Bài toán tam giác vật chất ppsx

Bài toán tam giác vật chất, 1/12

Bài toán tam giác vật chất

Tim Gershon

Các nhà vật lí tại “Xưởng B” ở Mĩ và Nhật Bản đang tiến rất gần đến một biểu đồ

trừu tượng gọi là tam giác nhất thế trong sự nỗ lực nhằm giải thích sự khác nhau

giữa vật chất và phản vật chất. Nhưng, theo lời Tim Gershon, thì những phép đo

như vậy đồng thời cũng chỉ rõ cách thức khám phá ra những hạt cơ bản mới.

Khi nào thì một tam giác không phải là tam giác ? Dù bạn có tin hay không thì câu

đố lạ kì này vẫn được gói gọn trong nhiều nghiên cứu thời gian gần đây thuộc lĩnh

vực vật lí hạt. Tam giác trong câu đố này là “tam giác đơn nhất” miêu tả những

tương tác giữa các loại quark khác nhau. Quark là thành phần cơ bản cấu tạo nên

các proton và neutron. Là một phần quan trọng của Mô hình Chuẩn của vật lí hạt cơ

bản, tam giác đơn nhất cung cấp các manh mối về sự khác nhau không dễ nhận ra

giữa vật chất và phản vật chất, giúp trả lời câu hỏi tại sao vũ trụ lại không tan biến

thành hư vô ngay tức thì sau khi vụ nổ Big Bang xảy ra.

Đúng ra thì sau Big Bang, lượng vật chất và phản vật chất được tạo ra phải bằng

nhau. Nhưng vũ trụ mà chúng ta thấy ngày nay chứa toàn là vật chất, điều đó đưa

đến kết quả là phải có một vài sự khác nhau giữa hành trạng của các hạt và các phản

hạt tương ứng của chúng. Mô hình Chuẩn đã kết hợp sự khác nhau đó qua một hiện

tượng gọi là sự vi phạm đối xứng CP. Một sự đối xứng bị phá vỡ của tự nhiên đã

được xác minh bằng thực nghiệm trong thập niên 1960. Hiện tượng này liên hệ tam

giác đơn nhất với thế giới thực, bởi vì quy mô vi phạm đối xứng CP – và do đó mức

độ khác nhau giữa vật chất và phản vật chất – tỉ lệ với diện tích của tam giác này.

Hình 1 (Nguồn: TEK Image/Science Photo Library)