Tóm tắt 28 phẩm kinh pháp hoa

TÓM TẮT

28 PHẨM KINH PHÁP HOA

Kinh Pháp Hoa chứa đầy những khái niệm, hình ảnh, hoạt cảnh và thí

dụ sống động. Tuy nhiên, tất cả chúng đều nhắm đến trạng thái giác ngộ

bí ẩn của Đức Phật ở nơi Phẩm Tựa, là trạng thái được gọi là Pháp hay

Diệu Pháp. Đây cũng là nguồn cảm hứng vô tận cho nhiều học giả và

độc giả qua mọi thời đại.

Tác giả: Thượng Tọa Thích Tâm Đức

Phẩm 01

PHẨM TỰA

1. Giữa tứ chúng, vì các vị Bồ Tát Đức Phật Thích ca nói kinh ‘Vô

lượng nghĩa xứ’ xong liền nhập định Vô lượng nghĩa xứ này, thân

và tâm bất động. Mưa hoa, 6 thứ âm thanh vi diệu. Đại chúng

chấp tay.

2. Phật phóng hào quang từ giữa lông mày xuyên suốt 18.000 thế

giới phương đông, từ địa ngục A Tỳ lên đến các cõi Phật.

3. Bồ Tát Di Lặc (thức phân biệt) hỏi Bồ Tát Văn Thù (trí tuệ) về

tướng lạ của Thế Tôn.

4. Bồ Tát Văn Thù nói :

 Ta từng ở các Đức Phật quá khứ thấy điềm lành này. Phật hiện

điềm lành là sắp nói pháp Đại thừa nghĩa lý sâu xa. Vô lượng

vô biên A tăng kỳ1

kiếp2

về trước có Đức Phật Nhật Nguyệt

Đăng Minh nói chánh pháp 3 thời đều lành, nghĩa lý rất sâu xa.

Tùy căn cơ chúng sinh mà nói : Tứ đế cho Thanh văn, 12 nhân

duyên cho Duyên giác, 6 Ba la mật cho Bồ Tát.

 Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh khi chưa xuất gia có 8

vương tử (đều có chữ Ý sau cùng, tượng trưng cho 8 thức). Khi

vua cha xuất gia chứng đạo thì 8 vương tử cũng xúât gia theo

(8 thức biến thành trí). Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh nói

kinh và nhập định Vô lượng nghĩa xứ, mưa hoa, phóng hào

quang từ giữa chặng mày. Khi đó có 20 ức Bồ Tát (trong ấy có

Bồ Tát Diệu Quang có 800 đệ tử) muốn biết lý do. Đức Phật

Nhật Nguyệt Đăng Minh từ trong chánh định dậy, vì Bồ Tát

Diệu Quang mà nói kinh Đại thừa tên “Diệu pháp Liên hoa giáo

Bồ Tát Pháp Phật sở hộ niệm”3

trong 60 tiểu kiếp4

mà hội chúng

nghe, tưởng chừng như trong khoảng bữa ăn. Tiếp theo, sau

khi thọ ký cho Bồ Tát Đức Tạng xong thì Đức Phật Nhật Nguyệt

Đăng Minh nhập Vô dư Niết bàn.

 Bồ Tát Diệu Quang trì kinh Pháp Hoa, thuyết pháp trong 80 tiểu

kiếp, 8 người con vương tử học đạo với Bồ Tát Diệu Quang và

đều thành Phật.

1

A tăng kỳ (Asankhyeya) : vô số

2

Kiếp là chỉ khoảng thời gian rất dài, trái với chữ sát na là chỉ khoảng thời gian rất ngắn.

3

Từ đây trở đi sẽ được viết tắt là kinh Pháp Hoa.

4

Tiểu kiếp : Tuổi thọ con người có hai định múc: Thấp nhất là 10 tuổi và cao nhất là 84.000

tuổi. Trong đó, từ 10 tuổi, cứ 100 năm tăng 1 tuổi, tăng cho đến 84.000 tuổi, rồi lại cứ 100

năm giảm 1 tuổi, giảm xuống đến 10 tuổi tượng thọ. Trải qua một lần tăng một lần giảm như

vậy gọi là 1 Tiểu kiếp khoảng bằng 16.800.000 năm.

 Bồ Tát Cầu Danh (1 trong 800 đệ tử của Bồ Tát Diệu Quang)

tham ưa danh lợi, cũng tụng đọc kinh điển nhưng phần nhiều

quên mất, do trồng căn lành nên sau cũng gặp vô số Đức Phật.

 Di Lặc nên biết, Bồ Tát Diệu Quang lúc ấy nay chính là ta, và

Bồ Tát Cầu Danh nay chính là ngài đấy.

 Nay thấy điềm lành này, cùng với xưa không khác, cho nên ta

xét nghĩ, hôm nay Đức Phật sẽ nói kinh Pháp Hoa.

ĐẠI Ý PH. 01:

Đức Phật ngồi thiền Vô lượng nghĩa xứ, thân tâm bất động; chỉ hiện

tướng lạ: Một luồng hào quang phóng ra giữa hai chặng mày hướng về

phương đông, soi rõ 18.000 thế giới từ địa ngục A Tỳ lên cõi Phật Hữu

Đảnh. Đây chỉ cho trạng thái Giác ngộ của Đức Phật, vượt ra ngoài diễn

tả của ngôn ngữ, đối đãi, phân biệt hơn thua của chúng sinh. Có thể nói

phẩm Tựa là Chơn đế, siêu thế gian; và 27 phẩm còn lại là Tục đế,

phương tiện của thế gian, dùng ngôn ngữ để diễn tả trạng thái giác ngộ

ở phẩm Tựa.

Phẩm 02

PHƯƠNG TIỆN

1. Đức Phật xuất định, nói Tri kiến Phật khó hiểu cho Thanh văn,

Duyên giác:

“Pháp Thế Tôn chứng rất sâu, ở thế gian chưa từng có; từ

khi thành Phật đến nay, ngài dùng vô số phương tiện dìu dắt

chúng sanh, làm cho xa lìa lòng chấp”.

2. Chỉ có Phật với Phật mới thấu tột tướng chơn thật của các pháp:

“Các pháp như thị tướng, như thị tánh, như thị thể, như thị

lực, như thị tác, như thị nhơn, như thị duyên, như thị qủa, như thị

báo, trước sau rốt ráo như thị.”

3. Đại chúng Thanh văn, Duyên giác thắc mắc : khi xưa Đức Phật

dạy Tứ đế, Mười hai nhân duyên để được Niết bàn, nay sao Phật

lại nói Pháp của Phật cao siêu và tất cả Thanh văn, Duyên giác

không thể đến được? Xá Lợi Phất ba phen thưa thỉnh và Đức Phật

sẽ nói. Ngay lúc ấy 5000 người (chưa chứng mà cho đã chứng)

liền đứng dậy lễ Phật mà lui ra. Kẻ tăng thượng mạn cho mình đã

chứng A La Hán, Niết Bàn không chịu cầu đạo Vô Thượng Chánh

Đẳng Giác.

4. Đức Phật nói:

“Pháp đó không phải suy lường phân biệt mà có thể hiểu

được. Đức Phật dùng vô số phương tiện (9 bộ kinh – khế kinh,

trùng tụng, bổn sự, bổn sanh, vị tằng hữu, nhân duyên, thí dụ, cô

khởi, luận nghị) và chỉ dùng danh từ gỉa dẫn dắt chúng sanh.

5. Chư Phật chỉ vì một đại sự nhân duyên mà xuất hiện ở đời: khai,

thị, ngộ, nhập Tri Kiến Phật cho chúng sinh.

6. Vì chúng sinh ở trong đời ngũ trược nên Phật tạm dùng phương

tiện nói 3 thừa để dẹp tâm cấu uế. Nhưng thật ra chỉ có một Phật

thừa mà thôi.

7. Người chấp vào 62 tà kiến khó độ.

8. “Ta vì bày phương tiện

Nói các đạo dứt khổ

Chỉ cho đó Niết bàn.

Ta dầu nói Niết bàn

Cũng chẳng phải thiệt diệt

Các pháp từ bản lai

Tướng thường tự vắng lặng.”

9. Người tu Lục độ thành Phật.

10. Sau khi Phật diệt độ: Những người cúng dường tháp, miếu, nhóm

cát thành tháp, tuợng, vẽ, ca ngâm khen, lễ lạy, chấp tay, cúi đầu,

một tiếng xưng Nam mô Phật đều đã thành Phật đạo.

11. “Các Phật lưỡng túc tôn

Biết pháp thường không tánh

Chủng Phật theo duyên sanh

Cho nên nói Nhất thừa.”

12. “Để vì nói Phật huệ

Nay chính đã đúng giờ

Chính bỏ ngay phương tiện

Chỉ nói đạo vô thượng.”

13. “Này Xá Lợi Phất, đối với Diệu Pháp (Tri Kiến Phật) bí yếu của

chư Phật, những ai tham đắm 5 dục sẽ bị đọa, còn những ai quyết

chí tu hành thì chỉ vẽ đạo Nhất Thừa cho họ.”

ĐẠI Ý PH. 02:

Từ phẩm thứ hai trở đi, toàn bộ những gì Phật nói ra từ phẩm 2 cho đến

phẩm 28 được xem như chỉ là phương tiện, ví như ngón tay chỉ mặt

trăng (Pháp hay trạng thái Giác ngộ, chân lý). Ngón tay không phải chân

lý nhưng nhờ đó mà những căn cơ thấp có thể nương theo đó để dần

tới mục đích.

Phẩm 03

VÍ DỤ

 Xá Lợi Phất vui mừng. Nhớ lại khi xưa, tự trách mình vì căn cơ

thấp nên Phật nói pháp nhị thừa. Tin rằng chư Phật đều trước

phương tiện nói 3 thừa sau nói Phật thừa, tin rằng mình sẽ thành

Phật, dứt các lòng nghi, thân ý thơ thới.

 Đức Phật bảo Xá Lợi Phất: Ta xưa từng ở nơi hai muôn ức Phật vì

đạo Vô thượng thường giáo hoá ông, dạy ông chí nguyện Phật

đạo, nay lại vì các Thanh văn nói kinh Đại thừa Pháp Hoa. Xá Lợi

Phất qua vô lượng kiếp sẽ thành Phật Hoa Quang ở nước Ly Cấu,

dạy 3 thừa, thọ ký cho Kiên Mãn Bồ Tát sau sẽ thành Phật Hoa

Túc An Hành.

 Tứ chúng vui mừng.

 Xá Lợi Phất bạch Phật vì 1250 Tỳ Kheo thuyết giải rõ hơn. Đức

Phật nói ví dụ:

1) Ngôi nhà lửa (tam giới)

2) Nói ra mà không ra (nói thẳng mà không nghe)

3) Dụ 3 xe (phương tiện hươu, dê (không thật mà nghe),

trâu)

4) Khi các con ra, trưởng giả cho đồng một loại xe báu do

trâu trắng kéo, trước chưa từng có (Phật thừa bình đẳng).

 Trưởng giả (Đức Phật) nói dối, hư vọng? – Không.