Tính toán cân bằng nước hệ thống lưu vực sông cầu bằng mô hình mike basin

Tính toán cân bằng nƣớc hệ thống lƣu vực

sông Cầu bằng mô hình Mike Basin

Nguyễn Phƣơng Nhung

Trƣờng Đại học Khoa học Tự nhiên

Chuyên ngành: Thủy văn học; Mã số: 60 44 90

Ngƣời hƣớng dẫn: TS. Nguyễn Thanh Sơn

Năm bảo vệ: 2011

Abstract. Tổng quan về điều kiện địa lý tự nhiên và kinh tế xã hội lƣu vực

sông Cầu: Đặc điểm địa lý tự nhiên; Đặc điểm kinh tế - xã hội. Tổng quan

cân bằng nƣớc hệ thống: Khái niệm về hệ thống nguồn nƣớc và cân bằng

nƣớc hệ thống; Giới thiệu một số mô hình tính toán cân bằng nƣớc; Cơ sở lý

thuyết của mô hình MIKE BASIN. Áp dụng mô hình MIKE BASIN cân

bằng nƣớc hệ thống lƣu vực sông Cầu: Phân vùng tính cân bằng nƣớc; Tính

toán dòng chảy đến tại các tiểu khu; Tính toán nhu cầu dùng nƣớc tại các tiểu

khu; Cân bằng nƣớc hệ thống lƣu vực sông Cầu.

Keywords. Thủy văn học; Sông Cầu; Mô hình Mike Basin; Tính toán; Cân

bằng nƣớc hệ thống

Content:

Lƣu vực sông Cầu là một lƣu vực quan trọng ở miền bắc Việt Nam, trên địa

phận của 5 tỉnh: Bắc Cạn, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Bắc Giang và thành

phố Hà Nội. Rất nhiều kế hoạch phát triển về kinh tế xã hội quan trọng đang đƣợc

dự định tiến hành cho khu vực này. Tuy vậy, việc sử dụng tài nguyên nƣớc trên lƣu

vực sông Cầu vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế.

Luận văn với đề tài “Tính toán cân bằng nƣớc hệ thống lƣu vực sông Cầu

bằng mô hình MIKE BASIN” đã đƣợc thực hiện để giải quyết bài toán cân bằng

nƣớc hệ thống cho lƣu vực sông Cầu.

1

Chương 1. ĐIỀU KIỆN ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN VÀ KINH TẾ XÃ HỘI

LƯU VỰC SÔNG CẦU

1.1 ĐẶC ĐIỂM ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN

1.1.1 Vị trí địa lý

Lƣu vực sông Cầu nằm ở toạ độ từ 210

07’ đến 220

18’ vĩ độ bắc, 1050

28’ đến

1060

08’ kinh độ đông và có diện tích 6.030 km2

. Lƣu vực bao gồm toàn bộ hoặc

một phần lãnh thổ của các tỉnh Bắc Cạn, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh

Phúc, Hà Nội. Sông Cầu bắt nguồn từ vùng núi Phia-Đeng cao 1527 m ở sƣờn đông

nam của dãy Pia-bi-óc, vùng núi cao của tỉnh BắcCạn.

1.1.2 Địa hình

Địa hình lƣu vực sông Cầu đa dạng và phức tạp bao gồm cả 3 dạng địa hình

miền núi, trung du và đồng bằng. Ở phía bắc và tây bắc có những đỉnh núi cao trên

1000m (Hoa Sen 1525m, Phia Đeng 1527m, Pianon 1125m. Ở phía đông có những

đỉnh núi cao trên 700m (Cóc Xe 1131m, Lung Giang 785m, Khao Khiên 1107m).

Dãy núi Tam Đảo ở phía tây có đỉnh Tam Đảo cao 1592m, chạy theo hƣớng tây

bắc-đông nam. Nhìn chung, địa hình lƣu vực thấp dần theo hƣớng tây bắc-đông nam

và có thể chia ra làm 3 vùng: thƣợng lƣu, trung lƣu và hạ lƣu.[11]

1.1.3 Địa chất

Trên lƣu vực có 4 tầng chứa nƣớc lỗ hổng, 21 tầng chứa nƣớc khe nứt và 2

tầng rất nghèo nƣớc. Trong đó có 4 tầng chứa nƣớc thuộc tầng chứa nƣớc lỗ hổng

và 4 tầng chứa nƣớc (tầng trầm tích cacbonat hệ tầng Bắc Sơn, tầng trầm tích Đề

vôn hệ tầng Tốc Tác, tầng trầm tích Đề vôn hệ tầng Nà Quản và tầng trầm tích

Silua- Đề vôn hệ tầng Pia Phƣơng) thuộc hệ tầng chứa nƣớc khe nứt là những tầng

chứa nƣớc đƣợc khai thác phục vụ sản xuất, sinh hoạt cho các tỉnh trên lƣu vực.

1.1.4 Thổ nhưỡng

Dựa theo nguồn gốc phát sinh, thổ nhƣỡng trong lƣu vực sông Cầu có thể

phân thành những nhóm chính dƣới đây: