Bảo tồn di sản văn hoá với việc di dân tái định cư công trình thuỷ điện Sơn La

Bao ton di san van hoa vdi vec di dan •

tai djnh cucong trinh thuy dien Sdn La

(Qua trirdng hdp cua ngu'di Thai d thi xa IVIirdng Lay tinh Dien Bien)

NGUYEN THI HAO *

Ddi bd ddng Nam Lay la cac lang

ban trfl phfl cila ngfldi Thai trang.

Hg den dinh cfl d ndi day tfl bao gid khdng

ai cdn nhd ro nhflng nhflng cai ten nhfl:

Ban Mo, Na Ca, Na Nat, Nghe Toong, Chi

Ludng, ban Dd, Xa Dan, ban d, Ban Bic 1,

Bae 2.. la nhflng ban dinh cU lau ddi ciia

ngUdi Thai Tring gin vdi rat nhieu

truyen thuyet tren raanh da't Mudng Lay.

Truyen ke ring: XUa co mgt gia dinh

sinh dUdc hai anh em trai, ngUdi anh thi

gidu con ngUdi em thi ngheo kho. Den

mua cdy Ida hai anh em de'n nhd ddn bdn

cdy giup. NgUdi em ngheo noi rdng; "Khd

ngo" nghla den Id rang vdng nhUng dgc

chech Id giet bo de mdi nhdng ngUdi thd

cdy. Con ngUdi anh gidu co lgi noi rdng;

"Kho ngd" nghla den Id giet bo nhUng dgc

chech Id rang vdng de mdi thd cdy. Ddn

bdn de'n gidp ngUdi anh rdt ddng nhUng

khi cdy xong ngUdi anh chi rang vdng cho

hg dn vd td do ddn bdn khdng bao gid cdy

giup ngUdi anh nda. Con ngUdi em ngheo

lgi mo mgt con bo rdt to de chudn bi mdi

bd con de'n gidp. Khi mg nho xong nhUng

ddn bdn de'n giup rdt it vi nghi rdng ngUdi

em chi cho dn vdng nen thit bo cdn rdt

nhiiu dn khdng het. NgUdi em lien bdm

nho thit roi mang cung vdi mg ddi ra

khdp khu rugng cua minh. Thit vdi mg

ndi tren mat nUdc roi cd mgt ddn qug rdt

ldn bay qua nhin thdy thit liin xd xud'ng

dn, chung dn de'n ddu lgi ddm mg xud'ng

bun de'n dd khien cho khu rugng dUdc cdy

xong chi trong khodng khde nen tU dd

ngUdi ta ggi khu ddt ndy Id Na Ca cd

nghla Id rugng qug^^\

Ngay nay nhflng thifa rudng nUdc ay la

ngudn sd'ng chfnh ciia cU dan Mudng Lay.

Trong san xua't ndng nghiep, ngudi Thai d

day da biet tan dung sflc lao dgng ciia

nhflng con vat cd ich, vdi hg con trau la

dau cd ngMep, ndng nghiep lfla nfldc sflc

keo trau bd trd nen quan trgng va can

thiet trong cdng viec ddng ang, nd la tU

lieu sin xua't quan trgng ciia cac gia dinh.

Sau mdi mfla vu cay trdng vat va ngfldi

Thai thfldng tien hanh cflng via cho trau -

pd khodn khodi. Nham cira dn con trau da

giup dd gia chii trong canh tac vu vfla rdi,

va cau raong hdn trau ludn khoe raanh,

tranh dfldc dich benh, tiep tuc la sflc lao

* Nguyen Thi Hao, Nghien cflu vien, Vien Van hoa Nghe thuat Viet Nam