Tội cướp tài sản trong luật hình sự Việt Nam

nghiªn cøu - trao ®æi

t¹p chÝ luËt häc sè 10/2010 3

ths. ph¹m v¨n b¸u *

rong luật hình sự Việt Nam, tội cướp tài

sản là một trong các tội xâm phạm sở

hữu có tính chiếm đoạt được quy định và xét

xử theo luật hình sự khá sớm,(1) hiện nay tội

cướp tài sản được quy định tại Điều 133

BLHS năm 1999 (sau đây gọi tắt là BLHS).

Tuy được quy định và xét xử sớm như vậy

nhưng trong lí luận và thực tiễn vẫn còn có

sự nhận thức khác nhau về hành vi khách

quan của tội phạm này được quy định trong

luật, cơ quan có thẩm quyền cũng không kịp

thời ban hành văn bản giải thích quy định

của luật, việc có các cách hiểu khác nhau về

quy định của luật, nhất là của những người

làm công tác áp dụng pháp luật trong các cơ

quan tiến hành tố tụng sẽ làm cho công tác

áp dụng pháp luật hình sự trong thực tiễn

thiếu chính xác và không thống nhất, làm

giảm chất lượng xét xử. Bài viết này tiếp tục

trao đổi và nêu ra ý kiến của cá nhân về hành

vi khách quan của tội cướp tài sản được quy

định tại Điều 133 BLHS.

Điều 133 BLHS quy định: “Người nào

dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực ngay tức

khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị

tấn công lâm vào tình trạng không thể chống

cự được nhằm chiếm đoạt tài sản,…” .

Theo quy định trên, câu hỏi đặt ra là dấu

hiệu “làm cho người bị tấn công lâm vào

tình trạng không thể chống cự được

nhằm…” là dấu hiệu bắt buộc phải có ở tất

cả các hành vi khách quan được quy định

trong điều luật là “dùng vũ lực”, “đe doạ

dùng vũ lực ngay tức khắc” và “hành vi

khác” hay chỉ bắt buộc phải có ở dạng hành

vi khách quan là “hành vi khác”? Trong

khoa học luật hình sự Việt Nam hiện nay có

các nhóm ý kiến sau:

Ý kiến thứ nhất cho rằng: Dấu hiệu “làm

cho người bị tấn công lâm vào tình trạng

không thể chống cự được nhằm…” chỉ đòi

hỏi phải có ở dạng hành vi thứ ba là “hành vi

khác” mà không đòi hỏi phải có ở hành vi

“dùng vũ lực” và “đe doạ dùng vũ lực ngay

tức khắc” .(2)

Ý kiến thứ hai cho rằng: Dấu hiệu “làm

cho người bị tấn công lâm vào tình trạng

không thể chống cự được nhằm…” là hậu

quả bắt buộc đối với tất cả các nhóm hành vi

đi liền trước đó đã được mô tả trong điều

luật.(3) Theo ý kiến này, dù là hành vi “dùng

vũ lực”, hay “đe doạ dùng vũ lực ngay tức

khắc” hay “hành vi khác” đều phải làm cho

người bị tấn công lâm vào tình trạng không

thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản

mới được coi là hành vi khách quan của tội

cướp tài sản và trong sự kết hợp với các dấu

T

* Giảng viên chính Khoa luật hình sự

Trường Đại học Luật Hà Nội