biện pháp vượt rào cản thương mại để đẩy mạnh hàng dệt may của việt nam sang thị trường mỹ trong

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH QUỐC TẾ

-------  -------

ĐỀ TÀI

BIỆN PHÁP VƯỢT RÀO CẢN THƯƠNG MẠI ĐỂ ĐẨY MẠNH

HÀNG DỆT MAY CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG HOA KỲ

TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP WTO

Hà Nội - 2008

Giáo viên hướng dẫn T.S Ngô Thị Tuyết Mai

Sinh viên thực hiện Dương Việt Phúc

Lớp Kinh tế quốc tế

Khóa 47

Đề án môn học GVHD: Ngô Thị Tuyêt Mai

LỜI NÓI ĐẦU

1. Tính tất yếu của đề tài.

Những năm gần đây, thị trường Việt Nam được chứng kiến nhiều thành

công phát triển rực rỡ của các sản phẩm trong nước và việc đẩy mạnh xúc tiến

xuất khẩu nhiều loại hàng hoá như : dầu thô, dệt may, nông sản, thuỷ hải sản, da

giày, thủ công mỹ nghệ…sang thị trường Hoa Kỳ, Nhật Bản, các nước Châu

Âu, …đã đem lại những giá trị kinh tế to lớn. Một trong những mặt hàng xuất

khẩu mang lại những đóng góp rất lớn trong kim ngạch xuất khẩu chính là mặt

hàng dệt may. Chiến lược phát triển ngành dệt may Việt Nam đẩy mạnh xuất

khẩu hàng dệt may vào thị trường trường thế giới nói chung và thị trường Hoa

Kỳ nói riêng có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của nền kinh tế

Việt Nam trong giai đoạn hiện nay cũng như trong tương lai. Mặt khác, mặt

hàng dệt may là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực đem lại nguồn

ngoại tệ lớn cho đất nước và tham gia hội nhập kinh tế quốc tế, giúp cân bằng

cán cân thanh toán, giải quyết công ăn việc làm cho hàng triệu lao động, góp

phần thúc đẩy các ngành sản xuất khác trong nước phát triển… góp phần quan

trọng trong việc tạo sự phát triển và ổn định kinh tế - chính trị - xã hội.

Tuy nhiên, đứng trước thành tựu to lớn đó chúng ta cũng không nên chủ

quan. Ngày nay với xu thế toàn cầu hóa và hội nhập hóa đang diễn ra mạnh mẽ

đi kèm với nó là hoạt động xuất nhập khẩu cũng diễn ra hết sức sôi động và

không kém phần phức tạp. Để có thể tồn tại và phát triển các quốc gia luôn tìm

mọi biện pháp để thắng thế trong cuộc cạnh tranh đầy khốc liệt. Đặc biệt, hiện

nay Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu hàng dệt may lớn nhất của Việt Nam. Do đó

để đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu hàng dệt may sang thị trường Hoa Kỳ đòi hỏi

các doanh nghiệp Việt Nam cần phải tìm hiểu kỹ và nghiên cứu sâu về thị

trường này trong đó cần đặc biệt chú ý đến các rào cản thương mại mà Hoa Kỳ

áp dụng đối với mặt hàng dệt may nếu muốn thâm nhập thị trường náy.

Sinh viên: Dương Việt Phúc Kinh tế quốc tế 47

Đề án môn học GVHD: Ngô Thị Tuyêt Mai

Vậy những rào cản đó là gì? Ảnh hưởng của nó ra sao đối với hoạt động

xuất nhập khẩu ? Biện pháp vượt qua rào cản để thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa

nói chung và hàng dệt may nói riêng sang thị trường Hoa Kỳ có hiệu quả trong

điều kiện hội nhập?

Chính vì lẽ đó mà em quyết định lựa chọn đề tài : “BIỆN PHÁP VƯỢT

RÀO CẢN THƯƠNG MẠI ĐỂ ĐẨY MẠNH HÀNG DỆT MAY CỦA VIỆT

NAM SANG THỊ TRƯỜNG MỸ TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP WTO”

làm đề tài nghiên cứu cho đề án của mình.

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài.

Tìm hiểu hệ thống rảo cản thương mại đối với hàng hóa và kinh nghiệm

của một số nước trong việc áp dụng các rào cản thương mại đối với hàng dệt

may.

Tìm hiểu thực trạng áp dụng rào cản thương mại của Hoa Kỳ đối với

nhập khẩu hàng dệt may.

Tìm hiểu thực trạng và các biện pháp vượt qua các rào cản để đẩy mạnh

xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ trong thời gian qua.

Tìm hiểu một số giải pháp chủ yếu nhằm vượt rào cản để đẩy mạnh xuất

khẩu hàng dệt may trong nước sang thị trường Hoa Kỳ trong điều kiện hội nhập

WTO.

3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu.

Đối tượng nghiên cứu : Biện pháp vượt rào cản thương mại

Phạm vi nghiên cứu: Hàng dệt may Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ

trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế.

4. Phương pháp nghiên cứu:

Phương pháp định tính: Phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp, đánh giá.

Phương pháp định lượng: Phương pháp thống kê.

5. Công cụ phục vụ nghiên cứu:

Sinh viên: Dương Việt Phúc Kinh tế quốc tế 47

Đề án môn học GVHD: Ngô Thị Tuyêt Mai

Thu thập thông tin.

Phỏng vấn, điều tra.

6. Kết cấu của đề tài.

Đề tài gồm 4 phần:

Phần 1: Lý luận chung về rào cản trong thương mại quốc tế và kinh nghiệm của

một số nước trong việc áp dụng các rào cản thương mại đối với hàng dệt may.

Phần 2: Thực trạng áp dụng rào cản thương mại của Hoa Kỳ đối với hàng dệt

may của Việt Nam.

Phần 3: Thực trạng và các biện pháp vượt qua rào cản để đẩy mạnh xuất khẩu

hàng dệt may Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ trong thời gian qua.

Phần 4: Một số giải pháp chủ yếu vượt qua rào cản để đẩy mạnh xuất khẩu hàng

dệt may trong nước sang thị trường Hoa Kỳ trong điều kiện hội nhập WTO.

Mặc dù em được rất cố gắng hoàn thành đề án này, nhưng do hạn chế về

trình độ và thông tin cùng với thời gian có hạn nên không tránh khỏi những hạn

chế và thiếu sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô.

Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới cô giáo hướng dẫn TS . NGÔ THỊ

TUYẾT MAI đã tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện đề án này.

Hà Nội, tháng 10/2008.

Sinh viên: Dương Việt Phúc Kinh tế quốc tế 47

Đề án môn học GVHD: Ngô Thị Tuyêt Mai

PHẦN I. LÝ LUẬN CHUNG VỀ RÀO CẢN THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VÀ

KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ NƯỚC TRONG VIỆC ÁP DỤNG RÀO CẢN

THƯƠNG MẠI

1.1 Các khái niệm:

1.1.1. Thương mại quốc tế:

Theo tổ chức thương mại thế giới (WTO): thương mại bao gồm thương mại

hàng hóa, thương mại dịch vụ và thương mại quyền sở hữu trí tuệ.

Theo nghĩa rộng: thương mại quốc tế là sự trao đổi hàng hóa và dịch vụ

và các yếu tố sản xuất qua biên giới giữa các quốc gia.

1.1.2. Rào cản trong thương mại quốc tế.

Thuật ngữ “rào cản” trong kinh tế được hiểu là những công cụ, biện pháp,

chính sách bảo hộ của quốc gia nhằm hạn chế những tác động tiêu cực ảnh

hưởng đến nền kinh tế của quốc gia đó. Từ đó có thể suy rộng ra, “rào cản trong

thương mại quốc tế” được hiểu là các luật lệ, chính sách, quy định hay tập quán

của Chính phủ mỗi nước trong khuôn khổ pháp lý chung nhằm hạn chế hay

ngăn cản hoạt động thương mại hàng hoá và dịch vụ của nước ngoài.

1.2. Phân loại rào cản thương mại quốc tế.

Các công cụ thực hiện chính sách thương mại của quốc gia gốm công cụ

thuế quan và công cụ phi thuế quan: Hạn ngạch, định giá hải quan, các tiêu

chuẩn kỹ thuật, chính sách chống bán phá giá, các công cụ khác.

Xuất phát từ các công cụ thực hiện chính sách thương mại trên vô hình

chung nó đã trở thành các rào cản thương mại đối với các nước tham gia hoạt

động xuất nhập khẩu. Như vậy, các rào cản thương mại quốc tế bao gồm: Rào

cản thuế quan và rào cản phi thuế quan.

1.2.1. Hàng rào thuế quan:

Nội dung chính của hàng rào thuế quan đó là việc áp dụng thuế là công cụ

chính gây ra rào cản kìm hãm sự thâm nhập của hàng hóa nước ngoài vào trong

nước. Theo đó khi hàng hóa nước ngoài nhập khẩu vào trong nước sẽ phải chịu

một mức thuế nhất định do quốc gia đó đưa ra.

Sinh viên: Dương Việt Phúc Kinh tế quốc tế 47

Đề án môn học GVHD: Ngô Thị Tuyêt Mai

1.2.2. Hàng rào phi thuế quan.

Theo tổ chức OECD, đưa ra định nghĩa: “Hàng rào phi thuế quan là

những biện pháp biên giới nằm ngoài phạm vi thuế quan có thể được các quốc

gia sử dụng, thông thương dựa trên cơ sở lựa chọn, nhằm hạn chế nhập khẩu.”

Các loại rào cản phi thuế quan bao gồm :

Bảng 1: Bảng phân chia các loại rào cản phi thuế quan của OECD.

Stt Hàng rào phi thuế

1 Các biện pháp kỹ thuật.

2 Các loại thuế và phí trong nước

3 Các quy định và thủ tục hải quan

4 Các hạn chế trong việc tiếp cận thị trường liên quan đến cạnh tranh

5 Các hạn chế về định lượng nhập khẩu

6 Các thủ tục và quy trình hành chính

7 Các quy định về mua sắm của chính phủ

8 Trợ cấp và hỗ trợ của chính phủ

9 Các hạn chế về đầu tư hoặc các yêu cầu

10 Các quy định hoặc chi phí về vận chuyển

11 Các hạn chế về cung cấp dịch vụ

12 Các hạn chế về sự dịch chuyển của thương nhân hoặc người lao động

13 Các công cụ bảo hộ thương mại: chống bán phá giá, thuế đối kháng, tự

vệ…

14 Các quy định của thị trường trong nước

(Nguồn OECD)

Theo WTO: “ Biện pháp phi thuế quan là những biện pháp ngoài thuế

quan, liên quan hoặc ảnh hưởng đến sự luân chuyển hàng hóa giữa các nước”.

Sinh viên: Dương Việt Phúc Kinh tế quốc tế 47