Vì sao không có giải Nobel cho toan hoc

Vì sao không có giải Nobel Toán học ?

Từ 1901 đến nay, cứ đến mùa thu là các giải thưởng Nobel được công bố. Đúng

theo chúc thư của nhà phát minh Thụy Điển Alfred Nobel (1833-1896) thì có tất

cả 5 giải thưởng cho các thành tựu trong vật lý, hóa học, y khoa hay sinh lý

học, văn chương và hòa bình thế giới. Từ 1969 trở đi, Sveriges Riksban (Ngân

hàng Đế chế Thụy Điển) còn góp quỹ thêm cho một giải thưởng Nobel về kinh

tế học nữa. Nhưng từ trước đến nay không hề có một giải thưởng Nobel cho

toán học!

Tại sao không có giải Nobel toán học?

Carl Friedrich Gauß (1777-1855)

Chuyện này đúng là không ít người đã thắc mắc. Mà cũng phải, chẳng phải

danh ngôn Hy Lạp cổ đại đã bảo "Thượng đế làm toán" sao? Carl Friedrich Gauß

cũng nói "Toán học là nữ hoàng của các môn khoa học". Thôi thì cứ cho là

Gauß có hơi ...thiên vị đi, nhưng chắc chắn không ai thực sự quan niệm là toán

học không phải là một ngành khoa học quan trọng đâu. Có thể là không ai

hết ...ngoài Alfred Nobel ra! Ngày nay nhiều người nghiên cứu tiểu sử Nobel cho

đây chính là nguyên nhân tại sao ông ta không đoái hoài tới toán học trong

chúc thư của mình. Ngay cả hội đồng giải thưởng Nobel từ lâu cũng coi đó là lý

do chính thức giải thích chuyện này. Xét về thân thế Alfred Nobel thì cũng có

thể dễ dàng chấp nhận chuyện này: Nobel tuy là một nhà sáng chế tài ba, nhất

là về hóa học (ông có hơn 350 bằng sáng chế) nhưng chỉ đi học đến năm 16

tuổi và những năm cuối chỉ học tư ở nhà, chủ yếu là với nhà hóa học Nga

Nikolai Zinin, người mà chắc đã dẫn ông vào ngành này. Nobel không theo học

đại học ở đâu cả mà chỉ làm việc và nghiên cứu trong cơ xưởng và phòng thí