Tuyển tập thơ Esenin

Thơ Esenin

PHẦN 1 - THƠ

NHỮNG NGÔI SAO

Những ngôi sao trên cao, những ngôi sao sáng!

Có điều chi giữ kín ở trong mình?

Những ngôi sao giấu nghĩ suy sâu thẳm

Sức mạnh nào làm mê hoặc tâm linh?

Những ngôi sao thường xuyên, những ngôi sao san

sát!

Có điều chi thật hùng tráng, tuyệt vời?

Sao quyến rũ tri thức đầy khao khát

Sức mạnh nào vĩ đại thế, sao ơi?

Và tại sao khi các người tỏa sáng

Vẫy gọi giữa trời, ôm ấp cả bao la?

Âu yếm những con tim, ngắm nhìn đằm thắm

Những ngôi sao giữa trời, những ngôi sao xa?

1911.

NHỮNG GÌ ĐÃ QUA - KHÔNG TRỞ LẠI

Không trở lại cùng ta đêm dịu mát

Không được nhìn người bạn gái mến thương.

Không bao giờ ta còn nghe tiếng hát

Chim hoạ mi đã vui hót trong vườn!

Đêm mùa xuân đã trôi về dĩ vãng

Không nói với đêm: “Hãy quay lại, hãy chờ”.

Để bây giờ thời tiết mùa thu đến

Trời không ngừng trút xuống những cơn mưa.

Đang ngủ say trong mộ người bạn gái

Tình yêu đầu đã chôn chặt trong tim.

Cơn bão mùa thu không còn thức dậy

Giấc ngủ say và máu chẳng sôi lên.

Bài hát kia của hoạ mi đã tắt

Về cuối trời hoạ mi đã bay xa

Không bao giờ còn vang lên tiếng hát

Trong cái đêm dịu mát đã từng ca.

Đã bay đi những niềm vui thương mến

Trong cuộc đời từng nếm trải khi xưa

Giữa hồn ta giờ chỉ còn hoài niệm

Những gì đã qua – không trở lại bao giờ.

1911-1912.

ĐÊM

Dòng sông ngủ mơ màng

Rừng thông đen yên lặng

Hoạ mi không hót vang

Đỗ quyên không lên tiếng.

Đêm. Bốn phía lặng yên.

Chỉ con suối róc rách.

Trăng bằng ánh sáng của mình

Phủ lên khắp nơi ánh bạc.

Dòng sông lấp lánh.

Con suối ánh lên.

Hoa cỏ óng ánh

Trên khắp thảo nguyên.

Đêm. Bốn phía lặng yên.

Trong thiên nhiên ngủ hết.

Trăng bằng ánh sáng của mình

Phủ lên khắp nơi ánh bạc.

1911-1912.

ĐỪNG ĐẾN BÊN CỬA SỔ

Xin đừng đến gần em bên cửa sổ

Xin chớ giẫm lên hoa cỏ trong vườn

Em từ lâu chẳng còn yêu anh nữa

Nhưng chớ buồn mà xin hãy lặng im.

Dù vẫn thương anh bằng cả tấm lòng

Nhưng có ích gì cho anh vẻ đẹp?

Và tại sao lại không để em yên

Và tại sao anh cứ hoài day dứt?

Chẳng bao giờ còn yêu lại nữa rồi

Em bây giờ chẳng còn yêu ai nữa

Chẳng còn yêu, chỉ thương hại mà thôi

Xin đừng đến gần em bên cửa sổ!

Anh hãy quên rằng em đã yêu anh

Quên rằng em đã cuồng điên một thưở

Nhưng bây giờ chỉ còn lại lòng thương

Xin đừng đến, đừng làm em đau nữa.

1912.

NƯỚC MẮT ĐẦY VƠI

Trên đầu tôi một ngôi sao đang cháy

Nhưng chỉ lơ mơ qua áng mây mù

Trước mặt tôi một con đường rộng rãi

Nhưng lại mọc đầy cỏ dại hoang vu.

Cả thế gian gửi đến những nụ cười

Nhưng lại chứa đầy những lời buồn tủi

Thay vì động viên là nước mắt đầy vơi

Số mệnh tôi mang đến lời thăm hỏi.

1912.

EM ĐÃ KHÓC

Em đã khóc trong một chiều tĩnh lặng

Nước mắt đắng cay đã rơi xuống thật mau

Khi đó anh rất buồn và đau đớn

Nhưng dù sao hai đứa chẳng hiểu nhau.

Thế rồi em đi về miền xa ngái

Tất cả ước mơ đều tàn úa không màu

Và bây giờ chỉ mình anh còn lại

Chẳng một lời thăm hỏi để hồn đau.

Anh thường hay mỗi khi hoàng hôn xuống

Lại đi về nơi chốn đã gặp nhau

Lại nhìn thấy trong giấc mơ hình bóng

Và lại nghe trong yên lặng u sầu.

1912-1913.

CÂY BẠCH DƯƠNG

Cây bạch dương màu trắng

Bên cửa sổ nhà tôi

Được phủ đầy tuyết trắng

Như màu bạc sáng ngời.

Trên những cành tơ lụa

Tuyết ven một đường viền

Những chùm con buông xõa

Trắng xóa dải đăng ten.

Cây bạch dương đứng đấy

Trong giấc ngủ mơ màng

Những bông tuyết đang cháy

Trong ngọn lửa màu vàng.

Còn bình minh lười nhác

Lặng lẽ đi vòng quanh

Rồi rắc thêm lớp bạc

Còn tươi rói lên cành.

1913.

BUỒN BÃ QUÁ...

Buồn bã quá… đớn đau trong lồng ngực

Hành hạ con tim không chút xót thương

Những tiếng động buồn bã của thời gian

Không cho phép cõi lòng tôi thổn thức.

Một ý nghĩ cay đắng vẫn nằm lên

Mà không hề chịu buông tha đầu óc…

Đầu như chong chóng vì tiếng động ồn

Ai nói cùng tôi sống làm sao được?

Tâm hồn tôi giờ cũng đang nức nở

Không tìm ra an ủi một người nào

Thân xác bước đi nhọc nhằn khó thở

Vẻ hoang vu và gương mặt u sầu.

Số phận trao cho ta để làm chi

Chẳng còn nơi cho mái đầu cúi xuống

Đời nghèo khổ và đời ta cay đắng

Sống mà không hạnh phúc thật nặng nề.

1913

MIỀN QUÊ TÔI BỊ BỎ

Miền quê tôi bị bỏ

Miền quê tôi bị hoang

Cả tu viện, cánh rừng

Không rộn mùa cắt cỏ.

Những ngôi nhà xiêu lệch

Mà tất cả có năm.

Những mái nhà sủi bọt

Thành gỗ lát hoàng hôn.

Dưới áo bào rơm rạ

Gió vuốt những vì kèo

Và gió kia đem vã

ánh mặt trời lên rêu.

Quạ khoang giương cánh đập

Vào cửa sổ không sai

Anh đào như bão tuyết

Đang vẫy những bàn tay.

Không còn như chuyện kể

Nhưng huyền thoại đã từng

Cây vũ mâu thì thầm

Điều chi cùng lữ thứ?

1914

BÃI LẦY VÀ ĐẦM NƯỚC

Bãi lầy và đầm nước

Chiếc khăn của trời xanh.

Và rừng thông xào xạc

Vàng dát trên lá cành.

Chim vành khuyên thánh thót

Giữa tán lá cây rừng

Người cắt cỏ rào rạt

Mơ bóng mát rừng thông.

Tiếng kẽo kẹt nặng nề

Xe lăn trên đồng cỏ

Mùi hương của gỗ khô

Bốc lên từ xe ngựa.

Rặng liễu lắng tai nghe

Tiếng huýt cành trong gió…

Ôi miền quê ruột rà

Ôi miền quê bị bỏ!…

1914

NƯỚC NGA YÊU DẤU

Ôi nước Nga yêu dấu của tôi ơi

Nhà gỗ thông của Người mang tượng Chúa

Một màu xanh tít tắp tận chân trời

Cho đôi mắt được ngắm nhìn thuê thỏa.

Giống như kẻ hành hương mùa trẩy hội

Tôi ngắm nhìn đồng ruộng của nước Nga

Bên bờ giậu quanh làng thấp te tái

Những cây dương gầy guộc vẫn vui đùa.

Hương táo chín và mật thơm lan tỏa

Trong nhà thờ ca tụng Đức Chúa Trời

Có tiếng kêu vù vù sau làng nhỏ

Rồi trên đồng là điệu nhảy vui tươi.

Tôi chạy theo lối mòn hoa cỏ nát

Ra bao la đồng ruộng trải ngát xanh

Đón chào tôi - như vành khuyên lúc lắc

Là tiếng cười các cô gái vang lên.

Nếu thiên thần đồng thanh cất tiếng gọi:

“Bỏ nước Nga lên sống ở thiên đường!”

Tôi sẽ nói: “Thiên đường tôi chẳng lấy

Hãy trao cho tôi tổ quốc yêu thương!”

1914

MIỀN QUÊ THÂN YÊU

Miền quê thân yêu! Con tim mơ ước

Làn nước xanh đầy ánh nắng mặt trời.

Tôi chỉ muốn giá mà tôi mất hút

Vào màu xanh khúc giao hưởng của ngưòi.

Trên bờ ruộng áo long bào được khoác

Mộc thảo hoa, cỏ ba lá mọc đầy

Đứng thành chuỗi như thành tràng hạt

Liễu như những bà sư nữ dịu dàng thay.

Từ đầm nước toả ra làn khói

Như cái đòn triêng treo giữa trời xanh.

Tôi bí mật để dành cho ai đấy

Giấu trong tim những ý nghĩ của mình.

Tôi chào đón, tôi nhận về tất cả

Hạnh phúc thay được trải hết lòng mình.

Tôi đi đến mặt đất này là để

Sau đó rồi từ giã nó cho nhanh.

1914.

TRÊN CÁI ĐĨA BẦU TRỜI MÀU XANH

Trên cái đĩa bầu trời màu xanh

Làn khói mật của đám mây vàng úa.

Mọi người ngủ. Đêm cũng mơ màng

Chỉ mình tôi bị nỗi buồn hành hạ.

Những đám mây được đem làm dấu Thánh

Rừng thông thở ra làn khói ngọt ngào.

Sau vòng trời nứt ra vết rạn

Những ngón tay của sườn núi dăng cao.

Trên đầm nước tiếng diệc kêu quang quác

Tiếng nước kêu óc ách thật rõ rành

Từ đám mây đang nhìn, như giọt nước

Một ngôi sao cô đơn.

Tôi ước ao giá trong làn khói đục

Bằng ngôi sao đem đốt cháy khu rừng

Rồi với chúng giá mà tôi được chết

Như chớp nguồn vụt biến giữa không trung.

1913-1914?

BỨC TRANH THÊU

Một cô gái ngồi thêu trong phòng nhỏ

Trên vải thưa thêu thập ác, thêu gươm.

Cô vẽ hình những người chết trong rừng

Trên ngực họ thêu những bông hoa đỏ.

Tơ mềm mại thêu nên người dũng cảm

Vị anh hùng – nhân vật cõi lòng đau.

Chàng nằm đó sau tơi bời trận đánh

Trên hoa văn máu thấm những cây lau.

Thêu xong tranh thì ngọn đèn phụt tắt.

Cô gái cúi mình. Vẩn đục ánh mắt nhìn.

Cô gái buồn. Cõi lòng cô thổn thức.

Sau cửa sổ kia đêm đang vẽ bức tranh.

Bím tóc buồn xua những đám mây đen

Qua mớ tóc xoăn mặt trăng dần tỏ

Trong ánh lập loè, nhấp nháy lung linh

Cô gái như bóng ma ngồi khóc bên cửa sổ.

1914.

TÔI RA ĐI

Tôi ra đi như tu sĩ khiêm nhường

Hay là kẻ lãng du tóc trắng -

Đang rót ra trên thảo nguyên bằng phẳng

Dòng sữa của bạch dương.

Tôi muốn đo điểm cuối của đất trời

Nên phó mặc cho ngôi sao trong suốt

Và tin vào hạnh phúc người thân tôi

Trong luống cày bằng tiếng vang lúa mạch.

Ánh bình minh bàn tay sương lạnh giá

Đem quất vào những quả táo ban mai

Trong khi dồn cỏ khô trên đồng cỏ

Những người đang cắt cỏ hát cho tôi.

Khi nhìn vào cuối bờ giậu của riêng

Tôi nói với tôi những lời như vậy:

Hạnh phúc thay kẻ trang điểm cho mình

Bằng cuộc đời lãng du bị gậy.

Hạnh phúc thay trong niềm vui nghèo khó

Sống cuộc đời không có bạn, không thù

Đi trên đường ngoằn ngoèo trong xóm nhỏ

Yêu thiết tha những đống cỏ khô.

1914.

TRÊN TẤM VẢI XANH TRỜI

Trên tấm vải xanh trời

Những ngón tay đỏ thắm.

Trên đồng, trong rừng thẫm

Tiếng lục lạc khóc cười.

Sương giăng trong thung lũng

Rêu trải lớp bạc ra

Trăng nhìn qua mái nhà

Giống như chiếc sừng trắng.

Trên đường vẻ hiên ngang

Ngựa phi nhanh sùi bọt

Xe tam mã điên cuồng

Múa vòng khô-rô-vốt.

Các cô gái trộm nhìn

Qua bờ rào người đẹp

Chàng trai khoẻ, tóc xoăn

Đang sửa chiếc mũ lệch.

Sáng hơn áo màu hồng

Bình minh xuân cháy khắp

Tấm kim loại màu vàng

Trò chuyện cùng lục lạc.

1915.

NÀNG TIÊN CÁ TRONG ĐÊM GIAO THỪA

Anh chẳng yêu em, người yêu của em ơi

Không âu yếm cùng em mà người khác

Em đi ra con sông phía sau đồi

Từ giã bờ em chui vào lỗ đục.

Chẳng có ai tìm ra nắm xương khô

Em trở lại mùa xuân nàng tiên cá

Còn anh sẽ đưa ngựa đến bên hồ

Em bưng nước từ bàn tay cho ngựa.

Em sẽ hát anh nghe trong âm thầm

Em buồn lắm sống cuộc đời tiên cá

Em quyến rũ và em bỏ bùa anh

Rồi sẽ đưa anh về sau bờm ngựa.

Đứng trên mặt nước ngôi nhà tháp gỗ

Tiên chơi trò bịt mắt bắt dê

Từ tảng băng nhìn những ô cửa sổ

Đang cháy lên sau làn khói sương mờ.

Em sẽ mang hoa cỏ đến bên giường

Và em sẽ đặt anh nằm bên cạnh

Sẽ nhìn anh bằng ánh mắt yêu thương

Sẽ hôn anh thật nhiều và âu yếm!

1915.

MỤ PHÙ THUỶ

Trông khủng khiếp, tóc rối bời, màu trắng

Mụ phù thuỷ chạy ba chân bốn cẳng.

Còn đêm đen lặng lẽ đứng giật mình

Trăng lấy mây che làm những chiếc khăn.

Thổi vù vù ngọn gió – người hay hát

Lao vút nhanh vào rừng sâu rậm rạp.

Còn khu rừng đem doạ những mác thông

Cú vọ kêu lên sợ hãi giấu mình.

Mụ phù thuỷ vẫy bàn tay gầy guộc

Những ngôi sao từ đám mây chớp chớp.

Những con rắn treo những chiếc vòng khuyên

Rồi xoáy vòng theo cơn bão điên cuồng.

Dưới tiếng chuông kêu mụ phù thuỷ nhảy

Mây giữa trời cũng dường như run rẩy.

1915.

EM RA ĐI

Em ra đi rồi em chẳng quay về

Em đã quên góc phòng anh yên lặng

Và bây giờ em cười với người ta

Khoác trên vai tấm khăn quàng màu trắng.

Để anh buồn, anh tiếc thương, đau khổ

Ngọn lửa hồng trong lò sưởi phôi pha

Nhưng cành hoa tím ép trong quyển sổ

Lại cứ nhắc về hạnh phúc ngày xa.

1914-1915?

CHỈ CHO NGƯỜI

Chỉ cho Người – một vòng hoa ta kết

Và ta rắc hoa lên những lối mòn

Ôi nước Nga – một góc yên, tĩnh mịch

Chỉ với Người ta tin tưởng, yêu thương.

Ta ngắm nhìn trời đất rộng mênh mông

Tất cả – gần cũng như xa – tất cả

Những lối nhỏ ta không hề xa lạ

Tiếng sếu gọi bầy gần gũi thân thương.

Mặt nước hồ trỗi dậy một màu xanh

Gọi hướng về một buổi chiều dằng dặc

Và trên bụi cây reo lên những giọt

Sương lạnh lùng và sương tốt lành.

Và dù cho gió xua đuổi màn sương

Mặc luồng gió cứ vẫy vùng đôi cánh

Nhưng tất cả như sân gác nghiêm trang

Của những đạo sĩ hành nghề bí ẩn.

1915

ÔI NƯỚC NGA

Cỗ xe ngựa đã bắt đầu lên tiếng

Chạy qua cánh đồng và những bụi cây

Lại nhìn thấy bên đường ngôi nhà nguyện

Và những cây Thánh giá nguyện hồn ai.

Giờ trong ngực một nỗi buồn đau đớn

Ngọn gió mang hơi lúa mạch từ xa

Tiếng chuông vang trên làn bụi trắng

Để bàn tay làm dấu Thánh tình cờ.

Ôi nước Nga – cánh đồng màu đỏ thẫm

Và màu xanh não nuột trên sông

Tôi yêu đến mừng vui, đau đớn

Hồ nước mênh mông thấm một nỗi buồn.

Nỗi đau xót lạnh lùng thì không thể

Đem ra đo nơi bờ bến sương mờ.

Nhưng không tin, không yêu Người như thế

Thì tôi không thể học được bao giờ.

Và không trao cho ai điều trói buộc

Không giã từ với giấc mộng dài lâu

Khi vang lên trên thảo nguyên thân thuộc

Lời nguyện cầu của những cây vũ mâu.

1916.

BẦU TRỜI XANH VÀ VÒNG CUNG MÀU SÁNG

Bầu trời xanh và vòng cung màu sáng

Bờ thảo nguyên lặng lẽ chạy vòng quanh

Trên ngôi làng làn khói đang bay lượn

Đám cưới quạ khoang làm bờ giậu nhẹ nhàng.

Tôi lại nhìn thấy bờ dốc quen thuộc

Với màu đất sét đỏ, liễu hờ buông

Lúa kiều mạch mơ màng bên hồ nước

Thơm ngát mùi hoa cỏ với mật ong.

Quê hương tôi! Ôi nước Nga yêu mến

Người vẫn sống bằng sương khói ngụ ngôn.

Và nôn nao dưới đôi cánh thiên thần

Thập ác những mồ vô danh cầu nguyện.

Có nhiều người bằng vẻ mặt quê hương

Từng cháy lên, trong giếng lò ẩm ướt

Ai mạnh mẽ, ác tà, ai mơ ước

Ai nếm mùi cây trái của quê hương.

Chỉ tôi tin: sẽ không sống những người

Ai thôi yêu đinh ba và tù ngục…

Sự thật muôn đời và tiếng rừng xào xạc

Sau tiếng gông xiềng sẽ sưởi ấm lòng tôi.

1916

TÔI LẠI VỀ ĐÂY

Tôi lại về đây trong gia đình tôi

Quê hương tôi vẻ dịu dàng đằm thắm!

Bóng tối loăn xoăn đứng ở sau đồi

Đang giơ vẫy bàn tay bằng tuyết trắng.

Màu xám bạc của một ngày u ám

Như xù lông bay lượn giữa bầu trời

Và nỗi buồn của buổ chiều ảm đạm

Xao xuyến hoài không dứt giữa lòng tôi.

Trên mái vòm của nhà thờ chính

Bóng hoàng hôn đổ xuống thấp hơn.

Những bạn bè của ngày vui thoáng bóng

Sao giờ đây nhìn thấy đã không còn!

Năm tháng cứ dần trôi vào quên lãng

Và các ngươi đi theo đến nơi nào.

Chỉ có nước vẫn còn theo ngày tháng

Sau cánh cối xay vẫn cứ lao xao.

Và tôi thường xuyên trong màn sương chiều

Sau tiếng rì rào những cây cỏ lác

Tôi cầu khói lượn lờ trên mặt đất

Về quá khứ không trở lại thân yêu.

1916

RA KHỎI GIẤC MƠ

Đừng thơ thẩn, đừng giẫm nhàu bụi thắm

Vết thiên nga không đi kiếm nữa rồi.

Với mái tóc của em vàng rộm

Đến muôn đời ra khỏi giấc mơ tôi.

Với nước da của em màu dâu chín

Em dịu dàng, em xinh đẹp ngày xa

Em đã từng như hoàng hôn chiều tím

Như tuyết trắng trong, như ánh sáng chói loà.

Đôi mắt em giờ khô như hạt mạch

Tên mỏng manh tan tác tựa âm thanh

Nhưng còn lại trong nếp khăn nhàu nát

Hương mật ong từ những cánh tay lành.

Giờ tĩnh mịch, khi bình minh trên mái

Như chú mèo đang rửa mặt bằng chân

Anh nghe những lời ngọt ngào êm ái

Hát về em của ong gió, thuỷ thần.

Ngọn gió xanh bên tai anh thủ thỉ

Rằng em đã là mơ ước, bài ca

Xin đặt đôi môi lên điều huyền bí:

Bờ vai và dáng hình ai đã nghĩ ra.

Đừng thơ thẩn, đừng giẫm nhàu bụi thắm

Vết thiên nga không đi kiếm nữa rồi.

Với mái tóc của em vàng rộm

Đến muôn đời ra khỏi giấc mơ tôi.

1916.

NGÀY TRÔI QUA

Ngày trôi qua, thêm vào đường giới hạn

Tôi lại xích gần đến sự ra đi.

Tôi vẫy nhẹ ngón tay màu trắng

Cắt nước tìm những điều bí ẩn kia.

Trong dòng xanh số phận cuộc đời tôi

Bọt sôi lên rồi đóng thành váng lạnh

Đóng dấu lên kẻ tù binh câm nín

Và đặt vào nếp gấp mới trên môi.

Cứ mỗi ngày tôi trở nên khác hẳn

Cuộc đời xui cho ai đấy và tôi

Nơi nào đó trên đồng, bên mép ruộng

Tôi giật bóng tôi ra khỏi xác rồi.

Em ra đi không hề mang áo ấm

Đặt tay lên đôi vai uốn của tôi

Và bây giờ một nơi nào xa lắm

Em lại say sưa ôm ấp với người.

Có thể khi cúi mình trên người đó

Em hoàn toàn đã quên hẳn về tôi

Và dán mắt vào bóng đêm huyền ảo

Em đổi thay nếp gấp của bờ môi.

Nhưng sống theo tiếng gọi thời xa vắng

Có khác chi nghe tiếng vọng sau đồi.

Tôi hôn bằng màu xanh của đôi môi

Thành bóng đen in hình lên bức ảnh.

1916.

ĐANG DẦN TẮT HOÀNG HÔN

Đang dần tắt hoàng hôn đôi cánh đỏ

Bờ giậu kia lặng lẽ ngủ trong sương.

Đừng buồn nhé, ngôi nhà tôi trắng xoá

Rằng hai ta chỉ còn lại một mình.

Ánh trăng thanh lau chùi trên mái rạ

Như cái tù và bao phủ màu xanh

Tôi không bước ra vội vàng, tất tả

Tiễn cô ấy ra sau những đống rơm.

Tôi biết rằng thời gian làm lành hẳn

Nỗi đau này như ngày tháng dần trôi

Và đôi môi, và tâm hồn trong trắng

Cô ấy sẽ lo gìn giữ cho người.

Không mạnh mẽ, kẻ niềm vui cầu khẩn

Chỉ những người kiêu hãnh sống mà thôi.

Rồi người ta sẽ vội vàng đem quẳng

Như cái vành đai đã han gỉ hết rồi.

Tôi không buồn trông chờ nơi số phận