Apec và ý tưởng thành lập khu vực mậu dịch tự do châu á - Thái Bình Dương

Nghien ciiu Quoc te so 2(81), 6/2010:23-48.

APEC VA Y TU^ONG THAN H LAP KHU VU^C

MAU DICH Tir DO CHAU A - THAI BINH DlTONG

>! u , : . PhamQuocTru*

De xuat bai Hoi dong Tu vdn kinh doanh, y tuang ve Khu

vuc Mau dich tu do chau A - Thdi Binh Duang (FTAAP) dd ddn

ddn duac APEC chap nhan nhu lit mot su lua chon trong tudng lai

ddi han vd dang duac nghien euu, thao luan tren nhieu khia canh

cu the, dac biet la cdc tdc dong ciia no vd ede each thirc co the bien

sdng kien nay thdnh hien thue. Moi quan tdm sau rong eiia APEC

doi vai tuang lai ciia chinh minh duac danh dau bdng ed su thong

nhat lan su chia re ve lai ich vd quan diem trong qua trinh thao

ludn ve FTAAP. ., . , .

Trong bdi canh phat trien manh ciia xu the toan cau hda, khu vyc

hda hai thap ky qua ke tir khi ket thiic chien tranh Lanh, hang loat cac

thda thuan khu vyc mau dich ty do (FTA) da ra ddi tren khap the gidi.

Theo thdng ke cua Td chiic Thuang mai the gidi (WTO), cho den thang

2/2010 da cd khoang 462 thda thuan ve mau dich khu vyc va song

phuong (RTA/FTA) dugc thdng bao cho GATT/WTO. Trong sd nay,

204 thda thuan da cd hieujyc. WTO ciing dy bao, den cudi nam 2010 se

cd khoane 400 FTA di vao thuc hien.'^'^

* TS., Vien Nghien ciru Chi6n luac Ngo^i giao.

" Tai lieu cua Ban Thu ky WTO cong bo tren website www.wto.org ngay 25/5/2010.

6/2010 23

Chau A - Thdi Binh Duang

Khu vyc chau A - Thai Binh Duong trd thanh mdt tam diem ciia sy

bimg phat cac sang kien ve khu vyc mau dich ty do. Chi rieng tir nam

1999 den nam 2006, cd 30 hiep dinh FTA dugc ky ket giira cac nudc

trong khu vyc va khoang 20 hiep dinh FTA dang dugc dam phan. Ben

canh dd, nhieu sang kien FTA khac cung da dugc neu ra va hien dang

trong qua trinh nghien ciiru, thao luan. Trong sd cac sang kien nhu vay,

dang luu y la y tudng thanh lap mdt khu vyc mau dich ty do bao quat ca

khu vyc chau A - Thai Binh Duong (FTAAP).

I. Qua trinh hinh thanh va phat trien y tirong FTAAP trong

APEC

Tai Hdi nghi cap cao APEC lan thii 12 nam 2004 d Chi-le, trong

bao cao ve tinh hinh kinh te khu vyc trinh cac nha lanh dao APEC, Hdi

ddng tu van kinh doanh APEC (ABAC) da kien nghi APEC nghien ciiu

kha nang xay dyng Khu vyc mau dich ty do chau A - Thai Binh Duong

(FTAAP). Y tudng nay dugc dua ra trong bdi canh cdng ddng doanh

nghiep APEC that vpng trudc sy be tac cua vdng Dam phan Dd-ha va sy

ra ddi cua hang loat hiep dinh mau dich ty do giira hai hoac mdt sd thanh

vien APEC gay tac ddng bat lgi cho ca hdi kinh doanh ciia nhieu doanh

nghiep trong khu vyc. Tuy nhien, trong hai nam dau (2004, 2005), kien

nghi cua ABAC khdng gianh dugc sy quan tam cua cac nha lanh dao

APEC.

Nam 2006, trudc sy gia tang dang ke cua cac hiep dinh khu vyc

mau dich ty do tren the gidi va trong khu vyc chau A - Thai Binh

Duong,^'' ABAC mdt lan nira neu lai kien nghi xem xet viec hinh thanh

"" Den cuoi nam 2006, trong khu vuc chau A - Thai Binh Duong co 35 hiep dinh FTA

da CO hieu luc va 40 thoa thuan FTA khac dang dam phan.

24 6/2010