Các giải pháp hoàn thiện thực trạng sử dụng phương thức chuyển tiền trong hoạt động thanh toán quốc

1

PHẦN MỞ ĐẦU

Lao động thực tế tại các doanh nghiệp trước khi thi tốt nghiệp ra trường là một

việc quan trọng, giúp cho sinh viên cọ xát và tiếp cận thực tế với các công việc ở mỗi

bộ phận trong doanh nghiệp, bổ sung thêm những kiến thức chuyên môn đã học và áp

dụng kiến thức đó vào thực tế công việc được giao, tạo điều kiện cho sinh viên khi ra

trường làm việc phần nào giảm sự ngỡ ngàng trước công việc cụ thể.

Hiện nay, với xu thế mở cửa và hội nhập nền kinh tế thế giới, sự giao thương buôn

bán giữa các quốc gia với nhau càng phát triển. Trong đó, hoạt động ngoại thương có

vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế ở các nước cũng như ở Việt Nam. Sự chuyển

hướng kinh tế đối ngoại giữa các tổ chức kinh doanh trong nước và các tổ chức và cá

nhân nước ngoài đã tạo cho ngành ngoại thương Việt Nam gặt hái được những kết quả

đáng mừng. Đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay khi nền kinh tế thế giới có nhiều biến

chuyển tích cực, hoạt động kinh tế đối ngoại nói chung và hoạt động ngọai thương nói

riêng ngày nay rất đa dạng và phong phú cả về mặt lý luận cũng như thực tiễn.

Hoạt động ngoại thương phát triển nhanh thì khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu

ngày càng tăng . Như vậy, các hợp đồng ngoại thương sẽ được các bên đàm phán và

ký kết nhiều hơn và điều khoản thanh toán quốc tế là một trong những điều khoản

không thể thiếu của các hợp đồng ngoại thương. Việc chọn các phương thức thanh

toán quốc tế nào, sử dụng phương tiện thanh toán quốc tế gì, áp dụng thanh toán theo

phương thức như thế nào là điều mà doanh nghiệp quan tâm khi đàm phán ký hợp

đồng ngoại thương.

Trong thời gian lao động thực tế tại Công ty TNHH LD Chí Hùng, em nhận thấy

hoạt động xuất nhập khẩu tại công ty rất đa dạng, chủ yếu là nhập khẩu máy móc thiết

bị, nguyên vật liệu làm giày và xuất khẩu thành phẩm là giày thế thao.Hầu hết trong

các hợp đồng ngoại thương của công ty, phương thức thanh toán quốc tế được áp dụng

đó là phương thức chuyển tiền. Công ty đã áp dụng phương thức này như thế nào, có

hiệu quả gì và hoàn thiện chưa? Do đó, đề tài em chọn để viết trong bài báo cáo

nghiên cứu khoa học này là : “ Các giải pháp hoàn thiện thực trạng sử dụng phương

2

thức chuyển tiền trong hoạt động thanh toán quốc tế tại Công ty TNHH LD Chí Hùng

“.

 Lý do và bối cảnh chọn đề tài :

Khi chọn học ngành ngoại thương tại trường thì em đã được học rất nhiều môn

học như nghiệp vụ ngoại thương, thanh toán quốc tế, kinh tế ngoại thương, kế toán

thương mại, tài chính doanh nghiệp….Những môn học này giúp em trang bị tốt

những kiến thức trước khi ra trường và đi làm thực tế. Trong số các môn đã học thì

em quan tâm nhiều nhất đến môn “thanh toán quốc tế”, tuy học môn này trong thời

gian ngắn ngủi nhưng đã cung cấp cho em một số kiến thức cơ bản về các phương

thức thanh toán quốc tế để làm bài nghiên cứu cũng như áp dụng vào công việc

thực tế sau khi ra trường. Và khi đi lao động thực tế tại Công ty Chí Hùng, em đã

được tìm hiểu về công ty, về tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa, về việc thanh toán

tiền hàng với nước ngoài ở công ty…Trong thời gian tìm hiểu, em được các nhân

viên phòng xuất nhập khẩu, phòng kế toán cho xem các tài liệu và số liệu để cung

cấp cho bài luận văn này. Và thực tế cho thấy rằng công ty chỉ áp dụng một

phương thức thanh toán quốc tế đó là phương thức chuyển tiền cho cả hàng xuất

và hàng nhập. Ưu điểm của phương thức thanh toán này là đem lại an toàn cho

hàng nhập khẩu, tuy nhiên hàng xuất khẩu sẽ gặp một số rủi ro. Do đó, khi nghiên

cứu vấn đề này em cũng muốn góp phần đưa ra một số giải pháp để hoàn thiện

phương thức chuyển tiền tại công ty nhằm giảm rủi ro đối với hàng xuất nhập

khẩu.

 Ý nghĩa thực tiễn và lý luận :

Trong phần lý thuyết đã được học ở trường có liên quan đến phương thức

chuyển tiền đã cho em thấy sự nhanh chóng và đơn giản của phương thức điện

chuyển tiền này. Và khi làm thực tế tại công ty em thấy được rằng phần lý thuyết

của quy trình chuyển tiền được vận dụng một cách đơn giản, tiện lợi hơn cho

doanh nghiệp mà không cần phải theo một quy trình như lý thuyết đã học. Khi cần

thanh toán tiền hàng, doanh nghiệp chỉ cần cung cấp bộ chứng từ thanh toán đầy

đủ cho ngân hàng và ngân hàng kiểm tra hợp lệ là thanh toán cho nhà xuất khẩu

3

nước ngoài bằng điện chuyển tiền. Do công ty chỉ sử dụng chủ yếu là phương thức

chuyển tiền và không quan tâm đến các phương thức khác, nên ít nhiều cũng sẽ có

các rủi ro trong xuất khẩu hàng hóa. Nhằm hạn chế những rủi ro thì công ty cũng

phải có các phương án, giải pháp để hoàn thiện phương thức chuyển tiền trong

hoạt động thanh toán quốc tế giúp doanh nghiệp mình có thể giữ được uy tín, mối

quan hệ hợp tác kinh doanh bền vững với đối tác nước ngoài, làm sao cả hai bên

cùng có lợi.

 Kết quả đạt được và những tồn tại :

Kết quả đạt được :

- Phương thức chuyển tiền (T/T,TTR) được áp dụng tại công ty em đang thực tập,

tuy nhiên nếu xét về khả năng kiểm soát rủi ro trong xuất khẩu hàng hóa thì vẫn

khả quan hơn các phương thức khác như phương thức mở tài khoản (Open

account), phương thức chuyển tiền trả trước (T/T).

- Phương thức chuyển tiền là một trong những phương thức thanh toán quốc tế đơn

giản và nhanh nên được đa số các doanh nghiệp nước ngoài áp dụng rộng rãi và

công ty Chí Hùng cũng không ngoại lệ. Hầu hết tất cả các hợp đồng thương mại

xuất khẩu và nhập khẩu đều chọn phương thức thanh toán là T/T,TTR. Quy trình

thanh toán này không phải qua nhiều giai đoạn tạo nhiều thuận lợi cho công ty khi

giao dịch với ngân hàng phục vụ mình. Đa số các hợp đồng nhập khẩu là chuyển

tiền trả sau 30 hay 60 ngày kể từ ngày nhận hàng. Do đó, công ty có thể sử dụng

phần nguồn tiền trả sau này để đầu tư vào các mục đích khác nhau nhằm tăng thêm

thu nhập cho công ty.

Những tồn tại :

Vì công ty áp dụng chủ yếu là phương thức chuyển tiền trả sau trong toàn bộ

hoạt động thanh toán quốc tế nên có những khó khăn còn tồn tại như : đối với xuất

khẩu hàng ra nước ngoài nhưng hợp đồng ký kết thời hạn thanh toán là 60 ngày,

việc này có ảnh hưởng đến thanh lý tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu. Nếu

khách hàng thanh toán quá 60 ngày thì công ty sẽ bị phạt vi phạm hành chính vì

chưa hoàn tất hồ sơ thanh lý. Đối với hàng nhập khẩu sẽ có những rủi ro nếu

4

chuyển tiền trả trước có thể dẫn đến việc nhà cung cấp sẽ không giao hàng hay

giao chậm tiến độ.

 Dự kiến nghiên cứu tiếp tục :

Nếu như có thời gian để được nghiên cứu tiếp tục thì em sẽ đi sâu nghiên cứu

thêm về tình hình kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hóa tại công ty, phân tích đánh

giá hoạt động kinh doanh của công ty theo các chỉ tiêu như : phân tích chung về

tình hình xuất nhập khẩu, việc ký kết và thực hiện hợp đồng XNK, phân tích theo

thị trường, phương thức kinh doanh, điều kiện giao hàng trong thương mại quốc

tế…Dựa vào việc phân tích này doanh nghiệp có thể xem xét đánh giá được tình

hình chung và hoạch định những chiến lược kinh doanh mang lại hiệu quả cao

hơn.

 Giới thiệu tổng quát về đề tài nghiên cứu :

Đề tài nghiên cứu viết về thực trạng sử dụng các phương thức thanh toán quốc tế

tại công ty mà chính yếu là phương thức chuyển tiền, phương thức nhờ thu cũng

được dùng nhưng với tỷ lệ thấp. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài này

xoay quanh phương thức chuyển tiền trong thanh toán quốc tế tại công ty TNHH

LD Chí Hùng. Nội dung đề tài gồm 3 chương như sau :

Chương 1 : Cơ sở lý luận

Khái quát về thanh toán quốc tế, quy trình thanh toán và những chứng từ trong

thanh toán quốc tế.

Chương 2 : Thực trạng sử dụng phương thức chuyển tiền trong hoạt động thanh

toán quốc tế tại công ty TNHH LD Chí Hùng

Giới thiệu sơ lược về công ty, phân tích thực trạng sử dụng phương thức chuyển

tiền, những thuận lợi khó khăn trong việc áp dụng phương thức này.

Chương 3 : Các giải pháp hoàn thiện phương thức chuyển tiền trong hoạt động

thanh toán quốc tế tại công ty TNHH LD Chí Hùng.

Đưa ra những giải pháp dựa trên khó khăn nhằm hoàn thiện phương thức chuyển

tiền trong thanh toán tiền hàng xuất nhập khẩu.

 Tổng quan lịch sử nghiên cứu :

5

Tại công ty em đang lao động thực tế, các đề tài được viết về các lĩnh vực khác

nhau như kế toán giá thành, kế toán nguyên vật liệu, đề tài về quản lý nhân sự,

hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu… nhưng chưa có một đề tài nào nghiên cứu

trong thanh toán quốc tế. Tại khoa quản trị kinh tế quốc tế của trường Lạc Hồng

nơi em đang theo học, qua tìm hiểu thì em biết rằng có rất ít đề tài viết về thực

trạng TTQT tại doanh nghiệp và đa số các đề tài nghiên cứu TTQT đều nói đến

tình hình thanh toán quốc tế tại các ngân hàng thương mại. Và đề tài của em

nghiên cứu về thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế tại doanh nghiệp, viết

những thông tin thu thập được trong quá trình lao động thực tế tại công ty và thời

gian nghiên cứu tại công ty là bốn tháng.

 Quan điểm chọn đề tài :

Trong nền kinh tế toàn cầu hóa như hiện nay, việc các quốc gia không ngừng

phát triển kinh tế đối ngoại là một tất yếu khách quan, dần dần hội nhập với sự

phát triển của nền kinh tế thế giới, các quốc gia liên kết với nhau tạo thành một

khối kinh tế vững chắc…Nước ta là quốc gia đang phát triển và hội nhập với các

khối kinh tế như khối ASEAN, tổ chức thương mại thế giới WTO, đàm phán ký

kết các hiệp định thương mại song phương với Mỹ cũng như các nước khác. Với

đường lối kinh tế chính sách mở cửa thu hút nhà đầu tư nước ngoài vào đầu tư ở

nước ta, thu về lượng ngoại tệ to lớn cho đất nước. Từ đó hình thành hoạt động

thanh toán quốc tế trong ngoại thương, hoạt động ngoại thương phát triển mạnh

xuất nhập khẩu hàng hóa tăng dần. Nhờ vào ngoại thương mà hoạt động thanh toán

quốc tế cũng trở nên năng động hơn và là phần không thể thiếu khi mua bán trao

đổi hàng hóa với nước ngoài. Những nhà đầu tư nước ngoài khi chọn nước ta là

địa điểm đầu tư thì thường nhập khẩu máy móc nguyên liệu để sản xuất sản phẩm

xuất sang nước ngoài, hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp luôn phát triển

và khi diễn ra mua bán quốc tế hiển nhiên phải có sự thanh toán quốc tế giữa các

bên tham gia. Tùy vào tình hình mỗi doanh nghiệp tham gia ký kết hợp đồng và

lựa chọn hình thức thanh toán phù hợp thì việc vận dụng phương thức thanh toán

quốc tế nào là do doanh nghiệp quyết định. Tại công ty nơi em đang thực tập

6

doanh nghiệp đã vận dụng phương thức chuyển tiền cho toàn bộ hoạt động xuất

nhập khẩu. Sở dĩ doanh nghiệp chọn áp dụng phương thức này là vì giữa doanh

nghiệp và đối tác luôn tạo những mối quan hệ tốt đẹp trong mua bán, phương thức

này cũng đem lại những hiệu quả như tạm thời tận dụng nguồn vốn khi nhập hàng

nhưng trả chậm cho người xuất khẩu, song cũng còn tồn tại những khó khăn khi

vận dụng phương thức này. Để hạn chế khó khăn cho doanh nghiệp khi áp dụng

phương thức chuyển tiền nên em chọn đề tài “ Các giải pháp hoàn thiện thực trạng

sử dụng phương thức chuyển tiền trong hoạt động thanh toán quốc tế tại Công ty

TNHH LD Chí Hùng ”.

 Các tư liệu được sử dụng trong đề tài :

- Số liệu thống kê tình hình thanh toán quốc tế tại công ty TNHH LD Chí Hùng

qua các năm 2007 – 2009 (nguồn từ phòng kế toán).

- Bảng báo cáo kết quả kinh doanh của công ty năm 2007-2009 (nguồn từ phòng

kế toán).

- Số liệu thống kê tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa của công ty năm 2007-2009

(nguồn từ phòng xuất nhập khẩu).

- Các loại chứng từ sử dụng trong thanh toán T/T tại doanh nghiệp.

- Giáo trình, sách tham khảo, tài liệu trích dẫn trên mạng internet.

 Phương pháp nghiên cứu :

- Phương pháp quan sát các hoạt động tại nơi lao động thực tế, tìm hiểu công việc

thanh toán cụ thể như kiểm tra bộ chứng từ thanh toán quốc tế, giao tiếp với mọi

người xung quanh nơi làm việc để tiếp thu ý kiến của họ về đề tài của mình.

- Phương pháp thống kê, thu thập, tổng hợp các số liệu có liên quan đến đề tài.

- Phân tích số liệu có được để thấy điểm mạnh điểm yếu, từ đó đề xuất giải pháp.

Tóm lại, đây là phần mở đầu giới thiệu tổng quan về đề tài nghiên cứu, mục tiêu

nghiên cứu… và phần tiếp theo là chương viết về cơ sở lý luận trong thanh toán

quốc tế.