Xây dựng chính sách giá cho sản phẩm nước sạch tại Công ty Cổ phần nước sạch Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

LÊ THỊ THU PHƯƠNG

XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH GIÁ CHO SẢN PHẨM

NƯỚC SẠCH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NƯỚC SẠCH

THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

LÊ THỊ THU PHƯƠNG

XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH GIÁ CHO SẢN PHẨM

NƯỚC SẠCH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NƯỚC SẠCH

THÁI NGUYÊN

Ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số: 8.34.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. TRẦN QUANG HUY

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả xin cam đoan rằng đây là đề tài nghiên cứu của riêng tác giả.

Những số liệu, thông tin, kết quả nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là

trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa được sử dụng để bảo vệ bất cứ một

luận văn nào. Mọi sự giúp đỡ cho việc nghiên cứu, thực hiện luận văn này đều

đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được ghi rõ

nguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019

Tác giả luận văn

Lê Thị Thu Phương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện Đề tài: "Xây dựng chính sách giá cho sản

phẩm nước sạch tại Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên", tác giả đã

nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể.

Tôi xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã

tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, các khoa,

phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đại học Thái

Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn

thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giảng viên hướng

dẫn PGS. TS. Trần Quang Huy.

Tôi xin chân thành cám ơn Ban lãnh đạo, cán bộ các phòng ban chuyên

môn của Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tác

giả trong quá trình cung cấp tài liệu thực hiện luận văn.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác

của các đồng chí tại các địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn các

bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện mọi mặt để tôi hoàn thành

nghiên cứu này.

Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên,

khích lệ và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN................................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN...................................................................................................... i

MỤC LỤC.........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT..................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................. vii

MỞ ĐẦU............................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài...................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn ................................................. 3

5. Kết cấu của đề tài .......................................................................................... 4

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ XÂY DỰNG CHÍNH

SÁCH GIÁ NƯỚC SẠCH ................................................................................. 6

1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của giá và chính sách giá............................. 6

1.1.1. Khái niệm................................................................................................ 6

1.1.2. Đặc điểm của của giá và chính sách giá đối với sản phẩm nước sạch...... 10

1.1.3. Vai trò của chính sách giá đối với chiến lược phát triển của doanh

nghiệp kinh doanh sản phẩm nước sạch ............................................... 12

1.2. Nội dung xây dựng chính sách giá sản phẩm nước sạch ......................... 13

1.2.1. Nguyên tắc xây dựng chính sách giá sản phẩm nước sạch................... 13

1.2.2. Cơ sở xây dựng chính sách giá sản phẩm nước sạch............................ 15

1.2.3. Phương pháp xác định giá bán sản phẩm nước sạch ............................ 19

1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến giá và chính sách giá nước sạch.................. 35

1.3.1. Nhu cầu của người dân và các hoạt động kinh tế xã hội trong đời

sống về sản phẩm nước sạch................................................................. 35

1.3.2. Khả năng cung cấp sản phẩm nước sạch .............................................. 39

1.3.3. Tốc độ phát triển đô thị ......................................................................... 41

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iv

1.3.4. Định hướng, chỉ đạo của nhà nước về sản phẩm nước sạch................. 43

1.4. Kinh nghiệm về xây dựng chính sách giá sản phẩm nước sạch của

địa phương trong nước.......................................................................... 46

1.4.1 Kinh nghiệm về xây dựng chính sách giá sản phẩm nước sạch của

một số đơn vị trên toàn quốc................................................................. 46

1.4.2. Bài học kinh nghiệm ............................................................................. 50

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................. 53

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 53

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 53

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin số liệu ................................................ 53

2.2.2. Phương pháp tổng hợp số liệu............................................................... 55

2.2.3. Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 55

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 56

Chương 3: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH GIÁ CỦA

CÔNG TY CỔ PHẦN NƯỚC SẠCH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN TỪ

SAU CỔ PHẦN HÓA ĐẾN NAY .................................................................... 58

3.1. Đặc điểm đơn vị nghiên cứu .................................................................... 58

3.1.1. Giới thiệu chung về Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên ............ 58

3.1.2. Tôn chỉ kinh doanh của công ty ............................................................ 67

3.1.3. Kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần nước sạch.............. 67

3.2. Thực trạng xây dựng chính sách giá của Công ty cổ phần nước sạch

giai đoạn hiện nay ................................................................................. 76

3.2.1. Các yếu tố cơ bản để xác định giá thành sản phẩm nước sạch của

Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên............................................. 76

3.2.2. Kết quả khảo sát khách hàng về hoạt động cấp nước và chính sách

giá của Công ty..................................................................................... 89

3.2.3. Các yếu tố tác động đến quá trình xây dựng đơn giá sản phẩm

nước sạch của Công ty ........................................................................ 92

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

v

3.3. Những thuận lợi khó khăn trong việc xây dựng chính sách giá ............ 100

3.3.1. Những thuận lợi................................................................................... 100

3.3.2. Những khó khăn.................................................................................. 101

Chương 4: GIẢI PHÁP XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH GIÁ CHO SẢN

PHẨM NƯỚC SẠCH PHÙ HỢP VỚI ĐỊNH HƯỚNG, CHỈ ĐẠO CỦA

NHÀ NƯỚC VÀ PHÙ HỢP VỚI CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN CỦA

DOANH NGHIỆP GIAI ĐOẠN TIẾP THEO............................................... 105

4.1. Phương hướng, mục tiêu phát triển của Công ty cổ phần nước sạch

Thái Nguyên........................................................................................ 105

4.1.1. Về Nguồn nhân lực ............................................................................. 105

4.1.2. Về đầu tư phát triển............................................................................. 106

4.1.3. Kế hoạch sản xuất kinh doanh ............................................................ 108

4.2. Giải pháp xây dựng chính sách giá cho sản phẩm nước sạch phù hợp

với định hướng, chỉ đạo của nhà nước và phù hợp với chiến lược

phát triển của doanh nghiệp giai đoạn tiếp theo ................................. 111

4.2.1. Xây dựng giá nước phù hợp................................................................ 111

4.3. Kiến nghị................................................................................................ 114

KẾT LUẬN.................................................................................................... 117

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................ 119

PHỤ LỤC ...................................................................................................... 121

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

STT CHỮ VIẾT TẮT NGUYÊN NGHĨA

1. CBCNV Cán bộ công nhân viên

2. CPNS Cổ phần nước sạch

3. UBND Ủy ban nhân dân

4. HĐQT Hội đồng quản trị

5. TSCĐ Tài sản cố định

6. NMN Nhà máy nước

7. NNL Nguồn nhân lực

8. NSH Nước sinh hoạt

9. NSLĐ Năng suất lao động

10. SXKD Sản xuất kinh doanh

11. THAWACO Thai Nguyen water joistock company

(Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên)

12. Trđ Triệu đồng

13. TTTT Thất thoát thông tin

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Các loại chi phí khi xác định tổng chi phí sản xuất hợp lý

của sản phẩm nước sạch .......................................................... 20

Bảng 1.2: Quy định về hệ số tính giá theo mục đích sử dụng nước ......... 32

Bảng 1.3: Nhu cầu sử dụng nước cho người dân tại các khu đô thị ......... 37

Bảng 1.4: Nhu cầu dùng nước hộ gia đình................................................ 38

Bảng 1.5: Định mức dùng nước sinh hoạt cho công nhân trong khi

làm việc..................................................................................... 38

Bảng 1.6: Tiêu chuẩn sử dụng nước cho chữa cháy.................................. 39

Bảng 1.7: Khung giá tiêu thụ nước sinh hoạt............................................ 44

Bảng 1.8: Giá bán nước sạch của công ty Cổ phần cấp nước Hải

Phòng hiện nay.......................................................................... 47

Bảng 3.1: Các xí nghiệp và đơn vị trực thuộc Công ty cổ phần nước

sạch Thái Nguyên ..................................................................... 61

Bảng 3.2: Kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần nước

sạch năm 2017 .......................................................................... 67

Bảng 3.3: Kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần nước

sạch năm 2018 .......................................................................... 72

Bảng 3.4: Giá bán nước sạch cho khu vực thành phố Thái Nguyên,

thành phố Sông Công, thị xã Phổ Yên, huyện Phú Bình và

các vùng lân cận........................................................................ 83

Bảng 3.5: Giá bán nước sạch cho khu vực thị trấn Hùng Sơn - huyện

Đại Từ, thị trấn Trại Cau - huyện Đồng Hỷ, thị trấn Đu -

huyện Phú Lương, thị trấn Đình Cả - huyện Võ Nhai và

các vùng lân cận........................................................................ 83

Bảng 3.6: Giá bán nước sạch cho khu vực xã Phú Thượng, xã Lâu

Thượng - huyện Võ Nhai và các vùng lân cận ......................... 84

Bảng 3.7: Quy định về hệ số tính giá theo mục đích sử dụng nước ......... 86

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

viii

Bảng 3.8. Kết quả khảo sát khách hàng về chất lượng sản phẩm nước sạch........ 89

Bảng 3.9: Kết quả khảo sát khách hàng về hiện trạng hạ tầng kỹ thuật

của Công ty CP nước sạch Thái Nguyên.................................. 90

Bảng 3.10: Kết quả khảo sát khách hàng về giá sản phẩm nước sạch

của Công ty CP nước sạch Thái Nguyên.................................. 91

Sơ đồ 3.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty............................ 65

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Trong nền kinh tế thị trường lợi nhuận là mục tiêu quan trọng nhất, là

điều kiện tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, là vấn đề luôn được đặt hàng

đầu đối với doanh nghiệp khi họ tiến hành sản xuất, cung cấp các loại dịch vụ,

hàng hóa. Phát triển sản xuất kinh doanh (SXKD) có một vị trí hết sức quan

trọng quá trình tồn tại, duy trì và phát triển của mỗi doanh nghiệp. SXKD là

vấn đề bức thiết của tất cả mọi doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực SXKD

tạo ra của cải vật chất phục vụ đời sống con người.

Chính sách giá đối với mỗi sản phẩm của các đơn vị SXKD là việc quy

định mức giá bán hay có thể là những mức giá bán cho từng đối tượng cụ thể.

Chính sách giá là một trong các chính sách bộ phận của chiến lược Marketing

và nó có vị trí quan trọng trong việc liên kết giữa các bộ phận khác. Đồng thời

nó có vai trò ảnh hưởng thúc đẩy hoặc kìm hãm tác dụng của các chính sách

Marketing của doanh nghiệp.

Giá cả có một vị trí quan trọng trong hoạt động SXKD của doanh

nghiệp, nó là nhân tố quan trọng trong quá trình quyết định sản xuất và cung

ứng sản phẩm tiếp cho thị trường nữa hay không? đã cần thay thế sản phẩm

mới hay chưa? Trong xây dựng thì nó quyết định doanh nghiệp sẽ bỏ thầu với

giá bao nhiêu để vừa chiếm lĩnh thị trường, vừa có cơ sở để tích lũy cho

doanh nghiệp. Giá cả là yếu tố quyết định đến khối lượng sản phẩm mà doanh

nghiệp bán ra (giá cả hợp lý thì bán được nhiều và ngược lại) nên nó có ảnh

hưởng đến lợi nhuận.

Đối với người mua thì giá cả có ảnh hưởng đến quyết định mua hàng

của khách hàng. Đối với họ thì giá cả phản ánh tổng hợp đặc trưng sản phẩm

mà họ cảm nhận trực tiếp được.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2

Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên là đơn vị có bề dày truyền

thống trong lĩnh vực hoạt động kinh doanh nước sạch và xây lắp công trình

cấp nước. Hiện nay, cơ sở hạ tầng các công trình cấp nước còn thiếu nhiều và

hầu hết đã cũ, nhiều công trình xuống cấp không được nâng cấp cải tạo hàng

năm. Trong khi đó nền kinh tế đất nước nói chung, tỉnh Thái Nguyên nói

riêng có nhiều biến động, giá cả tăng cao, đặc biệt giá nguyên liệu và vật tư

ngành nước cũng tăng mạnh làm cho quá trình sản xuất kinh doanh của công

ty gặp nhiều khó khăn.

Hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh nước sạch của Công ty cổ phần

nước sạch Thái Nguyên vừa mang tính kinh doanh, vừa mang tính công ích

để đảm bảo ổn định đời sống nhân dân trong tỉnh. Vì vậy, giá bán nước sạch

bình quân trong những năm qua của Công ty chỉ bằng xấp xỉ 90% giá thành

hợp lý, nên hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty những năm

qua chưa cao.

Từ những cơ sở trên đặt ra yêu cầu cần phải quản lý giá đối với sản

phẩm nước sạch, đây là vấn đề hết sức phức tạp và khó khăn không thể giải

quyết triệt để cùng một lúc. Để góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và hoàn

thiện việc quản lý giá nước sạch cho Công ty, tác giả đã chọn đề tài: "Xây

dựng chính sách giá cho sản phẩm nước sạch tại Công ty cổ phần nước

sạch Thái Nguyên" để làm luận văn thạc sỹ.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Trên cơ sở làm rõ những lý luận cơ bản, đánh giá đúng thực trạng tình

hình hoạt động của Công ty cổ phần cấp nước sạch Thái Nguyên từ đó xây

dựng chính sách giá cho sản phẩm nước sạch tại Công ty cổ phần nước sạch

Thái Nguyên nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của công ty, tăng doanh thu,

lợi nhuận phù hợp với mặt bằng thu nhập dân cư, đảm bảo ổn định đời sống

nhân dân trong tỉnh bền vững trong thời gian tới.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hoá được cơ sở lý luận và thực tiễn về chính sách giá của

nhà nước và cơ chế xây dựng chính sách giá của doanh nghiệp đối với sản

phẩm nước sạch.

- Phân tích thực trạng xây dựng chính sách giá của Công ty cổ phần

nước sạch Thái Nguyên trong thời gian qua.

- Đề xuất các giải pháp xây dựng chính sách giá cho sản phẩm nước

sạch phù hợp với định hướng, chỉ đạo của nhà nước và phù hợp với chiến

lược phát triển của doanh nghiệp nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chính sách giá cho sản phẩm nước

sạch tại Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về thời gian: Nghiên cứu và đánh giá quá trình xây dựng chính sách

giá của doanh nghiệp giai đoạn sau cổ phần hóa đến nay (2015-2019), số liệu

thứ cấp lấy từ năm 2017-2019, số liệu điều tra sơ cấp thực hiện vào tháng 3

năm 2019.

- Về không gian: Luận văn được thực hiện tại Công ty cổ phần nước

sạch Thái Nguyên.

- Về nội dung: Nghiên cứu và đánh giá quá trình xây dựng chính sách

giá của doanh nghiệp giai đoạn sau cổ phẩn hóa đến nay. Từ đó, đưa ra các

giải pháp về giá cho sản phẩm nước sạch phù hợp với định hướng, chỉ đạo của

nhà nước và phù hợp với chiến lược phát triển của doanh nghiệp nhằm tối đa

hóa lợi nhuận của Công ty cổ phần nước sạch Thái Nguyên.

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn