Xác định lượng giống và tổ hợp phân bón thích hợp trong thâm canh lúa hương thơm số 1 tại huyện Điện Biên tỉnh Điện Biên - vụ xuân năm 2007

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

--------------------------

PHẠM VĂN KIÊN

XÁC ĐỊNH LƢỢNG GIỐNG VÀ TỔ HỢP

PHÂN BÓN THÍCH HỢP TRONG THÂM CANH LÚA

HƢƠNG THƠM SỐ 1

TỈNH ĐIỆN BIÊN - VỤ XUÂN NĂM 2007

LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP

THÁI NGUYÊN - 2008

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

--------------------------

PHẠM VĂN KIÊN

XÁC ĐỊNH LƢỢNG GIỐNG VÀ TỔ HỢP

PHÂN BÓN THÍCH HỢP TRONG THÂM CANH LÚA

HƢƠNG THƠM SỐ 1

TỈNH ĐIỆN BIÊN - VỤ XUÂN NĂM 2007

Chuyên ngành: Trồng trọt

Mã số: 60.62.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học : PGS.TS HOÀNG VĂN PHỤ

THÁI NGUYÊN - 2008

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là

trung thực và chưa từng được ai công bố.

Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này

đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn này đã được chỉ rõ

nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Phạm Văn Kiên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

4

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với PGS. TS Hoàng Văn Phụ

về những góp ý quí báu cho hướng tiếp cận và nội dung của luận văn.

Tôi xin cảm ơn Khoa Nông học, Khoa Sau Đại học, đặc biệt là Bộ môn

Cây lương thực - Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên đã giúp đỡ tôi rất

nhiều cho việc hoàn thành báo cáo này.

Tôi cũng xin cảm ơn Trạm bảo vệ thực vật huyện Điện Biên, các bạn

đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi để luận văn sớm được hoàn thành.

Luận văn này khó tránh khỏi còn có những thiếu sót, tôi rất mong

nhận được những ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, bạn đọc và xin trân

trọng cảm ơn.

Tác giả luận văn

Phạm Văn Kiên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

5

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ..................................................................................................1

Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC ................3

1.1. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài................................................3

1.1.1. Cơ sở khoa học...........................................................................3

1.1.2. Cơ sở thực tiễn............................................................................5

..........................6

1.2.1. Những kết quả nghiên cứu về mật độ gieo cấy..............................7

.....................................11

..............13

............................13

.........................14

................................... 14

... 15

.................................................................31

........................................34

1.5.1. Những hạn chế trong sử dụng phân bón.....................................35

1.5.2. Hiện trạng sử dụng giống..........................................................36

1.5.3. Tình hình phát sinh, phát triển sâu bệnh hại...............................38

1.5.4. Năng suất và hiệu quả kinh tế....................................................39

1.5.5. Định hướng sản xuất nông nghiệp trong thời gian tới.................42

Chƣơng 2. NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................43

2.1. Vật liệu nghiên cứu .........................................................................43

2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu.....................................................43

2.3. Nội dung nghiên cứu .......................................................................43

2.4. Phương pháp nghiên cứu .................................................................43

2.5. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu ............................................48

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

6

Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .......................49

3.1. Thời tiết và khí hậu..........................................................................49

3.2. Các kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp

phân bón đến các chỉ tiêu nghiên cứu của giống lúa HT1 .................51

3.2.1. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến thời

gian sinh trưởng của giống lúa HT1 ..........................................52

3.2.2. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến chiều

cao cây của giống lúa HT1........................................................53

3.2.3. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến tốc độ

tăng trưởng chiều cao cây của giống lúa HT1............................55

3.2.4. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến số

nhánh đẻ của giống lúa HT1 .....................................................57

3.2.5. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến tốc độ

đẻ nhánh của giống lúa HT1 .....................................................60

3.2.6. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến chỉ số

diện tích lá (LAI) của giống lúa HT1 .........................................62

3.2.7. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến khả

năng tích luỹ chất khô (DM) của giống lúa HT1.........................65

3.2.8. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến yếu tố cấu

thành năng suất và năng suất của giống lúa HT1 .......................69

3.2.9. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến khả

năng chống chịu sâu bệnh của giống lúa HT1 (g/khóm)..............73

3.2.9.1. Khả năng chống chịu sâu................................................... 74

3.2.9.2. Khả năng chống chịu bệnh................................................. 77

3.2.10. Hiệu quả kinh tế của sử dụng lượng giống và tổ hợp phân

bón đến giống lúa HT1............................................................80

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

7

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ......................................................................83

1. Kết luận .............................................................................................83

2. Đề nghị..............................................................................................84

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................85

Tài liệu Tiếng Việt.................................................................................85

Tài liệu tiếng Anh ..................................................................................88

PHỤ LỤC ................................................................................................89

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

8

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Diễn biến một số yếu tố khí tượng ở huyện Điện Biên - Điên

Biên (2005-2007)......................................................................50

Bảng 3.2: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến thời gian

sinh trưởng của giống lúa HT1 ..................................................52

Bảng 3.3: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến động thái

tăng trưởng chiều cao cây của giống lúa HT1 từ khi đẻ nhánh .....54

Bảng 3.4: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến tốc độ

tăng trưởng chiều cao cây của giống lúa HT1 từ khi đẻ nhánh.....56

Bảng 3.5. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến số nhánh

đẻ của giống lúa HT1 ................................................................58

Bảng 3.6: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến tốc độ đẻ

nhánh của giống lúa HT1 ..........................................................61

Bảng 3.7. Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến chỉ số

diện tích lá của giống lúa HT1 ..................................................62

Bảng 3.8: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến khả năng

tích luỹ chất khô của giống lúa HT1 (g/khóm)...........................66

Bảng 3.9: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến yếu tố cấu

thành năng suất và năng suất của giống lúa HT1.........................69

Bảng 3.10: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến khả năng

chống chịu sâu của giống lúa HT1 (con/m2)

...............................74

Bảng 3.11: Ảnh hưởng của lượng giống và tổ hợp phân bón đến khả năng

chống chịu bệnh của giống lúa HT1 (con/m2

).............................77

Bảng 3.12: Hiệu quả kinh tế của sử dụng lượng giống và tổ hợp phân bón

đến giống lúa HT1 .....................................................................................80

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

9

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến chiều cao cây

cuối cùng................................................................................. 55

Biểu đồ 3.2. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến số nhánh

hữu hiệu .................................................................... 60

Biểu đồ 3.3. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến chỉ số diện

tích lá giai đoạn đẻ nhánh hữu hiệu........................................... 63

Biểu 3.4. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến chỉ số diện tích lá

giai đoạn trỗ............................................................................. 64

Biểu đồ 3.5. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến chỉ số diện

tích lá giai đoạn chín sáp .......................................................... 65

Biểu đồ 3.6. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến khả năng tích

luỹ chất khô giai đoạn đẻ nhánh hữu hiệu.................................. 67

Biểu đồ 3.7. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến khả năng tích

luỹ chất khô giai đoạn trỗ ......................................................... 67

Biểu đồ 3.8. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến khả năng tích

luỹ chất khô giai đoạn chín sáp................................................. 68

Biểu đồ 3.9. Ảnh hưởng của phân bón và lượng giống đến năng suất

thực thu................................................................................... 73

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

10

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DM : Khối lượng chất khô tích lũy

ĐNHH : Đẻ nhánh hữu hiệu

HT1 : Giống lúa Hương thơm số 1

LAI : Chỉ số diện tích lá

NSLT : Năng suất lý thuyết

NSTT : Năng suất thực thu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

Đặt vấn đề

Huyện Điện Biên có diện tích đất tự nhiên hơn 163.721 ha, diện tích đất

sản xuất nông nghiệp là: 13.600 ha; trong đó diện tích trồng lúa nước 5.800 ha

với diện tích hiện nay có 4.214 ha canh tác được cả 2 vụ và khoảng 1.600 ha

canh tác 1

sản lượng 57.037 tấn, ngoài ra là sản

lượng ngô so với 10 năm về trước sản lượng lúa ruộng tăng gấp 1,98 lần.

, thực phẩn

của huyện. Tuy nhiên năng suất, sản lượng chưa cao và không ổn định, chưa

tương xứng với thế mạnh về tiềm năng sẵn có của địa phương. Thực tế trong

sản xuất nhiều năm qua người nông dân do thói quen và quan niệm lấy lượng

bù chất, cũng như chưa hoàn toàn tin tưởng vào khoa học kỹ th

; nhất là các giống lúa chủ đạo hàng vụ chiếm tỷ lệ diện tích cơ

cấu lớn như giống: IR64, Hương thơm số 1 (HT1), Bắc thơm số7 (chiếm 50 -

75%) tổng số diện tích gieo cấy. Riêng giống HT1 chiếm 20% - 35% diện

tích) và thông t (gieo sạ) với lượng giống từ 100 -

150kg/ ha (3,6 - 5,4 kg/sào bắc bộ

50 đến 70 kg/ha. Nên sau khi làm cỏ, tỉa dặm cây lúa chỉ đẻ nhánh

được từ 1-2 dảnh, thậm chí không đẻ. Điều đó

,

phát triển của lúa.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2

-

sử dụng rất thấp (lượng bón từ 50 - 60 kg

Kaliclorua/ha/vụ). Thời điểm bón chưa hợp lý, thường bón muộn, bón rải rác

không tập trung nhất là đạm nên lúa thường hay bị đổ, sâu bệnh nhiều ảnh

hưởng đến năng suất và chất lượng... ,

quả kinh tế.

, kali hợp lý trong việc thâm

canh lúa Hương thơm số 1 tại Điện Biên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề

tài: “Xác định lượng giống và tổ hợp phân bón thích hợp trong thâm canh

lúa Hương thơm số 1 tại huyện Điện Biên - vụ xuân năm 2007”.

Mục đích và yêu cầu của đề tài

* Mục đích

- Nghiên cứu ảnh hưởng của lượng giống gieo sạ và tổ hợp phân bón

đến sinh trưởng, phát triển và năng suất c

.

- Đánh giá hiệu quả kinh tế của lượng giống gieo sạ và tổ hợp phân bón

đến giống lúa Hương thơm số 1.

-

, tỉnh Điện Biên.

*Yêu cầu của đề tài

-

sinh trưởng, phát triển và năng suất của giống lúa HT1.

- Phân tích số liệu ngoài

. Từ đó tìm ra công thức phù hợp cho

sản xuất lúa tại huyện Điên Biên.