Vị thế phụ nữ trên thế giới thời nay

KY Nif M NGAY QU6 C T^ PHg NUr 8 - 3:

VI THE PHU NO'THEN TH£ GiOl THOI NAY

XUAN HONG

Trong luc Dai hdi Phg nCr qudc te do

Lien hop qudc td churc khai mac thi tai

B I C Kinh, Lien hpp qudc da cdng bd

Ban bao cao dau tien ndi ve hoan canh ciia phu

nCr tai 5 luc dja. Jean Fabre - ngudi dac trach

tmyen thdng trong chuong trinh phat trie'n ciia

Lien hop qudc cho biet: "NhCing phan tich cua

chiing tdi chiimg td ring su tie'n bd eiia xa hdi va

kinh te se mau chdng hon ne'u ngudi ta uu tien

dau tu vao phu nCr. Van de nay khdng chi bieu

hien su cdng bing ma cdn nham dem lai viec

quan ly td't. Moi nhdm xa hdi, moi nhdm gidi tinh

ludn cd nhung van de rieng ciia nd. Su tham gia

cua phu nu' vao nhiing co eau he trpng se eho

phep xa hdi thay dd'i each nhin va ed nhung su

lya chpn huu ich hon". De danh gia su tham gia

cua phg nu', ngudi ta ke't hprp ty le can bd phu nir

cap trung va cap cao, ty le Ipri tire eCia phu nu' so

vdi Ipi tiire qudc gia... Ban bao cao neu tren cho

biet cd 10 qude gia ddng dau ve sd phu nir tham

gia vao cac ITnh vuc kinh te va chinh trj la: Thuy

Dien, Na Uy, Phan Lan, Dan Mach, Canada,

New Zealand, Ha Lan, My, Ao, Y.

Trong vdng 20 nam qua, tai cac nudc Arap,

ty le phu nu" dupe xoa nan mu chir da tang

68%. Nhin chung, hoan canh cua phu nu' da

dupc cai thien rat nhieu trong phan Idn cac

nude Arap. Vi dg, ngudi ta tinh ra rang d cap

dai hpc, cur 3 sinh vien thi cd 2 sinh vien nu',

trong khi each day 20 nam, ti le nay la 3 nam,

1 nQ. 32 qudc gia da cd nhieu nCr sinh vien hon

nam sinh vien. Khdng nhiing ty le xoa nan mil

chir trong gidi nu' tang len, ma nhieu ngudi

trong sd hp cdn dat dupre nhi/ng hpc vj cao. Tai

Phan Lan, ty le nCr sinh vien su vdi nam sinh vien

la 139%. tai Na Uy - 116%, Phap - 114%, Nhat

- 66%, Iran - 47%, Togo - 22%. Ty le thoat nan

mil chir cua phu nu'tai 3 nudc Uruguay, Jamaica

va Nicaragua cao hon so vdi nam gidi.

Tu khi cd giai Nobel nam 1901, 4,4% giai

Nobel ve hoa binh da dupc trao cho phu nir.

Neu tinh tat ca cac ITnh vuc, sd phu nir doat giai

Nobel da len de'n 28 ngudi, trong dd 9 phg nir

doat giai Nobel hoa binh va 8 phu nir dupe giai

Nobel ve van hpc. Ve y khoa, nu'chiem ty le 2,5%,

hoa hpe - 3%, vat ly - 1,3%.

Trong 192 dai dien thudng true d Lien hprp

qudc cd 8 phu nu. 11% nhan vien cao cap tai

eae co quan ciia Lien hpp qudc la phu nu'. Ty le

phu nir thay ddi tuy theo tung td churc: 0% vdi

WTO (To chirc Thuong mai the gidi), 2,4% vdi

FAQ (To chiic Luang thuc va Ndng nghiep Lien

hpp qudc), 21,5% vdi UNICEF (Quy Nhi ddng

Lien hpp qud'e)... Trong sd 27 td chirc qudc te

thi cd 4 td chiire do phu nir lanh dao.

Phu nir Uc va New Zealand dupc quyen bau

cur vao nam 1893, Phan Lan va Na Uy nam

1907, Anh va Dire nam 1918, My nam 1920,

Phap nam 1946. Phu nur Thuy Sy phai chd tdi

nam 1971 mdi dupc bau cur, phu nir Liechtenstein

thi tdi tan nam 1984.

Cd 50% phu nuf trong Chinh phu Thuy Dien

- dd la chinh phii dau tien tren the gidi dat dupc

su can bing giira nam va nir. Ky luc the gidi ve

phu nu' la dan bieu thudc Phan Lan vdi 39%; tiep

theo la Na Uy 35%, Thuy Dien 34%. Tir trudc

den nay, chi cd 26 phu nuf dupc bau vao chiire vu

lanh dao mdt qud'e gia hoac mdt ehinh phii (eon

sd ay khdng bao gdm cac nir hoang hoac nir thii

tudng dupc bd nhiem, vi hp khdng phai do cur tri

bau len). Hien cd 12 qudc gia trong dd phu nu\a

tdng thd'ng hay thii tudng. Ve hinh thiirc, quyen

luc chinh trj rdng Idn nha't do mdt phu nu' nim

giir dang thude Nir hoang Anh Elisabeth II: ba la

To chirc nha nuoc so 3/2010 ®