xây dựng cán cân thanh toán quốc tế và các cơ chế điều chỉnh cán cân thanh toán quốc tế

Lêi nãi ®Çu

1.Møc ®é cÇn thiÕt cña ®Ò tµi

ViÖt Nam ®ang trong qua tr×nh chuyÓn ®æi sang trong c¬ chÕ thÞ trêng theo ®Þnh

híng X· héi chñ nghÜa ®Æc biÖt trong kinh tÕ ®èi ngo¹i víi chñ tr¬ng më cöa, hîp t¸c

vµ héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Kinh tÕ ®èi ngo¹i ®ãng vai trß quan träng trong

viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. VÊn ®Ò kinh tÕ ®èi ngo¹i trë nªn v« cïng quan

träng ®¶m b¶o cho chóng ta khai th¸c ®îc c¸c lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc.

C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ lµ mét trong nh÷ng tµi kho¶n kinh tÕ vÜ m« quan träng

ph¶n ¸nh ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña mét níc víi phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi. Nã

cã quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c tµi kho¶n kinh tÕ vÜ m« kh¸c nh b¶n c©n ®èi ng©n s¸ch,

c©n ®èi tiÒn tÖ, hÖ thèng tµi kho¶n quèc gia. ChÝnh v× vËy, c¸n c©n thanh to¸n ®· trë

thµnh c«ng cô quan träng ®Ó ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ vµ nh÷ng diÔn

biÕn trong c¸n c©n thanh to¸n cña mét níc lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ

ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch. Tuy nhiªn ®Ó lËp ®îc mét b¶n c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ ®Çy

®ñ chÝnh x¸c vµ kÞp thêi lµ mét viÖc rÊt khã kh¨n do ph¹m vi thu thËp sè liÖu c¸n c©n

thanh to¸n quèc tÕ qu¸ réng. ViÖc ph©n tÝch c¸c t×nh tr¹ng vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®iÒu

chØnh c¸n c©n thanh to¸n trong tõng thêi k× ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia còng

lµ viÖc khã do c¸c khu vùc trong nÒn kinh tÕ cã quan hÖ t¸c ®éng lÉn nhau.

ViÖc thµnh lËp c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ míi chØ chÝnh thøc b¾t ®Çu tõ n¨m

1990. Cã thÓ nãi r»ng viÖc thµnh lËp, ph©n tÝch ®iÒu chØnh c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ

®èi víi ViÖt Nam lµ rÊt míi mÎ vµ thiÕu kinh nghiÖm, ®Ó c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ

trë thµnh mét c«ng cô ph©n tÝch, qu¶n lý tèt c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i th× vÊn

®Ò cÊp thiÕt lµ ph¶i cã sù nghiªn cøu c¶ vÒ lý luËn lÉn thùc tiÔn trong viÖc thµnh lËp,

ph©n tÝch vµ ®iÒu chØnh c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ.

2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi:

1

*Ph©n tÝch c¬ së khoa häc cña viÖc thµnh lËp, ph©n tÝch vµ ®iÒu chØnh c¸n c©n

thanh to¸n quèc tÕ.

*Ph©n tÝch thùc tr¹ng cña c¸n c©n thanh to¸n cña ViÖt Nam nãi riªng tõ n¨m 1990

®Õn nay

* Trªn c¬ së ph©n tÝch trªn ®a ra c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh thÝch hîp cho c¸n c©n

thanh to¸n quèc tÕ hiÖn nay.

3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu:

§èi tîng lµ nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn vµ lý thuyÕt trong viÖc thµnh lËp c¸n c©n thanh

to¸n vµ c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh c¸n c©n thanh to¸n cña ViÖt Nam hiÖn nay.

Ph¹m vi nghiªn cøu: vÒ mÆt lý thuyÕt ph©n tÝch c¬ së khoa häc cña viÖc x©y dùng

c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ vµ c¸c c¬ chÕ ®iÒu chØnh c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ; vÒ

mÆt thùc tiÔn, ph©n tÝch thùc tr¹ng c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cña ViÖt Nam trong

nh÷ng n¨m tõ 1990 ®Õn nay. Tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh c¸n c©n thanh to¸n

quèc tÕ thÝch hîp, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn c©n ®èi bªn trong lÉn bªn ngoµi cña nÒn

kinh tÕ.

4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:

LuËn v¨n sö dông biÖn ph¸p duy vËt biÖn chøng, so s¸nh tæng hîp vµ ph©n tÝch,

kÕt hîp nh÷ng kÕt qu¶ thèng kª vµ vËn dông lý thuyÕt ®Ó lµm s¸ng tá vÊn ®Ò nghiªn

cøu .

MÆt kh¸c luËn v¨n cßn vËn dông c¸c quan ®iÓm ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ

Nhµ níc ®Ó kh¸i qu¸t hÖ thèng vµ kh¼ng ®Þnh kÕt qu¶ nghiªn cøu.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n tiÕn sÜ NguyÔn §øc DÞ, c¸c thÇy c« vµ bÌ b¹n ®· tËn

t×nh chØ dÉn, gióp ®ì em hoµn thµnh kho¸ luËn. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian còng nh tr×nh

®é nghiªn cøu, khãa luËn kh«ng thÓ tr¸nh khái thiÕu sãt, em rÊt mong nhËn ®îc sù

®ãng gãp, chØ b¶o cña thÇy c« vµ c¸c b¹n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.

Ch¬ng I:

2

VÊn ®Ò thiÕt lËp vµ ®iÒu chØnh c¸n c©n thanh

To¸n Quèc tÕ

Ch¬ng nµy tr×nh bµy nh÷ng kh¸i niÖm vµ néi dung c¬ b¶n cña c¸n c©n thanh to¸n

Quèc tÕ. Sau ®ã, ®Ò cËp ®Õn nguyªn t¾c bót to¸n vµ ph©n tÝch c¸n c©n thanh to¸n.

Cuèi ch¬ng sÏ ®a c¸c c¬ chÕ ®iÒu chØnh vµ nh÷ng kinh nghiÖm ®iÒu chØnh c¸n c©n

thanh to¸n ë mét sè níc ph¸t triÓn.

1.1 Kh¸i niÖm c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ:

XÐt díi mét gãc ®é nhÊt ®Þnh, c¸c ®Þnh nghÜa vÒ c¸n c©n thanh to¸n trong nh÷ng

s¸ch kinh tÕ vÜ m«, tµi chÝnh quèc tÕ vÒ c¬ b¶n lµ gièng nhau. Tuy vËy, quan ®iÓm

cña quü tiÒn tÖ (IMF) ®îc tr×nh bµy trong "Sæ tay c¸n c©n thanh to¸n" (1993) ®îc coi

lµ chÝnh thøc mµ c¸c thµnh viªn khi lËp c¸n c©n thanh to¸n ph¶i tu©n theo. Theo ®ã,

c¸n c©n thanh to¸n Quèc tÕ ®îc ®Þnh nghÜa nh sau:

"C¸n c©n thanh to¸n lµ mét b¶n thèng kª ®îc thµnh lËp mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c

giao dÞch kinh tÕ cña mét nícvíi phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi trong mét kho¶ng thêi

gian nhÊt ®Þnh. C¸c giao dÞch, chñ yÕu lµ gi÷a ngêi c tró vµ ngêi kh«ng c tró, gåm

c¸c luång trao ®æi vÒ hµng ho¸, dÞch vô vµ thu nhËp; c¸c giao dÞch vÒ tµi s¶n vµ c¸c

kho¶n nî tµi chÝnh cña mét níc víi phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi. B¶n th©n mét giao dÞch

®îc nh×n nhËn nh mét luång kinh tÕ ph¶n ¸nh sù ph¸t sinh, sù biÕn ®æi, sù trao ®æi,

sù chuyÓn giao, hay sù thanh to¸n c¸c gi¸ trÞ kinh tÕ vµ dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ quyÒn

së h÷u hµng ho¸ vµ /hay c¸c tµi s¶n tµi chÝnh, cung cÊp c¸c dÞch vô, hay cung cÊp lao

®éng vµ vèn".

Tãm l¹i: C¸n c©n thanh to¸n cña mét níc lµ b¶n ghi chÐp toµn bé giao dÞch kinh

tÕ gi÷a ngêi c tró cña níc lËp b¸o c¸o víi ngêi c tró cña phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi

trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh (thêng lµ mét n¨m) bao gåm

3

c¸c giao dÞch vÒ hµng ho¸, dÞch vô, thu nhËp, c¸c t¹i s¶n kh¸c vµ c¸c kho¶n nî tµi

chÝnh, c¸c kho¶n chuyÓn giao mét chiÒu.

Nh vËy, c¸n c©n thanh to¸n lµ tµi kho¶n ®èi ngo¹i trong hÖ thèng c¸c tµi kho¶n

quèc gia. T×nh tr¹ng cña nã sÏ ¶nh hëng ®Õn sù thay ®æi cña tû gi¸ hèi ®o¸i, ®Õn t×nh

h×nh ngo¹i hèi, ®Õn toµn bé nÒn kinh tÕ cña mét níc ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc kinh tÕ ®èi

ngo¹i .

1.2 Ph©n tÝch néi dung cña c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ:

1.2.1 Néi dung cña c¸n c©n thanh to¸n Quèc tÕ:

Theo cuèn Sæ tay cña c¸n c©n thanh to¸n Quèc tÕ xuÊt b¶n lÇn thø 4 cña Quü tiÒn

tÖ Quèc tÕ (IMF), c¸n c©n thanh to¸n Quèc tÕ gåm nh÷ng kho¶n môc sau: Tµi kho¶n

v·ng lai, tµi kho¶n vèn vµ tµi chÝnh, tµi kho¶n dù tr÷. Ngoµi ra, do khã kh¨n trong

viÖc thu thËp sè liÖu cña tÊt c¶ c¸c giao dÞch cña mét sè níc víi thÕ giíi bªn ngoµi

nªn trong c¸n c©n thanh to¸n cßn cã tµi kho¶n sai sãt.

A. Tµi kho¶n v·ng lai:

Tµi kho¶n v·ng lai hay cßn gäi lµ c¸n c©n v·ng lai lµ mét bé phËn chÝnh h×nh

thµnh lªn b¶ng c¸n c©n thanh to¸n cña mét níc. Nã ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ mäi giao dÞch

cã gi¸ trÞ kinh tÕ x¶y ra gi÷a nh÷ng ngêi c tró vµ kh«ng c tró. Cô thÓ: Trong tµi kho¶n

v·ng lai bao gåm c¸c h¹ng môc: Hµng ho¸, dÞch vô, thu nhËp, chuyÓn giao v·ng lai

mét chiÒu.

1. H¹ng môc hµng ho¸: H¹ch to¸n tÊt c¶ c¸c kho¶n thu tõ xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ

c¸c kho¶n chi ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸. B¶ng c©n ®èi thu chi cña phÇn nµy ®îc gäi lµ

c¸n c©n th¬ng m¹i . Th«ng thêng ®©y lµ bé phËn chiÕm tû träng lín nhÊt trong tµi

kho¶n v·ng lai . TÊt c¶ c¸c sè liÖu xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu hµng ho¸ ®îc ghi chÐp

trong c¸n c©n thanh to¸n ®îc tÝnh theo gi¸ FOB hoÆc FAS.

2. H¹ng môc dÞch vô: H¹ch to¸n c¸c kho¶n thu tõ xuÊt khÈu vµ chi ®Ó nhËp

4

khÈu c¸c lo¹i h×nh dÞch vô. B¶ng c©n ®èi thu vµ chi cña phÇn nµy ®îc gäi lµ c¸n c©n

dÞch vô. Theo tiªu chuÈn cña IMF, h¹ng môc nµy cã thÓ ph©n chia thµnh:

a. DÞch vô vËn chuyÓn: cíc phÝ, hµnh kh¸ch, c¸c kho¶n kh¸c

b. DÞch vô du lÞch: bao gåm c¸c chi phÝ kh¸ch s¹n vµ nhµ trä, c¸c chi phÝ du lÞch

kh¸c (nhµ hµng, c¸c chuyÕn th¨m quan...).

c. C¸c dÞch vô kh¸c. Bao gåm:

- DÞch vô chÝnh phñ:

+C¸c giao dÞch cña c¸c §¹i sø qu¸n, c¸c nhµ t vÊn, c¸c c¬ quan qu©n sù

quèc phßng.

+C¸c giao dÞch víi c¸c c¬ quan kh¸c nh: Ph¸i ®oµn viÖn trî, c¸c ph¸i ®oµn

du lÞch ChÝnh phñ, th«ng tin vµ c¸c v¨n phßng thóc ®Èy th¬ng m¹i.

- DÞch vô t nh©n:

+C¸c dÞch vô th«ng tin vµ tin häc.

+C¸c dÞch vô x©y dùng.

+C¸c dÞch vô b¶o hiÓm.

+C¸c chi phÝ b¶n quyÒn vµ giÊy phÐp.

+C¸c dÞch vô tµi chÝnh.

+C¸c dÞch vô kinh doanh kh¸c.

+C¸c dÞch vô phôc vô c¸ nh©n.

3. H¹ng môc thu nhËp: H¹ch to¸n tÊt c¶ c¸c kho¶n thu nhËp tõ hai yÕu tè s¶n

xuÊt: Lao ®éng vµ vèn. Thu nhËp tõ lao ®éng gäi lµ thu nhËp cña ngêi lao ®éng. Thu

nhËp tõ vèn gäi lµ thu nhËp ®Çu t.

a. Thu nhËp cña ngêi lao ®éng bao gåm l¬ng, thëng vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c

b»ng tiÒn hoÆc b»ng hµng do ngêi kh«ng c tró tr¶ cho ngêi c tró vµ ngîc l¹i.

5

b. Thu nhËp ®Çu t bao gåm:

+Thu nhËp ®Çu t trùc tiÕp (c¸c kho¶n thu nhËp ®Çu t vµ t¸i ®Çu t)

+Thu nhËp ®Çu t vµo giÊy tê cã gi¸ (thu nhËp do n¾m gi÷ cæ phiÕu, tr¸i phiÕu,c¸c

giÊy tê cã gi¸ vµ c¸c c«ng cô tµi chÝnh kh¸c).

+Thu nhËp ®Çu t kh¸c: c¸c kho¶n thu vÒ tµi s¶n cña ngêi c tró

4. H¹ng môc chuyÓn giao v·ng lai mét chiÒu: Ghi chÐp c¸c kho¶n chuyÓn giao

díi d¹ng kh«ng hoµn l¹i nh quµ tÆng, viÖn trî vµ c¸c kho¶n chuyÓn giao kh¸c b»ng

tiÒn mÆt hoÆc hiÖn vËt gi÷a ngêi c tró vµ ngêi kh«ng c tró cho môc ®Ých tiªu dïng

nµy bao gåm:

a. ChuyÓn giao khu vùc chÝnh phñ

- C¸c kho¶n viÖn trî kh«ng hoµn l¹i (c¸c kho¶n chuyÓn giao b»ng tiÒn hoÆc

b»ng hµng vÝ dô nh quµ tÆng vÒ thùc phÈm, quÇn ¸o, thuèc men vµ hµng tiªu dïng

kh¸c víi môc ®Ých cøu trî)

- C¸c kho¶n chuyÓn giao kh¸c

b. ChuyÓn giao khu vùc phi chÝnh phñ

ChuyÓn tiÒn cña ngêi lao ®éng bao gåm nh÷ng kho¶n chuyÓn tiÒn cña c«ng nh©n

lao ®éng ë níc ngoµi h¬n mét n¨m chuyÓn vÒ níc. TiÒn l¬ng cña lao ®éng ë níc

ngoµi díi mét n¨m cÇn h¹ch to¸n trong môc thu nhËp cña ngêi lao ®éng.

C¸c kho¶n viÖn trî cña tæ chøc phi chÝnh phñ (nh tæ chøc ch÷ thËp ®á quèc tÕ...)

b»ng tiÒn hoÆc b»ng hµng hoÆc trî gióp díi h×nh thøc kü thuËt.

B. Tµi kho¶n vèn vµ tµi chÝnh:

Tµi kho¶n vèn vµ tµi chÝnh lµ tæng hîp tÊt c¶ c¸c giao dÞch ghi chó nh÷ng thay ®æi

vÒ tæng tµi s¶n, nh÷ng kho¶n cã vµ nh÷mg kho¶n nî tµi chÝnh níc ngoµi cña mét n￾íc. C¸c giao dÞch chñ yÕu trong h¹ng môc vèn vµ tµi chÝnh bao gåm:

6

1. ChuyÓn giao vèn mét chiÒu bao gåm c¸c kho¶n viÖn trî kh«ng hoµn l¹i cho

môc ®Ých ®Çu t, c¸c kho¶n nî ®îc xo¸ gi÷a ngêi c tró vµ ngêi kh«ng c tró, c¸c lo¹i tµi

s¶n cña ngêi c tró di c mang ra níc ngoµi vµ cña ngêi kh«ng c tró di c vµo níc lËp

b¸o c¸o.

2. C¸c giao dÞch vÒ tµi s¶n phi tµi chÝnh bao gåm c¸c tµi s¶n v« h×nh nh b¶n

quyÒn, nh·n hiÖu th¬ng m¹i, b»ng s¸ng chÕ, giÊy phÐp kinh doanh, hîp ®ång thuª

mua, hoÆc c¸c hîp ®ång chuyÓn nhîng kh¸c.

3. §Çu t trùc tiÕp lµ viÖc nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Çu t vµo mét níc së t¹i vèn b»ng

tiÒn hoÆc bÊt kú tµi s¶n nµo ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t thu lîi nhuËn theo quy ®Þnh

cña luËt ®Çu t níc ngoµi cña níc së t¹i.

4. §Çu t gi¸n tiÕp lµ viÖc ngêi kh«ng c tró ®Çu t vµo giÊy tê cã gi¸ nh cæ phiÕu,

tr¸i phiÕu dµi h¹n, tr¸i phiÕu ng¾n h¹n, c¸c c«ng cô thÞ trêng tiÒn tÖ vµ c¸c c«ng cô

ph¸i sinh do ngêi c tró ph¸t hµnh.

5. §Çu t kh¸c bao gåm c¸c kho¶n vay dµi h¹n, trung h¹n, ng¾n h¹n, c¸c kho¶n

tiÒn mÆt vµ tiÒn göi kh«ng ®îc liÖt kª trong c¸c kho¶n môc 1,2,3,4 vµ tµi kho¶n dù

tr÷ chÝnh thøc.

C. Tµi kho¶n dù tr÷:

Ghi l¹i nh÷ng thay ®æi vÒ tµi s¶n dù tr÷ cña c¬ quan qu¶n lý tiÒn tÖ ®Ó tµi trî vµ

®iÒu hoµ sù mÊt c©n ®èi cña c¸n c©n thanh to¸n. Nã cã thÓ lµ nh÷ng d¹ng sau:

1. Vµng tiÒn tÖ: Vµng tinh chÕ thuéc së h÷u cña c¸c c¬ quan qu¶n lý tiÒn tÖ. C¸c

giao dÞch b»ng vµng tiÒn tÖ chØ x¶y ra gi÷a c¸c ng©n hµng Trung ¬ng c¸c níc hoÆc

víi c¸c tæ chøc tiÒn tÖ Quèc tÕ.

2. QuyÒn rót vèn ®Æc biÖt (SDR): §¬n vÞ tiÒn tÖ cña quü IMF.

3. Ngo¹i hèi: C¸c ph¬ng tiÖn cã gi¸ trÞ ®îc dïng ®Ó tiÕn hµnh thanh to¸n gi÷a

7

c¸c quèc gia (vÝ dô: Ngo¹i tÖ tiÒn mÆt, tiÒn göi vµ c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n Quèc tÕ

ghi b»ng ngo¹i tÖ...)

D. Sai sãt thèng kª: Ph¶n ¸nh phÇn chªnh lÖch do sai sãt thèng kª cña tÊt c¶ c¸c

h¹ng môc trong c¸n c©n thanh to¸n.

1.2.2 Ph©n tÝch néi dung c¸n c©n thanh to¸n :

Ph©n tÝch c¸n c©n thanh to¸n lµ mét trong nh÷ng c¬ së quan träng ®Ó c¸c nhµ

ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp cho tõng thêi kú. C¸n c©n

thanh to¸n Quèc tÕ cÇn ph¶i ®îc ph©n tÝch ë nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau, trong mèi

quan hÖ víi c¸c tµi kho¶n kinh tÕ vÜ m« kh¸c vµ trong c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c h¹ng

môc cña c¸n c©n thanh to¸n.

A. D thõa vµ thiÕu hôt c¸n c©n thanh to¸n.

Theo hÖ thèng kÕ to¸n bót to¸n kÐp, tæng c¸c kho¶n ghi nî b»ng tæng c¸c kho¶n

ghi cã c¸n c©n thanh to¸n lu«n c©n b»ng. VÒ nguyªn t¾c, c¸c giao dÞch ®îc ghi trong

c¸n c©n thanh to¸n ®îc chia lµm hai lo¹i chÝnh: giao dÞch tù ®Þnh vµ giao dÞch ®iÒu

chØnh. Giao dÞch tù ®Þnh lµ nh÷ng giao dÞch ®îc thùc hiÖn v× lîi Ých cña b¶n th©n

chóng. §iÓm ®Æc trng cña giao dÞch tù ®Þnh lµ chóng ®îc thùc hiÖn ®éc lËp kh«ng

phô thuéc vµo tr¹ng th¸i cña c¸n c©n thanh to¸n cña níc lËp b¸o c¸o. TÊt c¶ c¸c giao

dÞch kh¸c ®îc gäi lµ giao dÞch ®iÒu chØnh. C¸c giao dÞch ®iÒu chØnh kh«ng ®îc thùc

hiÖn v× lîi Ých cña chÝnh nã. §óng h¬n, khi c¸c giao dÞch tù ®Þnh ®Ó l¹i mét lç hæng

cÇn ph¶i ®îc bï ®¾p th× giao dÞch ®iÒu chØnh ph¶i ®îc thùc hiÖn ®Ó bï ®¾p lç hæng ®ã

(v× thÕ mµ giao dÞch tù ®iÒu chØnh cßn ®îc gäi lµ giao dÞch bï ®¾p).

H·y tëng tîng mét ®êng n»m ngang ®îc vÏ xuyªn qua mét b¶ng c¸n c©n thanh

to¸n. PhÝa trªn ®êng tëng tîng ®ã, ®Æt tÊt c¶ c¸c giao dÞch tù ®Þnh; phÝa díi, ®Æt c¸c

giao dÞch ®iÒu chØnh. Khi sè d c¸c giao dÞch tù ®Þnh b»ng kh«ng (cã nghÜa lµ c¸c

kho¶n thu tù ®Þnh b»ng c¸c kho¶n chi tù ®Þnh), c¸n c©n thanh to¸n lµ

8