Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer với đường sắt Đông Dương

TOf^N OUVCN DONG DUONG PRUL DOUMCR

VOI Dl/ONG Sikl DONG Dl/ONG

NGUYfiN VAN TRLtJNG*

Sau khi hoan ta't cong cupc binh dinh

quan sQ, thUc dan Pha p bi t di u tien

hanh chUdng trinh kha i thac thuoc dia theo

quy md ldn, trUdc het la d Viet Nam va sau

dd tren toan coi Ddng DUdng. Cha de cua

cdng cuoc kha i tha c quy md nay la Paul

Doumer, nham chQc Toan quyen Dong

Duong cuoi thin g 12 nam 1896 va het

nhiem ky cuo'i thin g 6 nam 1902.

Ngay sau khi dat chan len vung da't

Ddng DUdng, Toan quyen Paul Doumer da

thi han h mpt loat chinh sach tren nhieu

linh vUc khac nhau , tao dieu kien cho sii ra

ddi va md rdng cac ngan h kinh te mdi, ddng

thdi cho xay dUng nhieu dudng sa, d u cdng

lap non mpt he thd'ng giao thdng van tai

ddng bo tao thua n ldi cho viec lUu thdng

bin g hda va di chuyen han h khach tren

toan coi Ddng DUdng. Trong he thd'ng giao

thdng van tai ddng bp ma Paul Doumer da

cho xay dUng va khai thac, khdng the

khdng ke den man g lUdi dUdng bo (trUdc

quen gpi la dUdng cai quan) dUdc lam mdi

v i nin g d p nhieu cung doan va mpt so cau

bi c qua sdng ldn nhU d u Doumer (1) (d u

Long Bien, H i Ndi ngi y nay), d u Trang

Tien (Hue), ci u Binh Ldi (Sai Gdn), cau

Ham Rdng (Thanh Hda). Di e biet hdn d la

be thd'ng dudng si t Ddng DUdng dUdc xay

dung tQ ni m 1901, khan h than h ni m 1936.

Ve dudng si t Ddng DUdng, Paul Doumer

cho biet: "Khi tdi de'n Ddng DiiOng, van de

xdy diing mgt mgng diidng sdt hoan todn

bo ngo. Cd the ndi tgi ddy khong cd gi het.

Ngiioi ta dd khdng diia ra mgt ke hoach

tong the nda cd. Va lgi, ngiidi ta con khong

bao gid nhin nhdn Ddng DiiOng Id mdt khdi

thd'ng nhd't xet theo phiiOng dien chinh tri

hay hdnh chinh. Chi cd hai dogn diidng sdt

ngdn, qud Id qud it ve sd' liiOng: mgt Id

dgan Phii Lang ThiiOng di Lang Son, khau

do diiOng ray 0,6 met, chi diing vdo viec tie'p

te cho qudn sii. Hai Id dogn Sdi Gdn di My

Tho xdy diing toi, cdc cdng trinh ky thuat

khdng ddy du, chi dem lgi loi ich thudn tuy

dia phiiOng, gid'ng nhii dda tre gay cdm, dm

ye'u, khien ngiidi ta phdi ludn ludn de

phdng chuyen khdng may cd the xdy ra" (2).

TrUdc hien tran g i'y, Paul Doumer

nha n dinh nhiem vu xay diing dUdng si t

cho Ddng DUdng qua la nin g ne, nhUng

khi thiic hien se dUdc tU do han h dpng vi

hoan toi n mdi. Qua nghien cQu dia hinh

v i tinh tran g kinh te Ddng DUdng, Paul

Doume r tha'y can pha i xay diing d day

mot he thd'ng dUdng si t hoan chinh. TQ

nhi n dinh dd, Pau l Doume r budc di u lap

ke hoach tdng the , nghien cQu chi tiet

tQng tuye'n dudng pha i lam, xae dinh cac

khoa n chi phi can thidt, ddng thdi tim cac

ngudn tai chinh, cung nhU tinh toan cac

phUdng tien va t chi't de trinh len Hoi

ddng d p tren.

'Trudng Vien Dong Bac cd Phap tai H i Ndi