Trữ lượng carbon trên mặt đất của rừng tự nhiên tại xã Thần Sa, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên

Đỗ Hoàng Chung và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 108(08): 63 - 67

63

TRỮ LƯỢNG CARBON TRÊN MẶT ĐẤT CỦA RỪNG TỰ NHIÊN

TẠI XÃ THẦN SA, HUYỆN VÕ NHAI, TỈNH THÁI NGUYÊN

Đỗ Hoàng Chung*

, Nguyễn Công Hoan

Trường Đại học Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Trên cơ sở của 9 ô tiêu chuẩn, đặc điểm cấu trúc và lượng carbon tích lũy trong các loại rừng tại xã

Thần Sa đã được xác định thông qua các phương pháp đánh giá nhanh (RaCSA) của ICRAF. Kết

quả cho thấy những đặc điểm cấu trúc của tầng cây gỗ: chỉ số Shannon đa dạng sinh học (H`) từ

2,13 – 2,85; SR: 12 – 24; chiều cao trung bình (Hvn) từ 7,2 – 13,6 m; D1,3 từ 8,7 – 18,6 cm; tiết

diện ngang thân (G) từ 4,13 – 9,41 m

2

/ha. Lượng carbon tích lũy trên mặt đất trong các loại rừng,

được tính bằng cách nhân giá trị sinh khối thu được trong phần trên mặt đất như cây gỗ, dưới tán

và lớp thảm mục với hệ số 0,48. Tích lũy carbon (tấn C/ha) trong các trạng thái rừng IIa, IIb, IIIa1

lần lượt là: 19,63±1,3; 32,36±2,4; 50,05±3,1. Các yếu tố quyết định khả năng tích lũy carbon bao

gồm lịch sử biến động, cấu trúc nội tại và mức độ tác động của con người.

Từ khóa: Rừng tự nhiên, trữ lượng carbon, Thần Sa, trên mặt đất.

MỞ ĐẦU

*

Trong chu trình carbon toàn cầu, carbon

được luân chuyển giữa bốn “hồ chứa” lớn:

hóa thạch và cấu trúc địa chất, khí quyển,

các đại dương và các hệ sinh thái trên cạn

[10]. Sự dịch chuyển giữa các hồ xảy ra chủ

yếu là dịch chuyển carbon dioxít (CO2) trong

các quá trình đốt cháy nhiên liệu, phân rã

hóa học và khuếch tán, quang hợp, hô hấp,

phân hủy, cháy rừng và đốt nhiên liệu sinh

học hiếu khí và trong lò. Xu thế ngày càng

tăng lượng CO2 trong khí quyển [7], một

phần có thể được quy cho sinh khối (nhiên

liệu sinh học) của thế giới bị suy giảm. Ước

tính lượng tích lũy carbon tại một khoảng

thời gian nhất định rất có ý nghĩa, bởi nó cho

thấy tiềm năng của thảm thực vật để giải

phóng hoặc hấp thụ carbon.

Phương thức phổ biến để xác định lượng

carbon tích lũy trong rừng đó là dựa vào các

dữ liệu điều tra rừng và mối quan hệ tương

quan giữa sinh khối trên mặt đất của một cây

và đường kính của nó [3],[4],[5].

Hệ sinh thái trên cạn đóng một vai trò quan

trọng trong chu trình carbon toàn cầu (C).

Rừng nhiệt đới ở Việt Nam liên tục thay đổi

*

Tel: 0989313129; Email: [email protected]

do hệ quả của việc khai thác rừng và chuyển

đổi sang các loại hình sử dụng đất khác. Bởi

kết quả của những thay đổi này, những nghiên

cứu về tích lũy carbon của các hệ sinh thái

rừng đã được tiến hành trong vài năm qua ở

Việt Nam.

Trần Bình Đà và Lê Quốc Doanh (2009) sử

dụng phương pháp đánh giá nhanh tích lũy

carbon. Đối tượng là các phương thức nông

lâm kết hợp tại vùng đệm vườn quốc gia Tam

Đảo, khả năng tích lũy carbon tại các phương

thức Vải + Bạch đàn; Vải + Keo tai tượng và

Vải + Thông lần lượt đạt 16,07 tấn/ha; 21,84

tấn/ha và 20,81 tấn/ha [2].

Đỗ Hoàng Chung và cộng sự (2010) đã đánh

giá nhanh lượng carbon tích lũy trên mặt đất

của một số trạng thái thảm thực vật tại Thái

Nguyên, kết quả cho thấy: Trạng thái thảm

cỏ, trảng cây bụi và cây bụi xen cây gỗ tái

sinh lượng carbon tích lũy đạt 1,78 – 13,67

tấnC/ha; Rừng trồng đạt 13,52 – 53,25

tấnC/ha; Rừng phục hồi tự nhiên đạt 19,08 –

35,27 tấnC/ha [1].

Xã Thần Sa là xã nằm ở phía Tây Bắc của

huyện Võ Nhai và là một trong 6 xã thuộc

khu vực quản lý của Khu bảo tồn thiên nhiên

Thần Sa – Phượng Hoàng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn