Bàn về nguyên nhân và giải pháp khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế hiện nay

NGHIEN CQU - TRAO DOI ( So 5(70) - 2009 )

BRN V€ NGUV6N NHRN Vfl GIRI PHflP KHUNG HORNG TRI CHINH

vn SUV THoni KIN H T € HI| N NH V

PGS.TS. Nguyin Van Ky (*)

M Mien nay, ngir&i ta muon tdch bgch suy thodi kinh te vd khiing hodng kinh te. Suy thodi kinh

m'^W te duo'c hieu Id sir sut gidm kinh te. Cu the Id su sut gidm ve mdc tdng tru&ng GDP keo ddi

JL. JL trong 2 quy cd mirc tdng tru&ng dm thi duac gpi Id suy thodi kinh te. Theo ca quan nghien

cieu kinh teHoa Ky (NBER) thl suy thodi kinh te Id sir tut gidm hogt dpng kinh te tren ca nu&c, keo dai

nhiiu thdng. Con khung hodng kinh te duac hieu Id sir roi logn ve kinh te bleu hien nhu Nhd mdy,

Cong ty... phdi dong cu-a, cong nhdn thdt nghiep, hdng hod e dm khong bdn duac....D6 chinh Id khiing

hodng thira cd tinh chu ky, tdt yeu cua mot so phuong thirc sdn xudt nhdt djnh, dgc biet Id phuang

thuc sdn xudt tu bdn chu nghia.

Cd the ke mdt sd cudc khiing

hoang kinh te ciia chu nghTa tu

ban nhu; Cudc dai khiing hoang

kinh te, cd tinh toan cau 1929 -

1933, va cac cudc khiing hoang

kinhtl khac: 1960-1961; 1969

- 1971; 1974 - 1975; 1980 -

1982 v.v...

Theo chiing tdi, nen kinh te

hien nay (2008 - 2010) chfnh la

khiing hoang kinh te cd tinh toan

cau. khai niem ve suy thoai kinh

te,... Dd chi la each ndi khac di

ciia khiing hoang kinh tl thira ma

thdi.

Ve nguyen nhdn.

Da sd, cac sach bao ngay nay

deu ggi khiing hoang tai chinh

toan cau bat dau tir khiing hoang

tai chinh My va suy thoai kinh tl

toan cau. Theo chiing tdi thi

khiing hoang tai chinh hien nay

la sir phan anh khiing hoang kinh

te thira ma thdi. Khiing hoang tai

chinh khdng tu nd xay ra dugc

ma phai cd nguyen nhan, cd

ngudn gdc tir khiing hoang kinh

te. Mac dii khiing hoang tai chinh

cd the nd ra trudc khiing hoang

kinh te va cd tac ddng manh me

den khiing hoang kinh te.

Tir nhan djnh dd phai di den

tim nguyen nhan va bien phap

khac phue. Trudc het phai tir

trong kinh te rdi den cac bien

phap tai chfnh. '-'

Hien nay dang cd xu hudng

quy mgi nguyen nhan khiing

hoang hien nay chi la khiing

hoang tai chinh va nguyen nhan

cungtirtai chfnh ma thdi.

Vl du: Trong bai "Giai phau

mdt cudc khiing hoang" thang 3

-2009 ngudi ta lap luan rang:

- Do trai bdng dau tu, thuc su

la "bong bdng dau tu lam gia cd

philu tir nam 1982 - 2000 tang 9

lan sau dd "bong bdng" xep sinh

ra khiing hoang. (Thuc ra dd la tir

kinhte)

- Do Tir nam 1996 nudc My

bd che do kiem soat chat he

thdng ngan hang nen ngan hang

cho vay vadi vay nhieu han, chju

nhieu riii ro nen cd khiing hoang.

- Do tin dung dja dc lam phat

hanh nhiiu "giay" ng di din

nhieu sang tao va biln hoa tinh vi

dugc ggi la: "bien phieu", chirng

phieu, cac cdng cu tai chinh phat

sinh, tir tai san khac v.v... gay do

va tai chfnh, dd va cac Ngan

hang, cac Cdng ty bao hiem.

Sinh ra, khiing hoang tai chinh

keo theo khiing hoang kinh te

v.v...

Theo chiing tdi phai tim

nguyen nhan ngugc lai.

Thir nhati La cac nha dau tu

(gdm ca cac Ngan hang, Cdng ty

dja dc, cac nha tai trg v.v...) hoat

dgng kinh doanh vi muc dich lgi

nhuan, vi lgi nhuan hg bat chap

mgi sir phi ly, tao ra mgi "tu ban

gia"; mgi giay td gia kieu "giay

td tai chinh phat sinh". Mien la

cd lgi nhuan cao. Hg bat chap

mgi kha nang thanh toan cua xa

hdi. Dieu dd tu nd dan den khiing

hoang kinh te thira. Trong dd co

phieu, chirng khoan, tin dung

v.v... chi la nhirng bieu hien,

nhu-ng nguyen cd, chir khdng

phai la nguyen nhan.

- Khi cd sir mat can doi Idn

giira san xuat va tieu diing, giiia

cung va cau, giira san xuat va cau

* Hgc vien CT-HC QG Ho Chi Minh

v22) Tap chf nghien cufu Tdi chfnh ke'todn