Triển vọng quan hệ kinh tế thương mại Việt Mỹ sau khi ký kết hiệp định thương mại

LỜI NÓI ĐẦU

Trong số các xu hướng mang tính toàn cầu nổi lên trong mấy thập

niên gần đây, xu hướng chủ đạo thường được đề cập đến là toàn cầu hoá.

Toàn cầu hoá, trên thực tế là xu hướng được khởi xướng từ các nước phát

triển. Nhưng cho đến nay nó đã và đang kéo tất cả các nước, kể cả các

nước chậm phát triển nhất vào quỹ đạo của mình như một tất yếu lịch sử.

Nó đang thiết định những nguyên tắc mới của cuộc chơi trên bàn cờ thế

giới cho tất cả các nước mà không phân biệt lớn hay nhỏ, phát triển hay

kém phát triển. Cũng vậy, Mỹ và Việt Nam không nằm ngoài "cuộc chơi"

này.

Đối với nước ta, với bước chuyển sang hệ thống kinh tế thị trường

mở cửa, xu hướng này cũng đang tác động rất mạnh, có ảnh hưởng to lớn

và toàn diện đến tất cả các khía cạnh của đời sống kinh tế-chính trị-xã

hội. Trong đó, việc thiết lập quan hệ thương mại với Mỹ- một siêu cường

kinh tế thế giới đang là một trong những vấn đề bức xúc cần thúc đẩy.

Về phía Mỹ, sau hơn 20 năm áp đặt lệnh cấm vận kinh tế và tuyệt

giao mối quan hệ với Việt Nam, đến nay Mỹ đã dần tháo bỏ những bức

tường cấm đó để thực hiện quá trình bình thường hoá quan hệ với Việt

Nam trong đó mục tiêu kinh tế được coi là cơ sở, nền tảng chủ yếu trên

nguyên tắc đôi bên cùng có lợi, đồng thời đây cũng là kết quả tất yếu

khách quan của tiến trình toàn cầu hoá đang được thúc đẩy ngày càng

mạnh mẽ.

Do từ khi kết thúc chiến tranh năm 1975 đến năm 1991, mối quan

hệ Việt Mỹ hầu như bị lãng quên nên trong bản luận văn này, người viết

muốn phân tích về mối quan hệ đó từ năm 1991 đến nay, bắt đầu từ mối

quan hệ ngoại giao đến việc ký kết các hiệp ước kinh tế, tháo gỡ các rào

cản thương mại và tài chính và việc ký kết một hiệp định thương mại

cũng như những triển vọng của mối quan hệ này.

Trong quá trình làm tiểu luận không thể tránh khỏi những thiếu sót

em mong nhận được ý kiến đóng góp của thầy cô và bạn đọc.

CHƯƠNG I

SỰ HÌNH THÀNH PHÁT TRIỂN QUAN HỆ VIỆT-MỸ

1

Hiện nay trong chiến lược toàn cầu của mình, Mỹ đã có những thayđổi

lớn theo hướng tập trung phát triển kinh tế. Trong bối cảnh Châu Âu -một

địa bàn giao lưu kinh tế truyền thống đang có xu hướng phát triển ôn hoà

thì một Châu Á năng động đầy hấp dẫn đã thu hút được ngày càng nhiều

sự quan tâm của Oasinhtơn.

I.Vị thế của Châu Á và chính sách của Mỹ .

1.1 Châu Á khu vực kinh tế phát triển năng động và tiềm tàng của

một trung tâm kinh tế thế giới.

Khu vực Châu Á sẽ khắc phục được khó khăn trước mắt và tiếp tục phát

triển năng động, đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn so với các khu vực khác

trên thế giới.

"Các nền kinh tế Châu Á chắc chắn sẽ phát triển và thịnh vượng, cũng

như sẽ tạo ra những sự thần kỳ mới về phát triển kinh tế". Đó là lời phát

biểu tại hội nghị cấp cao các doanh nghiệp của ASEAN tại Kualalumpur

của Bộ trưởng bộ ngoaị thương Trung Quốc Thạch Quảng Sinh tháng

4/2000. Ông cũng cho rằng khu vực Đông Á có thể lại tạo ra một sự thần

kỳ mới về kinh tế nếu các nước trong khu vực này rút ra được những bài

học kinh nghiệm từ cuộc khủng hoảng tài chính kinh tế từ năm 1997.

Châu Á, với Nhật Bản nổi lên không những như một nền kinh tế thống

trị khu vực mà còn là một cực của thế giới, cùng những nền kinh tế mới

CNH (Nies) Hàn Quốc, Hồng Kông, Singapore, Đài Loan đang vươn lên

đầy thách thức với các cường quốc kinh tế trong khu vực và thế giới, theo

sau đó là sự trỗi dậy của "các con rồng nhỏ" Thái lan, Malaixia,

Indonêxia. Đặc biệt là sự góp mặt của Trung Quốc _ một tiềm năng kinh

tế đang bùng nổ và là một sự cạnh tranh nguy hiểm cho bất cứ một cực

kinh tế thế giới nào trong tương lai. Với kết cấu 3 tầng như vậy, Nước

Phát triển ( Nhật Bản), các nền kinh tế mới CNH (NIEs), các nước

ASEAN, Trung Quốc và các nước đang phát triển khác- đang kết tạo

thành mô hình " đàn sếu bay" trong đó Nhật Bản là con chim đầu đàn.

Một số nhà khoa học còn cho rằng Châu Á có khả năng trong "Kịch Bản

Châu Á" tức là ra đời khối Châu Á hoạt động trong khuôn khổ 'đồng yên'.

Theo thực định, " Kịch Bản Châu Á" được hình thành do hai hướng phát

triển kinh tế chính trị : Một hướng do các nguyên nhân bên ngoài tạo ra

và một hướng khác do tiến trình của các sự kiện bên trong sinh ra. Thứ

nhất, các mâu thuẫn thương mại giữ một bên là Đông Á, một bên là Mỹ

và Tây Âu đã đạt đến độ gay gắt trong đó Nhật Bản, các nước Đông Bắc

Á, Đông Nam Á luôn nêu cao chủ nghĩa khu vực. Thứ hai, thương mại

bên trong khu vực và các dòng đầu tư qua lại đang được tăng cường đến

mức tất yếu là cơ sở cho dòng liên kết chính trị. Trong trường hợp đó,

một chính sách chung sẽ được đưa ra và hoạt động phù hợp với tổ chức

2