Bước đầu đánh giá mối tương quan giữa chất lượng nước và mật độ tảo độc hại ở một số vùng nuôi biển ven bờ vịnh Hạ Long, Việt Nam

KHOA HOC CONG NGHE

BU trC DALI OAIMH G IA MOI TUO N G O UAN G IU A

CH AT LUOIXIG NUOC V A M AT DO TA O BO C HAI

O MOT SO VU N G IMUOI BIEN VEIM BO

VINH HA LO N G, V IE T NAM

Nguyen Thi La1, Mai Van Tai1, Nguy£n Thi Minh Nguyet1, Nguyen Thi Ha1

t o m t At

T ron g thuy vuc vi tao co vai tro tao nguon so cap, cung cap oxy va on dinh moi tn n m g, ben canh do m ot so

loai tao co kha nang san sinh doc to co the duoc tich luy trong ca c loai dong vat than m em , ca, co the la

nguyen nhan gay ngo doc ch o nguoi do an phai cac loai thirc pham co nhiem doc to. M ot so loai khac co

kha nang bung phat m at do gay hien tuong thuy trieu do, la nguyen nhan gay tu vong hang loat ca c sinh

vat trong thuy vuc, pha huy he sinh thai cua thuy vuc. Tuy nhien, kha nang san sinh doc to va bung phat

m at do cua te bao tao chju anh huong cua dieu kien moi truong. Nghien cuu nay binrc dau danh gia moi

tuong quan giua ch at luong moi truong nuoc va mat do tao doc hai 6 mot so vung nuoi bien ven b<r thuoc

vinh Ha Long. Ket qua nghien cuu ch o thay: ca c thong so moi truong 6 vung nuoi thuy san tai vinh Ha

Long on dinh va nam trong gioi han ch o phep, phan tich tao doc hai da x a c dinh duo»c 26 loai thupc vung

nghien cuu, m at do ca c nhom tao doc hai hau het thap hon so voi nguong canh bao hoac nguong da timg

gay hien tupng “thuy trieu do” trong ca c nghien cuu tru ac day. Phan tich moi tuong quan giua cac chi tao

co m at do va tan suat cao (Dinophysis, Pseudo-nitzschia, Prorocentrum, Ceratmni. S. costatum) voi m ot so

yeu to moi truong ch o thay: ca c thong so moi truong chi ph6i den su bien dong m at dp tao 25,44 - 50,69%,

tuy tim g nhom tao. Khi phan tich rieng re ca c ye-u to moi truong, hau nhu khong co tuong quan voi m at do

ca c nhom tao doc tren. N hu vay, ca c yeu to m oi truong nuoc khong nhung tac dong de-n m at do tao m a

chung con tac dong den nhau va tac dong den ca c yeu t6 khac.

Tir kh6 a: Moi tuong quan, nuoi bien ven bo, tao doc hai, vinh Ha Long.

1. BAT VAN K

Vi tao trong thuy vuc co vai tro cung cap nguon

oxy cho su ho hap cua sinh vat duoi nuoc, on dinh

moi truong nuoc va la nguon thuc an cho dong vat

phii du, dong vat than mem, au trung giap xac ...

Ngoai ra, tao con co the dung lam thuc an cho nguoi

va gia sue, vi du: tao tieu cau (co nhieu chat dam va

mot it vitamin C, B12),... Mot so tao duoc dung

lam phan bon, lam thuoc...

Ben canh do, mot so loai tao co kha nang san

sinh doc to co the duoc tich luy trong cac loai dong

vat than mem, ca, co the la nguyen nhan gay ngo doc

cho nguoi do an phai cac loai thuc pham co nhiem

doc to. Mot so loai khac co kha nang bung phat mat

d6 gfiy hi£n tuong thuy trieu do, la nguyen nhan gay

chet hang loat cac loai trong thuy vuc, pha huy he

sinh thai cua thuy vuc.

Kha nang san sinh dOc to va bung phat mat dO

cua te bio vi t&o chiu anh huong cua dieu kien moi

1 Vi$n Nghien cuu Nufii tr&ig Thuy sin I, E)inh Bang, Tu

Son, B ic Ninh.

truong nhu su no hoa cua tao Pseudo - nitzschia

australis xuat hien cung voi lop nuoc phia tren giau

chat dinh duong, it man, duoc chieu sang tot, trong

khi Dinophysis acuminata no hoa 6 lop nuoc giau

NH4+ gan day cua vung sang. Doi vcri

Pseudonitzschia micansloai dac tnmg cho su no hoa

doc hai 6 bien Nam Hai (Trung Quoc) khi nong do

N 03' tang len thi mat do te bao cung tang len va

nguoc ltd, loai tao Dinophysis caudate no hoa o at khi

ham luong P0 4* trong moi truong khoang 1,6 5 - 5 ,2 3

pg/1. Hien tuong thuy trieu do (red tide) gay ra boi

Prorocentrum maximum trong cac vung cua song

Vinh Guayaquil (Equador) o dieu kien nhiet do vao

khoang 2 4 - 30°C , nong do muoi 2 2 - 39%o, nong do

P O / cao (2 ,9 - 4 ,3 pg/1), nong do N 0 3 v a N 0 2 thap

(0 ,0 5 - 0 ,4 yg/1 va 0 ,3 - 2 ,5 pg/1) (Dang Dinh Kim,

2002).

Boi vay, nhung he thong giam sat nham ngan

ngua su no hoa cua vi tao va bao ve nguon lpi thuy

hai san can phai xem xet va vaai dung moi lien quan

tong the cua cac yeu to sinh hoc, vat ly va hoa hpc co

loi cho nhung loai tao dOc hai. Bio cao nay bu6c dau

danh gia moi tuong quan giua chat lupng moi truong

N6NG NGHlfr vA PHAt 1B||n N6NG TH6N - KY2 -THANG 5/2014 61