanh Hằng

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn

PGS.TS. Đỗ Anh Tài. Trong suốt quá trình nghiên cứu, thực hiện luận văn, tôi đã

được sự hướng dẫn rất bài bản và khoa học của Thầy, tôi đã tiếp thu, học hỏi được

những kiến thức hết sức bổ ích và phương pháp nghiên cứu khoa học.

Tôi vô cùng cảm ơn gia đình, bạn bè, các đồng nghiệp và Ban Lãnh đạo Công

an tỉnh Yên Bái đã tạo điều kiện, hỗ trợ tôi trong việc thu thập số liệu để tôi hoàn

thành tốt bản luận văn này.

Trong quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài nghiên cứu, mặc dù tôi đã hết sức

cố gắng để hoàn thiện luận văn, trao đổi và tiếp thu các ý kiến đóng góp của Quý

Thầy, Cô và bạn bè, tham khảo nhiều tài liệu tuy nhiên cũng không thể tránh khỏi

thiếu sót, rất mong nhận được những ý kiến đóng góp, phản hồi quý báu từ Quý Thầy,

Cô và bạn đọc.

Xin chân thành cảm ơn./.

Yên Bái, ngày tháng 02 năm 2020

Tác giả luận văn

Lê Thị Thanh Hằng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... ii

MỤC LỤC................................................................................................................ iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................v

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ ................................................................... vi

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................................3

5. Đóng góp mới của luận văn ....................................................................................4

6. Bố cục của luận văn ................................................................................................4

Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝTÀI

CHÍNH TRONG CƠ QUAN NHÀ NƯỚC.............................................................4

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý tài chính trong cơ quan nhà nước.................................5

1.1.1. Khái niệm tài chính trong cơ quan nhà nước ....................................................5

1.1.2. Đặc điểm tài chính trong cơ quan nhà nước .....................................................7

1.1.3. Nội dung tài chính trong cơ quan nhà nước......................................................9

1.1.4. Quản lý tài chính trong cơ quan nhà nước ......................................................11

1.1.5. Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính của cơ quan nhà nước ...................20

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý tài chính...................................................................23

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý tài chính của Công an các tỉnh có điều kiện tương đồng..23

1.2.2. Bài học kinh nghiệm trong quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái................28

Chương 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................30

2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................30

2.2. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................30

2.2.1. Thu thập thông tin ...........................................................................................30

2.2.2. Tổng hợp thông tin..........................................................................................33

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu.......................................................................35

iv

Chương 3 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNHTẠI CÔNG AN

TỈNH YÊN BÁI.......................................................................................................37

3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu.............................................................................37

3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công an tỉnh Yên Bái........................37

3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Công an tỉnh Yên Bái .........................39

3.1.3. Thực trạng tài chính của Công an tỉnh Yên Bái..............................................42

3.2. Thực trạng công tác quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015 -

2018...........................................................................................................................45

3.2.1. Thực trạng lập dự toán ngân sách hàng năm...................................................45

3.2.2. Thực trạng chấp hành dự toán NSNN hàng năm............................................52

3.2.3. Thực trạng quyết toán NSNN .........................................................................56

3.2.4. Thực trạng kiểm tra, kiểm soát ngân sách nhà nước.......................................60

3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái .63

3.4. Đánh giá chung ..................................................................................................64

3.4.1. Những mặt đạt được........................................................................................64

3.4.2. Những mặt hạn chế, tồn tại .............................................................................69

3.4.3. Nguyên nhân tồn tại ........................................................................................71

Chương 4 GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝTÀI CHÍNH TẠI

CÔNG AN TỈNH YÊN BÁI...................................................................................73

4.1. Phương hướng hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái

...................................................................................................................................73

4.2. Giải pháp cải thiện công tác quản lý tài chính Công an tỉnh Yên Bái ...............75

4.2.1. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực....................................75

4.2.2. Nâng cao chất lượng công tác xây dựng và lập dự toán ngân sách nhà nước77

4.2.3. Tăng cường quản lý thu chi tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái........................77

4.2.4. Hiện đại hóa quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái................................81

KẾT LUẬN..............................................................................................................85

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................87

PHỤ LỤC.................................................................................................................89

PHIẾU KHẢO SÁT................................................................................................92

v

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

ANND An ninh nhân dân

CAND Công an nhân dân

CQNN Cơ quan nhà nước

CQHCNN Cơ quan hành chính nhà nước

KBNN Kho bạc nhà nước

NSAN Ngân sách an ninh

NSNN Ngân sách nhà nước

QLNN Quản lý nhà nước

UBND Ủy ban nhân dân

XHCN Xã hội chủ nghĩa

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ

Bảng 2.1. Ý nghĩa của các mức đánh giá trong thang đo Likerts.............................32

Bảng 3.1: Tình hình thu tài chính của Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015 - 2018

.................................................................................................................43

Bảng 3. 2: Tình hình chi tài chính của Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015-201844

Bảng 3.3: Cơ sở tính chi quản lý nhà nước giai đoạn 2015 -2018............................46

Bảng 3.4: Nội dung lập dự toán ngân sách của Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015–

2018 .........................................................................................................48

Bảng 3.5: Ý kiến của cán bộ Lãnh đạo đơn vị về tiêu chuẩn, định mức và dự toán thu

- chi thường xuyên NSNN của Công an tỉnh Yên Bái ............................49

Bảng 3.6: Kết quả đánh giá tiêu chuẩn, định mức và dự toán thu - chi NSAN của nhân

viên tài chính Công an tỉnh......................................................................50

Bảng 3.7: Phân bổ dự toán chi thường xuyên của Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn

2015 – 2014 .............................................................................................52

Bảng 3.8: Phân bổ dự toán cho mục tiêu chi đầu tư phát triển của Công an tỉnh Yên

Bái giai đoạn 2015- 2018.........................................................................53

Bảng 3.9: Nội dung chấp hành dự toán ngân sách của Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn

2015- 2018 ...............................................................................................54

Bảng 3.10: Đánh giá công tác chấp hành dự toán NSAN hằng năm thông qua số liệu

điều tra .....................................................................................................55

Bảng 3.11: Quyết toán chi ngân sách của Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015 - 2018

.................................................................................................................58

Bảng 3.12: Đánh giá công tác kế toán, quyết toán NSAN tại Công an tỉnh Yên Bái

thông qua số liệu điều tra.........................................................................60

Bảng 3.13: Số lượt thanh tra, kiểm tra tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn

2015 -2018 ...............................................................................................60

Bảng 3.14: Đánh giá công tác kiểm tra, thanh tra các khoản thu, chi ngân sách an ninh

thông qua số liệu điều tra sơ cấp .............................................................62

Biểu đồ 3. 1: Tổng hợp dự toán chi NSNN của Công an tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015

- 2018 .......................................................................................................47

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Quản lý tài chính nhà nước là quá trình tác động của nhà nước đến các nguồn

tài chính nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước một cách hiệu quả

nhất. Việc quản lý sử dụng nguồn tài chính tại các cơ quan hành chính, sự nghiệp

Nhà nước liên quan trực tiếp đến hiệu quả của tài chính nhà nước, do đó đòi hỏi phải

có sự quản lý, giám sát, kiểm tra, nhằm tạo động lực khuyến khích các cơ quan hành

chính, sự nghiệp tích cực, chủ động tự xác định số biên chế cần có, sắp xếp, tổ chức

và phân công lao động hợp lý, nâng cao chất lượng công việc, sử dụng kinh phí với

hiệu quả cao, hạn chế những đòi hỏi về tăng biên chế và chi phí hành chính. Thông

qua đó, làm cho bộ máy hành chính nhà nước hoạt động có hiệu lực và hiệu quả, đáp

ứng nhu cầu và đòi hỏi ngày càng cao của các tổ chức và công dân.

Công an tỉnh Yên Bái thuộc hệ thống tổ chức của lực lượng Công an nhân dân,

có trách nhiệm tham mưu cho Bộ Công an, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh về nhiệm vụ bảo vệ

an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự an toàn xã hội; Chủ trì và thực hiện thống nhất

quản lý nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự an toàn xã hội trên địa

bàn tỉnh; Trực tiếp đấu tranh phòng, chống âm mưu, hoạt động của các thế lực thù

địch, các loại tội phạm và các vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn

xã hội. Tổ chức xây dựng lực lượng Công an trong sạch vững mạnh, tiến lên chính

quy và từng bước hiện đại. Trước yêu cầu đổi mới cơ chế quản lý tài chính của đất

nước, Đảng ủy và Lãnh đạo Công an tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện

phân cấp mạnh cho thủ trưởng các đơn vị dự toán trong quản lý điều hành ngân sách

kết hợp chặt chẽ với việc đẩy mạnh cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ thông

tin. Trên cơ sở thực hiện tốt Luật Ngân sách nhà nước, Luật Kế toán, Luật Thực hành

tiết kiệm chống lãng phí, các đơn vị làm công tác tài chính đã chủ động nghiên cứu

hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính, ngân sách, tài sản của lực lượng công an nhân

dân, xây dựng các chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi tiêu ngân sách. Việc quản lý sử

dụng nguồn tài chính của cơ quan liên quan trực tiếp đến hiệu quả của tài chính của

đơn vị, do đó đòi hỏi phải có sự quản lý, giám sát, kiểm tra, nhằm tạo động lực khuyến

khích đơn vị tích cực, sắp xếp, tổ chức và bố trí lao động hợp lý, nâng cao chất lượng

2

công việc, sử dụng nguồn vốn với hiệu quả cao. Chế độ quản lý tài chính, tài sản, bảo

đảm phù hợp với đặc thù công tác, chiến đấu của lực lượng công an nhân dân. Để tiếp

tục thực hiện tốt công tác quản lý tài chính công an nhân dân trong sạch, vững mạnh,

đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, cần có hệ thống những vấn đề về

quan điểm, tư tưởng chỉ đạo công tác tài chính trong Công an nhân dân của Đảng ủy

Công an tỉnh, Lãnh đạo Công an tỉnh, đến thực tiễn thực hiện nhiệm vụ tài chính phục

vụ các mặt công tác nghiệp vụ chuyên môn, những vấn đề về bảo đảm nguồn lực tài

chính, về quản lý tài chính, về xây dựng tài chính công an nhân dân ... Cũng như hệ

thống về quá trình phát triển của lực lượng tài chính công an và các thông tin, tư liệu

về nghiệp vụ tài chính chuyên sâu nhằm rút ra những ưu, khuyết điểm và nguyên

ngân tồn tại, từ đó có kế hoạch xây dựng, đào tạo, hoàn thiện công tác quản lý tài

chính công an nhân dân đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Vì vậy, nghiên cứu về quản lý tài chính ở một CQNN như Công an tỉnh Yên

Bái đòi hỏi phải có cái nhìn toàn diện về vấn đề tài chính và quản lý tài chính ở CQNN

nói chung và tại Công an tỉnh Yên Bái nói riêng, đồng thời phải xem xét tới lĩnh vực

hoạt động có tính đặc thù của cơ quan đó mà cụ thể ở đây là lực lượng công an nhân

dân. Từ thực tế đó, việc nghiên cứu làm rõ đặc thù của hoạt động quản lý tài chính

tại Công an tỉnh Yên Bái, phân tích thực trạng và đề xuất những giải pháp phù hợp

nhằm góp phần nâng cao chất lượng quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái là

một nhiệm vụ quan trọng, cần thiết. Đó là lý do của việc lựa chọn vấn đề "Cải thiện

công tác quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái" làm luận văn tốt nghiệp.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận, đánh

giá thực trạng công tác quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái để tìm giải pháp

cải thiện công tác quản lý tài chính tại Công an tỉnh Yên Bái trong điều kiện hiện nay.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hoá và bổ sung cơ sở lý luận về công tác quản lý tài chính trong

các CQNN có tính đặc thù như Công an tỉnh Yên Bái.