TL on thi (1)

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GDCD 9

--------------------------********************---------------------------

Câu 1: Em hãy cho biết những trường hợp nào thì thực hiện quyền khiếu nại, trường hợp nào thì thực

hiện quyền tố cáo? Cho ví dụ minh họa?

Trả lời

* Những trường hợp được thực hiện quyền khiếu nại là: Khi lợi ích của mình bị xâm hại và chỉ

có đương sự mới có quyền khiếu nại.

VD: Tháng trước gia đình nộp thuế 1 triệu, tháng này cán bộ thu thuế thu 1.5 triệu mà không

nói rõ lí do.

* Những trường hợp thực hiện quyền tố cáo là: Khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật và ai

cũng có quyền tố cáo.

VD: Phát hiện anh Nguyễn Văn A là cán bộ thu thuế ở huyện nhận hối lộ.

Câu 2: Cho tình huống sau:

Bạn A là học sinh chậm tiến của lớp: Thường xuyên bỏ tiết, nghỉ học không phép, không học

bài cũ, nhiều lúc còn đánh nhau với các bạn ở trong và ngoài trường. Hỏi ?

a. Bạn A đã vi phạm những chuẩn mực đạo đức nào ?

b. Bạn A đã vi phạm những chuẩn mực pháp luật nào ?

c. Ai có quyền xử lý việc vi phạm của Bạn A ? Xác định hậu quả của những hành vi trên theo

quan điểm của em ?

Trả lời

a. A đã vi phạm những chuẩn mực đạo đức là:

- A Là một học sinh chưa ngoan, chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc học, vô ý thức

trong việc chấp hành các quy định của nhà trường dẫn đến bỏ tiết, nghỉ học không phép. Vậy A đã vi

phạm chuẩn mực đạo đức: “ Sống có kỉ luật, sống có mục đích”

- Hành vi đánh nhau với bạn ở trong và ngoài trường thể hiện rõ sự mất đoàn kết, thiếu tôn

trọng người khác, làm ảnh hưởng đến tình bạn (lẽ ra phải xây dựng tình bạn trong sáng, lành mạnh)

đồng thời làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự, văn hóa địa phương. Vậy A đã vi phạm chuẩn mực đạo

đức: Sống tự trọng, tôn trọng người khác. Sống nhân ái, vị tha, sống có văn hóa.

b. A đã vi phạm những chuẩn mực pháp luật.

- Quyền và nghĩa vụ học tập của công dân do thiếu ý thức học tập.

- Quyền bất khả xâm phạm thân thể của công dân do đánh nhau với bạn; Quyền và nghĩa vụ

của công dân về trật tự xã hội.

c. Nhà trường hoặc giáo viên chủ nhiệm ( được ủy quyền) là đại diện cơ quan nhà nước có quyền

xử lý việc vi phạm của A.

* Hậu quả của những hành vi đó là:

+ Bản thân A sẽ bị lưu ban (Nếu A cứ bỏ tiết thường xuyên, nghỉ học không rõ lý do, không học

bài cũ thì sẽ không tiếp thu được bài lâu ngày kiến thức bị hổng, không theo kịp chương trình).

+ Gia đình phải mất một khoản chi phí cho việc học lại của A và xấu hổ với mọi người.

+ A không thực hiện tốt nghĩa vụ của một công dân; gây mất trật tự an toàn xã hội, ảnh hưởng

xấu đến lối sống của cộng đồng dân cư.

Câu 3: Em hiểu tự chủ là gì? Ý nghĩa của tính tự chủ trong cuộc sống? Hãy viết một đoạn ngắn trong

đó nêu được tính tự chủ của bản thân về một việc cụ thể?

Trả lời

- Tự chủ là làm chủ bản thân. Người biết tự chủ là người làm chủ được những suy nghĩ, tình

cảm và hành vi của mình trong mọi hoàn cảnh, tình huống, luôn có thái độ bình tĩnh, tự tin và biết tự

điều chỉnh hành vi của mình.

- Ý nghĩa: Tự chủ là một đức tính quý giá và rất cần thiết trong cuộc sống. Nhờ có tính tự chủ

mà con người biết sống một cách đúng đắn và biết cư xử có đạo đức, có văn hóa. Tính tự chủ giúp ta

đứng vững trước những tình huống khó khăn và những thử thách, cám dỗ, tránh được những sai lầm

không đáng có.

- Học sinh viết được đoạn văn ngắn, diễn đạt lưu loát, trình bày rõ ràng. Trong đoạn văn nêu

được tính tự chủ của bản thân về một sự việc cụ thể nào đó.

Câu 4: Thế nào là bảo vệ hòa bình? Vì sao chúng ta phải bảo vệ hòa bình, ngăn ngừa chiến tranh?

Trả lời

- Bảo vệ hòa bình là: Giữ gìn cuộc sống xã hội bình yên; dùng thương lượng đàm phán để giải

quyết mọi mâu thuẫn, xung đột giữa các dân tộc, tôn giáo; không để xảy ra chiến tranh hay xung đột

vũ trang.

- Chúng ta phải bảo vệ hòa bình, ngăn ngừa chiến tranh vì: Hòa bình đem lại cuộc sống bình

yên, ấm no, hạnh phúc… là khát vọng của toàn nhân loại. Còn chiến tranh chỉ đem lại đau thương, đói

nghèo, thất học, mất mát…chiến tranh là thảm họa của loài người.

Câu 5: Em hiểu như thế nào về truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam? Những câu tục ngữ, ca

dao, danh ngôn sau nói về truyền thống gì của dân tộc Việt Nam? (Đánh dấu x vào ô trống đúng tương

ứng)

Tục ngữ, ca dao, danh ngôn Đoàn kết Nhân nghĩa Biết ơn Siêng năng

a. Có công mài sắt có ngày nên kim

b. Ăn trái nhớ kẻ trồng cây

Ăn gạo nhớ kẻ đâm, xay, giần sàng

c. Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.

d. Thương người như thể thương thân

e. Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh

Trả lời

- Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là những giá trị tinh thần ( những tư tưởng, đức tính, lối

sống, cách ứng xử tốt đẹp…) được hình thành trong qua trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền

từ thế hệ này sang thế hệ khác.

- Dân tộc Việt Nam có nhiều truyền thống tốt đẹp đáng tự hào như yêu nước, bất khuất chống

giặc ngoại xâm, đoàn kết, nhân nghĩa, cần cù lao động, tôn sư trọng đạo, hiếu thảo…các truyền thống

về văn hóa, nghệ thuật.

- Mỗi lựa chọn đúng được 0,25điểm

Đoàn kết: C; Biết ơn: B Siêng năng: A Nhân nghĩa: D

Câu 6: Hợp tác là gì? Vì sao sự hợp tác giữa các quốc gia, dân tộc hiện nay lại trở thành một vấn đề

quan trọng và tất yếu ? Là một học sinh em thấy mình cần phải làm gì để rèn luyện tinh thần hợp tác.

Trả lời

- Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, lĩnh vực nào đó

vì mục đích chung. Hợp tác phải dựa trên cơ sở bình đẳng, hai bên cùng có lợi và không làm phương

hại đến lợi ích của người khác.

- Sự hợp tác giữa các quốc gia dân tộc hiện nay trở thành một vấn đề quan trọng và tất yếu vì:

trong bối cảnh thế giới đang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn cầu ( bảo vệ môi trường,

hạn chế sự bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo…) mà không một quốc gia dân tộc riêng lẻ

nào có thể tự giải quyết thì hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu.

- Trách nhiệm của bản thân em:

+ Rèn luyện tinh thần hợp tác với bạn bè và mọi người xung quanh.

+ Có thái độ hữu nghị, đoàn kêt với người nước ngoài.

+ Luôn quan tâm đến tình hình thế giới và vai trò của Việt Nam.

+ Tham gia hoạt động hợp tác trong học tập, lao động, và hoạt động tinh thần khác.

CÂU 7: Trong phần Đặt vấn đề, SGK Giáo dục công dân 9, Bài 7 “Kế thừa và phát huy truyền thống

tốt đẹp của dân tộc”đã nói đến những truyền thống tốt đẹp nào của dân tộc ta? Theo em chúng ta cần

làm gì để kế thừa và phát huy các truyền thống tốt đẹp đó của dân tộc ?

Trả lời

Học sinh nêu được các nội dung sau:

+ Khái niệm truyền thống tốt đẹp: Là những giá trị tinh thần (những tư tưởng, đức tính, lối

sống, cách ứng xử tốt đẹp) được hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ

thế hệ này sang thế hệ khác

+ Trong phần đặt vấn đề, sgk Giáo dục công dân 9, Bài 7 “Kế thừa và phát huy truyền thống tốt

đẹp của dân tộc”đã nói đến là:

- Truyền thống yêu nước, đấu tranh đến cùng để bảo vệ nần độc lập nước nhà, thống nhất đất

nước.

- Truyền thống tôn sư trọng đạo.

+ Những việc cần làm để kế thừa và phát huy các truyền thống tốt đẹp đó:

- Tự hào, giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

- Lên án và ngăn chặn những hành vi làm tổn hại đến truyền thống dân tộc.

CÂU 8: Thế nào là tệ nạn xã hội ? Chúng có tác hại như thế nào? Theo em những nguyên nhân nào

khiến con người sa vào tệ nạn xã hội? Hãy nêu những quy định cơ bản của pháp luật về phòng, chống

tệ nạn xã hội ?

Trả lời

* Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm

đạo đức và pháp luật, gây hậu quả xấu đến mọi mặt đối với đời sống xã hội.

* Tác hại

+ Làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tinh thần và đạo đức con người.

+ Làm tan vỡ hạnh phúc gia đình.

+ Gây rối loạn trật tự xã hội, suy thoái giống nòi dân tộc.

+ Là nguyên nhân dẫn tới căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS.

* Nguyên nhân:

+ Chủ quan: - Lười lao động, ham chơi, đua đòi với bạn bè xấu.

- Do tò mò, thiếu hiểu biết về tác hại của TNXH.

- …………………………

+ Khách quan :

- Do hoàn cảnh éo le, cha mẹ nuông chiều, buông lỏng việc giáo dục con cái.

- Do các tiêu cực trong xã hội, bị dụ dỗ, bị ép buộc hoặc khống chế .

- Do bị bạn bè xấu lôi kéo, rủ rê mà không biết tự chủ.

+ Nguyên nhân chính: Chủ yếu là do nguyên nhân chủ quan.

* Những quy định của pháp luật:

+ Cấm đánh bạc dưới mọi hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc.

+ Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng, tổ chức sử dụng,cưỡng bức,

lôi kéo sử dụng trái phép chất ma túy. Người nghiện ma túy bắt buộc phải đi cai nghiện.

+ Nghiêm cấm hành vi mại dâm,dụ dỗ hoặc dẫn dắt mại dâm ….

+ Trẻ em không được đánh bạc, uống rượu, hút thuốc và dùng các chất kích thích có hại cho

sức khỏe.

+ Nghiêm cấm lôi kéo trẻ em đánh bạc, uống rượu, hút thuốc, dùng chất kich thích có hại cho

sức khỏe, nghiêm cấm lôi kéo,dụ dỗ, dẫn dắt trẻ em mại dâm, bán hoặc cho trẻ em sử dụng những văn

hóa phẩm đồi trụy, đồ chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ.

CÂU 9: Chủ Tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng về những phẩm đạo đức “cần, kiệm, liêm, chính,

chí công vô tư”. Hiện nay, chúng ta đang hưởng ứng thực hiện cuộc vận động: “Học tập và làm theo

tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Vậy em hiểu thế nào về những phẩm chất đạo đức đó? Bản thân em

đã thực hiện ra sao?

Trả lời

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là tấm gương sáng về ngững phẩm chất đạo đức “cần, kiệm, liêm,

chính, chí công vô tư”. Hiện nay cả nước chúng ta đang tích cực hưởng ứng cuộc vận động học tập và

làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Em hiểu về những phẩm chất đạo đức của Hồ Chí Minh đó cũng chính là những chuẩn mực

chung nhất của đạo đức cách mạng Việt Nam trong thời đại mới cụ thể là:

Cần : Tức là đạo đức cần cù siêng năng lao động có kế hoạch, sáng tạo có năng suất cao lao

động với tinh thần tự lực cánh sinh không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm. Phải thấy rõ lao

động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống nguồn hạnh phúc của chúng ta.

Kiệm: Tức là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm tiền của của dân của nước, của

bản thân mình,phải tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ, nhiều cái nhỏ cộng lại thành cái to, Không xa xỉ ,

không hoang phí, không bừa bãi, không phô trương hình thức, không liên hoan chè chén lu bù.

Liêm: Tức là luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân, phải trong sạch, không tham

lam, không hám danh, không hám lợi, quang minh chính đại, không hủ hóa, không nhỏ nhen ích kỷ.

Chính: Nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn đối với mình, không tự cao, không tự

đại luôn chịu khó học tập cầu tiến bộ, luôn tự kiểm điểm để phát huy điều hay, sửa đổi đều dở của bản

thân mình.

Chí công vô tư: Có nghĩa là công bằng không thiên vị, giải quyết công việc theo lẽ phải, xuất

phát từ lợi ích chung và đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân .