Văn học 8X Trung Quốc - Nguyễn Tấn Hùng pot

TÓM TẮT CÔNG TRÌNH

Công trình được chia làm 3 chương. Lần lượt đi giải quyết các vấn đề cơ

bản về dòng văn học 8X Trung Quốc đang được bàn luận nhiều ở Trung Quốc

trong thời gian gần đây. Dựa vào nguồn tư liệu gồm các tác phẩm của các nhà

văn 8X được dịch và xuất bản ở Việt Nam, tài liệu nghiên cứu trên báo, mạng,

sách và các nguồn tư liệu khác.Nội dung được triển khai như sau:

Chương 1: Khái quát về văn học 8X Trung Quốc:

Chương đầu tiên đi vào tìm hiểu khái niệm cơ bản của dòng văn học 8X

Trung Quốc và quá trình hình thành dòng văn học này.

1.1 Khái niệm văn học 8X – Trung Quốc

Phần này chúng tôi trình bày và lý giải những khái niệm cơ bản về dòng

văn học 8X Trung Quốc. Đó là những khái niệm được hiểu về dòng văn học

này ở Trung Quốc và Việt Nam. Phần này giúp có được hiểu biết cơ bản về

dòng văn học mới này.

1.2 Quá trình hình thành dòng văn học 8X Trung Quốc

Quá trình hình thành dòng văn học mới này cũng được công trình đi

khảo sát cụ thể thông qua hoàn cảnh xuất hiện và sự vận động theo thời gian

của dòng văn học này.

Qua chương này công trình giúp có được cái nhìn ban đầu tổng quan về

dòng văn học đang được quan tâm này của Trung Quốc.

Chương 2: Các tác giả và tác phẩm văn học 8X Trung Quốc đã

được giới thiệu ở Việt Nam:

Đây là chương quan trọng của công trình, chúng tôi đi sâu vào khảo sát

đối tượng mà công trình nghiên cứu.

Chương này được phần làm 2 mục lớn cụ thể là:

2.1Giới thiệu các tác giả với các tác phẩm tiêu biểu được dịch và

xuất bản ở Việt Nam

Ở mục này công trình tiến hành khảo sát và đánh giá về các tác giả của

dòng văn học 8X Trung Quốc có sách dịch và xuất bản ở Việt Nam cùng tác

1

phẩm của họ. Công trình cũng đề cập đến các tác giả 8X khác thuộc dòng văn

học này cũng đang được chú ý ở Trung Quốc.

2.2 Tìm hiểu những đặc điểm chính trong sáng tác của các tác giả

8X Trung Quốc

Mục này công trình khái quát những đặc điểm chính của dòng văn học

8X Trung Quốc biểu hiện qua các tác phẩm của họ, đi sâu vào tìm hiểu từng

đặc điểm này để có cái nhìn cụ thể và khách quan hơn về đối tượng nghiên cứu.

Tìm hiểu những đặc điểm của dòng văn học 8X Trung Quốc nhằm thông qua

đó có cơ sở bước đầu nhận định về giá trị của các tác phẩm thuộc dòng văn học

này.

Chương 3: Văn học 8X Trung Quốc với văn học 8X Việt Nam:

Ở chương này công trình đi tìm hiểu về sự tiếp nhận văn học 8X Trung

Quốc ở Việt Nam.

3.1 Văn học 8X Trung Quốc với độc giả Việt Nam

Sự tiếp nhận được đánh giá khách quan trong mối tương quan giữa hai

nền văn học và thông qua việc khảo sát một bộ phận độc giả Việt Nam. Quá

trình tiếp nhận văn học 8X Trung Quốc ở Việt Nam được khảo sát theo diễn

biến thời gian, qua đó cho thấy sự quan tâm của độc giả Việt Nam và sức thu

hút của dòng văn học này.

3.2 Văn học 8X Trung Quốc với sáng tác văn học trẻ, văn học 8X

Việt Nam

Trong chương này chúng tôi cũng đi so sánh một cách khách quan giữa

văn học 8X Trung Quốc và văn học 8X Việt Nam hiện nay. Công trình nêu ra

những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai dòng văn học của các tác giả

cùng thế hệ của hai nền văn học. Từ đó, có thể giúp rút ra cho văn học trẻ nước

nhà những bài học bổ ích.

2

3

MỞ ĐẦU:

1. Lý do chọn đề tài:

Có thể nói nền văn học đương đại Trung Quốc hiện nay không chỉ nhận

được sự quan tâm ở khu vực mà còn được cả thế giới đọc và biết đến. Đặc biệt

là ở Phương Tây đã quan tâm tìm hiểu nền văn học Trung Quốc cả cổ đại lẫn

hiện đại. Sau "Đại cách mạng văn hóa Trung Quốc" (1976) thì giới văn nghệ

Trung Quốc xúc tiến xây dựng nền văn học nghệ thuật nước nhà theo hướng

đổi mới, hay còn gọi là văn học thời kỳ mới.

Văn học thời kỳ mới phát triển mạnh mẽ với sự xuất hiện của khá nhiều

trường phái và trào lưu. Đặc biệt vào thập niên 90 đã xuất hiện trào lưu văn học

của thế hệ sinh sau chiến tranh. Trong đó có cả những người sinh vào thập kỷ

80 – sau này dòng văn học này được gọi chung là dòng văn học 8X. Sự phát

triển của dòng văn học này khá mạnh thậm chí còn lấn át cả độc giả của các

dòng văn học khác ở Trung Quốc. Các tác phẩm được dịch và xuất bản trên thế

giới gây tiếng vang lớn cho văn học Trung Quốc. Một số tác phẩm của các nhà

văn thế hệ 8X này cũng được dịch và xuất bản ở Việt Nam và có sự ảnh hưởng

nhất định đến độc giả Việt Nam. Chúng tôi chọn đối tượng là dòng văn học 8X

Trung Quốc đang thịnh hành vì những nguyên do đó.

2. Lịch sử vấn đề:

Văn học 8X Trung quốc là một dòng văn học mới xuất hiện tại Trung

quốc và mới chỉ được biết đến ở Việt Nam qua một số bản dịch trong những

năm gần đây. Chính vì vậy nó chưa được nghiên cứu một cách kĩ lưỡng ở Việt

Nam. Vào thời điểm dòng văn học này mới du nhập vào Việt Nam với việc

xuất bản hàng loạt tác phẩm của các tác giả 8X Trung Quốc cũng là thời điểm

dòng văn học này đang ở giai đoạn đỉnh điểm nhất với hàng ngàn tác giả cũng

như hàng ngàn đầu sách được xuất bản ở Trung Quốc. Nó đã bắt đầu được chú

ý ở khu vực và trên thế giới với nhiều bản dịch các tác phẩm ra các ngôn ngữ

khác nhau. Các nhà xuất bản ở Việt Nam như Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, Nhà

xuất bản Văn học, Nhà xuất bản Phụ nữ, Công ty sách Phương Nam, Công ty

sách Bách Việt…cũng bắt đầu giới thiệu các tác phẩm đó đến với đông đảo độc

4

giả Việt Nam. Và đồng thời cũng có một số chuyên gia văn học thể hiện sự

quan tâm của mình đối với dòng văn học này.

Ban đầu có nhiều nguồn ý kiến đánh giá khác nhau thậm chí trái

ngược nhau về những tư tưởng mới được truyền đạt thông qua những tác phẩm

thuộc dòng văn học này.

Nhìn chung có hai luồng ý kiến, luồng ý kiến thứ nhất ra sức phê phán

sự nổi loạn trong tư tưởng của các tác giả 8X Trung Quốc, luồng ý kiến thứ hai

nhìn nhận theo chiều hướng tích cực hơn cho rằng đó là sự phản ánh những

thay đổi về tư tưởng của thế hệ trẻ Trung Quốc trên sự tác động của xã hội

Trung Quốc hiện đại. Thế hệ trẻ Trung Quốc muốn thể hiện bản lĩnh và sự

năng động của mình trong xã hội hiện đại có nhiều biến động. Một số nhà

nghiên cứu Việt Nam đánh giá văn học 8X Trung Quốc theo hướng này tiêu

biểu trong đó có nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, nhà nghiên cứu Trần

Minh Sơn…Trong những lời giới thiệu các tác phẩm của các tác giả thuộc dòng

văn học này nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn đã thể hiện quan điểm đánh

giá tích cực của mình dựa trên những lí luận khoa học của một nhà chuyên môn

có kiến thức sâu rộng. Ngoài ra còn có nhiều bài báo trên các báo, tạp chí,

website, diễn đàn văn học…có đề cập với mức độ chuyên sâu khác nhau về vấn

đề văn học này. Tuy nhiên phần đông các nhà nghiên cứu chỉ đi tìm hiểu một

khía cạnh nào đó của dòng văn học này bằng cách đánh giá phân tích riêng rẽ

từng vấn đề mà chưa có sự hệ thống toàn bộ các bản dịch tác phẩm tại Việt

Nam để rút ra những kết luận chung nhất. Đồng thời cũng chưa có sự so sánh

đối chiếu một cách khách quan với văn học 8X Việt Nam trên phương diện

tương tác lẫn nhau giữa hai dòng văn học này.

Ở nước ngoài, đặc biệt là trong giới nghiên cứu văn học và học giả

Trung Quốc đều đánh giá cao những giá trị tư tưởng mà các tác phẩm của các

tác giả trẻ đề xuất. Tuy nhiên ngay chính giới văn học Trung Quốc cũng không

phải đồng nhất ý kiến về vấn đề này. Đáng chú ý trong đó là những bài viết của

nhà nghiên cứu Ngô Tuấn đã đuợc dịch ra tiếng Việt cùng nhiều nhận định

được phát biểu lẻ tẻ của các nhà văn lớp trước của Trung Quốc được ghi nhận.

5

Trên đà văn học 8X Trung Quốc đang có nhiều thay đổi nghiên về phía

nâng cao giá trị nghệ thuật cao hơn khiến giới học giả Việt Nam, Trung Quốc

cũng như trên thế giới ngày càng quan tâm nghiên cứu về dòng văn học này

nhiều hơn.

3. Mục tiêu của đề tài:

Tìm hiểu về dòng văn học mới của nước ngoài, cụ thể là một dòng

văn học hiện đại mới xuất hiện ở Trung Quốc trong những năm gần đây - dòng

văn học 8X Trung Quốc cùng với những tư tưởng sáng tác mới của dòng văn

học này thông qua những bản dịch tác phẩm và tư liệu nghiên cứu về dòng văn

học này ở Việt Nam. Vì nhiều lý do khách quan nên công trình chỉ đi vào tìm

hiểu văn xuôi 8X Trung Quốc chứ không khảo sát phần thơ.

Mục đích của việc tìm hiểu về dòng văn học này nhằm giúp độc giả

Việt Nam có được sự tiếp cận gần hơn với một khía cạnh của văn học Trung

Quốc đương đại. Từ đó đánh giá khách quan và khoa học hơn về dòng văn học

8X Trung Quốc đang gây nhều tranh cãi trong giới phê bình, học thuật ở Việt

Nam cũng như trong khu vực. Đồng thời đánh giá được sự ảnh hưởng của dòng

văn học này ở Việt Nam.

Đề tài đi vào tìm hiểu cụ thể sáng tác của một số nhà văn 8X tiêu biểu

của Trung Quốc có sách dịch ở Việt Nam để thấy được những đặc điểm lớn của

dòng văn học này. Từ đó đem so sánh một cách khách quan giữa văn học 8X

Việt Nam và văn học 8X Trung Quốc. Qua sự so sánh một cách khách quan

này có thể giúp chúng ta nhìn nhận và đánh giá lại nền văn học trẻ, đặc biệt là

văn học 8X- Việt Nam. Từ đó rút ra những bài học và kinh nghiệm quý báu

cho văn học trẻ nước nhà.

4. Phương pháp nghiên cứu:

Do đây là một vấn đề văn học còn mới mẻ và chưa nhận được

nhiều sự quan tâm tìm hiểu, nghiên cứu của các chuyên gia học giả ở Việt Nam

nên để thực hiện đề tài này chúng tôi đã phải phối hợp nhiều phương pháp khác

nhau trong nghiên cứu khoa học nói chung cũng như trong nghiên cứu văn học

nói riêng. Cụ thể bao gồm những phương pháp nghiên cứu chính sau đây:

6

a. Các phương pháp chung:

Phương pháp lịch sử - xã hội: phương pháp này được chúng tôi vận

dụng để khảo sát bối cảnh lịch sử xã hội và bối cảnh văn học của sự xuất hiện

và hình thành dòng văn học 8X, diễn tiến sự vận động và phát triển của dòng

văn học này một cách đầy đủ nhất.

Phương pháp tổng hợp: phương pháp này được sử dụng nhằm giúp có

cái nhìn tổng quan và đầy đủ về đối tượng nghiên cứu. Chúng tôi áp dụng

phương pháp này nhằm khảo sát và tổng hợp các nguồn tư liệu, tài liệu liên

quan đến đối tượng được nghiên cứu trong công trình.

b. Các phương pháp chuyên ngành:

Phương pháp phân tích - phân tích thi học: Đây là phương pháp

chuyên ngành hỗ trợ nhiều nhất trong quá trình thực hiện công trình. Chúng tôi

sử dụng phương pháp này để phân tích và rút ra những đặc điểm quan trọng

nhất về nội dung và nghệ thuật của dòng văn học 8X Trung Quốc. Đồng thời

cũng đánh giá được khách quan những đặc điểm hạn chế của dòng văn học này.

Phương pháp đối chiếu, so sánh văn học: Phương pháp này được sử

dụng nhiều nhất trong chương 3 của công trình nhằm đối chiếu và so sánh mối

tương quan giữa văn học 8X Trung Quốc và văn học 8X Việt Nam

7

CHƯƠNG 1:

KHÁI QUÁT VỀ VĂN HỌC 8X TRUNG QUỐC

1.1Khái niệm văn học 8X – Trung Quốc:

1.1.1 Khái niệm thuật ngữ 8x:

Thuật ngữ 8X là một thuật ngữ quen thuộc được biết đến khá phổ biến

trong những năm gần đây ở Việt Nam và các nước châu Á. Nó là một thuật ngữ

dung để chỉ những người trẻ sinh ra trong thập niêm 80 của thế kỉ 20 (từ năm

1980 đến 1989). Thuật ngữ này được dùng phổ biến đến mức đã đi vào đời

sống thường ngày và được dùng như một từ ngữ thông dụng. Ban đầu nó là sản

phẩm của báo chí, rồi dần dần được chấp nhận trong xã hội như một khái niệm

phổ biến. Ngoài khái niệm 8X ra còn có khái niệm 7X gần đây là 9X, người ta

cũng theo thói quen sử dụng đó mà gọi những người sinh ra trong những thập

niên trước đó là 6X, 5X…tuy nhiên không phổ biến bằng.

Ở phương Tây hầu như người ta không dùng đến khái niệm này. Mà chỉ

riêng các nước châu Á và Việt Nam mới sử dụng nó phổ biến như vậy. Trong

văn học người ta cũng quen dùng các khái niệm nhà văn 7X, 8X để chỉ lứa tuổi

sáng tác của các nhà văn đó. Điều này lý giải bởi xã hội phương Tây không có

8