Bài tập đồng kim loại - ôn thi - hottiest

§1-CÊu h×nh electron- VÞ trÝ

TÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng

Tõ sè hiÖu nguyªn tö (Z) viÕt cÊu h×nh electron.

1-ViÕt cÊu h×nh electron cña c¸c nguyªn tö cña c¸c nguyªn tè cã Z=20

vµ Z=35. H·y cho biÕt vÞ trÝ cña tõng nguyªn tè trong b¶ng tuÇn hoµn vµ dù

®o¸n xem nguyªn tè ®ã lµ kim lo¹i hay phi kim ? (§H Má ®Þa chÊt-98)

2-Sè thø tù cña nguyªn tè A lµ 8, nguyªn tè B lµ 17, nguyªn tè C lµ 19.

ViÕt cÊu h×nh electron cña chóng vµ cho biÕt chóng thuéc chu k× nµo, nhãm

nµo? (§H An ninh-99)

3-ViÕt cÊu h×nh electron cña nguyªn tè X (Z = 13). Cho biÕt ho¸ trÞ cña

X. Nguyªn tè X cã thÓ cã ho¸ trÞ nµo kh¸c? Ho¸ tÝnh ®Æc trng cña X. Cho 1

vÝ dô minh ho¹. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña oxit, baz¬ vµ muèi sunfat cña

X.

4-Cho nguyªn tè A cã Z = 16.

a. X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña A trong b¶ng tuÇn hoµn.

b. A lµ kim lo¹i hay phi kim? Gi¶i thÝch.

c. A võa cã tÝnh oxi ho¸, võa cã tÝnh khö. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng

minh ho¹. (§HQGTPHCM-99)

5- Cho hai nguyªn tè A vµ B cã sè hiÖu nguyªn tö lÇn lît lµ 11 vµ 13.

a. ViÕt cÊu h×nh electron vµ cho biÕt vÞ trÝ cña chóng trong b¶ng hÖ

thèng tuÇn hoµn (sè thø tù, chu k×, nhãm).

b. A cã kh¶ n¨ng t¹o ra ion A+

vµ B t¹o ra ion B3+. H·y so s¸nh b¸n

kÝnh cña A víi A+ ; B víi B3+vµ A víi B. Gi¶i thÝch. (§H HuÕ-2001-tr135)

6- H·y viÕt cÊu h×nh electron cña c¸c nguyªn tè cã 2 electron ®éc th©n

ë líp ngoµi cïng víi ®iÒu kiÖn: Sè hiÖu nguyªn tö Z < 20.

a-Cã bao nhiªu nguyªn tè øng víi tõng cÊu h×nh electron nãi trªn,

cho biÕt tªn cña chóng.

b- ViÕt c«ng thøc ph©n tö cña c¸c hîp chÊt cã thÓ cã ®îc chØ tõ c¸c

nguyªn tè nãi trªn. (§HKTQD-97-tr38)

7- Nguyªn tö Cr cã 24 electron; nguyªn tö Cu cã 29 electron. H·y viÕt

cÊu h×nh electron cña Cr vµ Cu. Trong c¸c hîp chÊt, Cr vµ Cu cã c¸c sè oxi

ho¸ nµo? (§H §µ L¹t-98)

8-a/ ViÕt s¬ ®å ph©n bè electron vµo c¸c obitan trong nguyªn tö S vµ

ion S2−

. Tõ ®ã gi¶i thÝch v× sao ion S2−

chØ cã tÝnh khö, nguyªn tö S võa cã

tÝnh khö, võa cã tÝnh oxi ho¸. ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng minh ho¹. BiÕt

S ë « 16 trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn. (§H §µ N½ng-1998)

1

9-ViÕt cÊu h×nh electron cña CaO

, Ca2+, SO

, S2−

; BiÕt canxi ë « 20; lu

huúnh ë « 16 trong b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc.

(§H Th¬ng M¹i 1999)

10- ViÕt cÊu h×nh electron cña c¸c ion Fe3+, Fe2+, S2−

biÕt sè thø tù cña S

vµ Fe trong b¶ng HÖ thèng tuÇn hoµn t¬ng øng lµ 16 vµ 26. (BC VT-99)

11-ViÕt cÊu h×nh electron cña c¸c ion S4+, Fe2+ vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh

ph¶n øng chøng minh c¸c ion nµy võa cã tÝnh oxi ho¸ võa cã tÝnh khö. Cho

biÕt sè thø tù cña S, Fe lÇn lît lµ 16, 26. (§H Má-§Þa chÊt-2000-tr241)

12-ViÕt cÊu h×nh electron cña nguyªn tö F (Z=9) vµ ion F −

.

X¸c ®Þnh vÞ trÝ («, nhãm, chu k×) cña c¸c nguyªn tè X, Y biÕt r»ng

chóng t¹o ®îc anion X2−

vµ cation Y+

cã cÊu h×nh electron gièng ion F −

.

(§H CÇn Th¬-98)

13-a. ViÕt cÊu h×nh electron cña c¸c nguyªn tè F (« thø 9), Cl (« thø

17), Br (« thø 35). Trªn c¬ së ®ã cho biÕt tÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng cña

chóng lµ g× vµ gi¶i thÝch sù biÕn thiªn tÝnh chÊt ho¸ häc cña c¸c nguyªn tè

theo thø tù F, Cl, Br.

b. S¾p xÕp c¸c axit sau theo chiÒu tÝnh axit t¨ng dÇn HCl, HF, HBr.

(§H Y Th¸i B×nh-98)

14-Trong hÖ thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè, nguyªn tè A cã sè thø tù

Z = 8, nguyªn tè B cã sè thø tù Z = 15.

a. ViÕt cÊu h×nh electron cña A vµ cña B víi ®Çy ®ñ c¸c « lîng tö.

b. X¸c ®Þnh vÞ trÝ (chu k×, nhãm, ph©n nhãm) cña A vµ cña B trong hÖ

thèng tuÇn hoµn. Cho biÕt tªn A vµ B.

c. ViÕt c«ng thøc electron cña hîp chÊt cã thÓ cã gi÷a A vµ B. Trong

mçi ph©n tö, líp electron ngoµi cïng cña B cã bao nhiªu electron?

(C§SP TPHCM-98)

15-Nguyªn tè X cã sè thø tù b»ng 20.

a. H·y viÕt cÊu h×nh electron cña X.

b. Cho biÕt vÞ trÝ cña X trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn, tªn cña nguyªn

tè X.

c. Cho biÕt liªn kÕt ho¸ häc trong hîp chÊt cña X víi clo.

d. ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra t¹i c¸c ®iÖn cùc khi ®iÖn ph©n

dung dÞch XCl2 dïng b×nh ®iÖn ph©n cã mµng ng¨n, catot b»ng s¾t, anot

b»ng than ch×.

§é pH cña dung dÞch thay ®æi nh thÕ nµo trong qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n?

(§HKTQD-2000-tr52)

16-H·y viÕt cÊu h×nh electron cña nguyªn tè A cã Z = 16?

2

Nguyªn tè A cã thÓ kÕt hîp víi hi®ro t¹o ra hîp chÊt B cã c«ng thøc

H2A cã mïi trøng thèi. H·y viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng (nÕu cã) cña B

víi oxi, c¸c dung dÞch SO2, H2SO4 ®Æc, HNO3 ®Æc, níc clo, Fe2(SO4)3,

CuSO4 vµ FeSO4? (HVQHQT-2001tr227)

17-a. ViÕt cÊu h×nh electron vµ s¬ ®å ph©n bè electron theo obitan cña

Ca vµ Ca2+. Tõ ®ã h·y cho biÕt vÞ trÝ cña Ca trong b¶ng tuÇn hoµn (chu k×,

nhãm).

b. H·y gi¶i thÝch tÝnh oxi ho¸- khö cña Ca vµ Ca2+ khi tham gia c¸c

ph¶n øng ho¸ häc ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®Ó minh ho¹. (§H TL-99)

18- Al cã sè thø tù 13 trong HÖ thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸

häc.

-ViÕt cÊu h×nh electron cña Al vµ Al3+

.

-ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng chøng minh:

+ Al cã tÝnh khö m¹nh.

+ Al2O3 vµ Al(OH)3 lµ oxit vµ hi®roxit lìng tÝnh. (C§TCKT-98)

19- ViÕt cÊu h×nh electron cña:

- Nguyªn tö Fe cã Z = 26.

- Ion Fe2+

.

- Ion Fe3+

. (§HDL §«ng §«-CB99)

20- S¾t (Fe. cã Z = 26. ViÕt cÊu h×nh electron vµ tr×nh bµy tÝnh chÊt

ho¸ häc cña s¾t. (§H Má ®Þa chÊt-98)

21-Cho biÕt s¾t cã sè hiÖu nguyªn tö lµ 26.

1. Kh«ng dïng b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn, h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña nã

(chu k×, nhãm vµ ph©n nhãm) trong b¶ng.

2. Cho biÕt c¸c sè oxi ho¸ cã thÓ cã cña s¾t.

3. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a c¸c sè oxi

ho¸ cña s¾t sau ®©y (mçi mòi tªn cho mét vÝ dô).

Fe

Fe

2+

Fe

3+

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

(§HDL H¶i Phßng-2000tr349-§H Tµi chÝnh KTHN-2001-tr-56)

22-1) Cho 10 gam mét kim lo¹i kiÒm thæ t¸c dông hÕt víi níc, thu ®îc

6,11 lÝt khÝ hi®ro ( ®o ë 25oC vµ 1 atm) H·y x¸c ®Þnh tªn cña kim lo¹i kiÒm

thæ ®· dïng. (SGK 12-tr116)

3

2) Cho 1,80 gam kim lo¹i X thuéc ph©n nhãm chÝnh nhãm II cña

b¶ng tuÇn hoµn ph¶n øng víi níc ta ®îc 1,10 lÝt hi®ro ë 770 mmHg vµ

29OC.

Gäi tªn X, viÕt cÊu h×nh electron cña X vµ ion cña nã. BiÕt r»ng trong h¹t

nh©n nguyªn tö X sè proton b»ng sè n¬tron. (§HSPHN-2001-tr64)

23-X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña c¸c nguyªn tè cã sè proton lµ 31, 35, 27, 21

trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn. (C§SP B¾c Ninh-99)

24- Cu cã Z = 29.

a. ViÕt cÊu h×nh electron vµ cho biÕt vÞ trÝ cña nã trong b¶ng hÖ thèng

tuÇn hoµn?

b. Cu cã thÓ t¹o thµnh nh÷ng hîp chÊt øng víi c¸c sè oxi ho¸ nµo? Cho

vÝ dô. (§H Má §C￾CB99)

BiÕt cÊu h×nh electron,

x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña nguyªn tè trong HTTH

25-Cho biÕt cÊu h×nh electron cña A: 1s22s22p63s2,

cña B: 1s22s22p63s23p64s2.

X¸c ®Þnh vÞ trÝ (sè thø tù, chu k×, ph©n nhãm) cña A, B trong b¶ng hÖ

thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc. A, B lµ nh÷ng nguyªn tè g×?

ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng cña A, B víi níc ë ®iÒu kiÖn thêng (nÕu cã).

(§H Th¬ng m¹i 2001-tr47)

26- 1-Trong b¶ng tuÇn hoµn cã mét « ghi:

a.H·y cho biÕt ý nghÜa cña ch÷ vµ c¸c sè cã trong «.

b. X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña X trong b¶ng tuÇn tuÇn hoµn.

29

X

3d104s1

63,546

c. Hoµn thµnh ph¬ng tr×nh theo s¬ ®å sau:

→ → → +

¬  3

2 2

(1) (3) hh(HCl HNO )

(4) (2)

X O XO X XCl

2- Cho 0,2 mol XO (ë c©u trªn) tan trong H2SO4 20% ®un nãng, sau ®ã

lµm nguéi dung dÞch ®Õn 10OC. TÝnh khèi lîng tinh thÓ XSO4.5H2O ®· t¸ch

khái dung dÞch, biÕt r»ng ®é tan cña XSO4 ë 10OC lµ 17,4 g/100 gam H2O.

(§H Ngo¹i th¬ng MN-97-tr68)

27-C¸c nguyªn tè A, B, C cã cÊu h×nh electron ë líp ngoµi cïng lÇn l￾ît lµ 3s23p1

, 3s23p4

, 2s22p2

.

a. H·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ (sè thø tù, chu k×, ph©n nhãm) vµ tªn cña A, B, C.

4

b. ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng khi cho A lÇn lît t¸c dông víi B vµ C

ë nhiÖt ®é cao. Gäi tªn s¶n phÈm t¹o thµnh. (§HSP Quy Nh¬n-99)

28-a. C¸c ion X+

, Y−

vµ nguyªn tö Z nµo cã cÊu h×nh electron 1s2

2s2 2p6 ?

b. ViÕt cÊu h×nh electron cña c¸c nguyªn tö trung hoµ X vµ Y. øng

víi mçi nguyªn tö, nªu mét tÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng vµ mét ph¶n øng ®Ó

chøng minh. (§HQGTPHCM-§ît 1-1998)

29- Nguyªn tè A kh«ng ph¶i lµ khÝ hiÕm, nguyªn tö cã ph©n líp

electron ngoµi cïng lµ 4p. Nguyªn tö cña nguyªn tè B cã ph©n líp electron

ngoµi cïng lµ 4s.

a. Nguyªn tè nµo lµ kim lo¹i? lµ phi kim?

b. X¸c ®Þnh cÊu h×nh electron cña A vµ B, biÕt tæng sè electron cña

hai ph©n líp ngoµi cïng cña A vµ B b»ng 7. (§HY dîcTPHCM-99)

30-Cation M+

cã cÊu h×nh electron ph©n líp ngoµi cïng lµ 2p6

.

a.ViÕt cÊu h×nh electron vµ tr×nh bµy sù ph©n bè electron trªn c¸c

obitan (c¸c « vu«ng lîng tö) cña nguyªn tö M.

b. Cho biÕt vÞ trÝ cña M trong hÖ thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸

häc. Gäi tªn cña M.

c. Anion X−

cã cÊu h×nh electron gièng cña cation M+

, X lµ nguyªn tè

nµo? (§HQG Hµ Néi-98)

31-Cation R3+ cã cÊu h×nh electron ë ph©n líp ngoµi cïng lµ 2p6

.

-ViÕt cÊu h×nh electron cña R vµ cho biÕt vÞ trÝ cña nã trong B¶ng hÖ

thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc.

-Anion X2−

còng cã cÊu h×nh electron gièng R3+. Cho biÕt X lµ

nguyªn tè nµo? ViÕt cÊu h×nh electron cña X.

-Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng nhÊt cña R vµ X. Cho vÝ dô minh

ho¹. (C§SP B¾c Giang-99)

32-Ion M3+ cã cÊu t¹o líp vá electron ngoµi cïng lµ 2s22p6

.

-H·y viÕt cÊu h×nh electron cña M vµ cho biÕt M thuéc chu k× nµo? Ph©n

nhãm nµo vµ lµ nguyªn tè g×?

-Nguyªn t¾c ®iÒu chÕ M tõ M3+ trong c«ng nghiÖp? (Nªu râ c¸c ®iÒu

kiÖn cÇn thiÕt).

-TÝnh chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña M? ViÕt mét ph¬ng tr×nh ph¶n øng minh

ho¹. (C§SP Hµ Néi-2001-tr266)

33- Hoµn thµnh ph¬ng tr×nh ph¶n øng theo s¬ ®å sau:

5

M

A1 A2 A3

B1

B2 B3 M

M

D1 D2 D3

E1

E2

E3

(1) (2) (3) (4)

(5) (6) (7)

Cho biÕt:

A1 lµ oxit kim lo¹i A cã ®iÖn tÝch h¹t nh©n 3,2.10−18 cul«ng;

B1 lµ oxit phi kim B cã cÊu h×nh electron ë líp vá ngoµi cïng lµ 2s2 2p2

.

(§H Ngo¹i Th¬ng-PhÝa Nam-98)

Dùa vµo tæng sè h¹t, x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña nguyªn tè.

35-Hîp chÊt X cã d¹ng AB3, tæng sè h¹t proton trong ph©n tö lµ 40.

Trong thµnh phÇn h¹t nh©n cña A còng nh B ®Òu cã sè h¹t proton b»ng sè

h¹t n¬tron. A thuéc chu k× 3 b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn.

a. X¸c ®Þnh tªn gäi cña A, B.

b. X¸c ®Þnh c¸c lo¹i liªn kÕt cã thÓ cã trong ph©n tö AB3.

c. MÆt kh¸c ta còng cã ion AB3

2-. TÝnh sè oxi ho¸ cña A trong AB3, AB3

2-

Trong c¸c ph¶n øng ho¸ häc cña AB3 vµ AB3

2- th× A thÓ hiÖn tÝnh oxi ho¸,

tÝnh khö nh thÕ nµo? (§H Tµi chÝnh KTHN-2001-tr-57)

36-Tæng sè h¹t proton, n¬tron, electron cña nguyªn tö cña mét

nguyªn tè lµ 21. a. H·y x¸c ®Þnh tªn nguyªn tè ®ã.

b. ViÕt cÊu h×nh electron nguyªn tö cña nguyªn tè ®ã.

c. TÝnh tæng sè obitan trong nguyªn tö cña nguyªn tè ®ã.

(§HY Dîc TPHCM-98)

37-Nguyªn tö cña nguyªn tè X cã tæng sè h¹t c¬ b¶n (e, p, n) lµ 82,

trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 22. X¸c

®Þnh sè hiÖu nguyªn tö, sè khèi vµ tªn nguyªn tè. ViÕt cÊu h×nh electron

cña nguyªn tö X vµ cña c¸c ion t¹o thµnh tõ X.

ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra khi cho X lÇn lît t¸c dông víi:

dung dÞch Fe2(SO4)3; axit HNO3 ®Æc nãng. (§HXD-2001-tr179)

38-Mét nguyªn tö R cã tæng sè h¹t mang ®iÖn vµ h¹t kh«ng mang ®iÖn

lµ 34. Trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn gÊp 1,8333 lÇn sè h¹t kh«ng mang ®iÖn.

X¸c ®Þnh R vµ vµ vÞ trÝ cña R trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn. (§HCÇn Th¬

2001-tr214)

39-Nguyªn tö cña nguyªn tè X cã tæng sè h¹t proton, n¬tron vµ

electron b»ng 115; trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn gÊp 1,556 lÇn sè h¹t kh«ng

mang ®iÖn.

6

1-ViÕt cÊu h×nh electron cña X vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña chóng trong b¶ng

hÖ thèng tuÇn hoµn.

2-Dù ®o¸n tÝnh chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña X ë d¹ng ®¬n chÊt. Minh ho¹

b»ng c¸c ph¶n øng ho¸ häc. (§HDL Hïng v¬ng-2001-tr305)

40-Hîp chÊt A ®îc t¹o thµnh tõ ion M+

vµ ion X2−

. Tæng sè 3 lo¹i h¹t

(proton, n¬tron, electron) trong A lµ 140. Tæng sè h¹t mang ®iÖn trong ion

M+

lín h¬n tæng sè h¹t mang ®iÖn trong ion X2−

lµ 19. Trong nguyªn tö M,

sè h¹t proton Ýt h¬n sè h¹t n¬tron 1 h¹t; trong nguyªn tö X, sè h¹t proton

b»ng sè h¹t n¬tron. ViÕt cÊu h×nh electron cña M+

, X2−

vµ gäi tªn hîp chÊt

A. (§HAn Giang-2001-tr311)

41-Hîp chÊt Z ®îc t¹o bëi hai nguyªn tè M, R cã c«ng thøc MaRb

trong ®ã R chiÕm 6,667% khèi lîng. Trong h¹t nh©n nguyªn tö M cã n= p

+ 4, cßn trong h¹t nh©n cña R cã n′ = p

′

, trong ®ã n, p, n′

, p

′

lµ sè n¬tron vµ

proton t¬ng øng cña M vµ R. BiÕt r»ng tæng sè h¹t proton trong ph©n tö Z

b»ng 84 vµ a + b = 4. T×m c«ng thøc ph©n tö cña Z. (§HQGHN 2001)

42-Hîp chÊt A cã c«ng thøc lµ MXx trong ®ã M chiÕm 46,67% vÒ

khèi lîng, M lµ kim lo¹i, X lµ phi kim ë chu k× 3. Trong h¹t nh©n cña M

cã: n - p = 4, cña X cã: n’ = p’ (trong ®ã n, n’, p, p’ lµ sè n¬tron vµ

proton). Tæng sè proton trong MXx lµ 58.

a. X¸c ®Þnh tªn, sè khèi cña M vµ tªn, sè thø tù cña nguyªn tè X trong

b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn.

b. ViÕt cÊu h×nh electron cña X. (§HDîcHN-99)

43-Mét kim lo¹i M cã sè khèi b»ng 54, tæng sè h¹t gåm (p + n + e.

trong ion M2+ lµ 78. (p: proton; n: n¬tron; e: electron).

a. H·y x¸c ®Þnh sè thø tù cña M trong b¶ng tuÇn hoµn vµ cho biÕt M lµ

nguyªn tè nµo trong sè c¸c nguyªn tè cã kÝ hiÖu sau ®©y:

54

24Cr ,

54

25Mn ,

54

26 Fe ,

54

27Co

b. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng khi cho M(NO3)2 lÇn lît t¸c dông víi Cl2,

Zn, dung dÞch Ca(OH)2, dung dÞch AgNO3, dung dÞch HNO3 lo·ng (t¹o ra

NO). Tõ ®ã h·y cho biÕt tÝnh chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña ion M2+

.

(§H ngo¹i-th¬ng 2001-tr28)

7

C¸c nguyªn tè thuéc cïng mét ph©n nhãm chÝnh, thuéc hai chu k× kÕ tiÕp.

44-X vµ Y lµ hai nguyªn tè thuéc cïng mét ph©n nhãm vµ ë hai chu k×

liªn tiÕp trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn. Tæng sè c¸c h¹t mang ®iÖn trong

nguyªn tö X vµ Y lµ 52.

X¸c ®Þnh sè thø tù cña nguyªn tö X vµ Y. Chóng thuéc nhãm mÊy, chu k×

mÊy trong b¶ng ph©n lo¹i tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc?

(HVNg©n hµngTPHCM2001-tr89)

45-Hai nguyªn tè A vµ B ë hai ph©n nhãm chÝnh liªn tiÕp nhau trong

b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn. Tæng sè hiÖu nguyªn tö cña A vµ B lµ 31. X¸c

®Þnh sè hiÖu nguyªn tö, viÕt cÊu h×nh electron cña c¸c nguyªn tö A vµ B.

Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng cña mçi nguyªn tè vµ viÕt cÊu h×nh electron

cña c¸c ion t¹o thµnh tõ tÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc trng ®ã.

(§H X©y dùng-98)

46-Hai nguyªn tè A, B thuéc hai chu k× liªn tiÕp, cã thÓ t¹o thµnh c¸c

anion A2- vµ B2- (®Òu cã cÊu h×nh electron bÒn cña khÝ tr¬). Sè ®iÖn tÝch h¹t

nh©n cña A vµ B h¬n kÐm nhau 8 ®¬n vÞ. H·y x¸c ®Þnh sè hiÖu nguyªn tö

cña A, B vµ viÕt cÊu h×nh electron cña chóng. (§HDLNNTin häc-2001)

47-X, Y lµ hai nguyªn tè trong cïng mét ph©n nhãm chÝnh, thuéc hai

chu k× liªn tiÕp trong hÖ thèng tuÇn hoµn.

1- Tæng sè h¹t proton. n¬tron vµ electron cã trong mét lo¹i nguyªn tö

cña Y lµ 54, trong ®ã tæng sè h¹t mang ®iªn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang

®iÖn 1,7 lÇn. H·y x¸c ®Þnh sè hiÖu nguyªn tö vµ sè khèi cña Y.

2-ViÕt cÊu h×nh electron cña Y, x¸c ®Þnh vÞ trÝ (chu k×, nhãm, ph©n

nhãm) vµ tªn gäi cña nguyªn tè Y.

3-Cho biÕt nguyªn tè X cã thÓ lµ nguyªn tè g×?

X¸c ®Þnh tªn gäi ®óng cña X, nÕu x¶y ra c¸c ph¶n øng sau:

Y2 + 2NaX = X2 + 2NaY

Gi¶i thÝch kÕt qu¶ ®· chän? (§H An ninh 2001-tr303)

48-Hai nguyªn tè X vµ Y ë hai ph©n nhãm chÝnh liªn tiÕp trong b¶ng

hÖ thèng tuÇn hoµn, cã tæng sè proton trong h¹t nh©n nguyªn tö cña hai

nguyªn tè lµ 23. BiÕt nguyªn tè Y thuéc nhãm V vµ ë tr¹ng th¸i ®¬n chÊt,

hai nguyªn tè kh«ng ph¶n øng víi nhau.

a. H·y viÕt cÊu h×nh electron cña X vµ Y.

b. Tõ ®¬n chÊt X vµ c¸c ho¸ chÊt cÇn thiÕt, viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n

øng ®iÒu chÕ axit trong ®ã X cã sè oxi ho¸ d¬ng cao nhÊt.

(§H Dîc HN-2000-tr155)

49- a. A vµ B lµ hai nguyªn tè ë cïng mét ph©n nhãm vµ thuéc hai chu

k× liªn tiÕp trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn. Tæng sè proton trong 2 h¹t nh©n

8

nguyªn tö A vµ B lµ 30. H·y viÕt cÊu h×nh electron cña A, B. Tõ ®ã cho biÕt

chu k×, ph©n nhãm cña A, B trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn vµ nh÷ng tÝnh

chÊt c¬ b¶n cña hai nguyªn tè A, B. (§HSP Quy Nh¬n-98)

50-Cho A, B, C lµ ba nguyªn tè liªn tiÕp nhau trong mét chu k× cña

b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc. Tæng sè c¸c h¹t mang ®iÖn trong

thµnh phÇn cÊu t¹o nguyªn tö cña A, B, C b»ng 72.

a. BiÕt sè hiÖu nguyªn tö (Z) cña mét sè nguyªn tè: ZNa= 11, ZMg=12,

ZAl=13, ZSi=14, ZP =15, ZS =16, ZCl =17, h·y x¸c ®Þnh sè hiÖu nguyªn tö vµ

gäi tªn A, B, C.

b. ViÕt cÊu h×nh electron cña A, B, C.

c. ViÕt c«ng thøc c¸c hi®roxit cña A, B, C. Tr×nh bµy c¸ch nhËn biÕt ba

hi®roxit cña A, B, C riªng rÏ ë tr¹ng th¸i r¾n, chØ sö dông mét lo¹i dung

m«i phæ biÕn. (§HSP Quy Nh¬n-2001-tr297)

§Þnh luËt tuÇn hoµn

51-a. Ph¸t biÓu ®Þnh luËt tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc.

b. Cho 6 nguyªn tè thuéc chu k× 3 lµ: S, Mg, Al, P, Na, Si. H·y s¾p

xÕp c¸c nguyªn tè ®ã theo chiÒu t¨ng dÇn tÝnh phi kim.

Gi¶i thÝch sù s¾p xÕp ®ã b»ng 3 c¸ch kh¸c nhau.

H·y viÕt c«ng thøc vµ gäi tªn 6 muèi trung hoµ (®· häc. øng víi 6

gèc axit kh¸c nhau vµ cã thµnh phÇn chØ gåm c¸c nguyªn tè trªn vµ oxi.

(§Ò 30 I-2-tr60)

52- 1. H·y cho biÕt nguyªn nh©n sù biÕn ®æi tuÇn hoµn tÝnh chÊt cña c¸c

nguyªn tè. (§H An Ninh-99)

2. Cho c¸c nguyªn tè thuéc chu k× 3: P, Si, Cl, S.

a. S¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo chiÒu t¨ng dÇn tÝnh phi kim vµ gi¶i

thÝch.

b. ViÕt c«ng thøc ph©n tö c¸c axit cã oxi víi sè oxi ho¸ cao nhÊt cña

c¸c nguyªn tè trªn vµ so s¸nh tÝnh axit cña chóng. (§HQGTPHCM-99)

53-H·y viÕt cÊu h×nh ®iÖn tö cña c¸c nguyªn tè sau: C, N, S vµ Cl. H·y

cho biÕt sè oxi ho¸ cao nhÊt vµ thÊp nhÊt cña c¸c nguyªn tè trªn.

(§H §µL¹t-CB99)

9

§ång vÞ

1. TÝnh thµnh phÇn % c¸c ®ång vÞ cña cacbon. BiÕt cacbon ë tr¹ng th¸i tù

nhiªn cã hai ®ång vÞ bÒn lµ 12

6 C vµ 13

6 C cã khèi lîng nguyªn tö trung b×nh

lµ 12,011.

2. Khèi lîng nguyªn tö trung b×nh cña Brom lµ 79,91. Brom cã hai ®ång vÞ

bÒn lµ 79

35Br vµ A

35Br . BiÕt 79

35Br chiÕm 54,5 %. T×m sè khèi cña ®ång vÞ thø

hai.

3. Khèi lîng nguyªn tö trung b×nh cña Ag lµ 107,87, trong tù nhiªn B¹c cã

hai ®ång vÞ, trong ®ã ®ång vÞ 107

47 Ag chiÕm hµm lîng 44%. X¸c ®Þnh sè

khèi cña ®ång vÞ cßn l¹i.

4. Hoµ tan 4,84 gam Mg kim lo¹i b»ng dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 0,4

gam khÝ Hidro.

a. X¸c ®Þnh nguyªn tö lîng cña Mg.

b. Mg kim lo¹i cho trªn gåm hai ®ång vÞ trong ®ã cã ®ång vÞ 24

12 Mg.

X¸c ®Þnh sè khèi cña ®ång vÞ thø hai, biÕt tû sè cña hai lo¹i ®ång vÞ lµ 4:1.

5. Mét thanh §ång chøa 2 mol §ång. Trong thanh ®ång ®ã cã hai lo¹i

®ång vÞ lµ 63

29 Cu vµ 65

29Cu víi hµm lîng t¬ng øng b»ng 25% vµ 75%. Hái

thanh ®ång ®ã nÆng bao nhiªu gam.

6. Dung dÞch A chøa 0,4 mol HCl trong ®ã cã hai lo¹i ®ång vÞ 35

17 Cl vµ 37

17

Cl víi tØ lÖ:

35

17 Cl : 37

17 Cl = 75 : 25

NÕu cho dung dÞch A t¸c dông víi dung dÞch AgNO3 th× thu ®îc bao

nhiªu gam kÕt tña.

7. Oxy cã ba ®ång vÞ 16

8 O; 17

8 O; 18

8 O. TÝnh khèi lîng nguyªn tö trung b×nh

cña oxy, biÕt % c¸c ®ång vÞ t¬ng øng lµ x1; x2; x3 trong ®ã x1 = 1,5 x2

vµ x1 - x2 = 21 x3

8. Khèi lîng nguyªn tö cña Hidro ®iÒu chÕ tõ níc lµ 1,008. Cã bao nhiªu

nguyªn tö 2

1 H trong 1 ml níc. BiÕt Hidro cã hai ®ång vÞ phæ biÕn lµ 1

1H vµ

2

1H.

10

9. Khèi lîng nguyªn tö cña Bo b»ng 10,81. Bo gåm cã hai ®ång vÞ 10

5B vµ

11

5B. Hái cã bao nhiªu % ®ång vÞ 11

5B trong axit orthoboric H3BO3 (

H BO 3 3

M = 61,84 ®vC).

10. §ång tù nhiªn gåm hai ®ång vÞ 63

29Cu vµ 65

29Cu. Khèi lîng nguyªn tö

cña ®ång lµ 63,546. TÝnh hµm lîng % cña ®ång vÞ 63

29Cu trong CuSO4 (cho

O = 16 ; S = 32).

11. a. Nguyªn tè Mg cã 3 lo¹i ®ång vÞ cã sè khèi lÇn lît lµ 24, 25, 26.

Trong sè 5000 nguyªn tö Mg th× cã 3930 ®ång vÞ 24 vµ 505 ®ång vÞ 25,

cßn l¹i lµ ®ång vÞ 26. TÝnh khèi lîng nguyªn tö trung b×nh cña magiª.

b. Nguyªn tè Argon cã 3 lo¹i ®ång vÞ cã sè khèi b»ng 36; 38 vµ A.

PhÇn tr¨m sè nguyªn tö t¬ng øng cña 3 ®ång vÞ lÇn lît b»ng 0,34%, 0,06%

vµ 99,6%. BiÕt 125 nguyªn tö Ar cã khèi lîng 4997,5 ®vC. TÝnh KLNTTB

cña Ar vµ sè khèi cña ®ång vÞ thø 3.

c. Nguyªn tè Ne cã hai lo¹i ®ång vÞ cã sè khèi b»ng 20 vµ 22. TÝnh

thµnh phÇn phÇn tr¨m sè nguyªn tö mçi ®ång vÞ, biÕt KLNT cña Ne lµ

20,18.

12. a. §Þnh nghÜa nguyªn tè ho¸ vµ ®ång vÞ. Cho vÝ dô.

b. Nguyªn tè X cã 2 ®ång vÞ I vµ II. Sè nguyªn tö cña 2 ®ång vÞ

nµy trong hçn hîp cã tØ lÖ t¬ng øng lµ 27: 23. H¹t nh©n ®ång vÞ I cã 35

proton vµ 44 n¬tron. §ång vÞ II chøa nhiÒu n¬tron h¬n ®ång vÞ I lµ 2. TÝnh

khèi lîng nguyªn tö trung b×nh cña X. (§HYTB×nh-2001-tr122)

13. Cho ba nguyªn tè M, X, R trong ®ã R lµ ®ång vÞ 35

17Cl

-Trong nguyªn tö cña M cã hiÖu sè: (sè n) - (sè p) = 3.

-Trong nguyªn tö M vµ X cã hiÖu sè:

(sè p trong M) - (sè p trong X) = 6.

-Tæng sè n trong nguyªn tö cña M vµ X lµ 36.

-Tæng sè khèi c¸c nguyªn tö trong ph©n tö MCl lµ 76.

(n, p lµ sè n¬tron vµ sè proton).

a. TÝnh sè khèi cña M vµ X.

b. H·y nªu tÝnh chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña c¸c nguyªn tè M, X, R.

c. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ M tõ MCl vµ ®iÒu chÕ X tõ oxit

cña X. (§HNg-th¬ng 2001-tr38)

14. Sè khèi cña h¹t nh©n nguyªn tö lµ g×? Sè khèi cña h¹t nh©n cã ph¶i lµ

khèi lîng cña h¹t nh©n kh«ng? (§HNg-th¬ngMN-99)

11

15. Theo ý em, nh÷ng c©u sau ®©y ®óng hay sai:

1. ChÊt t¸c dông ®îc víi dung dÞch axit vµ víi dung dÞch baz¬ ph¶i

lµ chÊt lìng tÝnh.

2. Hai chÊt cã ph©n tö khèi b»ng nhau ph¶i lµ hai ®ång ph©n cña nhau.

3. ChØ cã oxit cña phi kim míi lµ oxit axit.

4. Hai nguyªn tö cã sè ®iÖn tÝch h¹t nh©n Z b»ng nhau cã thÓ cã sè

khèi A kh¸c nhau.

5. Hai nguyªn tö cã sè ®iÖn tÝch h¹t nh©n Z kh¸c nhau cã thÓ cã sè

khèi A b»ng nhau.

H·y gi¶i thÝch ý kiÕn cña em. (§HNg-th¬ng-99)

§2-§é ©m ®iÖn-Liªn kÕt ho¸ häc

1-a. ThÕ nµo lµ liªn kÕt ion, liªn kÕt céng ho¸ trÞ? Liªn kÕt cho nhËn

thuéc lo¹i liªn kÕt nµo? Cho vÝ dô minh ho¹.

b. Nªu b¶n chÊt liªn kÕt gi÷a c¸c nguyªn tö trong ph©n tö c¸c chÊt sau:

NH3, NH4NO3, Al2(SO4)3. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña chóng.

(§H Th¸i Nguyªn-2000-tr322®Ò sè 2)

2-Liªn kÕt “cho- nhËn” lµ g×? H·y so s¸nh c¸c lo¹i liªn kÕt sau ®©y:

a. Liªn kÕt “cho -nhËn” vµ liªn kÕt céng ho¸ trÞ.

b. Liªn kÕt céng ho¸ trÞ vµ liªn kÕt kim lo¹i. (§HAn ninh-97-tr48)

3-So s¸nh sù gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a liªn kÕt ion vµ liªn kÕt

céng ho¸ trÞ, cho vÝ dô minh ho¹. (§H Th¸i Nguyªn-98-tr95)

4-Liªn kÕt trong tinh thÓ kim lo¹i gièng nhau vµ kh¸c nhau víi liªn kÕt

ion vµ víi liªn kÕt céng ho¸ trÞ ë chç nµo? (§HNg-th¬ng-99)

5- §é ®iÖn ©m lµ g×? BiÕn thiªn ®é ®iÖn ©m cña c¸c nguyªn tè trong

mét chu k×, trong mét nhãm? Dùa vµo ®é ®iÖn ©m ngêi ta ph©n lo¹i liªn kÕt

nh thÕ nµo? (§HY Hµ Néi-98-tr191)

6-a. Trong nguyªn tö, nh÷ng electron nµo lµ electron ho¸ trÞ?

b. T¹i sao Ca chØ cã mét tr¹ng th¸i ho¸ trÞ lµ ho¸ trÞ 2 cßn Fe l¹i cã

nhiÒu tr¹ng th¸i ho¸ trÞ? (§HNg-th¬ng-PhÝa Nam-98)

7-a. Ph¶n øng ho¸ häc lµ g×?

b. Ph¬ng tr×nh ho¸ häc lµ g×? H·y nªu ý nghÜa cña ph¬ng tr×nh ho¸

häc. (§HNg-th¬ng-97-tr59)

8-a. Nguyªn tö lµ g×? Ph©n tö lµ g×? Ph©n tö cña ®¬n chÊt vµ hîp chÊt

kh¸c nhau ë chç nµo?

b. H·y nªu ý nghÜa cña c«ng thøc ho¸ häc.

12

c. Ph©n biÖt c¸c kh¸i niÖm: Ho¸ trÞ, electron ho¸ trÞ, ®iÖn ho¸ trÞ, céng

ho¸ trÞ. (§HNg-th¬ng-97-tr67)

§3-Ph¶n øng oxi ho¸ - khö

C©n b»ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng oxi ho¸ - khö:

§Þnh nghÜa-C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n.

1-ThÕ nµo lµ ph¶n øng oxi ho¸-khö? H·y ph©n biÖt c¸c kh¸i niÖm chÊt

khö, chÊt oxi ho¸, qu¸ tr×nh khö vµ qu¸ tr×nh oxi ho¸. Cho vÝ dô.

(§HYTh¸i B×nh-98-A ninh-CB99-C«ng ®oµn-99-ThNguyªn-2000-tr323)

2- a. Sè oxi ho¸ cña mét nguyªn tè ho¸ häc lµ g×?

b. Nªu qui t¾c x¸c ®Þnh sè oxi ho¸.(§HNg-th¬ng-97-tr67)

3- Ph©n biÖt ph¶n øng tù oxi ho¸ khö vµ oxi ho¸ khö néi ph©n tö. Cho

vÝ dô minh ho¹. (§HSPTPHCM-2001-tr73)

4-Ph©n biÖt ph¶n øng trao ®æi ion vµ ph¶n øng oxi ho¸- khö.

Ph¶n øng trao ®æi ion vµ ph¶n øng oxy ho¸ - khö x¶y ra theo chiÒu nµo?

Cho c¸c thÝ dô ®Ó minh ho¹. (§HDLNN Tinhäc-99)

5-Ph¶n øng nhiÖt ph©n lµ g×? Ph¶n øng nhiÖt ph©n cã ph¶i lu«n lu«n lµ

ph¶n øng oxi ho¸ khö kh«ng? ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng nhiÖt ph©n c¸c

chÊt: NaNO3; (NH4)2CO3; KClO3; KMnO4; AgNO3. (§HY Th¸i B×nh￾99)

6-Ph¶n øng ho¸ hîp vµ ph¶n øng ph©n tÝch cã ph¶i lµ ph¶n øng oxi ho¸

khö kh«ng? Cho vÝ dô minh ho¹ vµ gi¶i thÝch. (§H Th¸iNguyªn-2000)

7- ViÕt hai ph¬ng tr×nh ph¶n øng chøng minh muèi nitrat ®ãng vai trß

oxi ho¸ trong m«i trêng axit vµ m«i trêng baz¬. (§HSPtpHCM-2001)

8-LÊy 3 ph¶n øng ®Ó minh ho¹ r»ng trong ph¶n øng oxi ho¸- khö, c¸c

axit cã thÓ ®ãng vai trß chÊt oxi ho¸, chÊt khö, hoÆc chØ lµ m«i trêng kh«ng

tham gia cho nhËn electron. (§N½ng98-HuÕ-2001tr135)

9- Cho biÕt vai trß cña nguyªn tö kim lo¹i vµ ion kim lo¹i trong ph¶n

øng oxi ho¸-khö. Cho vÝ dô minh ho¹.

(§HCth¬-98tr86-§HThNguyªn-2000-tr323®Ò-2-HuÕ2001-135)

10-H·y nªu tÝnh chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña ion kim lo¹i Mn+

.

(§H Ngth¬ng-PhÝa B¾c-98)

11-C¸c chÊt vµ ion sau ®©y: Mg2+, Ca, Br2 vµ S2−

cã thÓ ®ãng vai trß

chÊt khö hay chÊt oxi ho¸ ? Cho vÝ dô minh ho¹. (§H§L¹t-99)

12-C¸c chÊt vµ ion sau ®©y ®ãng vai trß g× (chÊt oxi ho¸ hay chÊt khö)

trong c¸c ph¶n øng oxi ho¸ khö x¶y ra trong dung dÞch:

13

Al, Fe2+, Ag+

, Cl−

, SO3

2−

. Cho vÝ dô. (§HXD-2000-tr251)

13-Gi¶i thÝch vµ chøng minh b»ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng c¸c kÕt luËn

sau:

a. Fe3+ chØ thÓ hiÖn tÝnh oxi ho¸.

b. NH3 chØ thÓ hiÖn tÝnh khö.

c. SO2 võa thÓ hiÖn tÝnh oxi ho¸ võa thÓ hiÖn tÝnh khö. (§HV2001tr82)

14-Trong c¸c chÊt sau, chÊt nµo cã thÓ lµ chÊt oxi ho¸ hay chÊt khö:

NH3, FeO, Fe2O3, SO2. Trong mçi trêng hîp cho mét vÝ dô minh ho¹.

(§HXD-2001tr179)

15- 1. X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ cña c¸c nguyªn tè trong c¸c chÊt sau:

H2S, NO2, N2O, CuSO4, Fe2(SO4)3, MnCl2, CuO, CO2, Cu(NO3)2,

KMnO4, FeCl2, Cr2(SO4)3, K2SO3, KHSO4, MnSO4, Al(NO3)3, Fe(NO3)3,

NxOy, FeCl3, Al2O3, H3AsO4, FeSO4, H2SO4, KCl, N2On, K2CrO4,

,Mg(NO3)2.

2. X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ cña c¸c nguyªn tè trong c¸c ion sau:

2 3- 2- 2 2 2

3 4 4 3 3 2 2 3 4 3

2

2 4 3 4

a. NO , SO , PO , SO , SiO ,AlO ,ZnO ,CO ,NH ,ClO ,

ClO ,NO ,HSO ,HCO ,HPO

− − − − − − + −

− − − − −

b. 2 2- MnO ,HS ,BrO ,NH , H PO , Cr O , CrO 4 3 2 2 4 2 7 4

− − − − − −

16. 1. ViÕt c¸c s¬ ®å sau:

a. Fe0

→ Fe2+

b. Fe0

→

Fe3+

c. N

-3

→ N+2

d. S

-2

→ S0

e. Na →

Na+1

f. Mg → Mg+2

g. O2 → O2-

h. Cl2 → Cl￾i.N2

0

→ N+2

j. S

+6

→ S+4

k. S

+4

→ S0

l. S

+6

→S

-2

m. F2 → F￾n. Fe+2y/x→ Fe+3

o. N

+5 → N+2y/x

p. M0 → M+n

q. M0 → M+2y/x

r.N

-3 → N2

o

s.H2 → H+1

t.Br2 → Br+1

u. I2 → I+3

2. Hoµn thµnh c¸c b¸n ph¶n øng oxi ho¸ - khö sau:

a. H

+

+ SO4

2- → SO2 + H2O

b. H

+

+ SO4

2- → S + H2O

c. H

+

+ SO4

2- → H2S + H2O

d. H

+

+ NO3

- → NO + H2O

e. H

+

+ NO3

- → NO2+ H2O

f. H

+

+ NO3

- → N2O + H2O

j. H2O → H2 + OH￾k. H2O → O2 + H+

l. MnO4

-

+ H+ → Mn2+ + H2O

m. MnO4

-

+ H+ → MnO2 + H2O

n. HClO + H+ → Cl2 + H2O

o. MnO2 + H+ → Mn2O3 + H2O

14