Biến động chính trị ở bắc phi, trung đông và một số ảnh hưởng đến việt nam

BIEN DONG CHINH TRI 6 BAC PHI,

TRUNG DONG VA MOT SO ANH HU'dNG

DEN VIET NAM

PGS, TS THAI VAN LONG**'

Tit giiia ddu nam 2011 din nay, nhieu

nudc vimg Bde Phi, Tmng Ddng roi

vao tuih trang bat dn ve chinh tri. Cac cugc

dilu banh, bieu tinh, ndi day, phan ddi

chinh quyin duong nhiem diln ra ram rd tai

nhilu nudc nhu Tuynidi, Angieri, Ai Cap,

Yemen, Gioocdani, Baranh va nghiem trgng

nhat la Libi. Day la hien tugng chinh tri

phiic tap ma ngudi ta cdn nhilu thdi gian

ban de nhan rd thuc chat, nguyen nhan, dac

diem cung nhu nhiing hd luy cua nd den ddd

sdng chinh tri cua cac qudc gia tren the

gidi, trong dd cd Viet Nam. Tuy nhi6n budc

ddu cd the neu mdt sd nhan dinh nhu sau:

1. Tac nhan phuong Tay dang sau bien

dgng chinh tri d Bac Phi, Trung Ddng

Su kien bat dau tii Tuynidi, vdi viec ngay

17-1-2011, kbi Mdhamet Buadi, cdng dan

Tuynidi 26 tudi, do bi canh sat tich thu

ganh bang rong, vi qua phdn uat nen da tu

thieu. Hinb anh nay dugc ghi Iai bang dien

thoai di ddng va tung Ien mang xa hdi, lan

''* Vien Quan he qud'c t6. Hoc vien Chinh tri - Hanh

chinh qudc gia H6 Chi Minh.

tmyin nhanh va rdng rai, da Iam da'y Ien

Ian sdng bieu tinh phan khang chinh quyen,

ttr viec ddi dan sinh ddn thudn den chd'ng

tham nhung, rdi ddi Tdng thd'ng phai tii

chiic. Chinh quyen Tuynidi da trdn ap cac

cude bilu tinh, phong toa he thdng tmyin

thdng, bao chi, intemet nhung deu khdng

hieu qua. Ngay 14-1-2011 Tdng thd'ng Ben

Ali da phai chap nhan ttr chiic sau 24 nam

tri vi, lanh nan sang Arap Saudi, trao quyen

lai cho Thu tudng Mdhamet An Galusi'".

Cugc "Cach mang hoa nhai"- cai ten ma

phuong Tay dat cho cac cude bieu tinh d

Tuynidi da Ian nhanh sang qud'c gia lang

giing la Ai Cap, md ddu bang su kien "Ngay

ndi gian" (25-1-2011) vdi cac cugc bilu tinh

ciia hang chuc nghui thanh nien, sinh vien,

tri thiic. Muc tieu cua cac cugc bieu tinh Mc

ddu dua ra la ddi cai thien dan sinh, chd'ng

that nghidp, chd'ng tham nhung, ddi tu do

dan chii, tiep den la ddi sua ddi hien phap,

giai tan Qudc hdi va ddi Tdng thd'ng

Mdbardc tii chiic. Tmdc ap lyc tii cac cugc

bieu tinh, cung siic ep ciia My va phuang

Tay, Tdng thdng Mdbardc budc phai cha'p

80 LY LUAN CHlNH TRI 4 - 2011