Tổ chức đánh giá hiệu trưởng trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

CHU THỊ OANH

TỔ CHỨC ĐÁNH GIÁ HIỆU TRƯỞNG

TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG

Ở HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

CHU THỊ OANH

TỔ CHỨC ĐÁNH GIÁ HIỆU TRƯỞNG

TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG

Ở HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN

Ngành: Quản lý Giáo dục

Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Khánh Tuấn

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả

nghiên cứu trong Luận văn là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kì

công trình nghiên cứu nào của tác giả khác.

Tác giả luận văn

Chu Thị Oanh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS Lê Khánh

Tuấn - người hướng dẫn khoa học đã tận tình chỉ dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá

trình nghiên cứu và thực hiện luận văn.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến các Thầy, Cô và cán bộ Trường Đại học Sư

phạm Thái Nguyên đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá

trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin tri ân sự động viên, khích lệ và ủng hộ của gia đình, người thân, bạn

bè và đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Tác giả luận văn

Chu Thị Oanh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................... ii

MỤC LỤC ..............................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT......................................... iv

DANH MỤC CÁC BẢNG...................................................................................... v

MỞ ĐẦU................................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu .................................................................. 1

2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................... 3

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu..................................................................... 3

4. Giả thuyết khoa học ............................................................................................. 3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu........................................................................................... 3

6. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................. 4

7. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 4

8. Cấu trúc luận văn ................................................................................................. 5

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC ĐÁNH GIÁ HIỆU TRƯỞNG

TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG............................ 6

1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề ................................................................ 6

1.1.1. Trên thế giới.................................................................................................. 6

1.1.2. Ở Việt Nam ................................................................................................... 8

1.2. Một số khái niệm cơ bản............................................................................. 10

1.2.1. Đánh giá, tổ chức đánh giá.......................................................................... 10

1.2.2. Hiệu trưởng trường Tiểu học, Chuẩn Hiệu trưởng ..................................... 12

1.2.3. Tổ chức đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn....................... 14

1.3. Đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng................ 15

1.3.1. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ của Hiệu trưởng trường Tiểu học................... 15

1.3.2. Chuẩn Hiệu trưởng trường Tiểu học........................................................... 16

1.3.3. Cơ sở pháp lí của việc đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo

chuẩn Hiệu trưởng....................................................................................... 17

1.3.4. Mục đích đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng........ 18

1.3.5. Nội dung đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng........ 20

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

1.3.6. Phương pháp đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo Chuẩn Hiệu trưởng......22

1.4. Tổ chức đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng.......... 24

1.4.1. Lập kế hoạch đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng.......24

1.4.2. Tổ chức lực lượng tham gia đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học

theo chuẩn Hiệu trưởng............................................................................... 25

1.4.3. Quy trình đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng...... 28

1.4.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học

theo Chuẩn Hiệu trưởng.............................................................................. 31

Kết luận chương 1.................................................................................................. 35

Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC ĐÁNH GIÁ HIỆU TRƯỞNG

TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG Ở

HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN........................................ 36

2.1. Vài nét về giáo dục Tiểu học ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên .......... 36

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng ........................................................................ 37

2.2.1. Mục đích khảo sát ....................................................................................... 37

2.2.2. Nội dung khảo sát........................................................................................ 38

2.2.3. Đối tượng khảo sát ...................................................................................... 38

2.2.4. Cách thức khảo sát và xử lý dữ liệu............................................................ 38

2.3. Thực trạng nhận thức .................................................................................. 39

2.4. Thực trạng đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu

trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.............................................. 42

2.4.1. Thực trạng nội dung đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn

Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên..................................... 42

2.4.2. Thực trạng phương pháp đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo

Chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ......................... 43

2.5. Thực trạng tổ chức đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn

Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên..................................... 45

2.5.1. Thực trạng lập kế hoạch đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo

chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên .......................... 45

2.5.2. Thực trạng tổ chức lực lượng tham gia đánh giá Hiệu trưởng trường

Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ... 47

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2.5.3. Thực trạng quy trình đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo

chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên .......................... 49

2.6. Thực trạng về kết quả đánh giá ................................................................... 53

2.6.1. Thực trạng về kết quả đánh giá Hiệu trưởng năm học 2017-2018 và

năm học 2018-2019..................................................................................... 53

2.6.2. Thực trạng việc sử dụng kết quả đánh giá Hiệu trưởng theo chuẩn ........... 54

2.7. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức đánh giá Hiệu trưởng trường

Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ......... 55

2.8. Đánh giá chung về thực trạng tổ chức đánh giá Hiệu trưởng trường

Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ... 56

2.8.1. Những kết quả đạt được............................................................................... 56

2.8.2. Tồn tại, hạn chế............................................................................................ 57

2.8.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế..................................................... 59

Kết luận chương 2.................................................................................................. 60

Chương 3. BIỆN PHÁP TỔ CHỨC ĐÁNH GIÁ HIỆU TRƯỞNG

TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG Ở

HUYỆN PHÚ BÌNH, TỈNH THÁI NGUYÊN........................................ 61

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp............................................................... 61

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý................................................................ 61

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính toàn diện, đồng bộ.............................................. 61

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu của hoạt động đánh giá ....................... 62

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ............................................................. 62

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả, khả thi................................................. 63

3.2. Các biện pháp tổ chức đánh giá HT trường Tiểu học theo chuẩn HT ở

huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên............................................................. 63

3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, nhân

viên về đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng

ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.......................................................... 63

3.2.2. Tổ chức phát triển năng lực nghề nghiệp cho Hiệu trưởng trường Tiểu

học dựa vào chuẩn Hiệu trưởng .................................................................. 66

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3.2.3. Xây dựng quy trình phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương đánh

giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ......................... 70

3.2.4. Chỉ đạo tập huấn nâng cao trình độ đánh giá cho các đối tượng tham

gia đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ở

huyện Phú Bình, Tỉnh Thái Nguyên ........................................................... 75

3.2.5. Đổi mới sử dụng kết quả đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo

Chuẩn Hiệu trưởng...................................................................................... 79

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 81

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và mức độ khả thi của các biện pháp đã đề xuất ...... 82

3.4.1. Khái quát chung về khảo nghiệm................................................................ 82

3.4.2. Khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp đã đề xuất.......................... 82

3.4.3. Khảo nghiệm mức độ khả thi của các biện pháp đã đề xuất ....................... 84

Kết luận chương 3.................................................................................................. 86

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ..................................................................... 87

1. Kết luận.............................................................................................................. 87

2. Khuyến nghị....................................................................................................... 88

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................... 90

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

HT Hiệu trưởng

GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo

TH Tiểu học

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Thực trạng nhận thức của Hiệu trưởng, của các lực lượng tham

gia đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu

trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ................................... 40

Bảng 2.2. Thực trạng mức độ thực hiện nội dung đánh giá Hiệu trưởng

trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh

Thái Nguyên ..................................................................................... 42

Bảng 2.3. Thực trạng phương pháp đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học

theo Chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên....... 44

Bảng 2.4. Thực trạng lập kế hoạch đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học

theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên........ 46

Bảng 2.5. Thực trạng tổ chức lực lượng tham gia đánh giá Hiệu trưởng

trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh

Thái Nguyên ..................................................................................... 48

Bảng 2.6. Thực trạng quy trình đánh giá Hiệu trưởng trường Tiểu học

theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên........ 50

Bảng 2.7. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức đánh giá Hiệu trưởng

trường Tiểu học theo chuẩn Hiệu trưởng ở huyện Phú Bình, tỉnh

Thái Nguyên ...................................................................................... 55

Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp .................... 83

Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của các biện pháp ................. 84

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu

Trong sự vận động và biến đổi không ngừng của thế giới, Việt Nam cũng

không ngoại lệ. Điều đó là minh chứng cho một xã hội ngày càng phát triển. Đặc

biệt, trong thời đại công nghiệp 4.0 như hiện nay, để đáp ứng yêu cầu đào tạo

nguồn nhân lực cho xã hội đòi hỏi sản phẩm của Giáo dục và Đào tạo cũng phải

được chuẩn hóa về “chất” và “lượng”, góp phần xây dựng thương hiệu cho các

nhà trường. Để có được sản phẩm chất lượng cao, đòi hỏi phải có nhà quản lý giáo

dục đáp ứng yêu cầu của Chuẩn theo quy định. Trên thế giới, các nước có nền giáo

dục phát triển đã xây dựng mô hình người quản lý có đủ các tiêu chí năng lực

nghề nghiệp. Đối với nước ta, cho đến nay, việc đánh giá cán bộ quản lý giáo dục

nói chung, đánh giá Hiệu trưởng nói riêng vẫn là vấn đề còn khá mới mẻ. Việc

đánh giá theo các yêu cầu của Chuẩn HT được quy định tại Thông tư số

14/2018/TT-BGDĐT, ngày 20/7/2018 còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ [3].

Muốn thay đổi về “chất” của hoạt động này, rất cần đến vai trò của công tác

quản lý giáo dục. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng Cộng sản

Việt Nam, Báo cáo chính trị chỉ rõ: “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào

tạo; phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tăng cường tiềm lực và đẩy

mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ ”. “Đổi mới căn bản công tác quản lý giáo

dục, đào tạo, bảo đảm dân chủ, thống nhất, chất lượng”[ BCH TW Đảng, Báo

cáo chính trị Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 12, năm 2016]. Tiếp tục thực hiện

chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Đào tạo mà Nghị quyết Hội

nghị Trung ương 9, khóa XI đề ra, Đại hội XII của Đảng cũng đã xác định rõ một

trong những nhiệm vụ của Giáo dục và Đào tạo là: “Đổi mới hình thức và phương

pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả giáo dục đào tạo một cách mạnh mẽ, nhằm

bảo đảm độ tin cậy, chính xác, tính khách quan, trung thực về kết quả học tập của

học sinh; làm cơ sở cho việc điều chỉnh cách dạy, cách học” [BCH TW Đảng,

Báo cáo chính trị Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 12, năm 2016]. Như vậy, đổi

mới công tác đánh giá Hiệu trưởng thực sự là một mắt xích, một khâu quan trọng

của đổi mới quản lý Giáo dục và Đào tạo nói chung và quản lý hoạt động đánh giá

Hiệu trưởng ở các nhà trường Tiểu học nói riêng trong giai đoạn hiện nay.