Ứng dụng Big data và AI nhằm phát triển fintech tại các Ngân hàng thương mại Việt Nam, 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN HỮU TRƢỜNG

ỨNG DỤNG BIG DATA VÀ AI NHẰM PHÁT TRIỂN FINTECH

TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Thành Phố Hồ Chí Minh - Năm 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN HỮU TRƢỜNG

ỨNG DỤNG BIG DATA VÀ AI NHẰM PHÁT TRIỂN FINTECH

TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT NAM

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

Mã số: 8 34 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HIỀN

Thành Phố Hồ Chí Minh - Năm 2022

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung

thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc đây hoặc các nội dung do

ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn.

Tác giả

Nguyễn Hữu Trƣờng

LỜI CẢM ƠN

Đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn Quý Thầy Cô trƣờng Đại học Ngân Hàng đã

trang bị cho tôi kiến thức và truyền đạt cho tôi những kinh nghiệm quý báu làm nền tảng

cho việc thực hiện luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Thị Hiền đã tận tình hƣớng dẫn và chỉ bảo

để tôi có thể hoàn thành luận văn cao học này.

Cuối cùng tôi gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình, những ngƣời thân đã luôn tin

tƣởng, động viên và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi học tập.

Trân trọng!

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Tên đề tài: Ứng dụng Big data và AI nhằm phát triển fintech tại các ngân

hàng thƣơng mại Việt Nam.

Nội dung: Nghiên cứu tiến hành xác định thực trạng triển khai fintech và ứng

dụng big data & AI trong ngành ngân hàng giai đoạn từ 2013 – 2021. Trƣớc tiên, tác

giả tiến hành nghiên cứu cơ sở lý thuyết và lƣợc khảo một số nghiên cứu trƣớc có liên

quan đến đề tài. Từ đó, luận văn chọn phƣơng pháp phân tích theo mô hình SWOT

theo bốn yếu tố cốt lõi: điểm mạnh – điểm yếu – cơ hội – thách thức của các NHTM

VN khi phát triển ứng dụng fintech từ big data và AI. Cụ thể, luận văn tiến hành xác

định thực trạng triển khai fintech trong ngành ngân hàng. Kế tiếp, luận văn xác định

thực trạng ứng dụng big data và AI trong ngành ngân hàng. Từ đó, dựa trên các kết

quả tổng hợp từ thực trạng, luận văn xác định những điểm mạnh và điểm yếu của các

NHTM VN trong việc triển khai ứng dụng fintech từ big data và AI. Từ các điểm

mạnh và điểm yếu của các NHTM VN, luận văn xác định những cơ hội cũng nhƣ

những thách thức mà các NHTM VN sẽ đối mặt khi tiến hành triển khai ứng dụng

fintech từ big data và AI vào hoạt động ngân hàng. Dựa trên kết quả phân tích, tác giả

đề xuất một số hàm ý chính sách nằm thúc đẩy hiệu quả trong việc triển khai ứng dụng

fintech từ big data và AI cho các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam trong giai đoạn sắp

tới.

Từ khoá: AI, big data, cơ hội, thách thức, fintech, ngân hàng thƣơng mại, swot

ABSTRACT

Title of the thesis: Applying Big data and AI to develop fintech in Vietnamese

commercial banks

Contents: The study conducted to determine the current status of fintech

implementation and big data & AI application in the banking industry in the period

from 2013 to 2021. First, the author conducts research on the theoretical basis and

reviews a number of previous studies related to the topic. From there, the thesis

chooses the SWOT analysis method according to four core factors: strengths -

weaknesses - opportunities - challenges of Vietnamese commercial banks when

developing fintech applications from big data and AI. Specifically, the thesis

determines the current status of fintech implementation in the banking industry. Next,

the thesis identifies the current status of big data and AI applications in the banking

industry. From there, based on the aggregated results from the current situation, the

thesis identifies the strengths and weaknesses of Vietnamese commercial banks in

deploying fintech applications from big data and AI. From the strengths and

weaknesses of Vietnamese commercial banks, the thesis identifies opportunities as

well as challenges that Vietnamese commercial banks will face when implementing

fintech applications from big data and AI into banking operations. Based on the

analysis results, the author proposes a number of policy implications for promoting

efficiency in deploying fintech applications from big data and AI for Vietnamese

commercial banks in the coming period.

Keywords: AI, big data, opportunities, challenges, fintech, commercial banking, swot

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................................ i

LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................................ii

TÓM TẮT LUẬN VĂN .......................................................................................................... iii

ABSTRACT................................................................................................................................ iv

MỤC LỤC.....................................................................................................................................v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.......................................................................................vii

DANH MỤC HÌNH ẢNH..................................................................................................... viii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ............................................................................................................ ix

TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ..........................................................................1

1. Lý do chọn đề tài .....................................................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu ...............................................................................................................3

3. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................................3

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.........................................................................................4

5. Dữ liệu và phƣơng pháp nghiên cứu.....................................................................................4

5.1. Dữ liệu nghiên cứu......................................................................................................4

5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................................5

6. Đóng góp của đề tài ................................................................................................................6

7. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................................7

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CÁC NGHIÊN CỨU TRƢỚC..............................9

1.1. Cơ sở lý thuyết chi phí giao dịch và hiệu quả hoạt động ngân hàng...............................9

1.2. Các cơ sở lý thuyết liên quan về Fintech, Big data và AI ............................................. 13

1.3. Các nghiên cứu trƣớc ......................................................................................................... 17

1.4. Khoảng trống nghiên cứu và điểm mới trong đề tài....................................................... 20

1.5. Phƣơng pháp phân tích ứng dụng mô hình SWOT ........................................................ 21

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1.......................................................................................................... 23

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG TRIỂN KHAI FINTECH TỪ BIG DATA VÀ AI .... 24

2.1. Thực trạng triển khai fintech trong ngành ngân hàng .................................................... 24