Tổng hợp và nghiên cứu cấu tạo một số hợp chất quinolino[3,2-f]-1,2,4-triazolo[3,4b]-1,3,4-thiađiazepin

58

TỔNG HỢP VÀ NGHIÊN CỨU CẤU TẠO MỘT SỐ HỢP CHẤT

QUINOLINO[3,2-f]-1,2,4-TRIAZOLO[3,4-b]-1,3,4-THIAĐIAZEPIN

Lê Thanh Sơn

1*, Nguyễn Đình Triệu

1

, Ngô Đại Quang2

1Khoa Hóa học, Trường Đại học KHTN- Đại học Quốc gia Hà Nội

2Viện nghiên cứu Da - Giầy, Việt Nam

Đến Tòa soạn 18-8-2011

Abstract

Reaction of 6(or 8)-substituted-2-chloro-3-formylquinoline (I) and 3-substituted-4-amino-5-mercapto-1,2,4-triazole

(II) and gave the novel quinolino[3,2-f]-1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiadiazepine derivatives (III). The structures of the

newly synthesized compounds have been confirmed by IR, 1D-NMR, 2D-NMR and mass spectral data. Some of the

new synthetic compounds were also screened for their antibacterial and antifungal activity. Most of them showed

significant activity.

1. MỞ ĐẦU

Hóa học các hợp chất 1,2,4-triazol và dẫn xuất

của chúng là những hợp chất hữu cơ có hoạt tính

sinh học khá phong phú như chống viêm, an thần,

kháng khuẩn, kháng nấm [1, 2] và nhiều hợp chất

chứa vòng 1,2,4-triazol có hoạt tính cao được ứng

dụng làm thuốc trong điều trị bệnh như fluconazole,

itraconazole, voriconazole [3], triazolam [4],

alprazolam [5], etizolam [6] và furacilin [7]. Tương

tự, các hợp chất chứa vòng quinolin cũng có hoạt

tính như chống viêm, chống dị ứng [8], sốt rét [9],

kháng khuẩn [10] và chống ung thư [11, 12] …và

đặc biệt chú ý là các dẫn xuất chứa dị vòng

thiađiazepin ngoài hoạt tính kháng khuẩn mạnh [13]

nó còn được sử dụng trong điều trị virut HIV [14].

Trong bài báo này chúng tôi thông báo về sự tổng

hợp các dẫn xuất của quinolino[3,2-f]-1,2,4-

triazolo[3,4-b]-1,3,4-thiađiazepin.

2. THỰC NGHIỆM

Các hợp chất quinolino[3,2-f]-1,2,4-triazolo[3,4-

b]-1,3,4-thiađiazepin được tổng hợp theo sơ đồ sau:

N

N

N

HS

H2N

(Ia-d)

+

N

CHO

Cl

R

(IIa-d)

N S

N

N

N

N

R

(IIIa-j)

X

Y

X

Y

R = C6H5O-, X = H, Y = H (IIIa); X = CH3, Y = H (IIIb); X = C2H5O, Y = H (IIIc); X = Cl, Y = H (IIId);

X = H, Y = CH3 (IIIe); R = C6H5-, X = H, Y = H (IIIf); X = CH3, Y = H (IIIg); X = Cl, Y = H (IIIh);

R = 2-CH3C6H4O-, X = CH3, Y = H (IIIi), R = Quinolin-8-yloxi, X = H, Y = H (IIIj).

Các hợp chất Ia-d được tổng hợp từ các anilin

theo tài liệu [15] và 4-amino-5-mercapto-1,2,4-

triazol (IIa-d) được tổng hợp theo [16].

Quy trình chung tổng hợp các hợp chất

quinolino[3,2-f]-1,2,4-triazolo[3,4-b]-1,3,4-

thiađiazepin[17]: Đun hồi lưu trong suốt 6 - 8 giờ

hỗn hợp gồm 0,001 mol 4-amino-5-mercapto-1,2,4-

triazol với 0,001mol dẫn xuất 2-cloro-3-

formylquinolin trong 20 ml etanol và 2-3 giọt

piperiđin xúc tác. Để nguội, lọc lấy chất rắn và kết

tinh lại trong dung môi thích hợp đến khi trên bản

mỏng silicagel chỉ cho một vệt gọn và tròn.

Phổ IR được ghi trên máy Impact 410-Nicolet

dưới dạng viên nén KBr. Phổ

1H-NMR, 13C-NMR,

HSQC và HMBC được ghi trên máy Bruker NMR

Advance 500MHz trong dung môi DMSO. Phổ MS

được ghi trên máy AutoSpec Premier (USA).

TẠP CHÍ HÓA HỌC T. 50(1) 58-62 THÁNG 2 NĂM 2012