Trung quốc và tổ chức hợp tác thượng hải.

TRUNG QUOC VA TO CHUfC HOP TAC THl/ONG HAP

A. V. BOUIATKO'

IJ^a i thap ky qua Trung Qudc ciing vdi

M.M. eac ddi tac trong To chiic Hop tac

Thugng hai (SCO) da trai qua chang dudng

dai phat trien va cung cd quan he. Nam

1989-1997 la thdi ky cua 22 phien dam phan

phirc tap nham tao lap su tin tudng can thie't

va ket qua la cac nha lanh dao Nga, Cgng

hoa Nhan dan Trung Hoa, Kuragustan,

Cadacstan va Tadgikistan da ky ket Hiep

dinh Han che cac luc lugng vu trang tai vung

bien gidi va Ve cac giai phap tin tudng quan

sy. Vao cudi the ky XX da hinh thanh mdt

CO che cgng tac cd ten ggi la "Bg nam

Thugng Hai" va nam 2001 doi ten thanh To

chuc Hgp tac Thugng Hai (SCO) vdi viec ket

nap them Udobekistan. Theo nhan xet

chung, to chuc nay md ra giai doan mdi

trong phat trien tinh hinh qudc te tai Chau A,

tao ra trong khu vuc md'i quan he mdi mang

tinh nguyen tdc.

Thanh tuu quan trgng nha't ciia To chiic, la

ngay cang ldi keo dugc mdt loat nudc ldn d

Chau A (An Do, Pakistan, Iran, Mdng Co)

tham gia, tao nen bau khdng khi chinh tri

mdi ve nguyen tdc ciia su cdng tac dugc ggi

la "tinh than Thugng Hai" dugc tdn trgng bdi

cac nudc cd nen van hoa va trinh do phat

trien khac nhau va cac nudc nay cgng tac vdi

nhau tren co sd tin tudng iSn nhau, cac ben

cung cd lgi, cdng tac binh dang va cd quyen

ngang nhau.

Trong viec thanh lap SCO, lanh dao 6

nudc da chi ra nhung nguy co cu the ma To

chirc mdi phai dd'i dau. Dd la chii nghia

khiing bd qud'c te, chii nghia cue doan khu

vuc va chti nghla ly khai, hien dang la de doa

chinh dd'i vdi an ninh, on dinh va phat trien

trong khu vuc, cung nhu viec budn ban vu

khi, ma tuy bat hgp phap va di cu bat hgp

phap. De chdng lai nhung hiem hoa nay

nhung chuong trinh nhieu mat da duge soan

thao, da ky ket nhieu hiep dinh va thoa thuan

da phuong can thie't ve cdng tac cung nhu to

chiic thudng xuyen cac cudc gap gd ciia cac

nha lanh dao cac to chiic bao ve phap luat,

bien gidi, hai quan va cac eg quan tinh bao,

tie'n hanh cac cudc di6n tap chdng hoat dgng

khting bd va dan ap phil hgp vdi su phat trien

ciia tinh hinh'".

To chiic Hgp tac Thugng Hai cd nhung

muc tieu sau: cimg cd long tin ISn nhau,

doan ket va huu nghi giua cac nudc thanh

vien, khuye'n khich cdng tac cd hieu qua giua

cac nudc thanh vien trong cac linh vuc chinh

tri, kinh te- thuang mai, khoa hgc-ky thuat,

van hoa, giao due, nang lugng, giao thdng

van tai, mdi trudng va trong cac linh vuc

khac; ciing nd luc da'u tranh ciing cd, dam

bao hoa binh va on dinh trong khu vyc, xay

' Bai thuoc cong trinh hgp tac Viet- Nga do Quy Khoa hpc

Nhan van Nga tai trg

*' Giao su, Tien sT khoa hpc,Vien Viin Dong, Vien Han

lam khoa hpc Nga

'"Tuyen bd ciia nhiJng ngitai diing diu cac quo'c gia thanh

vien SCO, Astana, 5/07/2005.

NGHIEN CCJTU DONG Bf!C B. SO 8(102) 8-2009 11