Về sự phục hồi các giá trị truyền thống làng xã

VESV PHU CHOI

CAC CIA TRI TRUYEN THONG LANC XA

D 6 DANH HUAN*

1. Dat va n de

Do bat ngudn tQ nhieu nguyen nhan

khac nhau ciia ljch sQ de lai, da cd mpt

thdi, chiing ta chaa chu y nhieu de'n van

hda - de'n nhQng gia trj truyen thd'ng cua

lang xa. Thyc te la, cac gia trj truyen thdng

nhQ: dinh, chua, den, mieu, nha thd ddng

hp, le hpi, dinh dam, tap tuc... ft dapc quan

tam, duy tri va phat huy, vi bj xem la me

tfn dj doan. Tai nhieu lang xa, vung ndng

thdn, dinh, chua, van chi, nha thd hg bj pha

huy de lay gd, gach, ngdi xay dyng tradng

hgc va cac cdng trinh cdng egng, hoac bj

thay ddi chQc nang, nha dinh chua chuyen

thanh nha kho, hgi tradng cua hpp tac xa.

Thyc te dd, tao nen mdt giai doan chim

xud'ng ciia van hda lang. Nhieu nha nghien

cQu da cd chung y kien khi nhin nhan mgt

giai doan ljch sii cua van hda lang nha vQa

neu tren: 'T)inh chua, mieu mao, cay cd thy

quanh chung bj pha bo, chat ha, tham chf

ciu quan d ben dadng hay giQa canh ddng

de ngadi dan tranh ning, tranh maa cung

khdng cdn. Dinh chua nao sdt lai thi dapc

diing lam kho, lam lam, long ngai, bai vj, cd

xf, tapng phat vung vai khip ndi" (1). Va

"Do nen kinh te bj chie'n tranh tan pha

nang ne, do Nha nadc vin tiep tuc duy tri

cd che quan lieu bao cap, din den tinh

trang ye'u kdm ve kinh te [...]. Trong bdi

canh dd, nhieu ngadi lam cdng tac quan ly

3 cac dia phadng khong quan tam den viec

td chQc, phuc hdi cac hinh thQc sinh hoat

van hda va tfn ngadng dan gian, trong dd

cd cac le hpi truyen thoiig tai cac lang xa d

ndng thdn nadc ta" (2). H$ qua dd, khien

cho nhieu gia tri truyen thdng bi phai nhat,

lang quen, nhieu di tfch dinh, chua cd gia

tri ve ljch sii, tdn giao va nghe thuat bj mit

hin, gid day chi cdn iQu l^i trong k^ Qc dan

lang.

Cdng cupc Doi mdi cua da't nQdc bit diu

tien hanh tQ sau Dai hpi Dang toan quoc

lin thQ VI (1986). Vdi myc tieu phat trien

kinh te, xa hgi, dQa dit nadc ra khdi nhQng

khd khan, khac phuc tinh trang trt tr^, lac

hau ve kinh te va van hda. O gdc dg kinh

te, lang xa truyen thd'ng dapc trd ve vdi

dung ban chit la nen kinh te hg gia dinh

tieu ndng, bing vigc thQa nhan md hinh

kinh te hg gia dinh (3) d ndng thdn, cd nha

nghien cQu ggi dd la hien tapng phuc hdi

lang tieu ndng (4). Luc nay, md hinh hpp

tac xa - san xua't tap the khdng cdn phu

hpp cho phat trien kinh te - van hoa lang

xa, ma hp gia dinh da trd thanh tac nhan

quan trpng doi vdi sy phat trien kinh te -

xa hpi d ndng thdn (5).

Tiep theo dd. Dang va Nha nQdc da c6

nhieu chfnh sach quan tam tdi vi$c xay

dyng va gin giQ ban sic van hda dan tpc,

day cung dQdc coi la ddng lyc quan trpng

' Vign SQ hgc