Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Vấn đề ruộng đất và các cuộc đấu tranh tự phát của nông dân ở tỉnh Bạc Liêu thời Pháp thuộc
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
Tran Minh ThuSn Tap chi KHOA HOC & CON Q NGHE
VAN DE RUONG DAT VA CAC CUOC DAU TRANH Tl/ PHAT
CUA NONG DAN d TINH BAC LIEU THCH PHAP THUOC
Tran Minh Thu^n
Trudng Dgi hgc Cdn Tha
T OM TA T
Trong nhung nam cuii thi ki XIX dau the ki XX, van de rupng dat d tinh Bac Lieu co nhQng
chuyen bien rd r6t, Chinh quyen thuoc dja co nhiing chinh sach uu tien cho tang ldp diln chu trong
viec cap phat dat dai. Nhieu dien chu d day sd hUu hang nghhi hecta rupng dat. He thong don dien
Uong Ilia cua tang Idp diln chii ngay cimg md rpng. Ben canh do, rupng dit ciia nong dan ngay
ciing cang bi thu hep d^ . Nhung mau thuan giiia dien chii va nong dan d tinh Bac Lieu trd nen
cang thang. NhQng cugc dau Uanh tu phat da bupc chinh quyen Dong Duong phai dieu chinh
chinh sach cap phat dat dai 6 thuoc dia.
Tir khoa: sd hdu rugng ddt, diin chd, nong ddn, ddu tranh lu phdt, tinh Bgc Lieu
VAI NE T LICH SLT HANH CHINH TINH
BAC LIEU CUOI THE KI XIX DAU THE
Ki'xx
Hoa udc Giap Tuat (1874) dugc ky vdi git a
trilu dinh nha Nguyen va dai dien Phap cd
mpt dieu khoan rit quan trpng la "vua nuoc
Nam phdi thugn nhurnig diet ddt 6 linh Nam
Ky cho nic&c Phdp" [8; y.286]. Nam Ky lye
tinh da chinh thiic trd thanh dat ciia Phap.
Cudi th i ki XIX dau th i ki XX, thyc dan
Phap hoan chinh dan he thong hanh chinh d
Nam Ky theo y do cai trj va khai thac viing
d it tiem nang ve kinh te nay. Sau tinh Nam
Ky dugc thanh lap tir cai each hanh ehinh ciia
Minh Mgng nam 1832 bi xoa bd. Thay vao do
la viec chia Nam Ky thanh 4 khu vyc hanh
chinh Idn (circonscription administrative) la:
Sai Gdn, My Tho, VTnh Long va Bat Xae
(Bassae). Khu vyc Bat Xi c glim ed 6 tieu khu
la Chau Ddc, Ha Tien, Long Xuyen, Rgch
Gia, CIn Tha va Sdc Tring. Ngay
18/12/1882, thdng doc Nam Ky ra quyet dinh
tach hai tdng ciia tieu khu Sdc Trang va 3
tdng ciia tieu khu Rgch Gia de thanh lap mdt
tieu khu mdi la Bac Lieu [11; tr.l06]. Tiep
theo dd, ngay 20/12/1899, Toan quyen Ddng
Duong ra nghj djnh doi eac "tilu khu" thanh
"tinh". Mien Tay Nam K>' liic nay gdm cd 7
tinh ia Bac Lieu, CIn Tha, Chiu Dde, Ha
Tien, Long Xuyen, Rgch Gia va Sdc Trang
[ll;tr.264-265].
Tel: 0907079229; Email, [email protected]
Tinh Bgc Lieu cd dien tich Idn nhat so vdi cac
tinh d mien Ti y Nam Ky trong nhung nam
diu thS ki XX. Tuy nhien, dieu kien tu nhien
d diy eung khac nghiet hon so vdi cae tinh
khac va viec khan hoang chua dugc diy manh
vi thieu nhan cdng va phuang tien ky thugt.
Chinh vi vgy, du tinh Bac Lieu cd dien tich
Idn nhat mien Tay Nam Ky nhung tfing dien
tieh trong liia Igl it han eac tinh khac nhu
Rgch Gia, Can Tha, Sdc Trang, chi hon cac
tinh Long Xuyen, Chiu Ddc va HI Tien.
Mpt tai lieu thong ke nim 1926 eho biet, tinh
Bac Lieu cd dan sd 181.372 ngudi, chg trung
t im la Ca Mau, cae c a quan hanh chinh dgt d
Ca Mau, Gia Rai, VTnh Chau, VTnh Lgi [5;
tr.l9j. Theo so lieu ciia Y.Henry nam 1930 thi
tinh Bgc Lieu cd dan sfi 231.000 ngudi vdi
tfing di6n tich 7.272 km^ [7; tr.5]. Vdi diSn
tich dit dai rpng Idn nhung mat do dan sfi
thap ciing cho thay tinh hinh khan hoang va
kinh te nong nghiep d tinh Bgc Lieu den
nhflng nam dau the ki XX vin cdn phat trien
kha cham ehgp. Tuy nhien, khi thuc dan Phap
dau tu phat trien he thdng kenh dao va cd
nhirng chinh sach uu dai trong d p phat dat
khin hoang cho tu san Phap va nhihig dien
chii ngudi Vi?t thin Phap thi viec khan hoang
va sd huu rugng dat d tinh Bac Lieu cd nhflng
chuyin bien mdi, nhat la trong nhung thgp
nien 20-30 ciia thi ki XX.