Các phương thức giải quyết tranh chấp môi trường ở Trung Quốc và kinh nghiệm áp dụng đối với Việt Nam

NHA Nl/dC VA PHAP LUAT Nl/6C NGOAl

CAC PHUONG THUfC GIAI QUYET TRANH CHAP Mdl TRUCHIK

6 TRUNG QUOC VA KINH NGHIEM AP DUNG DOI V6l VIET NAM

1. Cdc phirong thirc gidi quyet tranh chap

moi trujmg d Trung Quoc

/. /. Phuang thirc hod gidi (Coneillalion)

Tranh chdp mdi Irudng d Trung Qu6c

dugc gidi quylt bdng phuong thuc hod gidi

gifla cde ben tranh chap thdng qua tham vdn

vd ddm phdn. Phuong thiic hod gidi duge sii

dung trudc ho^e trong qud trinh t6 tyng

hdnh chinh, tu phap. Trudng hgp phugng

thuc hod gidi duge sur dyng trudc qud trinh

td lung hanh chinh bode tu phdp, nlu cde

ben dgt dugc ddng thuan thi thod thudn sg

cd hifu lyc ngay md khong can din sy phe

duyfl cua hBn thu ba. Neu hod gidi xay ra

trong qua trinh Id tyng hdnh chinh hode tu

phap, thod thudn gidi quyet chi cd hifu lye

khi nd dugc phe duyfl bdi ca quan giai

quylt tranh chdp mdi trudng. Phucmg thiic

hod gidi dugc su dung phd biin trong vife

giai quyet cdc tranh chap mdi Irudng trong

imh vyc tdi nguyen ddt, nuac, khdng khi.

Phucmg Ihijc ndy td ra nhanh chdng, linh

hogt, liet kifm vd hifu qud neu cdc bSn tranh

chdp sdn sdng dgt dugc sy thod hifp. Theo

nhflng nghien cuu ciia Trung Quoc, dl vife

hod gidi dgt dugc sy thanh cdng, can chii ^

den bdn yeu td co ban, bao gdm:''^

Thu nhdt, vife dam phdn cdn dugc thyc

hifn sdm de tang co hpi hod gidi thdnh cdng.

O Trung Qudc, cdc cudc ddm phan gifla

ThS. CAN ANH TUAH*

PGS.TS. HO ANG XUANCO**

doanh nghifp vd c^ng dong Id ra cd hifu qua .

hem neu dugc tiln hdnh sdm, trudc khi cfng

d6ng bj that vgng ho$c mdu thuin dgt den

eye dilm. Mgi vi dy diln hinh dugc ke dSn .

vdo ndm 1979, Nhd mdy hod chdt d Son

Ddng, Trung Qu6c thdi bui, khi dfc h?!,

nude thdi Idm chit cdy dn qud vd hoa m^u

ctia ddn eu xung quanh. Hgu qua la tranh -

chdp mdi trudng dd xdy ra gi&a Nha mdy va

cOng d6ng ddn cu d day. Thdng qua Akm -

phdn, Nhd mdy dd boi thudng 360.000 nhim

ddn If cho ngudi dan bi d nhiem. Ndm 1982,

vy vife Igi xay ra, ldnh dao Nhd mdy dd ngay

ldp tiJrc din thdm nhiing hg gia dinh bi thiet •

hai de hiiu dugc sy mat mdt do 6 nhilm m3i ^

trudng gay ra cho ngudi ddn. Trong vdng '

mgt thdng, tranh chdp moi trudng dupe giai

quylt ngay bdng phuang thuc hod gidi.

Thie hai, nhflng ngudi tham gia dam

phdn ddng vai trd quan trpng trong vife giai

quylt cdc tranh chdp mdi trudng. Cdc nha •

ddm phdn md cdc ben dua ra thudi^ la

nhftng ngudi cd trdch nhifm, hiiu biit vW*

ich vd sy quan tdm ciia cac b6n dl tim kiSm

dugc tilng ndi chung trong qud trinh giai

quyet tranh chap mdi trudng.

• Cye khoa hpc cdng nghf vd mdi tmdng - Bf quic phSng

** Tmdng DH khoa hpc ty nhifin - DH qu6c gia'ftdNOi

TAP CHt LUAT HOC S 6 5/2012