Bàn về các từ “vui lòng”, “làm ơn”, “xin lỗi”, “cảm ơn” trong giao tiếp, ứng xử

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Đề bài: Bàn về các từ “vui lòng”, “làm ơn”, “xin lỗi”, “cảm ơn” trong giao

tiếp, ứng xử

Bài làm

“Lời nói chẳng mất tiền mua/ Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau” (Tục ngữ). Trong giao tiếp hàng ngày với những người xung quanh, người lịch sự, có văn

hóa là người biết dùng những từ “vui lòng”, “làm ơn”, “xin lỗi”, “cảm ơn” khi

gặp gỡ chuyện trò hoặc có công chuyện với người ta. Khi ta cần đề nghị người khác một việc gì đấy, dù việc đó nhỏ và không làm

phiền hà gì mấy, cũng nên dùng từ “vui lòng” trước lời đề nghị. Ví dụ anh vui

lòng cho tôi đi qua chỗ này, chị vui lòng cho tôi đi trước một chút. Nếu việc mình đề nghị có làm phiền hà người khác nhiều hơn một chút thì nên

dùng từ “làm ơn” để tỏ lòng biết ơn và sự khiêm tốn của mình. Ví dụ “ông làm

ơn ngồi lùi vào một chút cho tôi ngồi nhờ được không ạ?”. “Anh làm ơn cho tôi

đọc nhờ tờ báo một lúc”. Từ “xin lỗi”, có thể được dùng trước những lời đề nghị trên để tăng thêm phần

lịch sự và khiêm tốn. Còn thường thì từ xin lỗi được dùng khi mình trót gây ra

một điều gì phiền hà cho người ta dù chỉ nhỏ. Ví dụ: khi mình gọi điện thoại

nhầm số làm người ta phải nhấc máy, mình phải xin lỗi ngay, hoặc tưởng nhầm

là người quen mình gọi, khiến người ta quay lại, mình phải nói “Xin lỗi, tôi

nhầm”. Ngay cả khi do hoàn cảnh khách quan mà không giúp được người khác

một việc gì cũng phải xin lỗi... Từ “cảm ơn” là từ hay dùng nhất. Đối với bất kể ai dù là một đứa trẻ nếu giúp

mình một việc gì dù nhỏ nhất mình cũng phải “cảm ơn”. Ví dụ: cháu đưa ông

tờ báo, ông cảm ơn cháu; mình hỏi đường, người ta chỉ, mình phải cảm ơn;

người bán hàng giao hàng cho khách, khách cảm ơn, người bán hàng cũng cảm

ơn, hai người đều vui vẻ... Người không biết nói những từ “vui lòng”, “làm ơn”, “xin lỗi”, “cảm ơn” trong

những trường hợp như trên là người thiếu lịch sự, thiếu văn hóa. Những người

không biết dùng những từ ấy mà còn dùng những từ tục tằn, thô lỗ là những

người thiếu đạo đức, thiếu giáo dục. Trong truyện: Một người Hà Nội, nhân vật “tôi” kể lại khi “tôi’ đang đi trên

đường phố Hà Nội, bị một thanh niên xô vào phía sau xe, anh ta không xin lỗi

còn ngoái lại chửi “tôi”: “Tiên sư thằng già”. Nhân vật cô Hiền trong tác phẩm

ấy rất coi trọng việc giáo dục con nếp sống thanh lịch của người Hà Nội, trong

ứng xử, trong sinh hoạt mà cô coi đó là biểu hiện của lòng tự trọng. Trong quan hệ giao tiếp giữa người và người, có hàng nghìn lễ tiết, trong hàng

trăm mối quan hệ, hàng trăm công việc, mấy từ “vui lòng, làm ơn, xin lỗi, cảm

ơn” chỉ là một phần nhỏ thuộc về lời nói trong sinh hoạt hàng ngày, “Muốn

xứng đáng là con người thì phải hiểu biết lễ tiết là diện mạo, ăn mặc và đối đáp

ứng xử”, một nhà tư tưởng nổi tiếng đời Thanh đã nói thế (theo 100 lễ tiết cần

học hỏi trong cuộc đời - Bích Lãnh - Phan Quốc Bảo (biên dịch) - NXB Văn

hóa - Thông tin, tr. 5).