Báo cáo nghiên cứu Thực trạng, vai trò và tiềm năng của y tế tư nhân

Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c y tÕ ViÖt Nam-Thôy §iÓn

Dù ¸n thμnh phÇn ChÝnh s¸ch y tÕ

_______________________________________

B¸o c¸o nghiªn cøu

Thùc tr¹ng, vai trß vμ tiÒm n¨ng

cña y tÕ t− nh©n

Hμ Néi, 2/2007

-ii￾Nh÷ng ng−êi thùc hiÖn

Ts. NguyÔn Hoµng Long

Ths. D−¬ng §øc ThiÖn

Ts. L−u Hoµi ChuÈn

Ths. Ph¹m §øc Minh

Ths. Phan Thanh Thñy

Cn. NguyÔn ThÞ Thu Cóc

-iii￾Nh÷ng tõ viÕt t¾t

BMTE Bµ mÑ trÎ em

BHYT B¶o hiÓm y tÕ

BYT Bé Y tÕ

BVCSSKND B¶o vÖ ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n

CBYT C¸n bé y tÕ

CSSKB§ Ch¨m sãc søc kháe ban ®Çu

DS-KHHG§ D©n sè-KÕ ho¹ch hãa gia ®×nh

§B §ång b»ng

§T YTQG §iÒu tra y tÕ quèc gia

§T MSDC §iÒu tra møc sèng d©n c−

KCB Kh¸m ch÷a bÖnh

KH KÕ ho¹ch

KTGS KiÓm tra gi¸m s¸t

HNYDTN Hµnh nghÒ y d−îc t− nh©n

PK§KKV Phßng kh¸m ®a khoa khu vùc

Q§ QuyÕt ®Þnh

SDD Suy dinh d−ìng

SK Søc kháe

TTB Trang thiÕt bÞ

TCTK Tæng côc thèng kª

TCYTTG Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi

TTg Thñ t−íng

TYT Tr¹m y tÕ x·

TTYT Trung t©m y tÕ

TT-GDSK TruyÒn th«ng gi¸o dôc søc kháe

YDCT Y d−îc cæ truyÒn

YTTN Y tÕ t− nh©n

WHO Tæ chøc y tÕ thÕ giíi

-iv￾Danh môc c¸c b¶ng vµ h×nh vÏ

Danh môc h×nh

H×nh 1: Sè l−îng c¬ së y d−îc t− nh©n theo lo¹i h×nh hµnh nghÒ.....................................12

H×nh 2: Sè l−îng bÖnh viÖn vµ gi−êng bÖnh t− nh©n ........................................................12

H×nh 3: B¶n ®å ph©n bè c¸c c¬ së y tÕ t− nh©n t¹i Tp.B¾c Giang, B¾c Giang ..................31

H×nh 4: B¶n ®å ph©n bè c¸c c¬ së y tÕ t− nh©n t¹i huyÖn ViÖt Yªn, B¾c Giang...............32

Danh môc b¶ng

B¶ng 1: Sè c¬ së y d−îc t− nh©n n¨m 1998 ......................................................................13

B¶ng 2: Cung cÊp dÞch vô CSSK ë ViÖt Nam n¨m 1997/1998 .........................................16

B¶ng 3: Sè c¬ së hµnh nghÒ cã giÊy chøng nhËn..............................................................16

B¶ng 4: Sè c¬ së HNYDTN t¹i vïng thµnh thÞ/tæng sè c¶ n−íc 2001 ..............................17

B¶ng 5: Sè l−îng c¸c c¬ së YTTN ë mét sè dÞa ph−¬ng 1998-2001................................17

B¶ng 6. Ph©n bè sè ng−êi hµnh nghÒ y t− nh©n trªn c¶ n−íc theo vïng vµ khu vùc.........18

B¶ng 7: Sè c¬ së y tÕ nhµ n−íc vµ t− nh©n t¹i Tp.B¾c Giang............................................27

B¶ng 8: Sè c¬ së y tÕ nhµ n−íc vµ t− nh©n t¹i huyÖn ViÖt Yªn ........................................28

B¶ng 9: C¸c trang thiÕt bÞ s½n cã t¹i c¬ së t©y y ...............................................................35

B¶ng 10: Trang thiÕt bÞ s½n cã t¹i c¬ së y tÕ y d−îc häc cæ truyÒn ..................................36

B¶ng 11: C¬ cÊu tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng−êi hµnh nghÒ............................................37

B¶ng 12: Tû lÖ c¬ së hµnh nghÒ y cã c¸c tµi liÖu tham kh¶o chuyªn m«n .......................37

B¶ng 13: Nguån th«ng tin cËp nhËt kiÕn thøc cña ng−êi hµnh nghÒ y t− nh©n.................38

B¶ng 14: C¸c bÖnh th−êng ®−îc ®iÒu trÞ phæ biÕn nhÊt ....................................................39

B¶ng 15: Ph©n bè tr×nh ®é chuyªn m«n vµ thêi gian ®−îc ®µo t¹o trung b×nh cña c¸c c¸n

bé y tÕ ...............................................................................................................................40

B¶ng 16: Ph©n bè ®iÓm ë 2 nhãm y tÕ x· vµ y tÕ t− nh©n.................................................43

B¶ng 17: Tû lÖ c¬ së ®−îc kiÓm tra gi¸m s¸t trong n¨m 2005 (%)...................................44

B¶ng 18: Mét sè lý do lùa chän dÞch vô y tÕ t− nh©n (%).................................................46

B¶ng 19: §¸nh gi¸ chÊt l−îng ho¹t ®éng y tÕ t− nh©n......................................................47

B¶ng 20: §¸nh gi¸ chÊt l−îng ho¹t ®éng y tÕ t− nh©n......................................................47

B¶ng 21: §¸nh gi¸ c¬ së vËt chÊt y tÕ t− nh©n..................................................................47

B¶ng 22: §¸nh gi¸ chÊt l−îng ho¹t ®éng y tÕ t− nh©n......................................................48

B¶ng 23: §¸nh gi¸ chung cña ng−êi d©n vÒ ho¹t ®éng y tÕ t− nh©n.................................48

B¶ng 24: Lý do tham gia hµnh nghÒ y tÕ t− nh©n .............................................................52

B¶ng 25: Tû lÖ c¸n bé c«ng lµm t− ...................................................................................53

-v￾Môc lôc

Danh môc c¸c b¶ng vµ h×nh vÏ ...................................................................iv

1. Đặt vấn đề ................................................................................................1

1.1. Y tÕ t− nh©n ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn...................................................................1

1.2. Y tÕ t− nh©n ë ViÖt nam...........................................................................................4

2. Môc tiªu nghiªn cøu .................................................................................4

2.1 Môc tiªu chung .........................................................................................................6

2.2 Môc tiªu cô thÓ .........................................................................................................6

C©u hái nghiªn cøu .........................................................................................................7

3. §èi t−îng, ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu .......................................................7

3.1 §èi t−îng nghiªn cøu................................................................................................7

3.2 Ph¹m vi vµ ®Þa ®iÓm nghiªn cøu ...............................................................................8

3.3 Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu...........................................................................................8

3.5 Ph−¬ng ph¸p xö lý vµ ph©n tÝch sè liÖu ..................................................................11

4. Tæng quan vÒ thùc tr¹ng hµnh nghÒ y d−îc t− nh©n...........................11

4.1 Thùc tr¹ng ph¸t triÓn y d−îc t− nh©n ......................................................................11

4.1.1 Giai ®o¹n tõ khi ban hµnh Ph¸p lÖnh ®Õn n¨m 1998.......................................13

4.1.2 Giai ®o¹n tõ 1999 ®Õn 2001.............................................................................16

4.1.3 Giai ®o¹n tõ n¨m 2002 ®Õn nay .......................................................................17

4.2 Tæ chøc thùc hiÖn ph¸p luËt vÒ hµnh nghÒ y d−îc t− nh©n .....................................20

5. KÕt qu¶ nghiªn cøu thùc ®Þa..................................................................27

5.1 B¶n ®å ph©n bè y tÕ t− nh©n....................................................................................27

5.2 Thùc tr¹ng c¸c c¬ së y tÕ t− nh©n t¹i tØnh B¾c Giang..............................................33

5.3. C«ng t¸c qu¶n lý y tÕ t− nh©n ................................................................................43

5.4 Ho¹t ®éng y tÕ t− nh©n tõ gãc ®é ng−êi sö dông dÞch vô........................................46

5.5 Vai trß cña y tÕ t− nh©n trong CSSKND .................................................................48

5.6 Mong muèn vµ nguyÖn väng cña y tÕ t− nh©n ........................................................52

6. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ..............................................................................57

6.1 KÕt luËn...................................................................................................................57

6.2 KiÕn nghÞ ................................................................................................................59

Tµi liÖu tham kh¶o ......................................................................................87

-1-

1. Đặt vấn đề

1.1. Y tÕ t− nh©n ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn

Y tÕ t− nh©n ®−îc x¸c ®Þnh bao gåm tÊt c¶ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô y

tÕ n»m ngoµi hÖ thèng y tÕ nhµ n−íc, bÊt kÓ môc tiªu cña hä lµ tõ thiÖn hay

th−¬ng m¹i, ®iÒu trÞ bÖnh hay phßng bÖnh. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, khu vùc t−

nh©n trë nªn ®ãng vai trß quan träng trong hÖ thèng y tÕ ë nhiÒu n−íc ®ang

ph¸t triÓn. ë nhiÒu n−íc, ChÝnh phñ ®ãng vai trß chñ ®¹o trong cung cÊp

dÞch vô y tÕ víi môc tiªu ®¶m b¶o tÊt c¶ c¸c nhãm thu nhËp ®−îc tiÕp cËn

b×nh ®¼ng víi dÞch vô y tÕ, t×nh tr¹ng søc kháe c¬ b¶n cho toµn bé ng−êi d©n

vµ kh¶ n¨ng tiÕp cËn ®Õn ch¨m sãc søc kháe hiÖn ®¹i. §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu

nµy, nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó cung cÊp dÞch vô y tÕ ngµy cµng trë nªn g¸nh

nÆng tµi chÝnh cho hÇu hÕt c¸c ChÝnh phñ. H¬n n÷a, bÖnh nh©n ë mét sè

n−íc ®ang ph¸t triÓn s½n sµng chi tr¶ chi phÝ y tÕ cho khu vùc y tÕ t− nh©n ®Ó

nhËn ®−îc dÞch vô y tÕ tèt h¬n vµ cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn cao h¬n. Víi nh÷ng

lý do nµy, y tÕ t− nh©n ®· ®−îc huy ®éng tham gia cung cÊp dÞch vô y tÕ,

gi¶m bít g¸nh nÆng cña y tÕ nhµ n−íc vµ t¨ng sù lùa chän, ®¸p øng nhu cÇu

ch¨m sãc søc kháe cña ng−êi d©n. Ng©n hµng thÕ giíi cho r»ng khu vùc t−

nh©n kh«ng nh÷ng t¨ng thªm nguån lùc ®Ó ChÝnh phñ cã thÓ tËp trung nç lùc

cña hä cho ng−êi nghÌo vµ c¸c dÞch vô thiÕt yÕu mµ cßn më réng dÞch vô tíi

nh÷ng ng−êi ch−a tiÕp cËn ®−îc.

Y tÕ t− nh©n chiÕm thÞ phÇn ®¸ng kÓ vµ t¨ng tr−ëng trong thÞ tr−êng

cung cÊp dÞch vô ch¨m sãc søc kháe. KÕt qu¶ cña mét nghiªn cøu víi cì

mÉu lµ 40 n−íc ®ang ph¸t triÓn cho thÊy trung b×nh 55% b¸c sÜ lµm viÖc

trong khu vùc t− nh©n vµ trung b×nh 28% gi−êng bÖnh lµ gi−êng t−. ë c¸c

n−íc ®ang ph¸t triÓn, y tÕ t− nh©n chñ yÕu cung cÊp dÞch vô kh¸m ch÷a bÖnh

ngo¹i tró, vÝ dô nh− ë Ên ®é y tÕ t− nh©n cung cÊp 80% tæng sè l−ît kh¸m

ch÷a bÖnh ngo¹i tró, ë ViÖt nam lµ 60% vµ ë Ai CËp lµ 50%.

Cã nh÷ng ý kiÕn cho r»ng y tÕ t− nh©n lµ dµnh cho ng−êi giµu, ng−êi

cã kh¶ n¨ng chi tr¶ trong x· héi. Tuy nhiªn, y tÕ t− nh©n ®−îc sö dông thËm

chÝ ë c¶ c¸c n−íc nghÌo nhÊt vµ trong c¸c nhãm thu nhËp thÊp. Ng−êi giµu

còng nh− ng−êi nghÌo ®Òu t×m kiÕm ch¨m sãc søc kháe t¹i c¸c c¬ së y tÕ t−

nh©n, bao gåm c¶ nh÷ng vÊn ®Ò y tÕ c«ng céng quan träng nh− sèt rÐt, lao vµ

-2-

bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc. Nguyªn nh©n lùa chän dÞch vô y tÕ t−

nh©n ®−îc nªu bëi ng−êi sö dông dÞch vô lµ dÔ tiÕp cËn h¬n, thêi gian chê

®îi ng¾n h¬n, thêi gian më cöa dµi vµ linh ho¹t h¬n, sù s½n cã cña nh©n viªn

vµ thuèc, sù tù tin h¬n ®èi víi c¸c bÖnh cã sù kú thÞ cña x· héi nh− l©y

truyÒn qua ®−êng t×nh dôc.

Dï trong tr−êng hîp nµo, t¨ng c−êng sù tham gia cña khu vùc t− nh©n

còng sÏ dÉn ®Õn t¨ng sù t−¬ng t¸c gi÷a hÖ thèng c«ng vµ t− d−íi c¸c h×nh

thøc nh− chia sÎ nh©n lùc vµ c¬ së h¹ tÇng. Sù t−¬ng t¸c gi÷a hÖ thèng c«ng

vµ t− cã thÓ d−íi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau bao gåm song song, c¹nh tranh, bæ

sung vµ céng t¸c. Song song lµ t×nh tr¹ng mµ hai hÖ thèng cïng tån t¹i

nh−ng rÊt Ýt tiÕp xóc víi nhau, ch¼ng h¹n nh− y tÕ t− nh©n ®iÒu trÞ bÖnh t©m

thÇn b»ng y häc cæ truyÒn trong khi y tÕ nhµ n−íc ®iÒu trÞ bÖnh nµy b»ng y

häc hiÖn ®¹i. C¹nh tranh lµ hÖ thèng c«ng vµ t− cã môc tiªu t−¬ng tù vµ c¹nh

tranh cïng trong mét thÞ tr−êng víi hÇu nh− cïng mét m¹ng l−íi kh¸ch

hµng. §iÒu nµy cã thÓ lµm t¨ng sù lùa chän cho ng−êi sö dông vµ t¨ng hiÖu

qu¶ cho c¶ hai hÖ thèng, nh−ng còng cã thÓ lµm sù l·ng phÝ nh©n ®«i. Bæ

sung lµ c¸c ho¹t ®éng hay dÞch vô cña hÖ thèng c«ng vµ t− bæ sung lÉn nhau

hoÆc lµ vÒ ®Þa lý vµ ®é bao phñ d©n sè, hoÆc lµ vÒ ph¹m vi c¸c dÞch vô ®−îc

cung cÊp, nh− phßng bÖnh do y tÕ nhµ n−íc cung cÊp vµ ®iÒu trÞ do y tÕ t−

nh©n cung cÊp. Hîp t¸c lµ hÖ thèng c«ng vµ t− cïng nhau lµm viÖc trªn c¬ së

chiÕn l−îc, môc tiªu chung vµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸, gi¸m s¸t thèng nhÊt.

Trong thùc tÕ cã sù chång chÐo ®¸ng kÓ gi÷a hÖ thèng c«ng vµ t−. Sù

t¸ch biÖt gi÷a hÖ thèng c«ng vµ t− lµ mê nh¹t v× sù tham gia cña cïng mét

c¸ thÓ vµo c¶ hai hÖ thèng. C¸n bé ®ang lµm viÖc t¹i khu vùc c«ng ®ång thêi

còng thùc hµnh y tÕ t− nh©n. C¸n bé c«ng lµm t− lµ rÊt phæ biÕn ë c¸c n−íc

®ang ph¸t triÓn vµ th−êng ®−îc xem nh− hÖ qu¶ cña viÖc tr¶ l−¬ng thÊp vµ

l−¬ng cè ®Þnh ®èi víi c¸n bé Nhµ n−íc (thùc hµnh y tÕ t− nh©n th−êng ®−îc

chi tr¶ tiÒn c«ng trªn c¬ së phÝ theo dÞch vô). Mét nghiªn cøu gÇn ®©y ë

nhiÒu n−íc ®ang ph¸t triÓn chØ ra r»ng 87% b¸c sÜ c«ng ho¹t ®éng lµm thªm

ngoµi giê, vµ viÖc lµm nµy t¨ng thªm tõ 50% ®Õn 80% thu nhËp cña hä. Cã

mét sè t¸c ®éng tÝch cùc cña viÖc b¸c sÜ c«ng lµm t− lµ gi¶m g¸nh nÆng tµi

chÝnh ®Ó tuyÓn dông vµ gi÷ ch©n c¸c b¸c sÜ cã kü n¨ng trong hÖ thèng y tÕ

nhµ n−íc, t¨ng tiÕp cËn dÞch vô y tÕ víi c¸c b¸c sÜ cã chuyªn m«n cao vµ

kinh nghiÖm, gi¶m qu¸ t¶i cho c¸c c¬ së y tÕ nhµ n−íc. Tuy nhiªn còng cã

-3-

nhiÒu nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc tõ hiÖn t−îng b¸c sÜ c«ng lµm t−. Thø nhÊt lµ

c¹nh tranh vÒ thêi gian, b¸c sÜ dïng thêi gian hä cÇn lµm trong c¬ së y tÕ

nhµ n−íc ®Ó thùc hµnh y tÕ t− nh©n. Khi lµm viÖc t¹i c¬ së y tÕ nhµ n−íc, b¸c

sÜ c«ng lµm t− cã thÓ kh«ng dµnh toµn bé thêi gian vµ kh¶ n¨ng chuyªn m«n

®Ó ®iÒu trÞ bÖnh nh©n. VÝ dô nh− ë Venezuela, b¸c sÜ vµ y t¸ tr−ëng ®· thay

thÕ 1/3 thêi gian lµm viÖc t¹i c¬ së y tÕ nhµ n−íc ®Ó lµm t−. Thø hai lµ m©u

thuÉn lîi Ých, b¸c sÜ cã thÓ chuyÓn hoÆc giíi thiÖu bÖnh nh©n tõ c¬ së y tÕ

nhµ n−íc vÒ c¬ së t− nh©n cña hä ®Ó ®iÒu trÞ. Thø ba lµ thÊt tho¸t nguån lùc,

sù l¹m dông c¬ së h¹ tÇng, trang thiÕt bÞ, vËt t−, thuèc cña c¬ së y tÕ nhµ

n−íc ®Ó thùc hµnh y tÕ t− nh©n. ë Uganda, ®iÒu nµy ®· dÉn ®Õn sù thÊt tho¸t

®¸ng kÓ cho c¸c c¬ së y tÕ nhµ n−íc, sè thuèc bÞ mÊt trung b×nh ë c¸c c¬ së

®−îc −íc tÝnh lµ 78%. Thø t− lµ hµnh vi l¹m dông ®iÒu trÞ v× môc ®Ých lîi

nhuËn hoÆc ®Ó t¨ng sù tin cËy cña bÖnh nh©n bëi c¸c dÞch vô, xÐt nghiÖm

hiÖn ®¹i dÉn ®Õn t¨ng g¸nh nÆng tµi chÝnh cho kh¸ch hµng. Thø n¨m lµ hiÖn

t−îng hít v¸ng s÷a (cream skimming), c¸c c¬ së y tÕ t− nh©n chØ phôc vô

cho c¸c kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ vµ cung cÊp c¸c dÞch vô dÔ thu lîi

nhuËn vµ ®Èy c¸c tr−êng hîp khã cho c¬ së y tÕ nhµ n−íc. Thø s¸u lµ søc lao

®éng h¹n chÕ, ngoµi thêi gian lµm viÖc t¹i c¬ së y tÕ nhµ n−íc, b¸c sÜ cßn

ph¶i lµm thªm 4-6 giê, víi 12-14 giê lµm viÖc/ngµy g©y sù mÖt mái vµ gi¶m

chÊt l−îng ®iÒu trÞ trong giê lµm viÖc ë c¬ së y tÕ nhµ n−íc. Thø bÈy lµ ch¶y

m¸u chÊt x¸m tõ hÖ thèng y tÕ nhµ n−íc ra hÖ thèng y tÕ t− nh©n, tõ n«ng

th«n ra thµnh thÞ v× c¸c ®« thÞ cã nhiÒu c¬ héi vµ thÞ tr−êng kh¸ch hµng víi

thu nhËp cao h¬n.

ChÊt l−îng dÞch vô so s¸nh gi÷a y tÕ nhµ n−íc vµ y tÕ t− nh©n cã thÓ

kh¸c nhau gi÷a c¸c khu vùc trong cïng mét n−íc vµ gi÷a c¸c n−íc víi nhau.

Mét nghiªn cøu ë Malaysia cho thÊy y tÕ dù phßng ®−îc cung cÊp bëi y tÕ t−

nh©n cã chÊt l−îng kÐm vµ h¹n chÕ h¬n so víi y tÕ Nhµ n−íc. Ng−îc l¹i, c¸c

c¬ së t− nh©n ë Gambia l¹i ®−îc b¸o c¸o lµ cung cÊp dÞch vô cã chÊt l−îng

cao h¬n dÉn ®Õn ®é bao phñ ®Þa lý lín h¬n vµ cÇu tõ phÝa kh¸ch hµng cao

h¬n.

T×nh tr¹ng ®iÒu trÞ kÐm chÊt l−îng ë c¸c c¬ së y tÕ t− nh©n ®· ®−îc

b¸o c¸o ë mét sè bÖnh nh− lao vµ l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc, ¶nh h−ëng

kh«ng chØ ®èi víi c¸c c¸ thÓ ®−îc ®iÒu trÞ mµ cßn sù l©y nhiÔm trong céng

®ång vµ t×nh tr¹ng kh¸ng thuèc gia t¨ng. Kh¸ch hµng th−êng thiÕu kiÕn thøc

-4-

vÒ ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ vµ phßng bÖnh phï hîp nªn chñ yÕu phô thuéc vµo

ng−êi cung cÊp dÞch vô. Hä th−êng kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ chÊt l−îng

kü thuËt cña dÞch vô mµ chØ dùa vµo chÊt l−îng tù c¶m nhËn nh− th¸i ®é cña

b¸c sÜ, ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt. Do ®ã hä dÔ cã nguy c¬ ®èi mÆt víi t×nh

tr¹ng thÇy thuèc chuyªn m«n kÐm, sù l¹m dông ®iÒu trÞ vµ thuèc cña ng−êi

cung cÊp dÞch vô. ChÊt l−îng dÞch vô y tÕ t− nh©n còng nh− tr×nh ®é chuyªn

m«n cña nh÷ng ng−êi hµnh nghÒ vÉn lµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®−îc xem xÐt

vµ ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ h¬n.

1.2. Y tÕ t− nh©n ë ViÖt nam

Tr−íc thêi kú §æi míi, hÖ thèng y tÕ ViÖt Nam ®−îc x©y dùng vµ ph¸t

triÓn theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa. Y tÕ nhµ n−íc ®ãng vai trß chñ ®¹o

trong sù nghiÖp ch¨m sãc vµ b¶o vÖ søc kháe nh©n d©n. Hµnh nghÒ y häc cæ

truyÒn, thÇy lang, bµ ®ì d©n gian t¹i céng ®ång vÉn tån t¹i, nh−ng ho¹t ®éng

nhá lÎ vµ ph©n t¸n. Hä kh«ng ®−îc khuyÕn khÝch ho¹t ®éng nÕu kh«ng tham

gia vµo hÖ thèng y tÕ c«ng hoÆc c¸c c¬ së d©n lËp nh− hîp t¸c x·, n«ng

tr−êng…

N¨m 1986, §¶ng vµ Nhµ n−íc b¾t ®Çu thùc hiÖn chÝnh s¸ch §æi míi.

C¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung ®−îc xo¸ bá. HÖ thèng y tÕ dùa trªn

chÕ ®é hîp t¸c ho¸ chÞu nh÷ng t¸c ®éng to lín. C¸c c¬ së nhµ n−íc bÞ xuèng

cÊp do thiÕu ®Çu t−. Mét sè l−îng ®¸ng kÓ bÖnh nh©n kh«ng ®−îc ®iÒu trÞ

tÝch cùc do thiÕu trang thiÕt bÞ vµ thuèc men cÇn thiÕt. C¸n bé y tÕ còng gÆp

nhiÒu khã kh¨n vÒ ®êi sèng.

§Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i vÒ mÆt c¬ chÕ, nhiÒu chÝnh s¸ch cña §¶ng

vµ Nhµ n−íc ®· ®−îc ban hµnh nh− LuËt b¶o vÖ vµ ch¨m sãc søc khoÎ nh©n

d©n, ChØ thÞ 06 cña Ban BÝ th− Trung −¬ng §¶ng vÒ cñng cè vµ hoµn thiÖn

m¹ng l−íi y tÕ c¬ së. N¨m 1993, Uû ban th−êng vô Quèc héi ®· ban hµnh

Ph¸p lÖnh vÒ hµnh nghÒ y d−îc t− nh©n. Tõ thêi ®iÓm nµy, khu vùc y tÕ t−

nh©n ®−îc thõa nhËn chÝnh thøc vµ nhanh chãng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, trë

thµnh mét bé phËn cÊu thµnh cña hÖ thèng y tÕ ViÖt Nam, ®¸p øng nhu cÇu

ch¨m sãc søc khoÎ ngµy cµng cao cña nh©n d©n. NÕu nh− n¨m 1994, c¶

n−íc míi chØ cã 942 c¬ së y t− nh©n cã giÊy phÐp ®¨ng ký th× ®Õn 2001 lµ

27.394 c¬ së1

. N¨m 2003, Quèc héi ®· ban hµnh Ph¸p lÖnh míi vÒ Hµnh

1

B¸o c¸o ®¸nh gi¸ 7 n¨m thùc hiÖn Ph¸p lÖnh hµnh nghÒ y d−îc t− nh©n , Vô Ph¸p chÕ-Bé Y tÕ (2001)