Tự chọn nghề ở học sinh trung học phổ thông

6 HOC SINH TRUNG HOC PHO THONG

O ThS. PHUNG DINH DUNG*

Chgn nghe Id mdt bude ngodt trgng dqi cuo

cuoc ddi mdi ngudi. Chgn nghe dung khdng

bhi phdt huy duge ndng lye nghe cuo cd nhdn

md cdn tfet kiem rd't nhieu chi phf, mong Igi Igi

fch cho gia dinh vd xd hgi. Trudc ddy, tri thuc ft

bie'n dgng, sd lugng ngdnh nghe gidi hqn, ngudi

hge d l ddng chgn cho minh mdt nghe de Idm

viec sudt cude ddi. Trong thdi dqi hien nay, sd

lugng ngdnh nghe ngdy mdt do dgng hon, Idp

tfe ed khuynh hudng «nhdy viec" ngdy mdt nhieu.

Hge sinh (HS) trung hge phd thdng thudng thieu

thdng tin vd djnh hudng nghe mgt cdch ddy du,

ddn de'n chgn nghe khdng phii hgp vdi bdn thdn.

Bdi viet gidi thieu cdch don gidn giup HS phdc

thdo birc tranh xu hudng nghe cuo minh, tif dd,

cd the chgn nghe phu hop hon. Tuy nhien, de

chgn nghe mdt cdch khoa hge vd hgp li, HS vdn

edn de'n cdc cdng ey trde nghiem vd nhd tu vdn

hudng nghiep chuyen nghiep.

1. Tu ddnh gid bdn thdn Id mdt qud trinh

nhin nhdn iqi minh mdt cdch nghiem tuc de biet

dugc sd thfch, cd tfnh, ndng luc cuo bdn thdn

cung nhu phdt hien nhifng the mqnh, nhifng diem

yeu... lieu cd phii hgp vdi ngdnh, nghe minh du

djnh chgn hoy khdng. Tu ddnh gid cdn giup hieu

rd ve bdn thdn, tqo sy tu tin trong viec chqn

nghe, vd Id budc quon trgng giup chgn dung

nghe. Sau ddy Id vdi ggi y giup bqn ty hieu rd

bdn thdn minh.

1) Danh gid kinh nghiem cd nhan. Khdm

phd kinh nghiem bdn thdn giup hieu rd the mqnh

cuo minh d nhung tTnh vyc ndo trong hge tdp, vui

choi hoy trong cude sd'ng. Nhifng kinh nghiem

ndy cd the ggi md cho bqn biet dugc xu hudng

nghe cuo bqn trong tuong lai. Hdy liet ke td't cd

nhtfng thdnh tfch cuo minh bdng edeh trd Idi cdc

cdu hdi nhu: Tdi Idm td't viec gi? Tdi hqc tdt mdn

ndo? Ngudi khde nhdn xet tdi the ndo? Tdi Idm

(viec.) mdt cdch nhe nhdng, thodi mdi...

2) Tu kham phd tfnh cdch, sd thfch. Dieu

ndy het sue quon trgng dd'i vdi viec chgn lya nghe

nghiep. Ne'u bgn khdng xdc dinh bqn thudc loqi

«tip" (type) ngudi ndo thi se khd cd the cd dugc

mdt quye't dinh nghe phu hgp. Tuy nhien, hien

nay cd rd't nhieu trung tdm tu vd'n hudng nghiep,

mdt so trong web true tuyen... giup chung to xdc

djnh dugc dieu ndy bdng nhtfng trdc nghiem

khdeh quon nhu trdc nghiem tri thdng minh IQ

test. Raven test, trdc nghiem phong cdch hge tqp,

Trdc nghiem John Holland... (1,2, 3). Ket qud

cuo cdc trdc nghiem ndy giup bqn hieu rd hon ve

tinh cdch cuo bdn thdn. Ne'u khdng cd dieu kien

den cdc trung tdm tu vdn hudng nghiep hoy vdo

cdc trong web cd trdc nghiem true tuyen, bqn

hdy tu xde djnh minh thien ve tfnh vuc ndo theo

su phdn loqi cuo tfen sT John Holland. Dgc kT 6

nhdm sd thich sau ddy vd chgn 2 nhdm sd thich

phu hgp nhdt vdi minh:

* R (Realistic - Thuc fi): Ngudi cd khd ndng ve

kT thudt, cdng nghe, he thd'ng; thich Idm viec vdi

dd vdt, mdy mde, dgng, thuc vdt hode Idm cdc

cdng viec ngodi trdi, phu hgp cdc ngdnh ve kien

true, on todn too ddng, xdy dung, thuy sdn, kT

thudt, mdy tdu thuy, Idi xe, hud'n luyen vien, ndng

- Idm nghiep, co khf (che tqo mdy, luyen kim, tu

ddng...), dien - dien h/, dja li - djo chd't (do dqc,

ve bdn dd dja chinh), ddu khi, hdi duong hqc,

qudn li cdng nghiep,...

* / (Investigative - Khdm phd): Ngudi cd khd

ndng ve quan sdt, hge hdi, khdm phd, phdn tieh

ddnh gid vd gidi quye't ede vd'n de phii hgp: cdc

ngdnh thudc tTnh vuc khoo hoc tu nhien (todn, li,

hda, sinh, djo If, dio chdt,...); khoo hge xd hgl

(nhdn hqc, tdm li, djo if,...); y - dugc; khoa hqc

cdng nghe (CNTT, mdi trudng, dien, vdt li kT thudt,

xdy dung...), ndng - Idm (ndng hge, thu y,...)

*A (Ariistic - Nghi thuat): Ngudi cd khd ndng

ve nghe thudt, ve true gidc, khd ndng tudng tugng

cao, thfch Idm viec trong cdc mdi trudng mang

tinh ngdu hifng, khdng khudn mdu phii hgp cdc

* Tnrdng Can bo quan li giao due Thanh pho Ho Chi Minh

Tap ehi Giao due s6 24 4 (ki a • s/aoio)