các rào cản thương mại của hoa kỳ và giải pháp đối với doanh nghiệp xuất khẩu của việt nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

CHUYÊN NGÀNH LUẬT KINH DOANH QUỐC TÊ

KHOA LUẬN TỐT NGHIỆP

vò

CÁC RÀO CẢN THƯƠNG MẠI CỦA HOA KỲ VÀ GIẢI PHÁP

ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM

Sinh viển thực hiện

Lớp

Khoa

Giáo viên hướng dẫn

Phan Thị Bảo Ngọc

Anh Ì

44

Th.s. Hồ Thúy Ngọc

Hà Nội, tháng 05 năm 2009

MÍM Míìựí ì

DANH MỤC CÁ C BẢNG 4

DANH MỤC CÁ C BIÊU Đ ồ 4

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 5

j>Ờ3MỞn0cều s

CHƯƠNG ì: MỘT SỐ VẮN ĐÊ cơ BẢN VỀ RÀO CẢN THƯƠNG MẠI ĐÓI VỚI CÁC

DOANH NGHIỆP XUẤT KHÂ U VIỆT NAM 11

ì. TÔN G QUAN VỀ R À O CẢN THƯƠN G MẠ I l i

1. Khái niệm về rào cản thương mại l i

1.1. Nguôn góc, bản chất của rào càn thương mại l i

1.2. Vai trò, chực năng cùa rào càn thương mại 15

Ì.3. Phân loại rào càn thương mại 17

Ì .4. Ưu diêm và nhược điểm của rào càn thương mại 20

2. Sự phát triển của các quy định về rào cản thương mại trên thế giới 22

2.1. Giai đoạn trước năm 1948 22

2.2. Giai đoạn từ năm 1948 đến năm 1994 23

2.3. Giai đoạn từ năm 1995 đến nay 26

3. Rào càn thương mại và chính sách thương mại 28

3.1. Các rào càn thương mại thường được sử dụng trong chính sách nhập khẩu

29

3.2. Các biện pháp đẩy mạnh xuất khẩu trong chính sách thương mại quốc tế

. 30

l i. MỘT VÀI NÉT VỀ DOANH NGHIỆP XUẤT KHÂ U VIỆT NAM 31

Ì • Giới thiệu chung về các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam 31

2. Các mặt hàng xuất khẩu chù lực của doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. 33

3. Các thị trường xuất khẩu chính cùa các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam

35

2

CHƯƠN G li : THỰC TRẠNG VỀ C Á C R À O CẢN THƯƠN G MẠ I CỦA HOA K Ỳ Đ Ố I

V Ớ I HÀN G NHẬP KHẨU 36

ì. KHÁI QUÁ T VỀ HOA K Ỳ 36

Ì. Một vài nét khái quát về nền kinh tế Hoa Kỳ 36

2. Chính sách nhập khẩu của Hoa Kỳ 39

3. Tồng quan về hệ thụng luật pháp cùa Hoa Kỳ liên quan đến nhập khẩu..41

l i . CÁ C RÀ O CẢN THƯƠN G MẠ I CỦA HOA K Ỳ 43

Ì. Rào càn thuế quan 43

2. Rào càn phi thuế quan 46

2.1. Cấm nhập khẩu và hạn ngạch nhập khẩu 46

2.2. Thủ tục, chứng từ, lệ phí thông quan nhập khẩu và thu thuế nhập khâu ..48

2.3. Tiêu chuẩn kỹ thuật và các biện pháp vệ sinh kiểm dịch động thực vật... 49

2.4. Trợ cấp nông sàn và trợ cấp trong công nghiệp 51

2.5. Một sụ quy định có nguy cơ trờ thành rào càn thương mại đụi với hàng

nhập khẩu vào Hoa Kỳ 52

IU. ĐÁN H GIÁ TÁ C ĐỘNG CỦA CÁ C RÀ O CẢN THƯƠN G MẠ I CỦA HOA K Ỳ

Đ Ố I VỚ I CÁ C DOANH NGHIỆP XUẤT KHẨU VIỆT NAM 56

Ì. Tình hình xuất khẩu hàng hóa từ Việt Nam vào Hoa Kỳ 56

2. Tác động cùa các rào càn thương mại Hoa Kỳ đụi với các mặt hàng xuất

khẩu chù lực của doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam 68

3. Nhận xét chung về tác động của các rào cản thương mại của Hoa Kỳ đụi

với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam 75

CHƯƠN G IU: CÁ C GIẢI PHÁP Đ Ố I VỚ I DOANH NGHIỆP XUẤT KHẤU CỦA VIỆT

N AM ..77

ì. ĐỊNH HƯỚ NG CỦA NH À NƯ Ớ C TRONG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HÀN G

H Ó A VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG HOA K Ỳ 77

1. Đánh giá sơ bộ chiến lược phát triển xuất nhập khẩu thời kỳ 2001 - 2005

77

2. Chiến lược phát triên xuất nhập khẩu thời kỳ 2006 - 2010 79

3. Phương hướng xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ thời kỳ 2009 - 2010....81

t i . CÁ C GIẢI PHÁP CỤ THẾ Đ Ố I VỚ I DOANH NGHIỆP XUẤT KHẨU VIỆT

NAM NHẰM VƯ Ợ T RÀ O CẢN THƯƠN G MẠ I CỦA HOA K Ỳ 83

Ì- Nâng cao chát lượng sàn phàm, áp dụng các tiêu chuàn quốc tế cho hàng

hóa 83

2. Lưu giữ sẩ sách, tài liệu về hàng xuất khẩu cẩn thận 85

3. Cải tiến cơ cấu hàng hóa xuất khẩu 86

4. Hợp tác với các cơ quan nhà nước 87

5. Hợp tác với các doanh nghiệp bán lẻ Hoa Kỳ 88

6. Theo dõi chặt chẽ và nắm bắt kịp thời tinh hình thị trường Hoa Kỳ 88

7- Phát triển đội ngũ tư vấn luật pháp hiệu quá cho doanh nghiệp 89

X£&£atoỹn Ọf

r

DdV)VX> M<ụ@ £3ỘU TXdlM 3C7C<ẨO 93

4

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1 Kim ngạch xuất khẩu một số nhóm hàng củaViệt Nam vào thị trường

Hoa Kỳ năm 2001 - năm 2008

Bảng 2 Kim ngạch xuất khấu một số nhóm hàng củaViệt Nam vào thị trường

Hoa Kỳ tháng 1 năm 2009 - tháng 1 và tháng 12 năm 2008

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐÒ

Biểu đồ 1 8 mặt hàng xuất khẩu trên 2 tỷ USD năm 2008

Biểu đồ 2 Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam năm 2008

Biêu đô 3 GDP Hoa Kỳ trong tổng GDP thế gi

i năm 2008

Biêu đô 4 Cơ câu kinh tê Hoa Kỳ năm 2008

Biêu đô 5 Tốc độ tăng trường GDP Hoa Kỳ năm 2000 đến năm 2008

Biêu đô 6 Xuât khâu hàng hóa Việt Nam sang Hoa Kỳ 2001 - 2008

Biêu đô 7 Kim ngạch xuất khấu một số nhóm hàng củaViệt Nam vào thị trường

Hoa Kỳ năm 2001 - năm 2008

Biêu đô 8 Cơ cầu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ tháng 1 năm

2009

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Viêt tát Tên tiếng A n h Tên tiêng Việ t

AGOA Aírican Growth and Opportunity

A ct

Luật cơ hội và phát triển Châu

Phi

ASEAN Association o f Southeast Asia

Nations

Hiệp hội các quốc gia Đông

Nam Á

ATPA Andean Trade Preference Act

Luật ưu đãi thương mại các

nước vùng An-đéc

ATPDEA

Andean Trade Promotion and Drug

Eradication Act

Luật xúc tiên thương mại và

xoa bỏ ma tuy

B AA Buy America Act Đạo luật mua hàng Mỹ

B TA The United States-Vietnam Bilateral

Trade Agreement

Hiệp định thương mại song

phương Việt Nam - Hoa Kỳ

C BI Caribbean Basin Initiative Sáng kiên khu vực lòng chảo

Caribê

ccc Commodity Credit Corporation Công ty tín dụng hàng hoa

D Ó C Department o f commerce Bộ Thương mại Hoa Kỳ

EU European Union Liên minh châu Au

FDA Food and Drug Administration Cục an toàn thực phàm và dược

phẩm Hoa Kỳ

FSA Farm Service Agency Cục an ninh nông nghiệp Mỹ

FSC Forest Certification Chổng chì rừng

G A U

General Agreement ôn Tariffs and

Trade

Hiệp định chung về thuế quan

và thương mại

GPA

Govemment Procurement

Agreement

Hiệp định vế mua sẩm của

Chính phủ

GSP Generalized System o f Preferences Chương trình ưu đãi thuế quan

phổ cập

6

HTS Harmonized Tarif f Schedule Biêu thuê quan hài hòa

I LO International Labour Organization Tổ chức lao động quôc tể

I MF International Monetary Fund Quĩ tiên tệ quôc tế

I SI Import Substitution Industialisation

Chiến lược công nghiệp hóa

thay thế hàng nhập khâu

ITC

United States International Trade.

Commission

ủ y ban thương mại quốc tề Hoa

Kỳ

LEFASO

Vietnam Leather and Footwear

Association.

Hiệp hội da giày Việt Nam

MFN Most Favoured Nation Treatment Đôi xử tôi huệ quòc

NAFTA

North America Free Trade

Agreement

Hiệp định thương mại tự do

Bắc Mỹ

Non -

M FN

Non - Most Favoured Nation

Treatment

Mức thuế phi tối huệ quốc

NT National Treament Đôi xử quốc gia

N TR Normal Trade Relations

Qui chê thương mại bình

thư

ng

OECD

Organisation for Economic Co￾operation and Development

Tô chức hợp tác và phát triên

Kinh tế

PNTR Permanent Normal Trade Relations

Quy chê quan hệ thương mại

bình thư

ng vĩnh viễn

T BT Technical Barriers to Trade

Các rào cản kỹ thuật trong

thương mại

UNCTAD

United Nations Conference ôn

Trade and Development

H ội nghị của Liên Hiệp Quôc

về thương mại và phát triền

UNDP

ưnited Nations Development

Programme

Chương trinh phát triên Liên

Hiệp Quốc

USD United States Dollar

Đông đô la Mỹ hay Mỹ kim

(đơn vị tiền tệ của Hoa Kỳ)

USDA United States Department o f

Agriculture

Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ

USTR United States Trade Representative

Cơ quan đại diện thương mại

Hoa Kỳ

VASEP

Vietnam Association o f Seafood

Exporters and Producers

Hiệp hội chế biên và xuât khâu

thủy sán Việt Nam

VITAS

Vietnam Textile and Garment

Association

Hiệp hội dệt may Việt Nam

WB World bank Ngân hàng thê giới

WTO World Trade Organization Tồ chức thương mại thế giới

CPSC

Consumer Product Safety

Commission

Uy ban an toàn tiêu dùng của

Hoa Kỳ