“ Giải pháp kinh tế nhằm hình thành và phát triển vùng nguyên liệu phục vụ CNCB thịt lợn ở Hải

Lêi më ®Çu

1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi

Cïng víi l¬ng thùc th× thùc phÈm trong ®ã thÞt lîn lµ lo¹i thùc phÈm ®ang ®îc

sö dông nhiÒu trong c¬ cÊu b÷a ¨n cña nhiÒu níc. Khi x· héi cµng ph¸t triÓn th× nhu

cÇu vÒ chÊt dinh dìng trong thùc phÈm còng t¨nglªn. Tõ ®ã t¸c ®éng lµm ch¨n nu«i

vµ chÕ biÕn thÞt lîn t¨ng nhanh.

Theo sè liÖu cña côc n«ng nghiÖp, trong 10 n¨m tæng s¶n lîng thÞt h¬i t¨ng

b×nh qu©n 6%/ n¨m, riªng thÞt lîn h¬i t¨ng 6,75%/n¨m. Tuy nhiªn tèc ®é t¨ng hµng

n¨m cña ngµnh ch¨n nu«i nãi chung vµ ch¨n nu«i lîn nãi riªng vÉn cha t¬ng xøng

víi tiÒm n¨ng cña nã.

Ch¨n nu«i lîn lµ ngµnh mang tÝnh chÊt truyÒn thèng ë ViÖt Nam. Nã ph¸t

triÓn ë kh¾p c¸c vïng miÒn vµ thêng g¾n víi kinh tÕ hé gia ®×nh nh»m cung c¸p thÞt

cho nhu cÇu tiªu dïng. Víi sù thay ®æi trong nhu cÇu tiªu dïng c¸c s¶n phÈm tõ thÞt

lîn vÒ chÊt lîng, chñng lo¹i, mÉu m· ®ßi hái c«ng nghÖ chÕ biÕn ph¸t triÓn víi tèc ®é

t¬ng xøng. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc t, ViÖt Nam ®ang cã nh÷ng lîi thÕ

riªng. Cïng víi thÞ trêng trong níc, thÞ trêng níc ngoµi ®ang réng më lµ ®iÒu kiÖn

thóc ®Èy ch¨n nu«i lîn phôc vô xuÊt khÈu ph¸t triÓn. Víi c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t

triÓn cã xu híng ®Çu t vµo c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao, thu lîi nhuËn nhiÒu th× ngµnh

ch¨n nu«i thêng “lÐp vÕ”, lµ thÞ trêng réng lín khi s¶n phÈm thÞt lîn cña ta ®¸p øng

®îc yªu cÇu vÒ chÊt lîng vµ gi¸ c¶.

Theo nhËn xÐt cña Ng©n hµng thÕ giíi n¨m 1999: trong sè c¸c s¶n phÈm cã

kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ViÖt Nam trong 6 níc ASEAN th× chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n c¸c

s¶n phÈm tõ thÞt ®øng thø 2…

ViÖc ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn chuyÓn tõ tËn dông sang ch¨n nu«i tËp trung,

c«ng nghiÖp g¾n liÒn víi CNCB phôc vô tiªu dïng vµ xuÊt khÈu trë thµnh môc tiªu

cña qu¸ tr×nh CNH - H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n. ViÖc thay ®æi tËp qu¸n ch¨n nu«i

còng nh tiªu dïng s¶n phÈm thÞt lîn ®ang diÔn ra cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh

tÕ, sù t¨ng lªn cña møc sèng. C¸c c«ng ty chÕ biÕn thùc phÈm dêng nh ho¹t ®éng cha

t¬ng xøng víi kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn liÖu cña ngµnh ch¨n nu«i, nªn cha ®¸p øng

®îc nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu. V× vËy ph¸t triÓn CNCB thùc phÈm lµ vÊn ®Ò ®Æt

ra hiÖn nay. Muèn vËy tríc hÕt chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò nguån nguyªn

liÖu nh»m cung cÊp mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi, ®¶m b¶o yªu cÇu cña chÕ biÕn.

H¶i Phßng lµ mét thµnh phè lín cã c¶ng biÓn tËp trung c¸c trung t©m c«ng

nghiÖp vµ dÞch vô. Nhu cÇu tiªu dïng thùc phÈm lµ rÊt lín ®Æc biÖt lµ thÞt lîn. Ngµnh

ch¨n nu«i cña thµnh phè ®îc ®¸nh gi¸ lµ kh¸ ph¸t triÓn trong §BSH vµ ®èi víi c¶ n￾íc. Cïng víi ®ã lµ c¸c nhµ m¸y giÕt mæ vµ chÕ biÕn thùc phÈm víi d©y chuyÒn hiÖn

®¹i ®· vµ ®ang cè g¾ng ®¹t c¸c tiªu chuÈn vÖ sinh thùc phÈm cña céng ®ång ch©u ¢u

vµ Mü. N¨ng lùc chÕ biÕn lµ rÊt lín vµ cßn cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn h¬n n÷a. Tuy nhiªn

trong tõng thêi ®iÓm viÖc thu mua lîn phôc vô cho chÕ biÕn cßn cha æn ®Þnh g©y ¶nh

hëng lín ®Õn ®êi sèng cña ngêi ch¨n nu«i còng nh g©y thiÖt h¹i cho c¸c doanh

nghiÖp. MÆt kh¸c thµnh phè còng ®· x¸c ®Þnh lîn lµ vËt nu«i mòi nhän, ph¸t triÓn

ch¨n nu«i phôc vô CNCB vµ xuÊt khÈu lµ träng ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong

giai ®o¹n tíi. ViÖc ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn cÇn híng vµo quy m« lín, ch¨n nu«i c«ng

nghiÖp. §©y lµ lÜnh vùc cÇn cã tÝnh khoa häc vµ tÝnh tæ chøc cao.

Tríc thùc tr¹ng ch¨n nu«i lîn cña H¶i Phßng vµ híng ph¸t triÓn chung cña

toµn ngµnh trong giai ®o¹n tíi, em lùa chän ®Ò tµi: “ Gi¶i ph¸p kinh tÕ nh»m h×nh

thµnh vµ ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu phôc vô CNCB thÞt lîn ë H¶i Phßng“.

2. Môc ®Ých nghiªn cøu

Kh¸i qu¸t c¬ së lý luËn vµ ph¸t triÓn vïng ch¨n nu«i lîn nguyªn liÖu cho

CNCB thÞt lîn.

Nghiªn cøu hiÖn tr¹ng ch¨n nu«i lîn ë H¶i Phßng, xu híng ph¸t triÓn trong

ch¨n nu«i lîn,t×nh h×nh cung cÊp c¸c dÞch vô cã liªn quan ®Õn ®Õn ch¨n nu«i nh

gièng, thó y, thøc ¨n gia sóc… c¸c yÕu tè vÒ nguån lùc nh vèn, khuyÕn n«ng…. T×nh

h×nh tiªu thô cña vïng nguyªn liÖu. §¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc còng nh nh÷ng

khã kh¨n mµ ch¨n nu«i lîn cña thµnh phè. Nh÷ng nguyªn nh©n cña khã kh¨n ®ã.

§Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu cho

CNCB ë H¶i Phßng.

3. §èi tîng ph¹m vi nghiªn cøu

Ph¹m vi nghiªn cøu lµ c¸c huyÖn , quËn vµ thÞ x· trªn ®Þa bµn thµnh phè H¶i

Phßng.

§èi tîng nghiªn cøu lµ t×nh h×nh ch¨n nu«i lîn vµ c¸c yÕu tè vµ tæ chøc còng

nh kü thuËt.

4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu

Thu thËp sè liÖu, th«ng tin vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn trªn ®Þa bµn

thµnh phè.

C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, trung b×nh trong thèng kª.

5. Néi dung cña ®Ò tµi bao gåm 3 phÇn:

Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vµ thùc tiÒn vÒ ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu phôc vô

CNCB thÞt lîn.

Ch¬ng II: Thùc tr¹ng vïng nguyªn liÖu phôc vô cho CNCB thÞt lîn ë H¶i

Phßng.

Ch¬ng III: Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p nh»m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn vïng

nguyªn liÖu cho CNCB thÞt lîn ë H¶i Phßng.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n PGS. TS. Vò §×nh Th¾ng cïng c¸c c« chó phßng

kÕ ho¹ch - tæng hîp Së N«ng nghiÖp - ptnt H¶i Phßng ®· híng dÉn em hoµn thµnh ®Ò

tµi nµy.

Do thêi gian nghiªn cøu cã h¹n vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn trong bµi

viÕt cßn nhiÒu thiÕu sãt. Em mong ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi

viÕt hoµn thiÖn h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.

Hµ Néi, ngµy th¸ng n¨m 2005

Sinh viªn thùc hiÖn

Vò ThÞ Giang

Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ ph¸t triÓn vïng

nguyªn liÖu cho CNCB thÞt lîn

I. Sù cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng vïng nguyªn liÖu cho CNCB thÞt

lîn

1. Vai trß cña ch¨n nu«i lîn

Ch¨n nu«i lµ mét trong hai ngµnh chÝnh cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Ch¨n nu«i

lîn lµ ngµnh ch¨n nu«i lÊy thÞt chñ yÕu cña níc ta.

1.1. §Æc ®iÓm cña ch¨n nu«i lîn

- Thêi gian ch¨n th¶ ng¾n, søc t¨ng trëng nhanh vµ chu kú t¸i s¶n xuÊt ng¾ng.

TÝnh b×nh qu©n mét løa lîn n¸i trong mét n¨m cã thÓ ®Î trung b×nh 2,5 - 3 løa,

mçi løa ®Î tõ 8 - 12 con vµ cã thÓ t¹o ra mét khèi lîng thÞt h¬i t¨ng träng tõ 800 -

1000 kg ®èi víi gièng lîn néi vµ tíi 2000 kg ®èi víi lîn lai ngo¹i. Møc s¶n xuÊt vµ

t¨ng träng cao tõ 5 - 7 lÇn so víi ch¨n nu«i bß trong cïng ®iÒu kiÖn nu«i dìng. H¬n

n÷a tû träng thÞt sau giÕt mæ so víi träng lîng thÞt h¬i t¬ng ®èi cao, cã thÓ ®¹t tíi 70

- 72%, trong khi ®ã thÞt bß chØ ®¹t tõ 40 - 45%.

- Lîn lµ lo¹i vËt nu«i tiªu tèn Ýt thøc ¨n so víi tû lÖ thÓ träng vµ thøc ¨n cã thÓ

tËn dông ®îc tõ nhiÒu nguån phÕ phô phÈm trång trät, c«ng nghiÖp thùc phÈm vµ phô

phÈm sinh ho¹t. ChÝnh v× vËy trong ®iÒu kiÖn nguån thøc ¨n cã Ýt, kh«ng æn ®Þnh vÉn

cã thÓ ph¸t triÓn ®îc ch¨n nu«i ph©n t¸n theo quy m« tõng hé gia ®×nh. XuÊt ph¸t tõ

quan ®iÓm nµy cã hai h×nh thøc ch¨n nu«i lîn chñ yÕu hiÖn nay: ch¨n nu«i th©m

canh vµ ch¨n nu«i qu¶ng canh.

+ Ch¨n nu«i qu¶ng canh, tËn dung: lµ h×nh thøc ch¨n nu«i tån t¹i ë quy m« hé

gia ®×nh dùa trªn c¬ s¬e tËn dông c¸cnguån thøc ¨n cã s½n trong tù nhiªn, trong sinh

ho¹t; kÕt hîp víi lao ®éng nhµn rçi. Ph¬ng thøc nµy thêng yªu cÇu møc ®Çu t thÊp,

kh«ng ®ßi hái cao vÒ kü thuËt song n¨ng suÊt thÊp, hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng cao. NÕu

tÝnh c¶ c«ng lao ®éng ®«i khi ngêi ch¨n nu«i bÞ lç vèn hoÆc chØ hoµ vèn coi ®©y nh

h×nh thøc tiÕt kiÖm. Trong ch¨n nu«i ngêi ta thêng dïng c¸c gièng lîn ®Þa ph¬ng lµ

chÝnh v× nã cã c¸c ®Æc tÝnh: t¹p ¨n, dÔ thÝch nghi víi m«i trêng sèng song l¹i cã n¨ng

suÊt thÊp, tû lÖ t¨ng träng kh«ng cao, tû lÖ n¹c thÊp.

+ Ch¨n nu«i th©m canh: lµ h×nh thøc ch¨n nu«i tËp trung quy m« lín, theo ph-

¬ng thøc c«ng nghiÖp. Ph¬ng ch©m c¬ b¶n lµ t¨ng tèi ®a kh¶ n¨ng tiÕp nhËn thøc ¨n,

gi¶m tèi thiÓu qu¸ tr×nh vËn ®éng ®Ó tiÕt kiÖm hao phÝ n¨ng lîng nh»m rót ng¾n thêi

gian tÝch luü n¨ng lîng, t¨ng khèi lîng vµ n¨ng suÊt s¶n phÈm. Quy m« chuång tr¹i

phô thuéc vµo sè ®Çu con vµ tõng lo¹i lîn nu«i dìng. C¸ch thc chuång tr¹i ®îc bè trÝ

phï hîp víi c¸ch cho ¨n vµ ch¨m sãc vËt nu«i. Thøc ¨n ®îc chÕ biÕn s½n lµ thøc ¨n

hçn hîp ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ thµnh phÇn dinh dìng, chÊt kÝch tè t¨ng trëng ®Ó vËt

nu«i cã n¨ng suÊt cao nhÊt víi chu kú nu«i ng¾n nhÊt hoÆc ®¸p øng tiªu chuÈn lµ

nguyªn liÖu cho CNCB vµ xuÊt khÈu. Ph¬ng thøc nµy ®ßi hái ®Çu t th©m canh cao,

kh«ng phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn cña tù nhiªn nªn n¨ng suÊt cao vµ æn ®Þnh. §©y lµ

ph¬ng thøc ®ang ph¸t triÓn võa ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao võa ®¸p øng ®îc yªu cÇu

cña CNCB.

* VÊn ®Ò ®Æt ra trong qu¸ tr×nh ®Çu t cho ch¨n nu«i lîn lµ:

+ Mét lµ: bªn c¹nh viÖc ®Çu t c¬ b¶n cho ®µn vËt nu«i ph¶i ®ång thêi tÝnh to¸n

phÇn ®Çu t thêng xuyªn vÒ thøc ¨n ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn ®µn vËt nu«i nµy. NÕu c¬

cÊu ®Çu t gi÷a hai phÇn trªn kh«ng c©n ®èi th× tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn d thõa hoÆc l·ng phÝ

hoÆc sÏ lµm chËm sù ph¸t triÓn, thËm chÝ ph¸ huû c¶ ®µn lîn.

+ Hai lµ: ph¶i ®¸nh gi¸ chu kú s¶n xuÊt vµ ®Çu t cho ch¨n nu«i mét c¸ch hîp

lý trªn c¬ së tÝnh to¸n c©n ®èi gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm t¹o ra, gi÷a chi phÝ

®Çu t x©y dùng c¬ b¶n vµ gi¸ trÞ ®µo th¶i ®Ó lùa chän thêi ®iÓm ®µo th¶i, lùa chän ph-

¬ng thøc ®Çu t míi hay duy tr× t¸i t¹o phôc håi.

1.2. Vai trß cña ch¨n nu«i

- Lµm thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n theo híng hµng ho¸,

khai th¸c ®îc lîi thÕ cña tõng vïng vµ c¶ níc. ViÖc ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn cho phÐp

tËn dông ®îc c¸c s¶n phÈm cña trång trät vµ t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy trång trät. Ch¨n

nu«i cã xu híng chuyÓn tõ tËn dông sang ch¨n nu«i c«ng nghiÖp phôc vô CNCB vµ

xuÊt khÈu, cho phÐp ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ kh¸c xung quanh viÖc ch¨n nu«i. H¬n

thÕ n÷a c¬ cÊu ngµnh nghÒ ë c¸c vïng nµy sÏ ®a d¹ng h¬n c¸c vïng thuÇn n«ng.

- Ch¨n nu«i lîn ph¸t triÓn, t¹o vïng nguyªn liÖu phôc vô cho CNCB thùc

phÈm vµ dîc liÖu. §ång thêi t¹o gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cao h¬n khi xuÊt khÈu. Nã më ra thÞ

trêng rÊt lín, võa thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o hé võa khuyÕn khÝch sö dông thiÕt bÞ trong

níc t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nghiÖp c¬ khÝ ph¸t triÓn.

- Ch¨n nu«i lîn tËn dông lao ®éng nhµn, khai th¸c nguån lao ®éng dåi dµo ë

n«ng th«n võa t¨ng lîng lao ®éng thÆng d ®ãng gãp cho x· héi; võa t¹o ®iÒu kiÖn cho

chÝnh lùc lîng lao ®éng tù tÝch luü vµ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc ph¸t triÓn

ch¨n nu«i ®Æc biÖt lµ ch¨n nu«i c«ng nghiÖp gãp phÇn gi¶m nhÑ søc Ðp ®èi víi thµnh

thÞ do lµm gi¶m sù di chuyÓn lao ®éng kh«ng cã viÖc lµm tõ n«ng th«n vµo thµnh thÞ.

- Ch¨n nu«i lîn gãp phÇn x©y dùng vµ më réng hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ë

n«ng th«n, gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ë n«ng th«n. Th«ng qua viÖc x©y

dùng kÕt vµ më réng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng t¬ng øng. Tríc hÕt lµ hÖ thèng giao

th«ng liªn x·, liªn huyÖn. ViÖc ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu lµm thay ®æi kÕt cÊu h¹

tÇng vËt chÊt vµ x· héi ®îc c¶i thiÖn, qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ®îc ®Èy m¹nh, kh¾c phôc

t×nh tr¹ng kh¸c biÖt gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n. Bëi v× g¾n víi vïng nguyªn liÖu lµ

hÖ thèng nhµ m¸y chÕ biÕn vµ c¸c dÞch vô kh¸c ®i kÌm theo.

- Ph¸t triÓn ch¨n nu«i sÏ phô thuéc vµo mét sè c¸c ngµnh kinh tÕ cã qui m«

lín nh chÕ biÕn vµ thøc ¨n c«ng nghiÖp, ®iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho sù phèi hîp tèt

h¬n gi÷a khu vùc s¶n xuÊt hµng ho¸ quy m« lín víi c¸c hé s¶n xuÊt nhá, ®iÒu nµy cã

thÓ dÉn tíi biÕn ®æi lín tíi thu nhËp d©n c n«ng th«n.

Tãm l¹i ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi sù ph¸t triÓn n«ng

nghiÖp, n«ng th«n trong qu¸ tr×nh CNH- H§H. Ch¨n nu«i lîn ®ang dÇn trë thµnh

ngµnh ch¨n nu«i chÝnh, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao vµ lµ thÕ m¹nh cña tõng ®Þa ph-

¬ng. Víi xu híng ph¸t triÓn cña ch¨n nu«i lµ nguyªn liÖu cho CNCB thùc phÈm ®ang

®îc phæ biÕn ë c¸c ®Þa ph¬ng.

1.3. §Æc ®iÓm cña ch¨n nu«i ë ViÖt Nam

- §Æc ®iÓm næi bËt nhÊt cña ch¨n nu«i lîn ë ViÖt Nam lµ quy m« ch¨n nu«i

cßn rÊt nhá, chñ yÕu lµ nu«i tËn dông, ch¨n nu«i c«ng nghiÖp mÆc dï ®ang cã xu thÕ

ph¸t triÓn m¹nh, nhng cßn chiÕm tû träng rÊt thÊp. Theo ®iÒu tra cña ViÖn ch¨n nu«i

quèc gia n¨m 1997, tû lÖ hé ch¨n nu«i lîn víi quy m« tõ 1-2 con chiÕm trªn 80% sè

hé ch¨n nu«i toµn quèc. Tû lÖ nµy tËp trung nhiÒu ë miÒn nói phÝa B¾c, B¾c Trung Bé

vµ T©y Nguyªn. Trong khi ®ã, sè hé ch¨n nu«i lîn tõ 10 con trë lªn chØ chiÕm 2%

tËp trung nhiÒu ë §«ng Nam Bé. HiÖn nay quy m« ph¸t triÓn ch¨n nu«i cña c¸c hé ®·

lín h¬n nhng còng cho thÊy quy m« ch¨n nu«i cña c¸c hé ë ViÖt Nam vÉn rÊt nhá,

tÝnh chuyªn m«n ho¸ cha cao. HÇu hÕt c¸c hé ch¨n nu«i ®Òu tham gia c¸c ho¹t ®éng

s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kh¸c, chñ yÕu lµ trång trät.

B¶ng 1 . Quy m« ch¨n nu«i lîn ë ViÖt Nam theo vïng n¨m 1997(%)

Quy m« C¶ n￾íc

MNTD

phÝa B¾c

§BSH B¾c

Trung Bé

Nam

Trung Bé

T©y

Nguyªn

§«ng

Nam Bé

§BSCL

1-2 con 82,4 88,9 79,8 85,8 78,3 84,0 72,6 74,0

3-5 con 11,7 10,5 10,5 12,1 14,3 12,1 11,5 11,6

6-10 con 3,9 0,6 6,3 1,7 4,2 3,1 10,2 7,2

11-20 con 1,6 0,0 3,1 0,4 2,2 0,7 3,7 5,5

21-30 con 0,3 0,0 0,4 0,0 0,0 0,1 1,1 1,2

31-40 con 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,5 0,4

>40 con 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,4 0,3

Tæng 100 100 100 100 100 100 100 100

Nguån: Kim Anh, ch¨n nu«i lîn ë miÒn B¾c ViÖt Nam, 2000.

- Ch¨n nu«i lîn ë ViÖt nam sö dông lao ®éng gia ®×nh lµ chñ yÕu: Do quy m«

s¶n xuÊt cha lín, ch¨n nu«i c«ng nghiÖp cßn ë møc ®é thÊp nªn hÇu hÕt c¸c hé gia

®×nh vµ trang tr¹i ch¨n nu«i sö dông lao ®éng gia ®×nh lµ chñ yÕu. Theo ®iÒu tra cña

IFPRI – Bé NN & PTNT, cã tíi trªn 92% hé chØ sö dông lao ®éng gia ®×nh cho ho¹t

®éng ch¨n nu«i lîn. C¸c hé ch¨n nu«i lîn quy m« lín th× tû lÖ nµy thÊp h¬n, chiÕm

kho¶ng 66%.

- Møc ®é phæ biÕn gièng lîn ngo¹i vÉn cßn thÊp. Theo ®iÒu tra cña Viªn

Nghiªn cøu ChÝnh s¸ch, L¬ng thùc quèc tÕ ( IFPRI ) vµ Bé NN & PTNT n¨m 1999,

cã kho¶ng 75% hé s¶n xuÊt lîn nu«i lîn lai hoÆc lîn ngo¹i. Tû lÖ nµy dao ®éng tõ

69% ë c¸c hé s¶n xuÊt quy m« nhá ®Õn 90% ë c¸c hé quy m« lín. Trong khi lîn lai

®· ®îc ®a sè hé n«ng d©n chÊp thuËn, møc ®é phæ biÕn nu«i c¸c gièng lîn ngo¹i vÉn

cßn ë møc ®é rÊt thÊp. ChØ kho¶ng 20% sè hé cã nu«i lîn ngo¹i, trong ®ã cã kho¶ng

18% sè hé nu«i 100% lîn ngo¹i. ViÖc nu«i lîn ngo¹i phô thuéc vµo quy m« s¶n xuÊt

vµ vïng l·nh thæ. ChØ cã 10% sè hé quy m« nhá cã nu«i lîn ngo¹i. Hé nu«i lîn

ngo¹i ë vïng §«ng Nam Bé vµ §B SCL chiÕm tû lÖ kh¸ lín tæng sè hé nu«i lîn

trong vïng, víi 86,5% vµ 70,5%, ë c¸c vïng kh¸c tû lÖ sè hé nu«i lîn ngo¹i chØ ®¹t 3

– 4%.

Trong nh÷ng n¨m qua( 1990 – 2002) sè ®Çu lîn t¨ng b×nh qu©n 5,5%/n¨m.

Trong ®ã ®øng ®Çu vÒ tèc ®é t¨ng trëng lµ 9,44%, kÕ ®ã lµ §BSH víi tèc ®é t¨ng tr-

ëng ®¹t 6,1%, thø ba lµ vïng §«ng B¾c 5,26%. Theo b¸o c¸o cña Tæng côc Thèng

kª, tÝnh ®Õn ngµy 1/10/2002, c¶ níc cã 23,16 triÖu con lîn, t¨ng 1,369 triÖu con so

víi cïng kú n¨m 2001. Cïng víi sù t¨ng lªn vÒ ®Çu con, s¶n lîng thÞt h¬i trong c¸c

n¨m qua còng t¨ng lªn ®¸ng kÓ. N¨m 2002, ViÖt Nam cã kho¶ng 1,65 triÖu tÊn thÞt

lîn h¬i, tèc ®é t¨ng trëng ®¹t 7,2%.

B¶ng 2 : Sè ®Çu lîn cña ViÖt Nam theo vïng, 1990-2002.

Vïng Sè lîn n¨m

2002(1000 con)

T¨ng trëng hµng n¨m (%)

1990-1996 1997-2002 1990-2002

T©y B¾c 1050,9 3,26 6,03 4,64

§«ng B¾c 4917,9 5,08 5,44 5,26

§ång B»ng S«ng Hång 5396,6 5,65 6,5 6,10

B¾c Trung Bé 5369,9 4,61 5,00 4,81

Duyªn H¶i Nam Trung Bé 2028,7 4,12 4,49 4,30

T©y Nguyªn 951,0 6,93 5,22 6,08

§«ng Nam Bé 2103,0 11,83 7,04 9,44

§ång B»ng S«ng Cöu Long 3151,5 6,75 3,71 5,23

C¶ níc 23169,5 5,61 5,39 5,50

Nguån: TÝnh to¸n dùa tªn sè liÖu cña Tæng côc Thèng kª

2. Vai trß cña CNCB thùc phÈm

2.1. Vai trß cña thùc phÈm

§©y lµ lo¹i dinh dìng cao cÊp rÊt cÇn thiÕt cho nhu cÇu cña con ngêi, gÇn 60%

lîng ®¹m vµ 30% n¨ng lîng con ngêi thu ®îc lµ tõ c¸c lo¹i thùc phÈm. V× vËy thùc

phÈm ngµy cµng chiÕm vÞ trÝ quan träng trong c¬ cÊu b÷a ¨n cña d©n c, nhÊt lµ c¸c n￾íc ®ang ph¸t triÓn. HiÖn nay, viÖc cung cÊp ngµy cµng nhiÒu thùc phÈm, ®Æc biÖt lµ

c¸c thùc phÈm cña ngµnh ch¨n nu«i ®ang ®îc coi lµ mét trong c¸c dÊu hiÖu quan

träng biÓu hiÖn sù tiÕn bé trong c¶i thiÖn sinh ho¹t, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n.

ChÝnh v× vËy ®a sè c¸c níc cã nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp lµ nh÷ng níc cã ngµnh ch¨n

nu«i ph¸t triÓn.

Trªn thÕ giíi, s¶n xuÊt thùc phÈm cã xu híng ngµy cµng ph¸t triÓn. Bëi v× nhu

cÇu vÒ thùc phÈm cµng t¨ng vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ ®a d¹ng chñng lo¹i. Víi c¸c níc

®ang ph¸t triÓn, nhu cÇu thùc phÈm ®îc cung cÊp bëi ngµnh ch¨n nu«i ®îc coi träng,