TL Tu tuong triet hoc cua Nho gia.doc

Bµi lµm

NÕu Ph¬ng §«ng lµ chiÕc n«i lín cña v¨n minh nh©n lo¹i th× Ên §é Vµ

Trung Quèc lµ nh÷ng Trung t©m v¨n ho¸ triÕt häc cæ xa rùc rì, phong phó nhÊt

cña nÒn v¨n minh Êy.

Mét trong nh÷ng t tëng triÕt häc Ph¬ng §«ng thêi ®ã mµ ý nghÜa cña nã

vÉn cßn cã gi¸ trÞ cho ®Õn tËn ngµy nay vÒ vÊn ®Ò lu©n lý, ®¹o ®øc, chÝnh trÞ- x·

héi ®ã lµ nh÷ng t tëng triÕt häc cña Nho Gia.

1-Nh÷ng t tëng triÕt häc Nho gia

Nho gia xuÊt hiÖn vµo kho¶ng thÕ kû VI tríc c«ng nguyªn, díi thêi Xu©n

Thu, ngêi s¸ng lËp lµ Khæng tö (1551 tr CN-479 trCN). §Õn thêi ChiÕn Quèc,

Nho gia ®· ®îc M¹nh Tö vµ Tu©n Tö hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn theo hai xu híng

kh¸c nhau; duy t©m vµ duy vËt trong ®ã dßng Nho gia Khæng- M¹nh cã ¶nh h￾ëng réng vµ l©u dµi nhÊt trong lÞch sö Trung Hoa vµ mét sè níc l©n cËn.

Kinh ®iÓn cña Nho gi¸o thêng kÓ tíi lµ Tø th (LuËn ng÷, §¹i häc, Trung

dung, M¹nh Tö) vµ Ngò Kinh (Th, Thi, LÔ, DÞch, Xu©n Thu).

Nh÷ng t tëng triÕt häc b¶nthÓ luËn vµ nh÷ng t tëng biÕn dÞch cña vò trô

cã thÓ xem Khæng Tö ®øng trªn quan ®iÓm triÕt häc cña Kinh DÞch. Theo t tëng

cña kinh nµy th× uyªn nguyªn cña vò trô , cña v¹n vËt lµ th¸i cùc. Th¸i cùc chøa

®ùng mét n¨ng lùc néi t¹i mµ ph©n thµnh lìng nghi. Sù t¬ng t¸c gi÷a hai thÕ lùc

©m- d¬ng mµ sinh ra tø tîng. Tø tîng t¬ng th«i sinh ra b¸t qu¸i vµ b¸t qu¸i sinh

ra v¹n vËt. VËy lµ sù biÕn ®æi cã gèc rÔ ë sù biÕn ®æi ©m -d¬ng.

Nh÷ng t tëng triÕt häc vÒ chÝnh trÞ- ®¹o ®øc cña Nho gia ®îc kh¶o s¸t chñ

yÕu trong s¸ch “luËn ng÷”. Ngoµi racßn cã thÓ bæ cøu thªm trong Ngò kinh:

“Thi, Th, LÔ, DÞch vµ Xu©n Thu” vµ c¸c s¸ch kh¸c nh “®¹i häc”, “Trung dung”

Qua hÖ thèng kinh ®iÓn cã thÓ thÊy hÇu hÕt lµ c¸c kinh, c¸c s¸ch viÕt vÒ

x· héi, chÝnh trÞ- ®¹o ®øc lµ nh÷ng t tëng cèt lâi cña Nho gi¸o.

Quan ®iÓm vÒ chÝnh trÞ- ®¹o ®øc cña Nho gia ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng t tëng

chñ yÕu sau:

1