Xu hướng phát triển trong XK hàng thuỷ sản VN

§Ò ¸n m«n häc Trêng ®¹i häc KTQD

PhÇn më ®Çu

Sau h¬n 15 n¨m ®æi míi cho thÊy chiÕn lîc mµ §¶ng vµ Nhµ níc ®Ò ra

lµ hÕt søc ®óng ®¾n. Quan ®iÓm cña chóng ta lµ híng vµo xuÊt khÈu tÝch luü

néi bé cho nÒn kinh tÕ, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng thÕ m¹nh s½n cã ®Ó c«ng

nghiÖp ho¸ -hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Xu thÕ quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ ngµy cµng

trë thµnh mét xu híng quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña mçi quèc

gia.

Trong xu thÕ ph¸t triÓn ®ã, ViÖt nam chóng ta còng ®· tõng bíc gia

nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi noi chung và ®· xuÊt ®i nhiÒu níc víi nhiÒu

mÆt hµng kh¸c nhau nh g¹o, cao su, cµ phª, dÇu má, thuû h¶i s¶n...XuÊt khÈu

thuû s¶n ®îc coi lµ mÆt hµng cã tiÒm n¨ng cña níc ta. HiÖn nay níc ta ®øng

vÞ trÝ thø 17 trªn thÕ giíi vµ vÒ t¬ng lai thuû s¶n xuÊt khÈu cña ta cã kh¶ n¨ng

t¨ng cao h¬n n÷a v× tiÒm n¨ng thuû s¶n cña ta rÊt lín. Do vËy c¸c s¶n phÈm

thñy s¶n cña ViÖt Nam ®· tõng bíc kh¼ng ®Þnh m×nh vµ dÇn cã chç ®øng trªn

thÞ trêng thñy s¶n thÕ giíi. Tuy nhiªn, do mét sè nguyªn nh©n nªn c¸c s¶n

phÈm thñy s¶n cña ViÖt Nam ®ang bÞ c¹nh tranh hÕt søc gay g¾t vµ cã nguy

c¬ mÊt dÇn chç ®øng cña m×nh.

V× vËy em ®· chän ®Ò tµi “Xu híng ph¸t triÓn cña thÞ trêng xuÊt khÈu

s¶n phÈm thñy s¶n ViÖt Nam” ®Ó nghiªn cøu c¸c thÞ trêng thñy s¶n, nh»m

gi÷ v÷ng, ph¸t triÓn vµ më réng thÞ trêng thñy s¶n ViÖt Nam. B ố cục bài

viết của em được chia làm hai phần:

Phần I: Thực trạng xuất khẩu thuỷ sản v th à ị trường xuất khẩu thuỷ

sản của Việt Nam.

Phần II: Xu hướng v gi à ải pháp phát triển thị trường xuất khẩu thuỷ

sản.

Do thêi gian, tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cã h¹n nªn bµi viÕt nay chØ tr×nh

bµy ®îc mét vµi khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o

NguyÔn Thu Lan ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy

1

§Ò ¸n m«n häc Trêng ®¹i häc KTQD

PhÇn I

Thùc tr¹ng xuÊt khÈu thuû s¶n vµ thÞ trêng xuÊt

khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam

1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam trong thêi

gian qua.

1.1. C¸c s¶n phÈm thñy s¶n chñ yÕu

NÕu nh thêi kú 1985-1995, chóng ta ph¶i dùa vµo mét s¶n phÈm chñ

yÕu lµ t«m ®«ng block thì Tõ n¨m 1995 trë ®i, tû lÖ t«m ®«ng gi¶m, c¸c s¶n

phÈm t¨ng nhanh nh c¸ ®«ng l¹nh c¸c lo¹i, mùc vµ b¹ch tuéc ®«ng l¹nh vµ

ph¬i kh«. §Õn nay t«m ®«ng vÉn cßn lµ s¶n phÈm xuÊt khÈu sè mét víi tæng

trÞ gi¸ xuÊt khÈu t¨ng lªn rÊt nhanh tõ 59 triÖu USD n¨m 1985 lªn 775 triÑu

USD n¨m 2001, nhng tû träng ®· gi¶m ®i 34% so víi c¸ch ®©y 15 n¨m. §iÒu

®¸ng chó ý lµ trøoc ®©y c¸c s¶n phÈm c¸ Ýt ®îc chó ý th× gÇn ®©y c¸c s¶n

phÈm c¸ ®«ng l¹nh, c¸ tíi, c¸ phi-lª ®îc chó trong h¬n. HiÖn nay gi¸ trÞ xuÊt

khÈu c¸ ®«ng ®· chiÕm tû träng 20%. N¨m 2001 mùc kh« ®· trë thµnh mét

mÆt hµngêi xuÊt khÈu lín thø 3 ®¹t 144 triÖu USD.

B¶ng 1: XuÊt khÈu thuû s¶n n¨m 2004 theo tõng mÆt hµng

Các mặt hàng năm 2003 năm 2004

Sản lượng Giá trị Sản lượng Giá trị

B¹ch tuéc ®«ng l¹nh 20583.48 35183937 35688.49 71103642

C¸ ®«ng l¹nh 74093.14 221947692 165596.3 464727235

C¸ kh« 12906.8 36844382 14755.54 47916251

C¸ ngõ 14475.71 58592912 20783.76 55054959

Mùc ®«ng l¹nh 21069.73 80707667 26726.62 96517102

Mùc kh« 18109.76 153809866 9793.97 65420451

Ruèc kh« 2743.67 3802902 6927.17 5208457

C¸c mÆt hµng kh¸c 211505,45 1186596396 280271.9 805948097

Tổng số 375490.7 1777485754 560543.8 1611896194

Nguồn : Trung t©m thị trường KHKT v kinh t à ế thuỷ sản-Bộ thuỷ sản

2

§Ò ¸n m«n häc Trêng ®¹i häc KTQD

N¨m 1998 dÕn 1999, c¸c mÆt hµng thuû s¶n gi¸ trÞ gia t¨ng míi chiÕm

17-18% th× nay ®· h¬n 30% trong tæng sè s¶n phÈm xuÊt khÈu. NhiÒu doanh

nghiÖp tû träng nµy chiÕm 50%. §©y lµ kÕt qu¶ cña chñ tr¬ng ®æi míi c«ng

nghÖ chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu vµ t¨ng cêng qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm

theo ch¬ng tr×nh HACCP vµ ISO 9002 cña ngµnh. HiÖn nay ®· cã trªn 60

doanh nghiÖp chÕ biến thuû s¶n xuÊt khÈu ®îc cÊp giÊy chøng nhËn xuÊt

khÈu trùc tiÕp sang EU. NhiÒu mÆt hµng ®· chinh phôc ®îc c¸c thÞ trêng

quan träng nh Mü, NhËt B¶n.

1.2. Mét sè thÞ trêng xuÊt khÈu thuû s¶n chñ yÕu

1.2.1 ThÞ trêng NhËt B¶n.

NhËt B¶n lµ quèc gia cã møc tiªu thô thuû s¶n b×nh qu©n ®Çu ngêi cao

nhÊt thÕ giíi (67kg/ngêi /n¨m). Ngêi NhËt B¶n coi träng nguån cung cÊp

protein tõ t«m c¸, ®Æc biÖt trong n¨m, ngêi NhËt cã tíi hµng tr¨m lÔ héi vµ

mçi lÔ héi hÇu nh cã mét hay vµi mãn ¨n chÕ biÕn tõ thuû s¶n.

Nhng trong lÞch sö ph¸t triÓn l©u dµi cña m×nh, NhËt B¶n ®· sím lµ mét

quèc gia biÓn nªn cã tiÒm n¨ng lín vÒ ®¸nh b¾t vµ nu«i trång thuû s¶n , kim

ng¹ch xuÊt khÈu nh÷ng n¨m gÇn ®©y cña NhËt B¶n trªn díi 3,6 tû USD, riªng

6 th¸ng ®Çu n¨m 2001, xuÊt khÈu ®¹t 128.377 tÊn, trÞ gi¸ 44,9 tû yªn. NhËt

B¶n chñ yÕu xuÊt khÈu mùc, c¸ håi Th¸i B×nh D¬ng sang Trung Quèc víi

khèi lîng rÊt lín, trªn 90% lîng c¸ chuån ®îc xuÊt sang Th¸i Lan lµm

nguyªn liÖu cho h¶i s¶n ®ãng hép.

MÆt hµng thuû s¶n mµ NhËt B¶n nhËp vÒ chñ yÕu lµ t«m, c¸ ngõ, c¸

mùc, l¬n, surimi, cua N¨m 2000, NhËt B¶n nhËp 246.627 tÊn t«m ®«ng …

l¹nh, gi¶m 3% so víi n¨m 1999. C¸c níc xuÊt khÈu t«m sang thi trêng NhËt

chñ yÕu lµ Ên §é, In®«nªxia vµ ViÖt Nam , c¸ ngõ vµng ®«ng l¹nh vµ c¸ ngõ

m¾t to tõ Hµn Quèc vµ §µi Loan, c¸ håi tõ Nauy vµ Chi Lª, l¬n t Trung

Quèc.

Riêng đối với Việt Nam thì sản lượng xuất khẩu vào thị trường Nhật

Bản tương đối cao, năm 2001 đạt 76895,53 tấn, trị giá gần 466 triệu USD,

3