Vùng kinh tế gần cửa khẩu với những biểu hiện phức tạo về an ninh và thực trạng mua bảo hiểm nhân

Lời nói đầu

Bảo hiểm xã hội(BHXH) là một trong những loại hình bảo hiểm ra đời khá sớm và đến

nay đã được thực hiện ở tất cả các nước trên thế giới. So với các loại hình bảo hiểm

khác, chức năng và tính chất của BHXH có những điểm khác biệt do bản chất của nó

chi phối.

ở nước ta, BHXH là một chính sách lớn trong hệ thống an sinh xã hội. BHXH vừa

mang tính kinh tế nhưng cũng mang tính nhân đạo của Nhà nước ta nhằm đảm bảo

cuộc sống cho người lao động trước những biến cố làm giảm hoặc mất thu nhập. Mục

tiêu của Nhà nước là mở rộng đối tượng tham gia BHXH cho mọi người dân nhưng

hiện nay mục tiêu đó chưa được thực hiện vì nhiều nguyên nhân. Trong công tác

BHXH nói riêng còn có nhiều tồn tại cần được giải quyết.

BHXH cấp huyện là một bộ phận quan trọng trong hệ thống quản lý BHXH Việt Nam,

là cơ sở đầu tiên để thực hiện công tác BHXH. Thực hiện tốt hoạt động ở BHXH cấp

huyện thì mới đảm bảo cho việc thực hiện của cả hệ thống. BHXH thành phố Vinh lă

cơ quan BHXH cấp huyện trực thuộc sự quản lý dọc của BHXH tỉnh Nghệ An. Trong

thời gian 4 tháng thực tập tại BHXH thành phố Vinh, em đã thu nhận được được một

số kiến thức thực tế về công tác BHXH và em đã tiến hành thực hiện chuyên đề thực

tập về đề tài: “Thực trạng và một số giải pháp nhằm thực hiện tốt hoạt động của

BHXH thành phố Vinh” nhằm xem xét và nghiên cứu thực trạng hoạt động của BHXH

TP Vinh trong giai đoạn (1995-2002) để đóng góp một số giải pháp cho BHXH TP

Vinh.

Bài viết được chia làm 3 chương:

- Chương 1: Lý luận chung về BHXH

- Chương 2: Thực trạng thực hiện BHXH trên địa bàn thành phố Vinh

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com

- Chương 3: Phương hướng hoạt động và những biện pháp chủ yếu nhằm

thực hiện tốt hoạt động của BHXH TP Vinh.

Trong quá trình thực tập, em đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ, hướng dẫn của các

cán bộ công tác tại cơ quan thực tập, các giáo viên trong bộ môn và đặc biệt là sự

hướng dẫn của thầy giáo Mạc Văn tiến trong việc chọn đề tài và hoàn thành bài viết.

Nhưng do trình độ nhận thức và thời gian có hạn nên bài viết không thể tránh khỏi

những thiếu sót, em rất mong nhận được sự chỉ bảo, góp ý của các thầy cô giáo trong

bộ môn giúp bài viết của em được hoàn thiện hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!

Chương I: Lý luận chung về BHXH

I. bhxh và sự cần thiết khách quan của bhxh

1. Sự cần thiết

Con người muốn tồn tại và phát triển được trước hết phải ăn, mặc, ở và đi lại v..v...Để

thoả mãn những nhu cầu tối thiểu đó, người ta phải lao động để làm ra những sản

phẩm cần thiết. Khi sản phẩm tạo ra ngày càng nhiều thì đời sống con người ngày càng

đầy đủ và hoàn thiện, xã hội ngày càng văn minh hơn. Như vậy, việc thoả mãn những

nhu cầu sinh sống và phát triển của con người phụ thuộc vào chính khả năng lao động

của họ. Nhưng trong thực tế, con người không chỉ lúc nào cũng gặp thuận lợi, có đầy

đủ thu nhập và mọi điều kiện sinh sống bình thường. Trái lại, có rất nhiều trường hợp

khó khăn bất lợi, ít nhiều ngẫu nhiên phát sinh làm cho người ta bị giảm hoặc mất thu

nhập hoặc các điều kiện sinh sống khác. Chẳng hạn, bất ngờ bị ốm đau hoặc bị tai nạn

trong lao động, mất việc làm hay khi tuổi già khả năng lao động hay khả năng tự phục

vụ bị suy giảm v..v...Khi rơi vào những trường hợp này, các nhu cầu cần thiết trong

cuộc sống không vì thế mà mất đi, trái lại có cái còn tăng lên, thậm chí còn xuất hiện

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com

thêm một số nhu cầu mới mhư: cần được khám và điều trị khi ốm đau; tai nạn thương

tật nặng cần phải có người chăm sóc nuôi dưỡng v..v...Bởi vậy, muốn tồn tại và ổn

định cuộc sống, con người và xã hội loài người phải tìm ra và thực tế đã tìm ra nhiều

cách giải quyết khác nhau như: san sẻ, đùm bọc lẫn nhau trong một nội bộ cộng đồng;

đi vay, đi mượn hoặc dựa vào sự cứu trợ của Nhà nước v..v... Rõ ràng, những cách đó

là hoàn toàn thụ động và không chắc chắn.

Khi nền kinh tế hàng hoá phát triển, việc thuê mướn nhân công trở nên phổ biến. Lúc

đầu người chủ chỉ cam kết trả công lao động, nhưng về sau đã phải cam kết bảo đảm

cho người làm thuê có một số thu nhập nhất định đẻ họ trang trải những nhu cầu cần

thiết khi ốm đau, tai nạn, thai sản...Trong thực tế, nhiều khi các trưòng hợp trên

không xảy ra và người chủ không phải chi trả một đồng nào. Nhưng cũng có khi xảy

ra dồn dập, buộc họ một lúc phải bỏ ra trong một lúc nhiều khoản tiền lớn mà họ

không muốn.Vì thế mâu thuẫn chủ- thợ phát sinh, giới thợ liên kết đấu tranh buộc

chủ phải thực hiện cam kết. Cuộc đấu tranh này diền ra ngày càng rộng lớn và có tác

động nhiều mặt đến đời sống kinh tế xã hội. Do vậy, Nhà nước đã phải đứng ra can

thiệp và điều hoà mâu thuẫn. Sự can thiệp này một mặt làm tăng vai trò của Nhà nước,

mặt khác buộc các giới chủ và giới thợ phải đóng góp một khoản tiền nhất định hàng

tháng được tính toán chặt chẽ dựa trên cơ sở xác suất rủi ro xảy ra đối với người làm

thuê .Số tiền đóng góp của cả chủ và thợ hình thành một quỹ tiền tệ tập trung trên

phạm vi quốc gia. Qũy này còn được bổ sung từ ngân sách Nhà nước khi cần thiết

nhằm đảm bảo đời sống cho người lao động khi gặp phải những biến cố bất lợi. Chính

nhờ những mối quan hệ ràng buộc đó mà rủi ro, bất lợi của người lao động được dàn

trải, cuộc sống của người lao động và gia đình họ ngày càng được đảm bảo ổn định.

Giới chủ cũng thấy mình có lợi và được bảo vệ, sản xuất kinh doanh diễn ra bình

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com

thường, tránh được những xáo trộn không cần thiết. Vì vậy, nguồn quỹ tiền tệ tập

trung được thiết lập ngày càng lớn và nhanh chóng. Khả năng giải quyết các phát sinh

lớn của quỹ ngày càng đảm bảo.

Toàn bộ những hoạt động với những mối quan hệ ràng buộc chặt chẽ trên được thế

giới quan niệm là BHXH đối với người lao động. Như vậy, BHXH là sự đảm bảo thay

thế hoặc bù đắp một phần thu nhập đối với người lao động khi họ gặp phải những biến

cố làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc làm trên cơ sở hình thành và sử

dụng một quỹ tiền tệ tập trung nhằm đảm bảo đời sống cho người lao động và gia đình

họ góp phần đảm an toàn xã hội .

2. Bản chất

- BHXH là nhu cầu khách quan, đa dạng và phức tạp của xã hội, nhất là trong xã hội

mà sản xuất hàng hoá hoạt động theo cơ chế thị trường, mối quan hệ thuê mướn lao

động phát triển đến một mức độ nào đó . Kinh tế càng phát triển thì BHXH càng đa

dạng và hoàn thiện. Vì thế có thể nói kinh tế là nền tảng của BHXH hay BHXH không

vượt quá trạng thái kinh tế của mỗi nước .

- Mối quan hệ giữa cái bên trong BHXH phát sinh trên cơ sở quan hệ lao động và diễn

ra giữa 3 bên: Bên tham gia BHXH, bên BHXHvà bên được BHXH. Bên tham gia

BHXHchỉ có thể là nguười lao động hoặc cả người lao động và người sử dụng lao

động. Bên BHXH (bên nhận nhiệm vụ BHXHthông thường là cơ quan chuyên trách do

Nhà nước lập ra và bảo trợ. Bên được BHXH là người lao động và gia đình họ khi có

đủ các điều kiện ràng buộc cần thiết.

- Những biến cố làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc làm trong BHXH có

thể là những rủi ro ngẫu nhiên trái với ý muốn trái với chủ quan của con người như :

ốm đau, tai nạnlao động, bệnh nghề nghiệp...Hoặc cũng có thể lã trường hợp xảy ra

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com